13. De oudere met pijnklachten

Pijn heeft invloed op de kwaliteit van leven bij ouderen, en daarom verdient deze een goede anamnese, heteroanamnese en lichamelijk onderzoek. Het gebruik van pijnmeetinstrumenten wordt geadviseerd. Bij mensen met een cognitieve stoornis wordt een pijnobservatieschaal gebruikt. De behandeling bestaat uit een totaalplan, waarin ook aandacht is voor de gevolgen van pijn. Een combinatie van non-farmacologische behandeling met een farmacologische behandeling heeft de voorkeur. Zowel cognitief-gedragsmatige behandelingen als oefentherapie en ontspanningsgerichte interventies kunnen zinvol zijn. Paracetamol is bij de meeste ouderen een veilig en effectief middel en daarom eerste keus. Ouderen zijn gevoelig voor bijwerkingen van geneesmiddelen, en daarom zijn we uiterst terughoudend met NSAID’s en tramadol. Bij ernstige pijn zijn sterke opioïden, mits goed gedoseerd en nauwkeurig op effectiviteit en veiligheid gemonitord, gedurende korte tijd geïndiceerd. Zowel antidepressiva, anti-epileptica als opioïden zijn werkzaam bij de behandeling van neuropathische pijn, al zijn er grote interindividuele verschillen.