Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap 10/2016

01-10-2016 | Geschiedenis huisartsgeneeskunde

Preventie en huisartsgeneeskunde: over dromen en daden, en praktische bezwaren

Auteurs: Esther van Osselen, Ron Helsloot, dr. Ger van der Werf, dr. Emma van Zalinge

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 10/2016

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Al vóór het ‘officiële’ begin van de moderne huisartsgeneeskunde hielden huisartsen in Nederland zich bezig met preventie. Wel was er vaak discussie over: curatief ingestelde dokters liepen er niet altijd warm voor.
Literatuur
2.
go back to reference Houwaart ES. De modernisering van de gezondheidszorg en de geneeskunde in de negentiende eeuw. In: Aulbers BJM, Bremer GJ, redactie. De huisarts van toen: Een historische benadering. Rotterdam: Erasmus Publishing, 1995. Houwaart ES. De modernisering van de gezondheidszorg en de geneeskunde in de negentiende eeuw. In: Aulbers BJM, Bremer GJ, redactie. De huisarts van toen: Een historische benadering. Rotterdam: Erasmus Publishing, 1995.
3.
go back to reference Gelder MMHJ, Roeleveld N. Verbetering van de volksgezondheid in Londen in de negentiende eeuw en de waarschijnlijk beperkte rol van het nieuwe rioolstelsel daarin. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:2852–6.PubMed Gelder MMHJ, Roeleveld N. Verbetering van de volksgezondheid in Londen in de negentiende eeuw en de waarschijnlijk beperkte rol van het nieuwe rioolstelsel daarin. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:2852–6.PubMed
5.
go back to reference Van ’t Hof SE. Jacobus Penn, ‘Gérant’ van het Tijdschrift 1857–1866. Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151(11): 656–7. Van ’t Hof SE. Jacobus Penn, ‘Gérant’ van het Tijdschrift 1857–1866. Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151(11): 656–7.
6.
go back to reference Koopmans B, Korevaar J, Nielen M, Verhaak P, De Jong J, Van Dijk L, Noordman J, Veenhof C, Schellevis F. Preventie kan effectiever! Deelnamebereidheid en deelnametrouw aan preventieprogramma’s in de zorg. Overzichtstudies. Utrecht: NIVEL, 2012. Koopmans B, Korevaar J, Nielen M, Verhaak P, De Jong J, Van Dijk L, Noordman J, Veenhof C, Schellevis F. Preventie kan effectiever! Deelnamebereidheid en deelnametrouw aan preventieprogramma’s in de zorg. Overzichtstudies. Utrecht: NIVEL, 2012.
7.
go back to reference De Pree-Geerlings B, De Pree IMM, Bulk-Bunschoten AMW. 1901–2001: 100 jaar artsen op het consultatiebureau voor zuigelingen en peuters. Ned Tijdschr Geneeskd 2001;145:2461–5.PubMed De Pree-Geerlings B, De Pree IMM, Bulk-Bunschoten AMW. 1901–2001: 100 jaar artsen op het consultatiebureau voor zuigelingen en peuters. Ned Tijdschr Geneeskd 2001;145:2461–5.PubMed
8.
go back to reference Plantenga BPB. Kindersterfte en zuigelingenklinieken. Ned Tijdschr Geneeskd 1902;46:922–8. Plantenga BPB. Kindersterfte en zuigelingenklinieken. Ned Tijdschr Geneeskd 1902;46:922–8.
9.
go back to reference Van Lieburg MJ. Een eeuw consultatiebureau in Nederland 1901–2001. Rotterdam: Erasmus Publishing, 2001. Van Lieburg MJ. Een eeuw consultatiebureau in Nederland 1901–2001. Rotterdam: Erasmus Publishing, 2001.
10.
go back to reference Rigter R. De integratie van preventieve geneeskunde in de gezondheidszorg in Nederland (1890–1940). Gewina 1996;19:313–27. Rigter R. De integratie van preventieve geneeskunde in de gezondheidszorg in Nederland (1890–1940). Gewina 1996;19:313–27.
