Top

Gepubliceerd in:

01-07-2009 | Artikel

Bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker

Auteurs: C. H. Bangma, Mevr. M. Roobol

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 7/2009

samenvatting

Screening met PSA (prostaatspecifiek antigeen) van de algemene populatie verlaagt de sterfte aan prostaatkanker met minimaal 20%. De European Randomised Study for Screening of Prostate Cancer (ERSPC) toont dit aan na gemiddeld 9 jaar follow-up van ruim 162.000 mannen van 55 tot 69 jaar oud. Om 1 sterftegeval aan prostaatkanker te kunnen voorkomen, moesten er 1410 mannen gescreend worden, waarbij een additionele 48 mannen in vergelijking met de controlepopulatie de diagnose prostaatkanker verkregen. Bij een overweging van de overheden of bevolkingsonderzoek geïndiceerd is, zullen ook andere elementen een rol spelen, zoals de kosteneffectiviteit en de kwaliteit van leven van de gewonnen jaren als gevolg van screening. Screening brengt overdiagnose van indolente tumoren en het risico van overbehandeling met zich mee. Voor de begeleiding van de individuele vraag naar vroege detectie staat een risico-indicator ter beschikking.

vorige artikel Bevolkingsonderzoek naar darmkanker

volgende artikel Screening op urogenitale Chlamydia trachomatis-infecties: de stand van zaken

Catalona WJ, Smith DS, Ratliff TL, Dodds KM, Coplen DE, Yuan JJ, et al. Measurement of prostate-specific antigen in serum as a screening test for prostate cancer. N Engl J Med 1991;324:1156-61.

Stanford JL, Feng Z, Hamilton AS, Gilliland FD, Stephenson RA, Eley JW, et al. Urinary and sexual function after radical prostatectomy for clinically localized prostate cancer: the Prostate Cancer Outcomes Study. Jama 2000;283:354-60.

Hamilton AS, Stanford JL, Gilliland FD, Albertsen PC, Stephenson RA, Hoffman RM, et al. Health outcomes after external-beam radiation therapy for clinically localized prostate cancer: results from the Prostate Cancer Outcomes Study. J Clin Oncol 2001;19:2517-26.

Denis LJ, Murphy GP, Schröder FH. Report of the consensus workshop on screening and global strategy for prostate cancer. Cancer 1995:75:1187-207.

Koning HJ de, Liem MK, Baan CA, Boer R, Schröder FH, Alexander FE. Prostate cancer mortality reduction by screening: power and time frame with complete enrollment in the European Randomised Screening for Prostate Cancer (ERSPC) trial. Int J Cancer 2002;98:268-73.

Roobol MJ, Schröder FH. European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer: achievements and presentation. BJU Int 2003;92 Suppl 2:117-22.

Schröder FH, Hugosson J, Roobol MJ, Tammela TL, Ciatto S, Nelen V, et al. Screening and prostate-cancer mortality in a randomized European study. N Engl J Med 2009;360:1320-8.

Andriole GL, Grubb RL 3rd, Buys SS, Chia D, Church TR, Fouad MN, et al. Mortality results from a randomized prostate-cancer screening trial. N Engl J Med 2009;360:1310-9.

Raaijmakers R, Kirkels WJ, Roobol MJ, Wildhagen MF, Schröder FH. Complication rates and risk factors of 5802 transrectal ultrasound-guided sextant biopsies of the prostate within a population-based screening program. Urology 2002;60:826-30.

10.

Gosselaar C, Roobol MJ, Roemeling S, Kwast TH van der, Schröder FH. Screening for prostate cancer at low PSA range: the impact of digital rectal examination on tumor incidence and tumor characteristics. Prostate 2007;67:154-61.

11.

Raaijmakers R, Wildhagen MF, Ito K, Paez A, Vries SH de, Roobol MJ, Schröder FH. Prostate-specific antigen change in the European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer, section Rotterdam. Urology 2004;63:316-20.

12.

Roobol MJ, Grenabo A, Schröder FH, Hugosson J. Interval cancers in prostate cancer screening: comparing 2- and 4-year screening intervals in the European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer, Gothenburg and Rotterdam. J Natl Cancer Inst 2007;99:1296-303.

13.

Draisma G, Boer R, Otto SJ, Cruijsen IW van der, Damhuis RA, Schröder FH, Koning HJ de. Lead times and overdetection due to prostate-specific antigen screening: estimates from the European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer. J Natl Cancer Inst 2003;95:868-78.

14.

Bangma CH, Roemeling S, Schröder FH. Overdiagnosis and overtreatment of early detected prostate cancer. World J Urol 2007;25:3-9.

15.

Steyerberg EW, Roobol MJ, Kattan MW, Kwast TH van der, Koning HJ de, Schröder FH. Prediction of indolent prostate cancer: validation and updating of a prognostic nomogram. J Urol 2007;177:107-12; discussion 112.

16.

Roemeling S, Roobol MJ, Vries SH de, Wolters T, Gosselaar C, Leenders GJ van, Schröder FH. Active surveillance for prostate cancers detected in three subsequent rounds of a screening trial: characteristics, PSA doubling times, and outcome. Eur Urol 2007;51:1244-50; discussion 1251.

17.

Bergh RC van den, Roemeling S, Roobol MJ, Roobol W, Schröder FH, Bangma CH. Prospective validation of active surveillance in prostate cancer: the PRIAS study. Eur Urol 2007;52:1560-3.

18.

Jansen FH, Roobol M, Bangma CH, Schaik RH van. Clinical impact of new prostate-specific antigen WHO standardization on biopsy rates and cancer detection. Clin Chem 2008;54:1999-2006.

19.

Ulmert D, Serio AM, O'Brien MF, Becker C, Eastham JA, Scardino PT, et al. Long-term prediction of prostate cancer: prostate-specific antigen (PSA) velocity is predictive but does not improve the predictive accuracy of a single PSA measurement 15 years or more before cancer diagnosis in a large, representative, unscreened population. J Clin Oncol 2008;26:835-41.

20.

Schröder FH, Roobol MJ, Andriole GL, Fleshner N. Defining increased future risk for prostate cancer: evidence from a population based screening cohort. J Urol 2009;181:69-74; discussion 74.

21.

Walz J, Gallina A, Perrotte P, Jeldres C, Trinh QD, Hutterer GC, et al. Clinicians are poor raters of life-expectancy before radical prostatectomy or definitive radiotherapy for localized prostate cancer. BJU Int 2007;100:1254-8.

22.

Vis AN, Hoedemaeker RF, Roobol M, Kwast TH van der, Schröder FH. Tumor characteristics in screening for prostate cancer with and without rectal examination as an initial screening test at low PSA (0.0-3.9 ng/ml). Prostate 2001;47:252-61.

Titel: Bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker
Auteurs: C. H. Bangma
Mevr. M. Roobol
Publicatiedatum: 01-07-2009
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Bijblijven / Uitgave 7/2009
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03087671

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 7/2009

Wet- en regelgeving voor screening

Bevolkingsonderzoek naar darmkanker

Screening bij werknemers

Redactioneel ten geleide

Screening op urogenitale Chlamydia trachomatis-infecties: de stand van zaken

Bevolkingsonderzoek naar cervixcarcinoom