Top

Gepubliceerd in:

01-03-2005 | Artikelen

Cognitieve therapie bij een veertienjarige angstige adolescent zonder vermijdingsgedrag

Auteur: Yaron Kaldenbach

Gepubliceerd in: Kind & Adolescent Praktijk | Uitgave 1/2005

Samenvatting

Tim is een veertienjarige jongen met een gegeneraliseerde angststoornis en een dysthyme stoornis. Bijzonder is dat er geen sprake is van vermijdingsgedrag. Ook subtielere vormen van vermijding en veiligheidsgedragingen zijn niet aan de orde. Hoewel de angsten zijn gedrag nauwelijks lijken te sturen, is er een grote lijdensdruk. De therapeut moet creatief zijn. De 'standaard’ gedragstherapeutische aanpak, met gebruikelijke technieken als graduele exposure volgens een in moeilijkheid oplopende angsthiërarchie, zal weinig effect sorteren. Er wordt daarom gekozen voor een cognitieve therapie en ontspanningstraining. Beoogd resultaat is angstreductie, te bereiken via het uitdagen van disfunctionele cognities en deze te vervangen door alternatieve, meer reële en helpende gedachten.

vorige artikel Samenwerken tot iedere prijs?

volgende artikel Curieuze kinderen

De lezer zal bij deze vraag wellicht denken dat de therapeut hier een poging tot humor doet of Tim enigszins belachelijk probeert te maken (het antwoord op de vraag is immers bij voorbaat helder: Tim leeft nog, anders was hij nu niet in therapie). Aangezien gebeurtenissen en gedragingen uit het verleden een belangrijke voorspeller voor toekomstig gedrag zijn, is deze vraag echter wel degelijk relevant.

Tim heeft inderdaad gelijk. Rachmans bekende theorie over de ‘three pathways to fear‘laat zien dat angst ook door overdracht van negatieve informatie kan worden overgebracht op anderen. Angst is dus soms wel degelijk ‘besmettelijk’ (Rachman, 1977), hoewel ander onderzoek (Field e.a., 2001) gelukkig ook nuanceert dat dit onder meer afhangt van hoe men de bron taxeert (van volwassenen wordt veel eerder angst ‘overgenomen’ dan van kinderen).

American Psychiatric Association (2001). Beknopte handleiding bij de diagnostische criteria van de DSM-IV-TR.Lisse: Swets & Zeitlinger Publishers.

Bögels, S. (2002a). Cognitieve gedragstherapie - werkboek voor de jeugdige.Universiteit Maastricht.

Bögels, S. (2002b). CBT voor het kind alleen, therapeutendraaiboek; MC-studie behandeling kinderen met angststoornissen.Universiteit Maastricht.

Elgersma, H.J. & Arntz, A. (2004). Protocollaire behandeling van patiënten met een gegeneraliseerde angststoornis: cognitieve therapie. In: G.P.J. Keijsers, A. van Minnen & C.A.L. Hoogduin (red.), Protocollaire behandelingen in de ambulante geestelijke gezondheidszorg - deel I (pp. 98-124). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Field, A.P., Argyris, N.G. & Knowles, K.A. (2001). Who's afraid of the big bad wolf: a prospective paradigm to test Rachman's indirect pathways in children. Behaviour Research and Therapy,39 (11), pp. 1259-1276.

Friedberg, R.D. & McClure, J.M. (2002). Clinical practice of cognitive therapy with children and adolescents: the nuts and bolts.New York/London: The Guilford Press.

Gaag, M. van der, Valmaggia, L., Van Meer, R. & Slooff, C.J. (2000). Gedachten uitpluizen: een cognitief gedragstherapeutische toolkit voor de behandeling van wanen en hallucinaties. Nieuwegein: Eli Lilly (programma te downloaden via www.cgtforum.nl).

Kaldenbach, Y (2003). Humor binnen de hulpverlening: kracht of kwetsbaarheid? Tijdschrift voor Sociaal Pedagogische Hulpverlening,51, pp. 32-35.

Korrelboom, C.W. & Kernkamp, J.H.B. (1999). Gedragstherapie. Basiskennis voor de praktijk van de psychotherapie.Muiderberg: Coutinho.

Lange, A. (2000). Gedragsverandering in gezinnen. Groningen: Wolters-Noordhoff.

Muris, P., Hoeve, I., Meesters, C. & Mayer, B. (2004). Children's perception and interpretation of anxiety-related physical symptoms. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 35 (3), pp. 233-244.

Muris, P., Jacques, P. & Mayer, B. (2004). The stability of threat perception abnormalities and anxiety disorder symptoms in non-clinical children. Child Psychiatry and Human Development 34 (3), pp. 251-265.

Orlemans, J.W.G., Eelen, P. & Hermans, D. (1995). Inleiding tot de gedragstherapie.Houten/Diegem: Bohn Stafleu van Loghum.

Rachman, S. (1977). The conditioning theory of fear acquisition: A critical examination. Behaviour Research and Therapy, 19, pp. 439-447.

Rombouts, A.J.A.J. (1988). G-Training. Ongepubliceerde cursus.

Titel: Cognitieve therapie bij een veertienjarige angstige adolescent zonder vermijdingsgedrag
Auteur: Yaron Kaldenbach
Publicatiedatum: 01-03-2005
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind & Adolescent Praktijk / Uitgave 1/2005
Print ISSN: 1571-4136
Elektronisch ISSN: 1875-7065
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059562

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2005

Curieuze kinderen

Onderwijs en Jeugdzorg

Schrijftherapie voor getraumatiseerde kinderen en adolescenten

Persoonlijkheidsstoornissen bestaan niet!

Samenwerken tot iedere prijs?

Complementaire samenwerking in het onderwijs: betere perspectieven voor kinderen met een chronisch ziekte