11.
go back to reference Huët GJ. In memoriam Prof. G. Scheltema. Ned Tijdschr Geneeskd 1951;95:334–6.PubMed Huët GJ. In memoriam Prof. G. Scheltema. Ned Tijdschr Geneeskd 1951;95:334–6.PubMed
12.
go back to reference Hardenberg BA. Consultatiebureaux voor zuigelingen. Ned Tijdschr Geneeskd 1930;74:941–2. Hardenberg BA. Consultatiebureaux voor zuigelingen. Ned Tijdschr Geneeskd 1930;74:941–2.
13.
go back to reference Hardenberg BA. Consultatiebureaux. Ned Tijdschr Geneeskd 1930;74:1515. Hardenberg BA. Consultatiebureaux. Ned Tijdschr Geneeskd 1930;74:1515.
14.
go back to reference Verloove-Vanhorick SP. Preventieve en curatieve gezondheidszorg voor kinderen: een wisselwerking. Ned Tijdschr Geneeskd 1995;139:677–81.PubMed Verloove-Vanhorick SP. Preventieve en curatieve gezondheidszorg voor kinderen: een wisselwerking. Ned Tijdschr Geneeskd 1995;139:677–81.PubMed
15.
go back to reference Frijlink CJW. Samenwerking van huisartsen en consultatiebureau-arts. Zuigelingen- en kleuterconsultatiebureau’s. Ned Tijdschr Geneeskd 1953;97:222–5.PubMed Frijlink CJW. Samenwerking van huisartsen en consultatiebureau-arts. Zuigelingen- en kleuterconsultatiebureau’s. Ned Tijdschr Geneeskd 1953;97:222–5.PubMed
16.
go back to reference Van Lisdonk E, Sluis P. Jeugdgezondheidszorg… wiens zorg? Huisarts Wet 1979;22:433–5. Van Lisdonk E, Sluis P. Jeugdgezondheidszorg… wiens zorg? Huisarts Wet 1979;22:433–5.
17.
go back to reference De Vries D. Huisarts en preventie. Medisch Contact 1947;2:565–7. De Vries D. Huisarts en preventie. Medisch Contact 1947;2:565–7.
18.
go back to reference Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? Huisarts Wet 1959;2:187–91. Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? Huisarts Wet 1959;2:187–91.
19.
go back to reference Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (2). Huisarts Wet 1959;3:12–4. Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (2). Huisarts Wet 1959;3:12–4.
20.
go back to reference Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (3). Huisarts Wet 1959;3:54–8. Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (3). Huisarts Wet 1959;3:54–8.
21.
go back to reference Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (4). Huisarts Wet 1960;3:135–9. Huygen FJA. N.H.G. Quo Vadis? (4). Huisarts Wet 1960;3:135–9.
22.
go back to reference Huygen FJA. Huisarts en preventie: rede bij de opening van het tiende NHG-congres. Huisarts Wet 1965;8:429–32. Huygen FJA. Huisarts en preventie: rede bij de opening van het tiende NHG-congres. Huisarts Wet 1965;8:429–32.
23.
go back to reference Huygen FJA. Huisarts en preventie. Huisarts Wet 1967;10:2–5. Huygen FJA. Huisarts en preventie. Huisarts Wet 1967;10:2–5.
24.
go back to reference Ten Cate RA. Resultaten van de eerste ronde van een periodiek geneeskundig onderzoek bij de veertig- tot vijfenzestigjarigen in een huisartspraktijk. Huisarts Wet 1967;10:401–9. Ten Cate RA. Resultaten van de eerste ronde van een periodiek geneeskundig onderzoek bij de veertig- tot vijfenzestigjarigen in een huisartspraktijk. Huisarts Wet 1967;10:401–9.
25.
go back to reference Van den Dool CWA. Opsporing van chronische ziekten in de huisartspraktijk; mogelijkheden tot secundaire preventie. Huisarts Wet 1970;13:3–9. Van den Dool CWA. Opsporing van chronische ziekten in de huisartspraktijk; mogelijkheden tot secundaire preventie. Huisarts Wet 1970;13:3–9.
