DPS en HPPD: signalering, diagnostiek en behandeling van persistente waarnemingsstoornissen na partydrugs

In dit artikel wordt bestaande kennis gerangschikt rond ‘hallucinogen persisting perception disorder’ (HPPD) en depersonalisatiesyndroom (DPS). Dit zijn DSM-diagnoses die worden gesteld op het Landelijk Medisch Spreekuur Partydrugs (LMSP) te Alkmaar, waarin Brijder Verslavingszorg sinds 2008 voorziet. Het betreft persisterende symptomen die ontstaan na het gebruik van hallucinogenen, zoals paddo’s, truffels, cannabis of LSD, maar met XTC als meest voorkomende trigger. DPS omvat de symptomen depersonalisatie, derealisatie, emotionele afvlakking en veranderd subjectief geheugen. Onder HPPD worden flashbacks ingedeeld en neurologische verschijnselen zoals ‘visual snow’ (oogruis), palinopsie (nabeelden), ‘floaters’ (‘mouches volantes’) of halo’s. De ervaringen met het LMSP worden gedeeld, alsmede een leidraad voor een ‘stepped care’-behandelbeleid. Belangrijke conclusies zijn de noodzaak tot meer bekendheid met de fenomenen bij huisartsen en ggz en het belang van verder wetenschappelijk onderzoek. Het vragen naar symptomen van DPS en HPPD dient deel te gaan uitmaken van elke middelenanamnese. Wat betreft preventie, zijn er aanwijzingen om gericht te waarschuwen voor deze blijvende gevolgen bij mensen met epilepsie of migraine, mensen met eerdere symptomen van DPS of HPPD of bij angst- en depressieve stoornissen.