Casuïstiek in de dermatologie deel I

Voorwerk

1

Abstract

Een 27-jarige vrouw vertelt sinds enkele weken een kale plek op haar achterhoofd te hebben. Ze heeft dit op 16-jarige leeftijd ook al eens gehad, maar dat is toen na ongeveer een jaar vanzelf overgegaan. Desgevraagd geeft patiënte aan niet aan de haren te trekken. Ze is verder gezond en gebruikt geen medicijnen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

2

Abstract

Een 32-jarige man heeft sinds vele jaren een donkergekleurd knobbeltje op zijn voorhoofd in de haargrens. Zijn vrouw heeft de indruk dat de afwijking wat groter wordt en maakt zich zorgen, vooral omdat ze in een tijdschrift over een melanoom gelezen heeft. Patiënt zelf heeft niet opgemerkt dat het plekje veranderd is.

A. C. de Groot, J. Toonstra

3

Abstract

Een 28-jarige atopische agrariër heeft sinds 2 maanden een groter wordende ‘ring’ op zijn rechterhand. Hij heeft er al wat afgewerkte olie opgesmeerd omdat zijn kalveren ook ringschurft hebben, maar dit heeft niet geholpen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

4

Abstract

Een 76-jarige man komt u consulteren omdat hij niet meer op zijn linkerzij kan slapen vanwege pijn in een knobbeltje op zijn oor. Ook bij kou kan de afwijking verdraaid pijnlijk zijn, aldus de patiënt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

5

Abstract

Een 56-jarige man heeft al jaren last van een ruwe, droge en soms wat geïrriteerde onderlip. Patiënt is bouwvakker van beroep. Hij heeft een zeer lichte huid en verbrandt dus snel door de zon.

A. C. de Groot, J. Toonstra

6

Abstract

Een 73-jarige vrouw heeft sinds 2 dagen een pijnlijke zwelling op haar linkerbovenooglid. Patiënte heeft zelf de diagnose al gesteld, namelijk een ‘strontje op het oog’. Ze wil er graag zo snel mogelijk van af.

A. C. de Groot, J. Toonstra

7

Abstract

Een 57-jarige vrouw heeft al jaren lichtjeukende afwijkingen op de rug, die zich geleidelijk hebben uitgebreid. Sommige plekken worden nu dikker. Eerder werd gedacht aan een uitgebreide schimmelinfectie, maar orale therapie met terbinafine in combinatie met lokaal miconazol heeft toen geen verbetering gegeven. Vervolgens werden de mogelijkheden van eczeem en psoriasis overwogen. Sterk werkende dermatocorticosteroïden hadden tijdelijk wel wat verbetering gegeven en de jeuk onderdrukt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

8

Abstract

Een jongen van 20 jaar maakt zich grote zorgen over een toenemend aantal kleine pukkeltjes op zijn lippen. Hij heeft er geen last van, behalve dan dat sommige meisjes hem niet willen zoenen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

9

Abstract

Een 37-jarige man heeft sinds ongeveer een halfjaar jeukende afwijkingen op zijn billen en het onderste deel van de rug. Er komen steeds nieuwe plekjes bij. In de familie komt psoriasis voor.

A. C. de Groot, J. Toonstra

10

Abstract

Een 20-jarige man vraagt uw advies over een afwijking op de voorzijde van zijn rechterschouder en borst. Van zijn moeder weet hij dat de huid daar vanaf de geboorte al iets bruiner is geweest, maar de afgelopen jaren is de vlek donkerder en groter geworden en zijn er haren op gaan groeien.

A. C. de Groot, J. Toonstra

11

Abstract

Een 59-jarige vrouw vertelt sinds 3 jaar eczeem op haar rechterborst te hebben. Ze heeft eigenlijk haar hele leven al last gehad van eczeem en ook van astma. De afwijking op de tepel reageert redelijk goed (maar wel steeds minder goed) op betamethasonvaleraatzalf, maar het eczeem komt telkens terug en breidt zich uit.

A. C. de Groot, J. Toonstra

12

Abstract

Een 32-jarige man, oorspronkelijk afkomstig uit Turkije, bezoekt uw spreekuur omdat hij een zweertje ontdekt heeft op zijn scrotum (figuur 12.1). Hij is getrouwd en noch hij noch zijn echtgenote hebben andere seksuele contacten gehad. Patiënt is al enkele jaren bij u bekend met recidiverende aften in zijn mond, waarvoor uw hem lokaal behandeld heeft met lidocaïne en corticosteroïden (figuur 12.2). Vorig jaar had hij pijnlijke ‘bulten’ op de voorzijde van beide benen, die vanzelf weer weggegaan zijn.

A. C. de Groot, J. Toonstra

13

Abstract

Een 46-jarige vrouw heeft ‘haar hele leven al’ last van koude voeten gehad in de winter. De laatste jaren krijgt patiënte in toenemende mate jeukende en pijnlijke rode plekken op de tenen die soms ook paars worden. Soms ontstaat een blaartje en daarna een wond die pas na enkele weken geneest. Inmiddels ontwikkelt patiënte deze klachten al in de loop van de herfst en het duurt tot ver in het voorjaar. Haar tante heeft hier ook veel last van. Patiënte is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. In de familie komen geen hart- en vaatziekten voor.