26.
go back to reference Van Weel C. Anticiperende geneeskunde in de praktijk. Een onderzoek in een groepspraktijk naar het opsporen van hypertensie en cervixcarcinoom, alsmede naar de compliantie en iatrogene effecten bij de behandeling van hypertensie [proefschrift]. Rotterdam/Utrecht: Erasmus Universiteit/Huisartsenpers, 1981. Van Weel C. Anticiperende geneeskunde in de praktijk. Een onderzoek in een groepspraktijk naar het opsporen van hypertensie en cervixcarcinoom, alsmede naar de compliantie en iatrogene effecten bij de behandeling van hypertensie [proefschrift]. Rotterdam/Utrecht: Erasmus Universiteit/Huisartsenpers, 1981.
27.
go back to reference Bremer GJ. Hora est: Proefschriften van huisartsen 1900–1995 [proefschrift]. Rotterdam: Erasmus Publishing, 2000. Bremer GJ. Hora est: Proefschriften van huisartsen 1900–1995 [proefschrift]. Rotterdam: Erasmus Publishing, 2000.
28.
go back to reference Wilson JMG, Jungner G. Principles and practice of screening for disease. Genève: WHO, 1968. Wilson JMG, Jungner G. Principles and practice of screening for disease. Genève: WHO, 1968.
29.
go back to reference Van den Dool CWA. Surveillance van risicogroepen; anticiperende geneeskunde. Huisarts Wet 1970;13:59–62. Van den Dool CWA. Surveillance van risicogroepen; anticiperende geneeskunde. Huisarts Wet 1970;13:59–62.
30.
go back to reference LHV Commissie Takenpakket. De taken van de huisarts. Medisch Contact 1977;32:765. LHV Commissie Takenpakket. De taken van de huisarts. Medisch Contact 1977;32:765.
31.
go back to reference Van Aalderen HJ. Syllabus methode van hulpverlening in de eerste lijn. Amsterdam: Huisartseninstituut Vrije Universiteit, 1976. Van Aalderen HJ. Syllabus methode van hulpverlening in de eerste lijn. Amsterdam: Huisartseninstituut Vrije Universiteit, 1976.
32.
go back to reference Van Aalderen HJ, Knottnerus JA. Is de huisarts in staat preventieve taken op zich te nemen? Huisarts Wet 1978;21:424–7. Van Aalderen HJ, Knottnerus JA. Is de huisarts in staat preventieve taken op zich te nemen? Huisarts Wet 1978;21:424–7.
33.
go back to reference Van Weel C. Van oude schema’s en nieuwe schoenen, ten geleide. Huisarts Wet 1986; 29(Suppl H&P 10): 2–5. Van Weel C. Van oude schema’s en nieuwe schoenen, ten geleide. Huisarts Wet 1986; 29(Suppl H&P 10): 2–5.
34.
go back to reference Kannel WB, Wolf PA, Verter J, McNamara P. Epidemiologic assessment of the role of blood pressure in stroke: the Framingham study. JAMA 1970;214:301–10.CrossRefPubMed Kannel WB, Wolf PA, Verter J, McNamara P. Epidemiologic assessment of the role of blood pressure in stroke: the Framingham study. JAMA 1970;214:301–10.CrossRefPubMed
35.
go back to reference Gunning-Schepers LJ. Dwalingen in de methodologie. V. De preventieparadox: weinigen met hoog risico versus velen met matig risico. Ned Tijdschr Geneeskd 1998;142:1870–3.PubMed Gunning-Schepers LJ. Dwalingen in de methodologie. V. De preventieparadox: weinigen met hoog risico versus velen met matig risico. Ned Tijdschr Geneeskd 1998;142:1870–3.PubMed
36.
go back to reference Rose G. Strategy of prevention: lessons from cardiovascular disease. Br Med J 1981;282:1847–51.CrossRef Rose G. Strategy of prevention: lessons from cardiovascular disease. Br Med J 1981;282:1847–51.CrossRef
37.
go back to reference Van Ree JW. Naar preventie op maat. Huisarts Wet 1990;33:518–20. Van Ree JW. Naar preventie op maat. Huisarts Wet 1990;33:518–20.
