Top

Gepubliceerd in:

01-12-2009 | Artikel

Middelengebruik door jongeren met een licht verstandelijke handicap

Een eerste verkenning van aard en omvang

Auteurs: Drs. Els Bransen, Drs. Henk Schipper, Drs. Judith Blekman

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 4/2009

Samenvatting

In dit artikel doen wij verslag van een verkennend onderzoek naar de aard en omvang van alcohol- en drugsgebruik door jongeren met een (licht) verstandelijke handicap. Het onderzoek vond plaats met een op de doelgroep toegesneden internetvragenlijst (netquestionnaire) bij een selectieve steekproef van 760 jongeren in de leeftijdsgroep van 12-25 jaar. Drie kwart van de jongeren gebruikte ooit alcohol en twee derde dronk af en toe of regelmatig alcohol, voornamelijk in het weekend. Het meeste alcoholgebruik kwam voor bij jongeren die in contact stonden met orthopedagogische behandelcentra. Een derde van de jongeren gebruikte ooit drugs en 21% gebruikte regelmatig tot af en toe. Het gebruik van drugs was veel minder sterk aan het weekend gebonden dan het alcoholgebruik. Er werd voornamelijk cannabis gebruikt. Ook drugsgebruik kwam het meest voor bij respondenten van orthopedagogische behandelcentra en daarnaast bij jongeren uit justitiële jeugdinrichtingen. De omvang van het middelengebruik van de onderzochte groep LVG-jongeren vraagt om een antwoord, omdat deze jongeren extra vatbaar zijn voor problemen als gevolg van middelengebruik, inclusief verslaving.

vorige artikel Een laag IQ: en dan?

volgende artikel Farmacologische en toxicologische aspecten van gammahydroxyboterzuur (GHB)

Het project was een samenwerking van het Trimbos-instituut, de Vereniging van Orthopedagogische Behandelcentra/Kenniscentrum LVG en ’s-Heeren Loo Kwadrant. Ook Tactus Verslavingszorg en Novadic-Kentron waren betrokken bij dit project. De auteur van dit artikel was projectleider. De financiering kwam van het ministerie van VWS. Voor een verslag zie Bransen e.a. (2008).

Een IQ van 50-70 verwijst naar een verstandelijke beperking, bij 70-85 spreken we van zwakbegaafdheid. In combinatie met de beide andere criteria (een beperkt sociaal aanpassingsvermogen en een langdurige en vaak blijvend behoefte aan ondersteuning) is er sprake van een licht verstandelijke handicap (Moonen & Verstegen, 2006).

Jongeren die via voogden van de William Schrikkergroep deelnamen vulden een schriftelijke versie van de vragenlijst in omdat zij meestal geen computer hadden.

We gebruiken hier de brede definitie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG): iemand is allochtoon als hij inwoner is van Nederland en in het buitenland is geboren of minimaal één ouder heeft die in het buitenland is geboren.

Bransen, E., Schipper, H., Mutsaers, K., Haverman, M., & Blekman, J. (2008). Aard en omvang van middelengebruik bij licht verstandelijk gehandicapte jongeren. Een eerste verkenning bij jongeren zelf en hun begeleiders. Utrecht: Trimbos-instituut.

Dorsselaer, S. van, Zeijl, E., Eeckhout, S. van den, Ter Bogt, T., & Vollebergh, W. (2007). HBSC 2005: gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland. Utrecht: Trimbos-instituut.

Laar, M.W. van, Cruts, A.N.N., Verdurmen, J.E.E., Ooyen-Houben, M.M.J. van, & Meijer, R.F. (2008). Nationale Drugmonitor Jaarbericht 2007. Utrecht: Trimbos-instituut.

McGillicuddy, N.B. (2006). A review of substance use research among those with mentalretardation. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 12, 41-47.

McGillicuddy, N.B., & Blane, H.T. (1999). Substance use in individuals with mental retardation. Addictive Behaviors, 24, 869-878.

Monshouwer, K., Dorsselaer, S. van, Gorter, A., Verdurmen, J., & Vollebergh, W. (2004). Jeugd en riskant gedrag. Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek 2003. Utrecht: Trimbos-instituut.

Moonen, X., & Verstegen, D. (2006). LVG-jeugd met ernstige gedragsproblematiek in de verbinding van praktijk en wetgeving. Onderzoek en Praktijk, 4, 23-28.

Mutsaers, K., Blekman, J., & Schipper, H. (2007). Licht verstandelijk gehandicapten en middelengebruik. Wat is er tot op heden bekend? Utrecht: Trimbos-instituut.

Nederlandse Vereniging Gehandicaptenzorg (1995). Vorm en kleur. Utrecht: NVGz.

Poel, E. van der (2007). Vragenlijst over middelengebruik en -attitude voor LVG-jongeren. Amsterdam: Vrije Universiteit, Instituut voor Gezondheidswetenschappen.

Steenhuis, I., & Poel, E. van der (2009). Alcohol- en drugsgebruik bij licht verstandelijk gehandicapte jongeren in de leeftijd van 15-25 jaar. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 64, 66-78.

Taggart, L., McLaughlin, D., Quinn, B., & Milligan, V. (2004). An exploration of substance misuse in people with learning disabilities living within Northern Ireland. Ulster: School of Nursing, University of Ulster.

Taggart, L., McLaughlin, D., Quinn, B., & Milligan, V. (2006). An exploration of substance misuse in people with intellectual disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 50, 588-597.

Titel: Middelengebruik door jongeren met een licht verstandelijke handicap
Een eerste verkenning van aard en omvang
Auteurs: Drs. Els Bransen
Drs. Henk Schipper
Drs. Judith Blekman
Publicatiedatum: 01-12-2009
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Verslaving / Uitgave 4/2009
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03081459

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2009

IMPACT, een geïntegreerde aanpak van drugsgebruik en hiv in Indonesië

Redactioneel

Veranderen en vernieuwen in de verslavingszorg (8): over behandeldoelen en ‘appreciative inquiry’

Farmacologische en toxicologische aspecten van gammahydroxyboterzuur (GHB)

Gezin aan Bod: het Strengthening Families Program

Resultaten Scoren 2.0!