Top

Gepubliceerd in:

01-04-2011 | Wetenschap

De angst voor terugkeer van kanker

Auteurs: C. Völker, M. van der Lee, A. Pet

Gepubliceerd in: GZ - Psychologie | Uitgave 3/2011

Samenvatting

Veel mensen die kanker hebben gehad houden last van de angst voor terugkeer van kanker. De impact van deze angst wordt nogal eens over het hoofd gezien en daardoor blijft behandeling achterwege. Ook wordt wel verondersteld dat je deze angst niet kunt of hoeft te behandelen, omdat de angst reëel en invoelbaar is. In dit artikel wordt stilgestaan bij stepped-care behandelopties voor deze angst. Normalisatie, psycho-educatie en zelfmanagement zijn basisinterventies die behulpzaam blijken te zijn. Als dit niet voldoende effect sorteert, is meer gespecialiseerde hulp wenselijk, zoals cognitieve gedragstherapie of mindfulnesstraining.

vorige artikel Bang: de verdwenen schildpad

volgende artikel De eerstelijnspsycholoog gaat voor leiderschap!

**In februari 2011 publiceerden L.E. C arlson en M.P. Speca het handboek Mindfulness-based cancer recovery: a step-by-step MBSR approach to help you cope with treatment and reclaim your life.

Alfano, C.M., & Rowland, J.H. (2006). Recovery issues in cancer survivorship: a new challenge for supportive care. The Cancer Journal, 12, 432-43.CrossRefPubMed

American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders, fourth edition text revised. Washington DC: Harcourt Book Publishers.CrossRef

Bannink, M., & Gool, A. van (2009). Depressie en angst bij kankerpatiënten. In: Haes, J.C.J.M. de, Gualthérie van Weezel, L.M. & Sanderman, R. (red.) Psychologische patiëntenzorg in de oncologie. Van Gorcum: Assen.

Borkovec, T.D., & Sharpless B. (2006). De gegeneraliseerde angststoornis: cognitieve gedragstherapie in het hier en nu (p. 243–80). In: Hayes, S.C., Follette, V.M., & Linehan, M.M. (red.). Mindfulness en acceptatie. Harcourt Book Publishers.

Brantley, J. (2004). Angst beheersen met aandacht. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

Carlson, L.E., Labelle, L.E., Garland, S.N., e.a. (2009). Mindfulness-based interventions in oncology. In: Didonna, F. (red.). Handbook of Mindfulness. New York: Springer.

Cella, D., Mahon, S., & Donovan, M. (1990). Cancer Recurrence as a Traumatic Event. Behavioural Medicine, 16, 15-22.

Eifert, G.H., & Forsynth, J.F. (2007). Acceptance and Commitment Therapy bij angststoornissen. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

Germer, C.K. (2005). Anxiety disorders: befriending fear (p. 152–172). In: Germer, C.K., Siegel, R., & Fulton, P. (red.). Mindfulness and Psychotherapy. New York: The Guilfort Press.

Gil, K.M., Mishel, M.H., Belyea, M., e.a. (2004). Triggers of uncertainty about recurrence and long-term treatment side effects in older African American and Caucasian breast cancer survivors. Oncology Nursing Forum, 31, 633-9.CrossRef

Gil, K.M., Mishel, M.H., Belyea, M., e.a. (2006). Benefits of the uncertainty management intervention for African American and white older breast cancer survivors: 20-month outcomes. International Journal of Behavioral Medicine, 13, 286-94.CrossRefPubMed

Herschbach, P., Book, K., Dinkel, A., e.a. (2009). Evaluation of two group therapies to reduce fear of progression in cancer patients. Support Care Cancer. DOI 10.1007/s00520-009-0696-.

Hick, S., & Bien, T. (red.) (2008). Mindfulness and therapeutic relationship. New York: The Guilfort Press.

Hodges, L.J., & Humphris, G.M. (2009). Fear of recurrence and psychological distress in head and neck cancer patients and their carers. Psycho-Oncology, 18, 841-8.CrossRefPubMed

Kabat-Zinn, J. (1990). Aan de slag met angst, paniek en psychische angst (p. 344–359). In: Handboek meditatief ontspannen. Haarlem: Altamira-Becht.

Keirse, M. (2004). Omgaan met ziekte. Tielt: Lannoo.

Ledesma, D., & Kumano, H. (2008). Mindfulness-based stress reduction and cancer: a meta-analysis. Psycho-Oncology. DOI:10.1002/pon.1400.

Lengacher, C.A., Johnson-Mallard, V., Post-White, J., e.a. (2009). Randomized controlled trial of mindfulness-based stress reduction (MBSR) for survivors of breast cancer. Psycho-Oncology. DOI:10.1002/pon.1529.