38.
go back to reference Van Veen WA. Veranderende opvattingen en de NHG-Standaard Hypertensie. Huisarts Wet 1991;34(8):361–3. Van Veen WA. Veranderende opvattingen en de NHG-Standaard Hypertensie. Huisarts Wet 1991;34(8):361–3.
39.
go back to reference Prins A. Het Advies inzake epidemiologie en preventie van ischemische hartziekten. Huisarts Wet 1985;28:307. Prins A. Het Advies inzake epidemiologie en preventie van ischemische hartziekten. Huisarts Wet 1985;28:307.
40.
go back to reference Gezondheidsraad. Advies inzake epidemiologie en preventie van ischemische hartziekten. ‘s-Gravenhage: Staatsdrukkerij, 1984. Gezondheidsraad. Advies inzake epidemiologie en preventie van ischemische hartziekten. ‘s-Gravenhage: Staatsdrukkerij, 1984.
41.
42.
go back to reference Drenthen T, Van den Hoogen JPH. Preventie als aandachtsveld in de huisartspraktijk. Bijblijven 1995; 11(2):6–15. Drenthen T, Van den Hoogen JPH. Preventie als aandachtsveld in de huisartspraktijk. Bijblijven 1995; 11(2):6–15.
43.
go back to reference Springer MP, redactie. Basistakenpakket van de huisarts. Utrecht: LHV, 1983 (bijlage bij Medisch Contact, 8 juli 1983). Springer MP, redactie. Basistakenpakket van de huisarts. Utrecht: LHV, 1983 (bijlage bij Medisch Contact, 8 juli 1983).
44.
go back to reference De Vries D. Blijft preventie een pretentie? Impressies van het NHG-jubileumcongres. Huisarts Wet 1987;30:27–9. De Vries D. Blijft preventie een pretentie? Impressies van het NHG-jubileumcongres. Huisarts Wet 1987;30:27–9.
45.
go back to reference Verhaak PFM, Bosman JM, Van der Velden J. Preventie: nationale studie van ziekten en verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Utrecht: NIVEL, 1991. Verhaak PFM, Bosman JM, Van der Velden J. Preventie: nationale studie van ziekten en verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Utrecht: NIVEL, 1991.
46.
go back to reference Vos H, Adan I, Schellevis FG, Lagro-Janssen ALM. Prevention in primary care: facilitators and barriers to transform prevention from a random coincidence to a systematic approach. J Eval Clin Pract 2014;20:208–15.CrossRefPubMed Vos H, Adan I, Schellevis FG, Lagro-Janssen ALM. Prevention in primary care: facilitators and barriers to transform prevention from a random coincidence to a systematic approach. J Eval Clin Pract 2014;20:208–15.CrossRefPubMed
47.
go back to reference Nota Preventiebeleid voor de volksgezondheid. Kamerstukken II 1992/93 22894, nr 1. Nota Preventiebeleid voor de volksgezondheid. Kamerstukken II 1992/93 22894, nr 1.
48.
go back to reference Palm BTHM, Kant AC. De organisatie van bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker; beter in de huisartspraktijk. Bijblijven 1995/11/2:30–5. Palm BTHM, Kant AC. De organisatie van bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker; beter in de huisartspraktijk. Bijblijven 1995/11/2:30–5.
49.
go back to reference De Jongh D, Van Dijk L, Schellevis F. Vroege opsporing en behandeling van mensen met risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Utrecht: NIVEL, 2007. De Jongh D, Van Dijk L, Schellevis F. Vroege opsporing en behandeling van mensen met risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Utrecht: NIVEL, 2007.
50.