A. C. de Groot, J. Toonstra

14

Abstract

Een 18-jarige jongen heeft sinds acht dagen een gevoelige zwelling op de linkerwijsvinger. Hij heeft de indruk dat het ergste al weer voorbij is. Patiënt werkt sinds kort af en toe vrijwillig als dierenverzorger op een kinderboerderij. Desgevraagd vertelt hij geen koeien met de hand te melken. Op de kinderboerderij heeft een ervaren collega al een diagnose gesteld, maar hij wil het voor de zekerheid ook van u horen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

15

Abstract

Een 22-jarige vrouw heeft regelmatig witte vlekjes in de nagels van haar vingers, waar ze geen last van heeft. De vlekjes groeien met de nagels mee. U kent deze patiënte als een nerveuze vrouw.

A. C. de Groot, J. Toonstra

16

Abstract

Een 59-jarige man heeft een pijnlijke rode uitslag aan zijn linkeronderbeen, die zich uitbreidt. Patiënt voelt zich ziek een heeft een temperatuur van 38,9 °C. Hij is bekend met diabetes en onychomycose. Uw collega heeft een eerder verzoek van patiënt om ‘die pillen van de reclame voor schimmel’ te geven voor zijn nagels niet gehonoreerd.

A. C. de Groot, J. Toonstra

17

Abstract

Een 57-jarige man laat u zijn rechterwijsvinger zien vanwege kleine knobbeltjes waar hij geen last van heeft. Deze patiënt lijdt aan overgewicht, hypercholesterolemie/hypertriglyceridemie en hoge bloeddruk. Hij gebruikt daarvoor al jaren simvastatine, hydrochloorthiazide en een ACE-remmer.

A. C. de Groot, J. Toonstra

18

Abstract

Een jongen van 10 jaar heeft met enige regelmaat jeukende rode ‘pukkels’ op zijn benen, waarop volgens zijn moeder vaak een heel klein blaasje zit. Nu heeft hij opeens twee grote blaren gekregen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

19

Abstract

Een 46-jarige vrouw vertelt 4 dagen geleden opeens rode plekken op haar onderbenen te hebben gekregen, die vooral bij aanraken pijnlijk zijn. Patiënte voelt zich ziek en heeft een temperatuur van 38,6 °C (zelf opgemeten). Ook heeft ze hoofdpijn en doen haar enkels pijn.

A. C. de Groot, J. Toonstra

20

Abstract

Een 59-jarige man heeft in toenemende mate last van wondjes en blaartjes op zijn handruggen. Volgens de patiënt ‘hoef je er maar naar te kijken en het gaat kapot’. Maar ook spontaan ontstaan blaasjes en blaren die pas na een aantal weken genezen. Er komen steeds nieuwe plekjes bij. Patiënt is bekend met hepatitis C, die hij tijdens een vakantie in de tropen heeft opgelopen. Een lichte mate van plethora doet vermoeden dat hij nogal wat alcohol consumeert, hetgeen door patiënt bevestigd wordt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

21

Abstract

Een meisje van 10 jaar heeft op haar bovenarmen ‘allemaal kleine bultjes, het voelt aan als schuurpapier’. Ze heeft altijd een droge huid gehad. Haar oudere broer had als baby dauwworm.

A. C. de Groot, J. Toonstra

22

Abstract

Een 81-jarige man komt op verzoek van de thuiszorg met zijn dochter op het spreekuur. Hij heeft aan beide zijden van zijn bilspleet afwijkingen ontwikkeld die wat gevoelig zijn. Patiënt is de afgelopen jaren sterk vermagerd. Hij kan nog wel wat lopen, maar zit het grootste deel van de dag in zijn stoel.

A. C. de Groot, J. Toonstra

23

Abstract

Een 63-jarige man bezoekt in februari uw spreekuur. Hij vertelt dat hij sinds een paar maanden opeens witte ‘dode’ vingers krijgt in de kou. Het zijn alleen de vingers van de rechterhand en het lijkt steeds erger te worden. Dat gebeurt zowel wanneer hij zijn handen in koud water wast, als wanneer hij zonder handschoenen te dragen naar buiten gaat. Na een paar minuten worden de vingers blauw en daarna duurt het nog 5-10 minuten voordat alles weer normaal is. De anamnese vermeldt dat patiënt sinds een halfjaar wisselend last van pijn in zijn gewrichten heeft, vooral van de knieën, de voeten en de schouders. U heeft patiënt een keer gezien met een pijnlijke zwelling van het distale interfalangeale gewricht van digitus IV links. Hij meende zich gestoten te hebben en na een kuurtje diclofenac genas de afwijking weer.

A. C. de Groot, J. Toonstra

24

Abstract

Een 29-jarige vrouw ontwikkelt bij kou een ‘paars netwerk’ op haar beide bovenbenen, dat bij opwarming geheel verdwijnt. Feitelijk heeft ze dit al van kinds af aan. Patiënte is verder geheel gezond en gebruikt geen medicijnen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

25

Abstract

Een 44-jarige man heeft sinds drie maanden zich uitbreidende afwijkingen op zijn armen, die licht jeuken.

A. C. de Groot, J. Toonstra

26

Abstract

Een 78-jarige vrouw heeft lateraal van haar rechteroog een bruine vlek. Deze bestaat al enkele jaren, maar patiënte merkt dat de vlek groter wordt en donkerder. Ze vraagt of het goedaardig is en of de afwijking verwijderd kan worden, omdat ze het lelijk vindt maar ook omdat ze er jeuk aan heeft.

