Top

Optie A:

Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
Optie B:

Deel de link per e-mail
Link delen

vorige hoofdstuk Vermoeidheid

volgende hoofdstuk Polyfarmacie, therapietrouw, medicatiefouten

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

19. Ondervoeding en dehydratie

eerste hoofdstuk lezen

Auteur: Rolinka Schim van der Loeff-van Veen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Extra’s

Gepubliceerd in: Geriatrie

» Toegang tot de volledige tekst krijgen

Samenvatting

Ondervoeding leidt tot afname van de belastbaarheid. Het geeft een verhoogde vatbaarheid voor infecties, een vertraagde wondgenezing en het belemmert de revalidatie. Ouderen krijgen eerder te maken met ondervoeding, bijvoorbeeld omdat hun metabole behoefte verandert. Vooral zorgbehoeftige ouderen lopen risico op ondervoeding. Etiologische factoren hangen onderling met elkaar samen, zoals leefstijl, multimorbiditeit, gebitstoestand en een klein ondersteunend sociaal netwerk. Ook dehydratie (uitdroging) bedreigt de gezondheid. Het merendeel van de met spoed in het ziekenhuis opgenomen 70-plussers is gedehydreerd. Zowel ondervoeding als dehydratie leiden tot een verlengde ligduur in het ziekenhuis, toename van het complicatierisico en zorgbehoevendheid. Ondervoeding en dehydratie zijn in veel gevallen te voorkomen. Hierbij spelen verpleegkundigen een belangrijke rol.

Log in om toegang te krijgen

Hier inloggen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Academy hbo-v LOI 6 maanden

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School jaarlicentie

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School half jaarlicentie

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School 3 maanden

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Breederode 2018 – 2021

Meer informatie

BSL Basisacademy hbo-V

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 1 + 2 2018 – 2020

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 1 + 2 2018 – 2019

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 3 2018 – 2019

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2023

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2022

Meer informatie

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2019

Meer informatie

BSL - Geriatrie

Meer informatie

BSL Academy LVGG & LPZ Saxion 2019-2020

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ Combiroute 2019

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ leerjaar 1 + 2 2019-2020

Meer informatie

BSL Academy hbo-V HZ leerjaar 3 2019-2020

Meer informatie

BSL Academy HBO-V HZ leerjaar 4 2019-2020

Meer informatie

BSL Academy Oefentherapie 2e jaar HvA 2019-2020

Meer informatie

Gezondheidsraad (2011). Ondervoeding bij ouderen. Utrecht: Gezondheidsraad.

NVVA. (2007). Kaart bij Richtlijn Mondzorg bij zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen. Utrecht: NVVA (nu: Verenso).

Schols, J. M., Groot, C. P., Cammen, T. J. van der., & Olde Rikkert, M. G. (2009). Preventing and treating dehedration in the elderly during periods of illness and warm weather. Journal of Nutrition, Health and aging,13(2), 150–157.

Stratton, R. J., Green, C. J., & Elia, M. (2003). Disease related malnutrition: an evidence-based approach to treatment. (1–34) Cambridge: CABI Publishing.

Bosch, H. J. H. in den, Groenewoud, J. H., & Lange, J. de., (2009). Omgaan met afweergedrag bij eten en drinken van ouderen. Richtlijn. Kenniskring Transities in Zorg. Rotterdam: Hogeschool Rotterdam, LEVV.

Cammen, T. J. M. van der., Groot, C. P. G. M. de., & Schols, J. M. G. A. (2007). Dehydratie bij ouderen. Preventie en behandeling, extra aandacht bij ziekte en hitteperioden. Addendum bij de ‘Multidisciplinaire richtlijn verantwoorde vocht- en voedselvoorziening voor verpleeghuis-geïndiceerden’. Utrecht: Actiz.

Deerenberg-Kessler, W., Nieuwlands, T. C. M., & Vreeburg, E. M. (2007). Mondzorg en de rol van verpleegkundigen en verzorgenden. Utrecht: NVVA.

Dewys, W. D., Begg, C., Lavin, P. T., Band, P. R., Bennett, J. M., Bertino, J. R., et al. (1980). Prognostic effect of weight loss prior to chemotherapy in cancer patients. Eastern cooperative oncology group. American Journal of Medical, 69(4), 491–497.

Wells, J.L., Dumbrell, A.C. (2006). Nutrition and aging: assessment and treatment of compromised nutritional status in frail elderly patients. Clinical Intervention Aging. Mar 1(1), 67–79.

Engelshoven, I. van., Mintjes-de Groot, J., & Plas, M. (2007). Doorbreek de rituelen. Overzicht van zinloze rituelen in de verpleging en verzorging en een stappenplan om deze te doorbreken. LEVV: Operatieve voorbereiding. Utrecht.

