Skip to main content
Top

2011 | OriginalPaper | Hoofdstuk

41 Urine-incontinentie

Auteurs : J. Greidanus, T.O.H. de Jongh

Gepubliceerd in: Diagnostiek van alledaagse klachten

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Omdat het in dit hoofdstuk gaat om mensen die met de klacht urine-incontinentie bij de arts komen, zijn de gegevens in dit hoofdstuk vooral gebaseerd op onderzoek onder relatief gezonde vrouwen. Psychogeriatrische patiënten die niet klagen over de urine-incontinentie zijn niet expliciet beschreven, hoewel de diagnostiek en behandeling van deze patiëntengroep zeer moeilijk kan zijn.
Bij alle patiënten met urine-incontinentie is het belangrijk om zorgvuldige diagnostiek te bedrijven, omdat de indeling belangrijke consequenties kan hebben voor het te volgen beleid.
In eerste instantie moet onderscheid gemaakt worden tussen ongewild urineverlies op basis van cognitieve of mobiliteitsstoornissen en urine-incontinentie op basis van urodynamische afwijkingen.
Bij echte urine-incontinentie is vooral het onderscheid tussen stress- en urge-incontinentie belangrijk. Een goede anamnese is het belangrijkste diagnosticum. Daarnaast dient men inzicht te krijgen in de ernst en de gevolgen voor de patiënt.
Bij urge-, stress- en gemengde incontinentie is verder aanvullend onderzoek in eerste instantie weinig zinvol. Eerst kunnen adviezen en een proefbehandeling gegeven worden. Bij ernstige vormen van stressincontinentie die niet reageren op conservatieve behandeling is verder onderzoek geïndiceerd om te beoordelen of operatief ingrijpen is geïndiceerd.
Bij reflex- en overloopincontinentie bij vrouwen en bij urine-incontinentie zonder duidelijke oorzaak bij mannen is het zinvol verder onderzoek te verrichten naar een achterliggende oorzaak.
Bij alle vormen van incontinentie moet rekening worden gehouden met factoren buiten de urinewegen die de incontinentie kunnen bevorderen of zelfs veroorzaken, zoals medicatie, motorische of cognitieve beperkingen en een urineweginfectie.
Gedurende de contacten met patiënten met urine-incontinentie moet steeds rekening worden gehouden met het feit dat dit een hinderlijke klacht is, waarbij dikwijls schaamtegevoel optreedt. De klacht wordt vaak moeilijk ter sprake gebracht en de arts zal er soms gericht naar moeten vragen en bij een vermoeden dat er sprake is van urine-incontinentie moeten doorvragen.
Literatuur
1.
go back to reference Abrams P, Cardozo L, Fall M, Griffiths D, Rosier P, Ulmsten U, et al. The standardization of terminology of lower urinary tract function: Report from the Standardisation Sub-committee of the International Continence Society. Neuroural Urodyn 2002;21:167-78. Abrams P, Cardozo L, Fall M, Griffiths D, Rosier P, Ulmsten U, et al. The standardization of terminology of lower urinary tract function: Report from the Standardisation Sub-committee of the International Continence Society. Neuroural Urodyn 2002;21:167-78.
2.
go back to reference Valk M. The urinary incontinence in psychogeriatric nursing home patients. Dissertation. Utrecht: Rijksuniversiteit, 1999. Valk M. The urinary incontinence in psychogeriatric nursing home patients. Dissertation. Utrecht: Rijksuniversiteit, 1999.
3.
go back to reference Staat PGM, Tak E, Hopman Rock M. Aard, omvang en behandeling van ongewenst urineverlies in verzorgingshuizen. Leiden: TNO-PG, 1998. Staat PGM, Tak E, Hopman Rock M. Aard, omvang en behandeling van ongewenst urineverlies in verzorgingshuizen. Leiden: TNO-PG, 1998.
4.
go back to reference Boomsma LJ, Dijk PA van, Dijkstra RH, et al. NHG-Standaard Enuresis nocturna. Huisarts Wet 2006;49(13):663-71. Boomsma LJ, Dijk PA van, Dijkstra RH, et al. NHG-Standaard Enuresis nocturna. Huisarts Wet 2006;49(13):663-71.
5.
go back to reference Lagro-Janssen ALM, Breedveldt Boer HP, Dongen JJAM van, et al. NHG-Standaard Incontinentie voor urine. Huisarts Wet 2006;49(10):501-10. Lagro-Janssen ALM, Breedveldt Boer HP, Dongen JJAM van, et al. NHG-Standaard Incontinentie voor urine. Huisarts Wet 2006;49(10):501-10.
6.
go back to reference Linden MW van der, Westert GP, Bakker DH de, et al. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM, 2004. Linden MW van der, Westert GP, Bakker DH de, et al. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM, 2004.
7.
go back to reference Gezondheidsraad. Urine-incontinentie. Den Haag, 2001 (Gezondheidsraad publicatie nr. 2001/12). Gezondheidsraad. Urine-incontinentie. Den Haag, 2001 (Gezondheidsraad publicatie nr. 2001/12).
8.
go back to reference Lagro-Janssen ALM, Smits AJ, Weel C van. Women with urinary incontinence: self-perceived worries and general practitioners’ knowledge of problem. Br J Gen Pract 1990;40:331-4. Lagro-Janssen ALM, Smits AJ, Weel C van. Women with urinary incontinence: self-perceived worries and general practitioners’ knowledge of problem. Br J Gen Pract 1990;40:331-4.
9.