A. C. de Groot, J. Toonstra

27

Abstract

Een 41-jarige man heeft sinds vier weken zich uitbreidende rode bulten op zijn rechterhand. Patiënt meldt uit zichzelf dat hij een dierenspeciaalzaak heeft en dat hij ongeveer een maand voordat de eerste plek ontstond zijn handrug heeft geschaafd.

A. C. de Groot, J. Toonstra

28

Abstract

Een 32-jarige vrouw vertelt dat ze veel last heeft van blozen op de wangen. Dat vindt patiënte niet prettig, maar daar heeft ze zich – min of meer – bij neergelegd. Maar nu komen er allemaal pukkeltjes bij, ‘het lijkt wel of ik weer jeugdpuistjes krijg’. Verder vertelt patiënte de laatste tijd branderige ogen te hebben, ze weet niet waarvan. Ze draagt geen lenzen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

29

Abstract

Een 35-jarige vrouw, bekend met diabetes mellitus type 1, heeft sinds enkele maanden plekken op de voorzijde van haar onderbenen die geleidelijk groter worden.

A. C. de Groot, J. Toonstra

30

Abstract

Een jongen van 16 jaar heeft kleine ‘wratjes’ ontdekt op zijn penis en vraagt zich af hoe hij daar aan komt, omdat hij nog geen seksuele contacten heeft gehad. Hij heeft wel wratten op zijn handen gehad.

A. C. de Groot, J. Toonstra

31

Abstract

Een 53-jarige man heeft al een aantal jaren afwijkingen op zijn armen die wat jeuken in de zon. Er komen er geleidelijk meer bij en de bestaande plekjes worden wat groter. Patiënt heeft de eerste 25 jaar van zijn leven in de tropen gewoond. Hij weet te vertellen dat diverse familieleden in Zuid-Afrika soortgelijke afwijkingen op de armen hebben.

A. C. de Groot, J. Toonstra

32

Abstract

Een 35-jarige man vertelt steeds meer paarse bultjes op zijn scrotum te krijgen. Hij heeft er geen last van. Niemand in de familie heeft huidziekten. Patiënt is verder gezond en gebruikt geen medicijnen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

33

Abstract

Een 34-jarige man vertelt een ‘spleet’ te hebben in de nagels van zijn beide duimen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

34

Abstract

Een 28-jarige man vertelt dat zijn vriend afwijkingen bij hem heeft ontdekt rond de anus. U heeft patiënt 4 maanden geleden gezien met een uitslag op de romp waarop u de diagnose pityriasis rosea gesteld heeft.

A. C. de Groot, J. Toonstra

35

Abstract

Een 34-jarige man laat u zijn oksel zien, omdat hij daar allemaal ‘sproetjes en vlekjes’ heeft gekregen. Hij is verder gezond. In de familie komen geen huidziekten voor.

A. C. de Groot, J. Toonstra

36

Abstract

Een 36-jarige man vertelt ‘gek’ te worden van de jeuk aan zijn scrotum. Hij moet er wel aan krabben en wrijven. Dat helpt wel wat, vooral wanneer hij er zolang en hard aan krabt dat de huid kapot gaat, maar de jeuk komt altijd terug. Patiënt kan er ’s nachts vaak niet van slapen. Een crème van de drogist helpt wel wat.

A. C. de Groot, J. Toonstra

37

Abstract

Een 32-jarige vrouw heeft sinds enkele weken heftig jeukende afwijkingen op haar rechterbil. Haar man heeft zich verbaasd over ‘slingerende en kronkelende lijntjes, die in een dag wel 1 tot 2 centimeter langer kunnen worden’. Patiënte is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. Ze heeft als hobby werken in de tuin, ofschoon ze (daarbij) wel veel last van haar rug heeft. Het gezin van patiënte bestaat verder uit haar man, twee kinderen en een kat. Zij zijn een maand geleden van vakantie uit Thailand teruggekomen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

38

Abstract

Een jongen van 4 jaar heeft al vanaf de geboorte wijnvlekken op de linkerhelft van het gelaat. De laatste tijd worden de vlekken donkerder. Het kind wordt – ondanks goede begeleiding van de onderwijzeres – gepest op school en bovendien had moeder iets gelezen ‘over een eng syndroom of zo’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

39

Abstract

Een 32-jarige vrouw maakt zich zorgen over een (heel langzaam) groeiend bobbeltje op haar rechterbovenbeen

A. C. de Groot, J. Toonstra

40

Abstract

U heeft tegenover u twee bezorgde ouders met hun zevenjarige dochter. Zij heeft al vanaf de geboorte een moedervlek op haar linkerbeen. Deze groeit nog wat met haar mee. De reden dat ze nu komen is dat de moedervlek toch duidelijk donkerder wordt en dat er ook steeds meer donkere haren opkomen. In patiëntes gegevens staat dat destijds door de kinderarts de diagnose congenitale melanocytaire naevus gesteld is.

A. C. de Groot, J. Toonstra

41

Abstract

Een 46-jarige man heeft ‘een soort wratjes’ op zijn onderbenen. Er komen er steeds meer bij.

A. C. de Groot, J. Toonstra

42

Abstract

Een 44-jarige vrouw heeft in toenemende mate ontsierende witte vlekken op de bovenzijde van de onderarmen en op de voorzijde van de onderbenen. Deze vallen meer op wanneer patiënte met vakantie is of wanneer ze een ‘zonnebankkuurtje’ neemt. De vlekken verbranden niet in de zon. In de familie komt geen vitiligo voor. Patiënte is verder gezond, er zijn geen aanwijzingen voor auto-immuunziekten.

