‘Met mijn geheugen was het minder slecht gesteld dan ik dacht’

‘Ik heb mijn hele leven geschreven. Vooral in moeilijke tijden en in blijde tijden schreef ik gedichten waarin mijn gevoelens tot uitdrukking kwamen. Als het op papier stond, kon ik het loslaten. Dat was voor de pijn belangrijker dan voor de vreugde. Vreugdevolle ervaringen schreef ik op, zodat ik ze nooit, nooit meer zou vergeten. Terugkijkend vind ik het fijn dat ik naast het verdriet ook het mooie uit mijn leven bewaard heb. Zo heb ik nog een briefje van mijzelf aan een onderduikster, tante Mien, die ziek was. Het briefje is met plakkertjes en tekeningen versierd en ik schreef zoiets als: “Laat oom D. maar goed voor u zorgen. Heel veel liefs van uw lieve Rieteke.” Ik kreeg het briefje later terug van haar zoon, en het ontroert me nu, omdat ik kan lezen dat ik mijzelf lief vond. Het is aandoenlijk dat ik ook toen al mijn hart liet spreken.