Top

2014 | mbo verzorgende/niveau 3 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

Planmatig zorg verlenen

Auteurs: Nicolien van Halem, Sjaak Groot

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

Planmatig zorg verlenen kun je niet zomaar, dat moet je leren, of je nu werkt als verzorgende (IG), verpleegkundige, medewerker maatschappelijke zorg of anders opgeleide zorgverlener. Dit boek maakt je wegwijs in de methodiek van het zorg verlenen met behulp van een zorgplan.

Het boek geeft:
* een stevige onderbouwing vanuit de theorie; * veel voorbeelden uit de praktijk;
* een beeld van de manier waarop je samenwerkt met mensen uit verschillende disciplines;
* tips en oplossingen voor knelpunten in het planmatig zorg verlenen.

Kijken, denken, doen: dat is de volgorde van werken die je moet aanleren om planmatig zorg te kunnen verlenen. En met terugkijken en bijstellen van je acties maak je het planmatig werken compleet. Zo kun je vraaggerichte zorg bieden, zorg waarbij de cliënt centraal staat, zorg die aansluit bij haar of zijn wensen en behoeften.

Bovendien snijdt het mes aan twee kanten:
* Cliënten ontvangen zorg op maat, behouden de regie over hun leven en ervaren een groter gevoel van eigenwaarde.
* Zorgverleners merken dat zij beter kunnen aansluiten bij de wensen en verwachtingen van de zorgvrager en dat geeft hun motivatie en meer plezier in het werk.

Het boek beschrijft op systematische wijze en aan de hand van een duidelijk gestructureerd stappenplan hoe iedere zorgverlener, beginnend of ervaren, zich deze kunst van planmatig zorg verlenen eigen kan maken.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Deel I Theorie

Voorwerk

1. De zin van planmatig werken

Introductie

Waarom doe je het eigenlijk, planmatig werken? En specifieker: werken met een zorgplan? Met die vragen start par. 1.1. Hoe planmatig zorg verlenen in zijn werk gaat wordt uitgelegd in par. 1.2 en de achtereenvolgende stappen worden uitgelegd in par. 1.3.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

2. Normen, wetten en de beroepscode

Introductie

Om met het zorgplan te kunnen werken, is het noodzakelijk dat je het (juridisch) kader kent waarbinnen het zorgplan valt.

Om de zorg betaald (‘bekostigd’) te krijgen moet een zorgorganisatie voldoen aan kwaliteitsnormen. Deze zijn sinds 2005 vastgelegd in de Normen Verantwoorde Zorg, nu Normen Goede Zorg genoemd. In de gehandicaptensector geldt sinds 2011 het Kwaliteitskader VGN. Om ervoor te zorgen dat de zorg betaalbaar blijft en de kwaliteit van de zorg gecontroleerd wordt, zijn er door de overheid een aantal afspraken gemaakt. Deze afspraken zijn verwerkt in wet- en regelgeving. Voorbeelden zijn onder andere de verplichting van het werken met een zorgplan, het werken met indicaties beschreven in zorgzwaartepakketten (ZZP’s) of in de toekomst de zwaarteklassen (licht, middel of zwaar) en de WGBO (Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst), de Wet Bopz (Wet bijzondere opnemingen psychiatrisch ziekenhuis).

De Wet BIG regelt de eisen aan de deskundigheid van de zorgprofessional. In deze paragraaf worden deze en andere wetten uitgelegd. Ook de financiering van de zorg wordt aangestipt. In de beroepscode voor verpleegkundigen en verzorgenden verwoordt de beroepsgroep zelf hoe ze met het verpleegdossier, zorgplan of zorg- en ondersteuningsplan willen werken.

De manier waarop de Inspectie voor de Gezondheidszorg toezicht houdt op de wetten en regels en de manier waarop zorginstellingen aan kwaliteit werken met behulp van keurmerken, komen in par. 2.6 aan bod.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

3. De cliënt centraal

Introductie

Hoe stel je de cliënt centraal tijdens het werken met een zorgplan? Hoe zorg je dat je zorg verleent die afgestemd is op wat deze individuele cliënt nodig heeft? Je werkt immers met een standaardpakket aan formulieren of een elektronisch cliëntdossier (ECD). Een persoonlijk afgestemde zorgverlening – zorg op maat – moet het resultaat zijn van al je inspanningen, met het zorgplan als richtingaanwijzer.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

