Top

Gepubliceerd in:

01-05-2008 | Beschouwing

Hoe functioneren de huisartsenposten in Nederland?

Auteurs: Paul Giesen, Henk Mokkink, Wil van den Bosch, Ben Bottema, Richard Grol

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 5/2008

Samenvatting

Giesen P, Mokkink H, Van den Bosch W, Bottema B, Grol R. Hoe functioneren de huisartsenposten in Nederland? Huisarts Wet 2008;51(5):219-23.

Huisartsenperspectief Met de komst van de huisartsenpost (HAP) is de dienstwerkdruk voor huisartsen afgenomen, de arbeidsmotivatie toegenomen en leggen de diensten minder beslag op het gezinsleven. De meerderheid van de betrokken huisartsen is tevreden met de huidige organisatie en ziet toekomst in de samenwerking met de spoedeisende eerste hulp (SEH).

Patiënt- en zorgkenmerken De meeste patiënten hebben acuut ontstane somatische klachten, waarbij infecties, pijnklachten van het bewegingsapparaat en buikklachten de boventoon voeren. Medisch gezien heeft driekwart van de klachten een lage urgentie en rond 6% wordt verwezen.

Toegankelijkheid De gemiddelde wachttijd bij visites is beperkt tot 30 minuten en 90% van de patiënten wordt binnen 1 uur bezocht. De wachttijd voor patiënten met levensbedreigende klachten (U1) vormt echter een knelpunt. Hiervoor is afstemming met de ambulancehulpverlening noodzakelijk.

Triage Op huisartsenposten steeg het aantal telefonisch afgehandelde contacten vergeleken met waarneemgroepen van 29 naar 50%. Training van triagisten in het achterhalen van de verwachtingen en de hulpvraag van de patiënt, en het geven van adequate adviezen kan de kwaliteit van de triage verbeteren. Een getrainde regiearts kan mogelijk de kwaliteit en veiligheid van de triage helpen verbeteren.

Patiëntenperspectief Onderzoek toont aan dat patiënten erg tevreden zijn over de bejegening en de medische zorg door de huisarts. Patiënten verwachten minder telefonische consulten en willen vaker een consult of visite. Toegankelijkheidsproblemen door de afstand tot de huisartsenpost blijken nauwelijks een rol te spelen. Wel hebben patiënten veel kritiek op de toegankelijkheid van de dienstapotheek.

Toekomstperspectief De komst van het Nederlands Triage systeem (NTS) voor de hele keten spoedzorg (huisarts – ambulancehulpverlening – SEH) en de huidige trend in de richting van verregaande samenwerking tussen HAP en SEH bieden huisartsen kansen om zich optimaal te positioneren in de spoedzorg. Maar huisartsen moeten dit wel waarmaken door verantwoordelijkheid voor het dienstdoen te behouden en hun eigen expertise in de spoedzorg uit te bouwen. Belangrijke randvoorwaarden voor optimale huisartsgeneeskundige kwaliteit zijn de beschikbaarheid van het patiëntendossier, NHG-spoedprotocollen en een adequate training van huisartsen (in opleiding).

vorige artikel Huisartsenpost en spoedeisende eerste hulp: wel of niet integreren?

volgende artikel De behandeling van acute nekpijn

Post J. Grootschalige huisartsenzorg buiten kantooruren [Proefschrift]. Universiteit van Groningen, 2004.

Van Uden C. Studies on general practice out-of-hours care [Proefschrift]. Universiteit van Maastricht, 2005.

Moll van Charante EP. Dutch General Practitioners in a time of change – Studies on out-of-hours and GP hospital care [Proefschrift]. Universiteit van Amsterdam, 2007.

Giesen PHJ. Quality of out-of-hours primary care in the Netherlands [Proefschrift]. Radboud Universiteit van Nijmegen, 2007.

Van Uden CJT, Giesen PHJ, Metsemakers JFM, Grol RPTM. Development of out-of-hours primary care by General Practitioners (GPs) in the Netherlands: From small call-rotations to large-scale GP cooperatives. Fam Med 2006;38:548-52.

Hallam L. Primary medical care outside normal working hours: review of published work. BMJ 1994;308:249-53.

Salisbury C. Evaluation of a general practice out of hours cooperative: a questionnaire survey of general practitioners. BMJ 1997;314:1598-9.

Olesen F, Jolleys JV. Out-of-hours service: the Danish solution examined. BMJ 1994;309:1624-6.

Giesen PHJ, Haandrikman LGR, Broens S, Schreuder JLM, Mokkink HGA. Centrale huisartsenposten: wordt de huisarts er beter van? Huisarts Wet 2000;43:508-10.

10.

Grol RPTM, Giesen PHJ, Van Uden CJT. After-hours care in the United Kingdom, Denmark, and the Netherlands: New models. Health Aff 2006;25:1733-7.

11.

Inspectie voor de Gezondheidszorg. Huisartsenposten in Nederland. Nieuwe structuren met veel kinderziekten. 2004. http://www.igz.nl.

12.

Giesen P, Wilden-van Lier E, Schers H, Schreuder J, Busser G. Telefonisch advies en triage tijdens de dienst. Huisarts Wet 2002;45:299-302.