A. C. de Groot, J. Toonstra

43

Abstract

Een 32-jarige vrouw komt in paniek op uw spreekuur, omdat ze sinds een week haaruitval heeft. ‘Het valt met bossen uit, dokter’, zegt patiënte, ‘als dit zo door gaat dan hou ik geen haar meer over. Doe alstublieft snel iets’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

44

Abstract

Een 28-jarige man heeft verdikkingen op de gewrichten van alle vingers behalve de duimen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

45

Abstract

Een 68-jarige man heeft sinds een jaar (of misschien al wel veel langer) een knobbeltje op het voorhoofd. Er verandert niets aan, maar iedereen waarschuwt hem voor huidkanker.

A. C. de Groot, J. Toonstra

46

Abstract

Een 46-jarige man heeft sinds enkele dagen een paar erg pijnlijke ‘steenpuisten’ op zijn linkerbil en bovenbeen. Patiënt vertelt dat het voelt alsof er iets in zit en denkt dat hij het opgelopen heeft in Afrika, waar hij tot twee dagen geleden op safari was.

A. C. de Groot, J. Toonstra

47

Abstract

Een 23-jarige vrouw heeft een bobbeltje ontdekt in haar mond.

A. C. de Groot, J. Toonstra

48

Abstract

Een 67-jarige vrouw is bekend met flink overgewicht en diabetes mellitus type 2. Zij heeft al heel lang een bruine verkleuring onder haar oksels. Nu krijgt ze volgens haar man iets soortgelijks in de nek.

A. C. de Groot, J. Toonstra

49

Abstract

Een 72-jarige man heeft al heel lang een rode vlek op zijn penis. Uw collega heeft hem eerder behandeld met miconazol crème, zonder resultaat. Op grond van de scherpe begrenzing van de rode vlek dacht u aan psoriasis en schreef betamethason zalf voor. Toen dat ook niet hielp, heeft patiënt het er maar bij laten zitten. Sinds een paar maanden is er echter ‘wild vlees’ opgekomen en patiënt en zijn echtgenote beginnen zich nu zorgen te maken.

A. C. de Groot, J. Toonstra

50

Abstract

De echtgenoot van deze 57-jarige in Drenthe wonende patiënte heeft een afwijking ontdekt links op haar rug, een soort ring, die geleidelijk groter wordt. Patiënte is bekend met epilepsie en gebruikt daarvoor carbamazepine. Ze is verder bekend met penicillineallergie.

A. C. de Groot, J. Toonstra

51

Abstract

Een 20-jarige jongen is door zijn nieuwe vriendin gestuurd, omdat ze vindt dat zijn oksels stinken. Deodorant helpt niets.

A. C. de Groot, J. Toonstra

52

Abstract

Een 59-jarige overigens gezonde man heeft al jaren last van een bruine uitslag op zijn benen. Hij heeft er alleen een beetje jeuk aan. Het beeld gaat wat op en neer, maar verdwijnt nooit.

A. C. de Groot, J. Toonstra

53

Abstract

Een 25-jarige man wil graag dat u een moedervlek links op zijn borst controleert. De afwijking heeft er volgens patiënt altijd al gezeten en verandert eigenlijk niet of nauwelijks, maar hij had een programma gezien over melanomen en toen ging hij zich zorgen maken.

A. C. de Groot, J. Toonstra

54

Abstract

Een 36-jarige man heeft sinds een jaar een afwijking in de liezen, die wat jeukt en min of meer hetzelfde blijft.

A. C. de Groot, J. Toonstra

55

Abstract

Een 36-jarige man heeft ontdekt dat de vorm van zijn nagels veranderd is.

A. C. de Groot, J. Toonstra

56

Abstract

Een 27-jarige man heeft sinds drie dagen twee pijnlijke ‘zweren’ op zijn penis. Hij is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. Patiënt is een week geleden teruggekomen uit Kenia, waar hij met een aantal vrienden op safarivakantie is geweest. Zijn vrouw en hun dochter zijn thuisgebleven.

A. C. de Groot, J. Toonstra

57

Abstract

Een moeder laat haar negenjarige dochter zien die steeds meer kleine ‘pukkeltjes’ rond beide ogen ontwikkelt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

58

Abstract

Een 27-jarige zwangere (30 weken) vrouw heeft een snelgroeiende rode zwelling rechts op de borst.

A. C. de Groot, J. Toonstra

59

Abstract

De ouders van een baby van 4 maanden zijn heel bezorgd. Het kind had een week na de geboorte in het ziekenhuis een zwelling ontwikkeld voor zijn rechteroor. Ze zijn toen nog even teruggegaan naar de kinderarts, die vertelde dat het een goedaardige zwelling van bloedvaten was. Het kon geen kwaad en het zou na verloop van tijd vanzelf weer verdwijnen. Maar nu is het rode plekje dat er eerder al opzat in korte tijd veel groter geworden.

A. C. de Groot, J. Toonstra

60

Abstract

Een 18-jarige jongen van Indische komaf heeft sinds een jaar of twee last van – hij heeft zelf de diagnose al gesteld – striae op zijn rug en in de flanken. Het zijn witte lijnen en ze vallen erg op, omdat hij een bruine huid heeft. Er komen er nog meer bij. Patiënt vraagt of hij het kan tegenhouden en of de bestaande littekens verbeterd kunnen worden. Op internet worden namelijk allerlei middeltjes aangeprezen die effectief zouden zijn.