4. Planmatig werken

Introductie

Het zorgleefplan (VVT) of het zorg- en ondersteuningsplan (gehandicaptensector) is een administratief en communicatief hulpmiddel dat gebruikt wordt voor zorgverlening en het welzijn van cliënten. In dit hoofdstuk vind je achtergrondinformatie over hoe je werkt met een zorgplan. Allereerst vind je informatie over de uitgangspunten voor het zorgplan in par. 4.1. Daarna volgen de eisen die aan de zorgverleners worden gesteld (par. 4.2) en de vier levensdomeinen binnen de sector VVT (par. 4.3). In par. 4.4 komt het zorg- en ondersteuningsplan voor mensen met een verstandelijke beperking aan bod. De wettelijke kaders rond het zorgplan worden uitgelegd in par. 4.5. Tot slot: steeds meer instellingen werken met een elektronisch cliëntendossier (ECD), over dit onderwerp gaat de laatste par. 4.6.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

5. Planmatig werken aan kwaliteit

Introductie

Iedere zorgverlener werkt dagelijks aan kwaliteitsverbetering. Hiermee bedoelen we alle activiteiten en beslissingen die gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van de dagelijkse zorg. Het zorgplan is een hulpmiddel om dit planmatig aan te pakken.

In dit hoofdstuk maak je kennis met verschillende manieren om op planmatige wijze aan kwaliteit te werken. Kwaliteitszorg is een cyclisch proces, vergelijkbaar met de stappen van het methodisch werken (Plan, Do Check, Act, dit wordt uitgelegd in par. 5.5).

Volgens de Kwaliteitswet zorginstellingen (KWZ) moet elke zorgaanbieder zijn zorgverlening zo organiseren dat er sprake is van verantwoorde zorg. Ook de Wet BIG is een wet die de kwaliteit van de zorgverlening (met name de voorbehouden handelingen) bewaakt.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) ziet erop toe dat de wet wordt nageleefd. Ze doet dit vooral door na te gaan hoe een instelling de kwaliteit bewaakt, beheerst en verbetert. Als de kwaliteit van de zorginstelling niet deugt, kan de inspectie de zorginstelling onder toezicht stellen of in het uiterste geval de instelling sluiten. Je hebt al over deze wetgeving kunnen lezen in par. 2.2.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

Deel II Praktijk

Voorwerk

6. Vaardigheden om een zorgplan uit te voeren

Introductie

Het is al eerder gezegd: planmatig zorg verlenen vraagt bepaalde competenties: kennis, de juiste beroepshouding, vaardigheden en motivatie. Kennis heb je kunnen bestuderen in het eerste deel van het boek (hoofdstuk 1 t/m 6), beroepshouding en motivatie komt terug in alle hoofdstukken en speciaal in H. 3. Dít hoofdstuk gaat over de specifieke vaardigheden die je nodig hebt om te kunnen werken met een zorgplan vanuit een vraaggerichte houding. Het gaat om doelgericht kijken en rapporteren, om communicatieve vaardigheden, maar ook om maken van een werkplanning. Zo werk je aan kwaliteit!

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

7. Hoe maak je een zorgplan?

Introductie

In dit hoofdstuk laten we zien hoe je de eerste vier stappen van de cyclus van planmatig zorg verlenen toepast, namelijk:

verzamelen van gegevens;

vaststellen van behoeften en problemen;

vaststellen van zorgdoelen;

vaststellen en plannen van zorgactiviteiten.

Naast een korte introductie over de theorie, volgt de uitwerking in de praktijk. De laatste twee stappen komen in H. 8 aan bod:

uitvoeren van de zorgactiviteiten volgens planning;

evalueren en zo nodig bijstellen van de zorg.

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

8. Hoe voer je een zorgplan uit?

Introductie

Dit hoofdstuk beschrijft de verschillende stappen van het uitvoeren van het zorgplan en wat je daarbij tegen kunt komen, de samenwerking met andere disciplines en de aandachtspunten die dat vraagt.

In het vorige hoofdstuk heb je kunnen lezen hoe je een zorgplan maakt. Bij het uitvoeren van het zorgplan is het van belang dat je op een juiste en prettige manier de zorg en diensten verleent. Wat bedoelen we daar nu mee? De juiste manier is dat de afspraken uit het zorgplan op een deskundige wijze uitgevoerd worden. De prettige manier is dat het voor de cliënt op een fijne manier gebeurt. Denk aan de wijze van bejegening en aan invoelende omgangsvormen (bijvoorbeeld door na te vragen hoe de cliënt jouw werkwijze ervaart).

Nicolien van Halem, Sjaak Groot

Nawerk

Titel: Planmatig zorg verlenen
Auteurs: Nicolien van Halem
Sjaak Groot
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-368-0588-9
Print ISBN: 978-90-368-0587-2
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0588-9