Furrer, L., Ganter, M. T., Klaghofer, R., et al. (2006). Preoperative fasting times: Patients‘ perspective. Anaesthesist, 55(6), 643–649. CrossRefPubMed

Halem, H., & Jüngen, H. D. (2009). Anatomie en fysiologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Adviescommissie Ethiek V&VN. (2006). Hoe ga je om met eten en drinken, handreikingen voor zorgsituaties waarin eten, drinken en kunstmatige toediening een rol spelen. Utrecht: V&VN.

Meents, N., Ubbink, D., & Vermeulen, H. (2007). Nuchtere kijk op de nuchtere maag. Nursing, 20–21.

Morley, J. E. (2010). Anorexia, Weight Loss and Frailty. Journal of the American Medical Directors Association, 11(4), 225–228. CrossRefPubMed

Nankivell, P. C., Mehanna, H., & Moledina, J. (2009). Refeeding syndrome-awareness prevention and management. Head and Neck Oncology, 10.1186/1758-3284-1-4.

American Society of Anesthesiologist Task Force on Preoperative Fasting Anesthesiology. (2011). Practice guidelines for preoperative fasting and the use of pharmacologic agents tot reduce the risk of pulmonary aspiration: application to healthy patients undergoing elective procedures. Anesthesiology, 114, 495–511. CrossRef

Bijzijn XL. Vocht en voeding bewaarbijlage (2008). Bijzijn, 3.

Vossen, C. (2006). Hoe ga je om met eten en drinken? Handreiking voor zorgsituaties waarin eten, drinken en kunstmatige voeding een rol spelen. Adviescommissie Ethiek V&VN. Utrecht: V&VN.

http://www.lpz-um.eu/.

http://richtlijnendatabase.nl/.

http://www.oncoline.nl: via deze site is meer informatie te vinden met betrekking tot de hypodermoclyse.

www.rivm.nl: de publicatie van ActiZ over dehydratie is te downloaden via deze website.

www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/2016/Nationaal_Hitteplan_actief_in_heel_Nederland.

www.stuurgroepondervoeding.nl.

www.venvn.nl: via deze site is de richtlijn Omgaan met afweergedrag bij bewoners met dementie te downloaden. Ook de richtlijn Mondzorg is op deze website te vinden.

https://www.vmszorg.nl/praktijkvoorbeelden-en-tools/praktijkgids-kwetsbare-ouderen/: in de bijlagen van dit via internet beschikbare boekje zijn onder meer voorbeeld voedingslijsten te bekijken.

www.voedingscentrum.nl.

www.wip.nl/free_content/Richtlijnen/sondevoeding%20070926def.pdf.

www.verenso.nl.

www.zorgvoorbeter.nl: het programma Zorg voor Beter stimuleert organisaties in de langdurende zorg om nu en in de toekomst goede zorg te leveren. De Richtlijn Mondzorg is hiervan een onderdeel.

www.zorgvoorbeter.nl: via deze site is de onder ‘Meer lezen?’ genoemde publicatie ‘Hoe ga je om met eten en drinken’ te downloaden. Via de zoekterm kun je de naam van de publicatie invoeren.

Titel

Ondervoeding en dehydratie

Boek

Geriatrie

Print ISBN: 978-90-368-1659-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-1660-1

https://doi.org/10.1007/978-90-368-1660-1

DOI

https://doi.org/10.1007/978-90-368-1660-1_19

Auteur:

Rolinka Schim van der Loeff-van Veen

Uitgeverij

Bohn Stafleu van Loghum

Volgnummer

Hoofdstuknummer

Extra’s

Geriatrie H19 Ondervoeding en dehydratie

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Academy hbo-v LOI 6 maanden

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School jaarlicentie

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School half jaarlicentie

BSL Academy hbo-V Saxion Parttime School 3 maanden

BSL Academy hbo-V Breederode 2018 – 2021

BSL Basisacademy hbo-V

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 1 + 2 2018 – 2020

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 1 + 2 2018 – 2019

BSL Academy hbo-V HZ Leerjaar 3 2018 – 2019

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2023

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2022

BSL Academy hbo-V Saxion 2018 – 2019

BSL - Geriatrie

BSL Academy LVGG & LPZ Saxion 2019-2020

BSL Academy hbo-V HZ Combiroute 2019

BSL Academy hbo-V HZ leerjaar 1 + 2 2019-2020

BSL Academy hbo-V HZ leerjaar 3 2019-2020

BSL Academy HBO-V HZ leerjaar 4 2019-2020

BSL Academy Oefentherapie 2e jaar HvA 2019-2020

Extra’s