go back to reference Teunissen E, Weel C van, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in older people living in the community: examining help-seeking behaviour. Br J Gen Pract 2005;55:776-82 Teunissen E, Weel C van, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in older people living in the community: examining help-seeking behaviour. Br J Gen Pract 2005;55:776-82
10.
go back to reference Cools HJM, Gussekloo J. Dynamische deeloorzaken van incontinentie bij ouderen. In: Syllabus congres tussen Wolff en Muller. Nijmegen, 2002. Cools HJM, Gussekloo J. Dynamische deeloorzaken van incontinentie bij ouderen. In: Syllabus congres tussen Wolff en Muller. Nijmegen, 2002.
11.
go back to reference Lisdonk EH van de, Bosch WJHM van den, Lagro-Janssen ALM, et al. Ziekten in de huisartspraktijk. 5e druk. Maarssen: Elsevier Gezondsheidzorg, 2008. Lisdonk EH van de, Bosch WJHM van den, Lagro-Janssen ALM, et al. Ziekten in de huisartspraktijk. 5e druk. Maarssen: Elsevier Gezondsheidzorg, 2008.
12.
go back to reference Lagro-Janssen ALM. Urine-incontinentie bij vrouwen in de huisartspraktijk. Dissertatie. Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen, 1991. Lagro-Janssen ALM. Urine-incontinentie bij vrouwen in de huisartspraktijk. Dissertatie. Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen, 1991.
13.
go back to reference Teunissen D, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in community dwelling elderly: are there sex differences in help-seeking behaviour? Scand J Prim Health Care 2004;22:209-16. Teunissen D, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in community dwelling elderly: are there sex differences in help-seeking behaviour? Scand J Prim Health Care 2004;22:209-16.
14.
go back to reference Okkes IM, Oskam SK, Lamberts H. Van klacht naar diagnose. Bussum: Coutinho, 1998. Okkes IM, Oskam SK, Lamberts H. Van klacht naar diagnose. Bussum: Coutinho, 1998.
15.
go back to reference Hunter KF, Moore KN, Cody DJ, Glazener CM. Conservative management for postprostatectomy urinary incontinence. Cochrane Database Syst Rev 2004;2:CD001843. Hunter KF, Moore KN, Cody DJ, Glazener CM. Conservative management for postprostatectomy urinary incontinence. Cochrane Database Syst Rev 2004;2:CD001843.
16.
go back to reference Messelink EJ. The overactive bladder and the role of the pelvic floor muscles. BJU Int 1999;83 Suppl 2:31-5. Messelink EJ. The overactive bladder and the role of the pelvic floor muscles. BJU Int 1999;83 Suppl 2:31-5.
17.
go back to reference Wein AJ, Rovner ES. The overactive bladder: An overview for primary health care providers. Int J Fert 1999;44(2):56-66. Wein AJ, Rovner ES. The overactive bladder: An overview for primary health care providers. Int J Fert 1999;44(2):56-66.
18.
go back to reference Payne CK. Epidemiology, pathofysiology and evaluation of urinary incontinence and overactive bladder. Urology 1998;S2A:3-10. Payne CK. Epidemiology, pathofysiology and evaluation of urinary incontinence and overactive bladder. Urology 1998;S2A:3-10.
19.
go back to reference Lagro-Janssen ALM, Debruyne FMJ, Weel C van. Diagnostiek in de huisartspraktijk van incontinentia urinae bij vrouwen goed mogelijk door gerichte anamnese. Ned Tijdschr Geneeskd 1991;135:1441-4. Lagro-Janssen ALM, Debruyne FMJ, Weel C van. Diagnostiek in de huisartspraktijk van incontinentia urinae bij vrouwen goed mogelijk door gerichte anamnese. Ned Tijdschr Geneeskd 1991;135:1441-4.
20.
go back to reference Ab E, Diemen-Steenvoorde JAAM van, Jong TPVM de. Urineverlies op kinderleeftijd; Het belang van een goede mictieanamnese. Ned Tijdschr Geneeskd 2002;146:193-6. Ab E, Diemen-Steenvoorde JAAM van, Jong TPVM de. Urineverlies op kinderleeftijd; Het belang van een goede mictieanamnese. Ned Tijdschr Geneeskd 2002;146:193-6.
21.
go back to reference Benoit RM, Naslund MJ, Cohen JK. Complications after radical retropubic prostatectomy in the medicine population. Urology 2000;56:116-20. Benoit RM, Naslund MJ, Cohen JK. Complications after radical retropubic prostatectomy in the medicine population. Urology 2000;56:116-20.
22.
go back to reference Cools HJM, Bock GH de. De samenhang tussen ongewenst urineverlies met andere beperkingen in het functioneren. Ned Tijdschr Geneeskd 1993;137:1828-30. Cools HJM, Bock GH de. De samenhang tussen ongewenst urineverlies met andere beperkingen in het functioneren. Ned Tijdschr Geneeskd 1993;137:1828-30.
23.
go back to reference Vierhout ME. Meting van ongewenst urineverlies bij de vrouw. Ned Tijdschr Geneeskd 1990;134(38):1837-40. Vierhout ME. Meting van ongewenst urineverlies bij de vrouw. Ned Tijdschr Geneeskd 1990;134(38):1837-40.
24.
go back to reference Diagnostisch Kompas 2003. Amstelveen: Commissie Aanvullende Diagnostiek van het College voor zorgverzekeringen, 2003. Diagnostisch Kompas 2003. Amstelveen: Commissie Aanvullende Diagnostiek van het College voor zorgverzekeringen, 2003.
Metagegevens
Titel
41 Urine-incontinentie
Auteurs
J. Greidanus
T.O.H. de Jongh
Copyright
2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-8364-1_42