Llewellyn, C.D., Weinman, J., McGurk, M., e.a. (2008). Can we predict which head and neck cancer survivors develop fears of recurrence? J Psychosom Res, 65, 525-32.CrossRefPubMed

Mast, M.E. (1998). Survivors of breast cancer: illness uncertainty, positive reappraisal, and emotional distress. Oncology Nursing Forum, 25, 555-62.PubMed

Mehnert, A., Lehman, C., Schulte, T., e.a. (2007). Presence of symptom distress and prostrate cancer-related anxiety in patients at the beginning of cancer rehabilitation. Onkologie, 30, 551–6. DOI:10.1159/000108578.PubMed

Mehnert, A., Berg, P., Henrich, G., e.a. (2009). Fear of cancer progression and cancer-related intrusive cognitions in breast cancer survivors. Psycho-Oncology, 18, 1273–80. DOI:10.1002/pon.1481.CrossRefPubMed

Moorey, S., & Greer, S. (2002). Cognitive Behavioural Therapy for people with cancers. Oxford: Oxford University Press.

Nelson, J.P. (1996). Struggling to gain meaning: living with the uncertainty of breast cancer. Advances in Nursing Science, 18, 59-76.CrossRefPubMed

Northouse, L.L. (1981). Mastectomy patients and the fear of cancer recurrence. Cancer Nursing, 4, 213-20.CrossRefPubMed

Ronson, A., & Body, J.J. (2002). Psychosocial rehabilitation of cancer patients after curative therapy. Support Care Cancer, 10, 281-91.CrossRefPubMed

Segal, Z., Williams, M., & Teasdale, J. (2004). Aandachtsgerichte cognitieve therapie bij depressie. Amsterdam: Nieuwezijds.

Schroevers, M., Lee, M. van der, & Pet, A. (2009). Cognitieve gedragstherapie. In: Haes, J.C.J.M. de, Gualthérie van Weezel, L.M. & Sanderman, R. (red.) Psychologische patiëntenzorg in de oncologie. Assen: Van Gorcum.

Schurink, G. (2009a). Mindfulness. Een praktische training in het omgaan met gevoelens en gewoonten. Zaltbommel: Thema.

Schurink (2009b). Handouts Mindfulness Exposure en Verwerking bij cursus MBCT.

Shennan, C., Payne, S., & Fenlon, D. (2010). What is the evidence for the use of mindfulness-based interventions in cancer care? A review. Psycho-Oncology. DOI:10.1002/pon.1819.

Simard, S., & Savard, J. (2009). Fear of cancer recurrence inventory: development and initial validation of a multidimensional measure of fear of cancer recurrence. Supportive Care in Cancer, 17, 241-51.CrossRefPubMed

Skaali, T., Fosså, S.D., Bremnes, R., e.a. (2009). Fear of recurrence in long-term testicular cancer survivors. Psycho-Oncology, 18, 580-8.CrossRefPubMed

Speca, M., Carlson, L.E., Mac Kenzie, M.J., e.a. (2006). Mindfulness-based stress reduction as an intervention for cancer patients, 239–61. In: Baer, R. (red.). Mindfulness-Based Treatment Approaches. Oxford: Elsevier.

Völker, C., (2010). Mindfulness en boeddhistische psychologie. GZ-psychologie, 2, 28-33.

Wade, T.D., Nehmy, T., Koczwara, B., e.a. (2005). Predicting worries about health after breast cancer surgery. Psycho-Oncology, 14, 503-9.CrossRefPubMed

Whitaker, K.J., Watson, M., & Brewin, C.R. (2009). Intrusive cognitions and their appraisal in anxious cancer patients. Psycho-Oncology, 18, 1147–55. DOI:10.1002/pon.1512.CrossRefPubMed

Whitaker, K.J., Brewin, C.R., & Watson, M. (2008). Intrusive cognitions and anxiety in cancer patients. Journal of Psychosomatic Research, 64, 509-17.CrossRefPubMed

Walen, S.R., Di Guiseppe, R., Dryden, W., e.a. (red.) (2001). Theorie en praktijk van de Rationeel-Emotieve Therapie. Maarsen: Elsevier Gezondheidszorg.CrossRef

Titel: De angst voor terugkeer van kanker
Auteurs: C. Völker
M. van der Lee
A. Pet
Publicatiedatum: 01-04-2011
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: GZ - Psychologie / Uitgave 3/2011
Print ISSN: 1879-5080
Elektronisch ISSN: 1879-5099
DOI: https://doi.org/10.1007/s41480-011-0029-0

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2011

‘Zonder anderen worden we ongelukkig’

De eerstelijnspsycholoog gaat voor leiderschap!

Bang: de verdwenen schildpad

Preventie en vroeginterventie bij paniekstoornis

Tuchtrecht: een hele geruststelling

Eerstelijnspsychologie: liefde op het eerste gezicht