A. C. de Groot, J. Toonstra

61

Abstract

Een 53-jarige man heeft al jaren last van heftig jeukende afwijkingen op de handruggen, de armen en de benen. Hij heeft als kind dauwworm gehad. Patiënt vindt zichzelf erg nerveus en slaapt slecht. Daarvoor gebruikt hij oraal temazepam.

A. C. de Groot, J. Toonstra

62

Abstract

Een 38-jarige vrouw heeft sinds een maand of vijf een afwijking links op de borst waar ze geen last van heeft. Eerst was de huid wat dikker en een beetje paars van kleur, maar de laatste weken is het centrum wit geworden. Patiënte vindt dat de huid stug aanvoelt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

63

Abstract

Een 48-jarige man heeft een ‘gootje’ in de nagel van zijn linkerringvinger en vraagt zich af hoe dit komt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

64

Abstract

Een 68-jarige man heeft een ruwe plek op zijn hoofd. Deze zit er al een halfjaar en verandert niet of nauwelijks.

A. C. de Groot, J. Toonstra

65

Abstract

Een 62-jarige man heeft sinds 2 weken afwijkingen aan zijn onderbenen en voeten. Hij is bekend met reumatoïde artritis en heeft onlangs vanwege toename van gewrichtspijnen twee weken 1dd diclofenac 100 mg oraal gebruikt, die hij nog thuis had liggen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

66

Abstract

Een 16-jarige jongen heeft ‘rare afwijkingen’ onder zijn voeten ontdekt. Hij heeft er meestal geen last van, maar bij hardlopen irriteert het iets. Ongevraagd geeft patiënt aan nogal last van ‘stinkvoeten’ te hebben.

A. C. de Groot, J. Toonstra

67

Abstract

Een 12-jarige jongen vertelt enkele pijnlijke aften te hebben. Dat is op zich niets bijzonders, want die heeft hij wel vaker. Maar nu heeft hij ook blaasjes op zijn handen gezien en vlekjes onder de voeten. Hij voelt zich niet helemaal fit, maar ook niet echt ziek. Niemand in de omgeving heeft dergelijke symptomen. Patiënt is overigens gezond en gebruikt geen medicijnen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

68

Abstract

Een 49-jarige Hindoestaanse vrouw heeft last van branderigheid en jeuk ‘van onderen’. Ze heeft al enkele jaren geen gemeenschap meer gehad met haar echtgenoot, omdat ‘de vagina te klein is geworden en het pijnlijk is’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

69

Abstract

Een 78-jarige vrouw heeft jeukende afwijkingen aan haar rechteronderbeen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

70

Abstract

Een 74-jarige vrouw heeft rode plekjes bij haar mondhoeken, die soms wat gevoelig zijn. Ze is bekend met diabetes mellitus type 2.

A. C. de Groot, J. Toonstra

71

Abstract

De ouders van dit kind, dat een week geleden is geboren, maken zich wat zorgen over een vlek onderop zijn rug en op zijn rechterbil, die al bij de geboorte aanwezig was. De verloskundige heeft ze gerustgesteld dat het niets bijzonders is, maar dat willen ze toch ook graag even van u horen, vooral ook omdat het woord ‘mongool’ is gevallen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

72

Abstract

Een 36-jarige man vertelt zwarte streepjes te hebben in zijn nagels. Hij moest van zijn vrouw bij de dokter een afspraak maken, maar vindt het zelf maar flauwekul. Hij heeft dit namelijk wel eens vaker en het verdwijnt dan vanzelf.

A. C. de Groot, J. Toonstra

73

Abstract

Een 73-jarige man wil graag een ‘nieuwe neus’. Hij heeft zo langzamerhand genoeg van alle toespelingen op zijn (vermeende) drankgebruik. Los daarvan heeft hij af en toe nog een forse ontsteking op de neus.

A. C. de Groot, J. Toonstra

74

Abstract

Een 57-jarige man heeft sinds ongeveer een halfjaar een geleidelijk groeiende afwijking in zijn rechterneusplooi.

A. C. de Groot, J. Toonstra

75

Abstract

Een 89-jarige vrouw vertelt dat er een hoorntje uit haar linkerwang groeit.

A. C. de Groot, J. Toonstra

76

Abstract

Een 35-jarige vrouw heeft sinds ongeveer een halfjaar bruine vlekken in het gezicht. Tijdens haar vakantie in Turkije is alles een stuk donkerder geworden. Het kan niet van cosmetica komen, denkt ze, omdat ze een bekend merk van ‘hypoallergene’ producten gebruikt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

77

Abstract

Tegenover u zit een 32-jarige boze patiënte. Boos, omdat u haar ‘verkeerd behandeld hebt’. Twee weken geleden was ze namelijk op het spreekuur voor een plek in de nek (figuur 77.1) en u zei dat dat een schimmelinfectie was. U had haar miconazol crème voorgeschreven en nu zit ze sinds 4 dagen ‘helemaal onder’ (figuur 77.2). Patiënte is niet ziek en de afwijking jeukt nauwelijks.