go back to reference Boot K, Meijman FJ. Systematische preventie van hart- en vaatziekten in de huisartspraktijk is niet zinvol. Huisarts Wet 1999;42:341–6. [Naschrift in Huisarts Wet 1999;42:468–9.] Boot K, Meijman FJ. Systematische preventie van hart- en vaatziekten in de huisartspraktijk is niet zinvol. Huisarts Wet 1999;42:341–6. [Naschrift in Huisarts Wet 1999;42:468–9.]
51.
go back to reference Frijling BD, Drenthen AJM, Van Lidth de Jeude CP, Boomsma LJ, Appelman CLM. Systematische preventie van hart- en vaatziekten bij hoog-risicogroepen in de huisartspraktijk. Huisarts Wet 1999;42:466–8. Frijling BD, Drenthen AJM, Van Lidth de Jeude CP, Boomsma LJ, Appelman CLM. Systematische preventie van hart- en vaatziekten bij hoog-risicogroepen in de huisartspraktijk. Huisarts Wet 1999;42:466–8.
52.
go back to reference Helsloot H, Van der Wouden H. Oogsten [redactioneel]. Huisarts Wet 2011;54:117.CrossRef Helsloot H, Van der Wouden H. Oogsten [redactioneel]. Huisarts Wet 2011;54:117.CrossRef
53.
go back to reference Frijling BD, Grol R, Hoes AW, Van Lidth CP. De strijd om de bloeddrukmeting. Medisch Contact 2002;55:889–92. Frijling BD, Grol R, Hoes AW, Van Lidth CP. De strijd om de bloeddrukmeting. Medisch Contact 2002;55:889–92.
54.
go back to reference Van der Wouden H. Oude tijden, nieuwe tijden [redactioneel]. Huisarts Wet 2014;57:282.CrossRef Van der Wouden H. Oude tijden, nieuwe tijden [redactioneel]. Huisarts Wet 2014;57:282.CrossRef
55.
go back to reference Drenthen T. Expertmeeting over preventie van hart- en vaatziekten. Huisarts Wet 2000;43:194–5. Drenthen T. Expertmeeting over preventie van hart- en vaatziekten. Huisarts Wet 2000;43:194–5.
56.
go back to reference Wiersma Tj, et al. NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement. Huisarts Wet 2006; 49(1 Suppl). Wiersma Tj, et al. NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement. Huisarts Wet 2006; 49(1 Suppl).
57.
go back to reference Kievits F, Adriaanse MT. Nieuwe rage: de preventieve lichaamsscan. Ned Tijdschr Geneeskd 2003;147:1700–1. Kievits F, Adriaanse MT. Nieuwe rage: de preventieve lichaamsscan. Ned Tijdschr Geneeskd 2003;147:1700–1.
58.
59.
go back to reference Dekker JM, Alssema M, Janssen PGH, Van der Paardt M† , Festen CCS, Van Oosterhout MJW, et al. NHG-Standaard Het PreventieConsult module Cardiometabool Risico. Huisarts Wet 2011:54(3):138–55. Dekker JM, Alssema M, Janssen PGH, Van der Paardt M† , Festen CCS, Van Oosterhout MJW, et al. NHG-Standaard Het PreventieConsult module Cardiometabool Risico. Huisarts Wet 2011:54(3):138–55.
60.
go back to reference Blanker MH. Aanpak van het PreventieConsult Cardiometabool risico [commentaar]. Huisarts Wet 2011;54(8):420–1.CrossRef Blanker MH. Aanpak van het PreventieConsult Cardiometabool risico [commentaar]. Huisarts Wet 2011;54(8):420–1.CrossRef
61.
go back to reference Blanker MH. Preventieconsult: geen bewijs van effectiviteit [commentaar]. Huisarts Wet 2014;57(6):292.CrossRef Blanker MH. Preventieconsult: geen bewijs van effectiviteit [commentaar]. Huisarts Wet 2014;57(6):292.CrossRef
62.
Metagegevens
Titel
Preventie en huisartsgeneeskunde: over dromen en daden, en praktische bezwaren
Auteurs
Esther van Osselen
Ron Helsloot
dr. Ger van der Werf
dr. Emma van Zalinge
Publicatiedatum
01-10-2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 10/2016
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-016-0275-x

Andere artikelen Uitgave 10/2016

Huisarts en wetenschap 10/2016 Naar de uitgave

Intermezzo

Schuldgevoel