Top

Gepubliceerd in:

01-08-2008 | Onderzoek

Helpen antidepressiva bij depressieve klachten of lichte depressieve stoornissen?

Auteurs: dr. Marleen Hermens, dr. Hein van Hout, dr. Berend Terluin, dr. Herman Adèr, prof.dr. Brenda Penninx, dr. Harm van Marwijk, dr. Judith Bosmans, prof.dr. Richard van Dyck, prof.dr. Marten de Haan

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 8/2008

Samenvatting

Hermens MLM, Van Hout HPJ, Terluin B, Adèr HJ, Penninx BWJH, Van Marwijk HWJ, Bosmans JE, Van Dyck R, De Haan M. Helpen antidepressiva bij depressieve klachten of lichte depressieve stoornissen? Huisarts Wet 2008;51(8):361-9.

Achtergrond Depressieve klachten en lichte depressieve stoornissen komen in de huisartsenpraktijk veel voor. Er is onvoldoende bewijs dat antidepressiva effectief zijn bij het behandelen van depressieve klachten en lichte depressieve stoornissen in de huisartsenpraktijk.

Methode We voerden een pragmatisch gerandomiseerd equivalentieonderzoek uit. Negenenvijftig huisartsen behandelden in totaal 181 volwassen patiënten met depressieve klachten of lichte depressieve stoornissen. Patiënten kregen de gebruikelijke huisartsenzorg met of zonder antidepressiva (respectievelijk GZplusAD of GZgeenAD). We vergeleken de effectiviteit van beide behandelingen. Veranderingen in de ernst van de depressieve symptomen werden met de Montgomery åsberg Depression Rating Scale (MADRS) gemeten na 6, 13, 26 en 52 weken follow-up.

Resultaten Zowel in de intention-to-treat- als in de per-protocolanalyse werd alleen na 6 weken equivalentie van GZplusAD en GZgeenAD aangetoond. We vonden in de intention-to-treatanalyse geen verschil in effectiviteit tussen de behandelgroepen. Patiënten die waren toegewezen aan de behandeling van hun voorkeur (vooral als het om GZgeenAD ging) waren vaker trouw aan het behandelprotocol en hun klinische resultaten waren beter.

Conclusie GZplusAD bleek even effectief als GZgeenAD na de eerste 6 weken, maar niet na 13, 26, of 52 weken. Geen van beide behandelingen bleek op enig tijdstip superieur. De vraag of antidepressiva klinische effectiviteit toevoegen aan de gebruikelijke huisartsenzorg blijft onbeantwoord.

Registratie Nederlandse Trial Register ISRCN03007807.

vorige artikel Slikken wij onze antidepressiva optimaal?

volgende artikel Stress

Katon W, Schulberg H. Epidemiology of depression in primary care. Gen Hosp Psychiatry 1992;14:237-47.

Ackermann RT, Williams JW. Rational treatment choices for non-major depressions in primary care: an evidence-based review. J Gen Intern Med 2002;17:293-301.

Doogan DP, Langdon CJ. A double-blind, placebo-controlled comparison of sertraline and dothiepin in the treatment of major depression in general practice. Int Clin Psychopharmacol 1994;9:95-100.

Elkin I, Shea MT, Watkins JT, Imber SD, Sotsky SM, Collins JF, et al. National Institute of Mental Health Treatment of Depression Collaborative Research Program. General effectiveness of treatments. Arch Gen Psychiatry 1989;46:971-982.

Middleton H, Shaw I, Hull S, Feder G. NICE guidelines for the management of depression. BMJ 2005;330:267-8.

National Institute for Health and Clinical Excellence. CG23 Depression – NICE guideline 2004: Management of depression in primary and secondary care. [http://www.nice.org.uk/CG023NICEguideline]

Oxman TE, Sengupta A. Treatment of minor depression. Am J Geriatr Psychiatry 2002;10:256-64.

De Waal MW, Stolk J, Van Marwijk HW, Springer MP. Voorschrijven van antidepressiva in de huisartsenpraktijk. Ned Tijdschr Geneeskd 1996;140:2131-4.

Spies T, Mokkink H, De Vries Robbé P, Grol R. Huisarts kiest vaak voor antidepressiva onafhankelijk van de ernst van de depressie. Huisarts Wet 2004;47:364-7.

10.

University of Michigan Health System (UMHS). Depression guideline (revised, 2005). [http://cme.med.umich.edu/pdf/guideline/depression04.pdf]

11.

American Psychiatric Association. Practice guideline for the treatment of patients with major depressive disorder (revision). Am J Psychiatry 2000;157(Suppl 4):1-45.

12.

Van Marwijk HWJ, Grundmeijer HGLM, Brueren MM, Sigling HOHJ, Stolk J, Van Gelderen MG, et al. NHG-Standaard Depressie. Huisarts Wet 1994;37:482-90.

13.

Van Marwijk HW, Bijl D, Adèr HJ, De Haan M. Antidepressant prescription for depression in general practice in The Netherlands. Pharm World Sci 2001;23:46-9.

14.