A. C. de Groot, J. Toonstra

78

Abstract

Een 72-jarige vrouw heeft al langer ‘witte vlekken met rode puntjes’ aan de binnenkant van de linkerenkel. Ze heeft er nooit last van gehad, maar het begint nu wat pijn te doen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

79

Abstract

Een 29-jarige vrouw vertelt dat haar nagels loslaten. Ze is verder gezond, gebruikt geen medicijnen en is niet zwanger. Patiënte heeft geen huidziekten gehad, maar wel eens kale plekken op haar hoofd, die vanzelf verdwenen zijn. Zij is psychologe van beroep. Nagelcosmetica worden niet gebruikt. Ze vindt het heel vervelend, want ze heeft de indruk dat iedereen haar ‘op de vingers zit te kijken’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

80

Abstract

Uw assistente, die vanmorgen de hoge bloeddrukcontroles doet, vraagt u om even naar de armen van een 78-jarige man te kijken. De gepensioneerde boer moet er zelf wat om lachen en zegt ‘ach dokter, ik zei al tegen dat meisje dat het niks bijzonders is, maar ik moest het van haar laten zien’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

81

Abstract

Een meisje van 14 jaar laat u haar navel zien. U vraagt of ze het ook nog ergens anders heeft en met enige tegenzin ontbloot ze haar onderlijf.

A. C. de Groot, J. Toonstra

82

Abstract

Een 56-jarige man is al jaren bij u bekend met psoriasis, waarmee het overigens goed gaat. Nu komt patiënt om zijn tenen te laten zien. Hij vertelt ‘kalknagels’ te hebben en hij heeft gelezen dat dit soort afwijkingen ook bij psoriasis voorkomen. Patiënt is bekend met diabetes type II en gebruikt orale antidiabetica en atorvastatine wegens hypercholesterolemie.

A. C. de Groot, J. Toonstra

83

Abstract

Een 38-jarige man heeft al heel lang een afwijking op zijn tong met ‘rode en witte vlekken’. Soms is het iets branderig. Volgens patiënt kan het beeld – ‘u zult me wel niet geloven, dokter’ – per dag wisselen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

84

Abstract

U bezoekt een 58-jarige vrouw thuis, omdat ze te ziek is om op het spreekuur te komen. Ze heeft sinds enkele dagen een pijnlijke huiduitslag op de rug, de armen en de benen. Patiënte heeft een temperatuur van 39,6 °C en klaagt over spier- en gewrichtspijn. Ook haar ogen zijn geïrriteerd. Ze is bekend met de ziekte van Crohn, waarvoor ze momenteel geen medicijnen gebruikt. Onlangs heeft ze ‘longontsteking’ gehad, waarvoor op de dokterspost in het weekeinde minocycline werd voorgeschreven.

A. C. de Groot, J. Toonstra

85

Abstract

Een 32-jarige man getrouwde man laat u, nog voordat u hem kunt vragen plaats te nemen, zijn penis zien vanwege ‘jeukende bulten’. Hij heeft een buitenechtelijke relatie en nu is hij bezorgd een geslachtsziekte te hebben opgelopen en die misschien al aan zijn vrouw te hebben doorgegeven.

A. C. de Groot, J. Toonstra

86

Abstract

De ouders van dit kind van zes maanden komen niet voor een diagnose, die kennen ze al: constitutioneel eczeem. Wat ze willen is een bloedtest om de oorzaak op te sporen. Ze weten eigenlijk al wel zeker dat koemelkallergie meespeelt, maar ze denken ook aan kippenei en aan huisstofmijt. Daarom hebben ze maar vast huisstofmijtwerende hoezen aangeschaft. En, ‘oh ja, hormoonzalven willen we absoluut niet!’

A. C. de Groot, J. Toonstra

87

Abstract

Een 26-jarige man heeft sinds 2 dagen een pijnlijke roodheid en zwelling van penis, scrotum en de onderbuik, waar de roodheid verder omhoog trekt. Hij voelt zich ziek en heeft een temperatuur gemeten van 38,7 °C. Patiënt herinnert zich een week daarvoor een krabwondje gehad te hebben op zijn penis. Hij is vrijgezel en hij heeft de laatste maanden geen seksuele contacten gehad. Patiënt is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. Hij is niet recent in het buitenland geweest.

A. C. de Groot, J. Toonstra

88

Abstract

Een 27-jarige man trekt de boord van zijn overhemd wat opzij en laat u zijn hals zien.

A. C. de Groot, J. Toonstra

89

Abstract

Een 30-jarige vrouw heeft in twee maanden tijd een bruine vlek op de onderlip ontwikkeld, die nu niet meer lijkt te groeien. Haar vader is overleden aan een melanoom.

A. C. de Groot, J. Toonstra

90

Abstract

Een 49-jarige man heeft de spoedlijn gebeld, omdat hij sinds een uur een dikke lip heeft gekregen. Hij is bekend met diabetes type II, waarvoor hij metformine gebruikt. Zijn hypertensie wordt sinds ongeveer een jaar behandeld met captopril/hydrochloorthiazide.

A. C. de Groot, J. Toonstra

91

Abstract

Een 72-jarige man komt zijn nagels laten zien. Hij heeft een ‘dwarse breuk’ in alle 20 nagels en is bang dat ze er af zullen vallen. Patiënt had voorheen nooit nagelafwijkingen, noch van de vingers, noch van de tenen, ook geen ‘kalknagels’. U heeft deze patiënt 3 maanden geleden bij hem thuis gezien vanwege een forse pneumonie waarbij hij hoge temperatuur had (39,9°C). U heeft hem toen behandeld met antibiotica, waarop hij goed reageerde.