13.

Van der Werf, G Th, Zaat J. Schaalvergroting bij spoedeisende zorg: een bedreiging van de continuïteit van zorg? Huisarts Wet 2000;43:495-6.

14.

Giesen P, Fraanje W, Klomp M. De rammelende keten: afstemming van taken spoedeisende zorg is dringend gewenst. Med Contact 2003;48:1810-2.

15.

Giesen PHJ, Huibers L, Goossens MP, Willekens M. Tussen droom en daad. Toekomstvisie huisartsen op hun positie in de spoedzorg. Med Contact 2007;15:653-5.

16.

Giesen P, Braspenning J. Huisartsenpost: gewone klachten met acuut karakter. Huisarts Wet 2004;47:177.

17.

Giesen P, Mokkink H, Ophey G, Drijver R, Grol R, Van den Bosch W. Hoe urgent is de gepresenteerde morbiditeit op de Centrale Huisartsen Post? Huisarts Wet 2005;48:207-11.

18.

Giesen P, Franssen E, Mokkink H, Van den Bosch W, Van Vugt A, Grol R. Patiënten die buiten kantooruren de Huisartsenpost of de Spoedeisende Hulp bezoeken: een vergelijking. Huisarts Wet 2007;50:202-6.

19.

Giesen P, Van Lin N, Mokkink H, Van den Bosch W, Grol R. Huisartsenposten: lang wachten op een visite? Huisarts Wet 2007;50:296-9.

20.

Leibowitz R, Day S, Dunt D. A systematic review of the effect of different models of after-hours primary medical care services on clinical outcome, medical workload, and patient and GP satisfaction. Fam Pract 2003;20:311-7.

21.

Lattimer V, George S, Thompson F. Safety and effectiveness of nurse telephone consultation in out-of-hours primary care: randomized controlled trial. The South Wiltshire Out of Hours Project. BMJ 1998;317:1054-9.

22.

Munro J, Sampson F, Nicholl J. The impact of NHS Direct on the demand for out-of-hours primary and emergency care. Br J Gen Pract 2005;55:790-2.

23.

Bunn F, Byrne G, Kendall S. Telephone consultation and triage: effects on health care use and patient satisfaction. The Cochrane Library, Issue 3, 2004. Chichester: Wiley.

24.

Busser G, Giesen P. De telefoonarts, een nieuwe functie in de grootschalige huisartsenpost. Med Contact. 2002;57:1353-5.

25.

NHG. Telefoonwijzer voor triage en advies. www.nhg.org.

26.

Giesen P, Halink D. Smeerolie van de huisartsenpost: patiënten en hulpverleners tevreden over de regiearts. Med Contact 2007;69:371-3.

27.

Giesen P, Ferwerda R, Tijssen R, Mokkink H, Drijver R, Van den Bosch W, et al. Safety of telephone triage in GP cooperatives: Do triage nurses correctly estimate urgency? BMC Health Serv Res 2007;7:19.

28.

Giesen P, Willekens M, Mokkink H, Braspenning J, Van den Bosch W, Grol R. Quality of out-of-hours primary care: development and testing of indicators for prescribing and referring. Int J Qual Health Care 2007;16:181-4.

29.

Silderhuis V, Giesen P, Borghuis M, Mokkink H, Grol R. Boze Brieven. Klachten van patiënten over huisartsenposten in kaart gebracht. Med Contact 2004;59:600-2.

30.

Moll van Charante E, Giesen P, Mokkink H, Oort F, Grol R, Klazinga N, et al. Patient satisfaction with large-scale out-of-hours primary health care in The Netherlands: Development of a postal questionnaire. Fam Pract 2006;23:437-43.

31.

Giesen P, Moll van Charante E, Janssens H, Mokkink H, Bindels P, Van den Bosch W, et al. Patients evaluate accessibility and nurse telephone consultations in out-of-hours GP care: determinants of a negative evaluation. Patient Educ Couns 2007;65:131–6.

32.

Jochems PJJ, Drijver CR, Ten Wolde WLM, Hermann GB, In ’t Veld CJ. Efficiënte triage in acute zorg vereist aandacht. Med Contact 2006;61:650-2.

33.

Helsloot R, In ’t Veld K, Giesen P. De eerste schakel: de huisartsgeneeskundige inbreng in de acute ketenzorg. Med Contact 2006;61:653-6.

34.

Vermue NNR, Giesen PHJ, Huibers AMJ, Van Vugt CJ. Samenwerking tussen huisartsenposten en spoedeisende hulp: huidige situatie en toekomstplannen van huisartsenposten in Nederland. Med Contact 2007;62:1092-3.

Titel: Hoe functioneren de huisartsenposten in Nederland?
Auteurs: Paul Giesen
Henk Mokkink
Wil van den Bosch
Ben Bottema
Richard Grol
Publicatiedatum: 01-05-2008
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 5/2008
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03086751

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 5/2008

De behandeling van acute nekpijn

Zelfmanagement helpt niet bij ouderen

Comorbiditeit beïnvloedt het voorschrijfgedrag bij depressie

Niet gezellig

Hebben we nog tijd voor zorg?

Lijstjes