Hermens MLM, Van Hout HPJ, Terluin B, Adèr HJ, De Haan M. Het belang van equivalentieonderzoek om de waarde van behandelingen aan te tonen. Ned Tijdschr Geneeskd 2003;44:2162-6.

15.

World Medical Association. Declaration of Helsinki: ethical principles for medical research involving human subjects. J Postgrad Med 2002;48:206-8.

16.

APA. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Washington, DC: American Psychiatric Association, 1994.

17.

MacGillivray S, Arroll B, Hatcher S, Ogston S, Reid I, Sullivan F, et al. Efficacy and tolerability of selective serotonin reuptake inhibitors compared with tricyclic antidepressants in depression treated in primary care: systematic review and meta-analysis. BMJ 2003;326:1014.

18.

Brugha TS, Cragg D. The list of threatening experiences: the reliability and validity of a brief life events questionnaire. Acta Psychiatr Scand 1990;82:77-81.

19.

Costa PP Jr, McCrae RR: Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and the Five Factor Inventory (NEO FFI): Professional Manual. Odessa, FL, USA: Psychological Assessment Resources Inc., 1992.

20.

Andrews G, Peters L. The CIDI-Auto: a Computerised Diagnostic Interview for Psychiatry. New York: World Health Organization Collaborating Centre for Mental Health and Substance Abuse, 2001.

21.

Montgomery SA, åsberg M. A new depression scale designed to be sensitive to change. Br J Psychiatry 1979;134:382-9.

22.

Hermens MLM, Adèr HJ, Van Hout HP, Terluin B, Van Dyck R, De Haan M. Administering the MADRS by telephone or face-to-face: a validity study. Ann Gen Psychiatry 2006;5:3.

23.

Malt UF, Robak OH, Madsbu HP, Bakke O, Loeb M. The Norwegian naturalistic treatment study of depression in general practice (NORDEP)-I: randomised double blind study. BMJ 1999;318:1180-4.

24.

Cohen J. Statistical power analyses for the behavioral sciences, 2nd edn. Hillsdale, NJ, USA: Lawrence Erlbaum, 1988.

25.

Jones B, Jarvis P, Lewis JA, Ebbutt AF. Trials to assess equivalence: the importance of rigorous methods. BMJ 1996;313:36-9.

26.

Rasbash J, Browne W, Goldstein H, Yang M, Woodhouse G, Healy M. A User’s Guide to MLwiN (Second Edition). London: Institute of Education, 2000.

27.

Hauck W, Anderson S. Some issues in the design and analysis of equivalence trials. Drug Inf J 1999;33:109-18.

28.

Van Schaik DJ, Klijn AF, Van Hout HP, Van Marwijk HW, Beekman AT, De Haan M, et al. Patients’ preferences in the treatment of depressive disorder in primary care. Gen Hosp Psychiatry 2004;26:184-9.

29.

Piaggio G, Elbourne DR, Altman DG, Pocock SJ, Evans SJ: Reporting of noninferiority and equivalence randomized trials: an extension of the CONSORT statement. JAMA 2006;295:1152-60.

30.

Barrett JE, Williams JW Jr, Oxman TE, Frank E, Katon W, Sullivan M, et al. Treatment of dysthymia and minor depression in primary care: a randomized trial in patients aged 18 to 59 years. J Fam Pract 2001;50:405-12.

31.

Paykel ES, Hollyman JA, Freeling P, Sedgwick P. Predictors of therapeutic benefit from amitriptyline in mild depression: a general practice placebo-controlled trial. J Affect Disord 1988;14:83-95.

32.

Bedi N, Chilvers C, Churchill R, Dewey M, Duggan C, Fielding K, et al. Assessing effectiveness of treatment of depression in primary care. Partially randomised preference trial. Br J Psychiatry 2000;177:312-8.

33.

Chilvers C, Dewey M, Fielding K, Gretton V, Miller P, Palmer B, et al. Antidepressant drugs and generic counseling for treatment of major depression in primary care: randomised trial with patient preference arms. BMJ 2001;322:772-5.

34.

Mynors-Wallis LM, Gath DH, Day A, Baker F. Randomised controlled trial of problem solving treatment, antidepressant medication, and combined treatment for major depression in primary care. BMJ 2000;320:26-30.

35.

Van Marwijk H. ‘A catalogue of biases’: the need for a European perspective on antidepressants’ evidence in general practice. Eur J Gen Pract 2006;12:98-9.

Titel: Helpen antidepressiva bij depressieve klachten of lichte depressieve stoornissen?
Auteurs: dr. Marleen Hermens
dr. Hein van Hout
dr. Berend Terluin
dr. Herman Adèr
prof.dr. Brenda Penninx
dr. Harm van Marwijk
dr. Judith Bosmans
prof.dr. Richard van Dyck
prof.dr. Marten de Haan
Publicatiedatum: 01-08-2008
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 8/2008
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03086836

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 8/2008

Quartaire preventie

De brandharen van de eikenprocessierups, een reëel probleem voor de huisarts

4DKL

De kunst van het ouder worden

Antwoorden op complexe zorgvragen

Een ei hoort erbij