A. C. de Groot, J. Toonstra

92

Abstract

Een 47-jarige man heeft sinds ongeveer twee jaar een plekje op zijn rug, dat geleidelijk wat groter wordt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

93

Abstract

Een 25-jarige patiënte bezoekt uw spreekuur vanwege jeukende en branderige huidafwijkingen rond de mond en in de neusplooien, die sinds zes maanden bestaan. Ze reageren redelijk goed op de crème die ze van een vriendin heeft gekregen, maar bij staken van het gebruik daarvan komt de eruptie dadelijk weer terug.

A. C. de Groot, J. Toonstra

94

Abstract

Een 46-jarige man komt op uw spreekuur omdat hij sinds een jaar of twee in toenemende mate last heeft van aanvallen van een rood gezicht. ‘Mijn vrouw maakt er grappen over en zegt dat ik in de overgang ben, dokter.’ U vraagt door en patiënt blijkt ook wisselend last te hebben van diarree en hartkloppingen. Verder vertelt patiënt gezond te zijn. Hij gebruikt met enige regelmaat acetylsalicylzuur voor hoofdpijn.

A. C. de Groot, J. Toonstra

95

Abstract

Een 7-jarige jongen heeft sinds een halfjaar een ‘ring rond mijn mond’. Het jeukt niet, maar schrijnt wat. Vaseline helpt wel wat, maar patiënt vindt het smeren daarmee vervelend: het is te vet en glimt zo erg.

A. C. de Groot, J. Toonstra

96

Abstract

Een 43-jarige vrouw heeft een gelige verkleuring van alle nagels van de handen en de voeten. Soms zijn de nagels brokkelig en ook vallen er stukken van af. Patiënte heeft de indruk dat de nagels erg langzaam groeien. U heeft haar enkele maanden geleden gezien met oedeem van de linkerenkel, waarvoor geen oorzaak werd gevonden. Daar heeft ze nog steeds last van.

A. C. de Groot, J. Toonstra

97

Abstract

U wordt verzocht visite te maken bij een 17-jarig meisje, omdat ze erg ziek is en een ‘gevaarlijk uitziende’ uitslag op haar gezicht heeft. U kent haar al vanaf de babyleeftijd met constitutioneel eczeem. De laatste jaren had ze hoofdzakelijk nog eczeem op het gelaat. Het langdurige gebruik van corticosteroïden had een lichte hypertrichose veroorzaakt en er was ook een neiging tot atrofie van de gelaatshuid. Daarom heeft u haar twee maanden geleden tacrolimuszalf voorgeschreven, waarop ze redelijk reageert.

A. C. de Groot, J. Toonstra

98

Abstract

Een meisje van 8 jaar heeft in 2 weken tijd een zwelling ontwikkeld van haar linkeroorlel, waar ze geen last van heeft. Patiënte is goed gezond en gebruikt geen medicijnen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

99

Abstract

Een 14-jarig meisje heeft al een halfjaar ‘kleine bobbeltjes’ rond de mond. De laatste 2 weken zijn er opeens veel bijgekomen en ze jeuken nu, wat eerder niet het geval was.

A. C. de Groot, J. Toonstra

100

Abstract

Een 32-jarige vrouw komt vanwege een huidafwijking op haar buik. Zij denkt dat het komt van de warmwaterkruik, die zij tijdens haar menstruaties enkele malen per dag gedurende een half uur op haar buik aanbrengt vanwege heftige pijn en krampen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

101

Abstract

Een 62-jarige man vertelt dat zijn nagels steeds boller worden en zijn vingertoppen steeds dikker.

A. C. de Groot, J. Toonstra

102

Abstract

Een 17-jarige jongen heeft een kale plek op zijn hoofd. Het zit er eigenlijk al vanaf de geboorte, maar nu wordt het oppervlak wat ruwer

A. C. de Groot, J. Toonstra

103

Abstract

U kent de jongen tegenover u al van jongs af aan met ernstig constitutioneel eczeem. Nu heeft hij allemaal korsten rond zijn mond, volgens zijn ouders zijn dit koortsblaasjes. Het kind is er niet ziek bij.

A. C. de Groot, J. Toonstra

104

Abstract

Een 32-jarige vrouw heeft sinds enkele jaren in toenemende mate last van ‘gerstekorrels’ rond de ogen. Ze is bekend met familiair bepaalde hyperlipidemie en hypercholesterolemie. In de familie komen deze afwijkingen rond de ogen niet voor.

A. C. de Groot, J. Toonstra

105

Abstract

Een 34-jarige vrouw is bekend met de ziekte van Crohn. Drie weken geleden had ze op haar rechterkuit een pijnlijke afwijking met erytheem en pustels. U dacht aan een bacteriële infectie en behandelde met povidonjodiumgazen en oraal amoxicilline/clavulaanzuur. Dat leek even te helpen, maar nu vertelt patiënte een ‘gat in het been’ te hebben, dat erg pijnlijk is. Zij denkt dat u ‘de verkeerde medicijnen’ heeft voorgeschreven.

