Skip to main content
Top

2015 | Boek

Handboek preventieve interventie voor pleeg- en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid

Nieuwe ouder-kindrelaties

Auteurs: Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Dit handboek vormt een heldere leidraad voor het geprotocolleerde behandelprogramma ‘Nieuwe ouder-kindrelaties’. Het programma richt zich op het veilig maken van de relatie. Het doel ervan is de pleeg- of adoptieouder te helpen om betekenis te geven aan het gedrag van het kind. Vermijdende relatiepatronen en gedesorganiseerde gedragskenmerken worden herkenbaar en bespreekbaar gemaakt.

Dit programma is aanvankelijk geïntroduceerd en onderzocht als Pleegouder-Pleegkind Interventie (PPI). De Pleegouder-Pleegkind Interventie is inmiddels erkend door het NJI Databank Effectieve Jeugdinterventies als theoretisch goed onderbouwd. Er bestaat wetenschappelijke evidence voor de werkzaamheid van pleegzorgplaatsingen van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar.

In zeven sessies die in een logische volgorde zijn opgebouwd vindt u achtergronden bij en begeleidend materiaal voor het doorlopen van alle sessies. U bespreekt telkens met ouders wat zij dienen te doen, lezen en/of invullen. Het bijbehorende werkboek, Werkboek preventieve interventie voor pleeg- en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid, helpt hierbij.

De interventie is goed bruikbaar in elke nieuw te ontwikkelen relatie tussen een verzorger en een kind (bijv. in een nieuw samengesteld gezin).

Extra materiaal bij dit boek vindt u op onze website www.extras.springer.com.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Deel I Preventieve interventie voor pleegouders en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid

Voorwerk
1. Gevolgen van een afgebroken relatie
Samenvatting
31 procent van de pleeggezinplaatsingen in Nederland breekt voortijdig af, wat betekent dat de plaatsing geen succes is en een pleegkind een nieuwe plaats nodig heeft. De Preventieve Interventie voor Pleeg- en Adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid (PIPA) is ontwikkeld om dit risico te minimaliseren. PIPA helpt pleegouders een wederzijdse relatie te ontwikkelen met hun pleegkinderen en onveilig hechtingsgedrag te herkennen en te beïnvloeden. In dit hoofdstuk leggen we uit welke factoren hierbij een rol spelen, namelijk de relatiegeschiedenis van het pleegkind met de eigen biologische ouders en de sensitiviteit van pleegouders om zich hier een beeld van te vormen door goede observatie van het gedrag van het pleegkind.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
2. De methode
Samenvatting
Doelgroep van de PIPA zijn pleeg- en adoptieouders met een jong pleegkind. Doelstelling is het voorkomen van onveilige gehechtheidspatronen tussen pleeg- en adoptiekinderen en hun pleeg- en adoptieouders, en het ondersteunen van een veilige en afgestemde relatie tussen pleeg- en adoptieouders en hun kinderen, door uitleg, observatie en verschillende vormen van reflectie op gevoelens en de zich ontwikkelende relatie.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
3. Opbouw van de sessies
Samenvatting
Vaste onderdelen van elke sessie zijn: huiswerk bespreken, psycho-educatie, een oefening van de aandacht, videoreflectie en huiswerk.
In dit hoofdstuk worden alle onderdelen besproken met betrekking tot hun doel, de juiste houding van de hulpverlener en bijkomende technische aspecten.
De verschillende onderdelen zijn per sessie afgestemd op het thema van de sessie. Door de onderdelen systematisch in te zetten, stimuleert de hulpverlener pleeg- en adoptieouders na te denken over aspecten van hun eigen houding en de betekenis die zij verlenen aan het gedrag van hun pleeg- of adoptiekind. Het uiteindelijke doel is het opbouwen van een veilige relatie. Door pleeg- en adoptieouders steeds te bevragen, en niet voor te schrijven wat te doen, ontwikkelen zij een houding met meer aandacht, waarin zij gemakkelijker zelf vorm en betekenis kunnen geven aan de interactie met hun pleeg- of adoptiekind.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
4. Wetenschappelijk onderzoek
Samenvatting
De PIPA is ontwikkeld in 2009, en is vanaf dat moment onderzocht op werkzaamheid binnen de pleegzorg. Kinderen die in pleegzorg worden geplaatst, hebben bij uitstek te maken met het aangaan van een nieuwe relatie. Uit dit onderzoek bleek dat pleegouders en pleegkinderen met wie de PIPA was uitgevoerd een betere relatie hadden dan pleegouders en pleegkinderen die de gewone zorg vanuit de pleegzorginstelling hadden gekregen. Een ander opvallend resultaat was dat pleegouders vaak het idee hadden dat de plaatsing goed liep, terwijl in de video-observaties opviel dat het pleegkind buitengewoon terughoudend reageerde.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel

Deel II Inhoud van de sessies

Voorwerk
5. Sessie 1 Kennismaking en video-opname
Samenvatting
In de eerste sessie staan het kennismaken, uitleg van doel en werkwijze van de PIPA en het maken van een video-opname centraal.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
6. Sessie 2 Wie is mijn pleeg- of adoptiekind?
Samenvatting
In deze sessie ontdekken ouders wie hun pleeg- of adoptiekind is door observeren en het accepteren van gevoelens.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
7. Sessie 3 Aandacht voor emotionele veiligheid
Samenvatting
In deze sessie leren pleeg- en adoptieouders aan de hand van verschillende oefeningen aandachtig te zijn en zich zo meer bewust te worden van hun eigen gevoelens en gedachten.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
8. Sessie 4 Troosten bij woedebuien en afwezigheid
Samenvatting
In deze sessie wordt besproken hoe ouders kunnen troosten bij woedebuien en afwezigheid door kalmeren en repareren.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
9. Sessie 5 Omgaan met signalen van onveiligheid en trauma
Samenvatting
In deze sessie leren ouders om te gaan met signalen van onveiligheid en trauma met behulp van observatie.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
10. Sessie 6 Hoe kan ik vertrouwen geven?
Samenvatting
In deze sessie wordt besproken hoe pleeg- en adoptieouders hun pleeg- of adoptiekind vertrouwen kunnen geven door te helpen en op te letten.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
11. Sessie 7 De rest van het gezin en je eigen valkuilen
Samenvatting
In deze sessie reflecteren pleeg- en adoptieouders op hun valkuilen en leren zij meer over samenwerken.
Marilene de Zeeuw, Carla Brok, Hans van Andel
Nawerk
Meer informatie
Titel
Handboek preventieve interventie voor pleeg- en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid
Auteurs
Marilene de Zeeuw
Carla Brok
Hans van Andel
Copyright
2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-368-0757-9
Print ISBN
978-90-368-0756-2
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0757-9