A. C. de Groot, J. Toonstra

106

Abstract

Een 78-jarige man heeft in toenemende mate last van mee-eters op de wangen en de neus. Zijn dochters vinden dat hun vader daar niet mee rond kan blijven lopen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

107

Abstract

Een 52-jarige vrouw bezoekt in oktober uw spreekuur. Zij vertelt heftige branderige jeuk bij de rechterelleboog en op de onderarm te hebben. Krabben geeft geen verbetering, ook niet wanneer ze de huid kapot krabt. Ijsblokjes erop verlichten de jeuk wel wat. Op zonnige dagen in de zomer was het erger, de laatste weken is de jeuk vanzelf wat beter geworden. Patiënte is bekend met pijnklachten in de nek.

A. C. de Groot, J. Toonstra

108

Abstract

Een 40-jarige vrouw vertelt dat ze ‘altijd al wel’ wat dun haar heeft gehad, maar de laatste jaren is het wel - vooral bovenop - veel erger geworden. Echt duidelijke haaruitval merkt ze eigenlijk niet. Haar 78-jarige moeder heeft hetzelfde probleem, ze heeft daarvan een foto meegenomen (figuur 108.2). Patiënte is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. U vraagt naar mogelijke oorzaken voor telogeen effluvium (casus 43), maar de anamnese daarop is geheel negatief. Ook ontkent patiënte - die u kent als een stabiele vrouw zonder noemenswaardige psychologische problematiek - aan de haren te trekken.

A. C. de Groot, J. Toonstra

109

Abstract

Een man van 37 is bekend met coeliakie, waarmee het de laatste tijd heel redelijk gaat. Daarom houdt hij zich niet zo heel goed meer aan het glutenvrij dieet, ook omdat dat zo lastig is. Patiënt moet namelijk voor zijn zaak vaak met klanten uit eten. Nu heeft hij echter opeens een rode uitslag op beide ellebogen met blaasjes, die heftig en branderig jeukt. Hij heeft de grootst mogelijke moeite gehad om er van af te blijven, zodat hij u het beeld ‘in volle glorie’ kon laten zien.

A. C. de Groot, J. Toonstra

110

Abstract

Een 72-jarige vrouw is bekend met AV-re-entrytachycardie als uiting van het Wolff-Parkinson-White-syndroom. Ze gebruikt hier al heel lang 400 mg amiodaronhydrochloride per dag voor. Patiënte vertelt dat ze een rare verkleuring op haar voorhoofd begint te ontwikkelen.

A. C. de Groot, J. Toonstra

111

Abstract

Een 63-jarige man maakt zich zorgen over afwijkingen op de glans penis. Bovendien vertelt de patiënt bij het tandenpoetsen witte vlekken in zijn mond ontdekt te hebben.

A. C. de Groot, J. Toonstra

112

Abstract

Een 24-jarige uit Marokko afkomstige man komt op uw spreekuur, omdat hij een harde knobbel in zijn nek heeft, die geleidelijk groter is geworden en waarvan hij nu hinder ondervindt. Ook vertelt patiënt dat hij eigenlijk al veel langer last heeft van kleine ‘ontstekingen’ in zijn nek. Hij is verder gezond, maar heeft op wat jongere leeftijd wel flink acne in zijn gezicht gehad.

A. C. de Groot, J. Toonstra

113

Abstract

Een 11-jarige jongen heeft een vreemde uitslag onder zijn mond en op de kin. De moeder vertelt spontaan dat het ‘een lastig joch is, dat altijd wel wat heeft’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

114

Abstract

Een 28-jarige vrouw heeft een plekje op haar achterhoofd ontdekt, dat behoorlijk kan jeuken.

A. C. de Groot, J. Toonstra

115

Abstract

Een 37-jarige vrouw heeft een verkleuring van de nagel van de rechterduim. Patiënte vindt dat de nagel stinkt. Zij is bekend met psoriasis en heeft wel eens ‘psoriasisnagels’.

A. C. de Groot, J. Toonstra

116

Abstract

Een 34-jarige vrouw vertelt dat haar handpalmen en voetzolen oranje verkleurd zijn. Bij straktrekken van de huid is die zelfs geel! Patiënte vertelt bang te zijn geelzucht te hebben. Zij is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. Wel is ze de laatste maanden zeer fors afgevallen, niet met de hulp van Sonja, maar vooral door veel groenten en fruit te eten.

A. C. de Groot, J. Toonstra

117

Abstract

Een 18-jarige jongen heeft vanaf de geboorte een afwijking op zijn linkerbeen, die met hem meegegroeid is. Hij maakt zich er geen zorgen over, maar vraagt of er iets aan gedaan kan worden, omdat zijn nieuwe vriendin het lelijk vindt.

A. C. de Groot, J. Toonstra

118

Abstract

Een 56-jarige man heeft sinds drie maanden een iets branderige ‘vieze’ afwijking onder zijn linkervoet.

A. C. de Groot, J. Toonstra

119

Abstract

Een 25-jarige man vertelt sinds twee weken pijn te hebben in zijn linkerpink, die ook wat dikker en roder is geworden. Ook doen zijn voeten pijn wanneer hij wat langer loopt en bij sporten. Daarnaast zou hij een ‘rare’ afwijking op zijn penis hebben. Patiënt is verder gezond en gebruikt geen medicijnen. Uit de anamnese komt naar voren dat hij ongeveer vijf weken geleden in Italië een ‘voedselvergiftiging’ heeft gehad.

A. C. de Groot, J. Toonstra

120

Abstract

Een 72-jarige man heeft een groeiende en donkerder wordende afwijking op zijn borst.

A. C. de Groot, J. Toonstra

Nawerk