Gepubliceerd in:
2016 | OriginalPaper | Hoofdstuk
B16 Stoornissen in het psychisch functioneren
Auteurs : K. Kok, J. Houweling, A.C.L.M. Zuiderwijk, Y.G. van Ingen, M. Karels
Gepubliceerd in: Anatomie, fysiologie en pathologie
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Samenvatting
Verschijnselen van een gestoord psychisch functioneren (zie paragraaf Verschijnselen):
-
stoornissen in bewustzijn: bewusteloosheid, bewustzijnsvernauwing;
-
cognitieve functiestoornissen: waarnemingsstoornissen, inprentingstoornissen, geheugenstoornissen, oriëntatiestoornissen, denkstoornissen en stoornissen in de executieve functies;
-
affectieve stoornissen: emotionele labiliteit;
-
stemmingsstoornissen: depressie, manie;
-
wilsstoornissen: wilszwakte.
Psychische aandoeningen (zie paragraaf Psychische aandoeningen):
-
verstandelijke beperking: beperking in het intellectueel functioneren, bijvoorbeeld syndroom van Down;
-
depressief syndroom: neerslachtige stemming, vertraagde motoriek, zelfmoordgedachten;
-
neurotische stoornissen: emotionele ontwikkelingsstoornis gekenmerkt door conflict tussen driften en omgeving, frustraties; voorbeelden zijn: angststoornissen, hypochondrie, seksuele stoornissen, slaapstoornissen en aanpassingsstoornissen;
-
persoonlijkheidsstoornissen: ingedeeld in clusters:
-
cluster A: paranoïde, schizoïde en schizotypische persoonlijkheidsstoornis;
-
cluster B: theatrale, narcistische, antisociale en borderlinepersoonlijkheidsstoornis;
-
cluster C: ontwijkende, afhankelijke, obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis.
-
Psychogeriatrische aandoeningen: stoornissen die voor het eerst verschijnen na de leeftijd van 65 jaar. Voorbeelden (zie paragraaf Psychische aandoeningen):
-
waanstoornis: paranoia;
-
depressieve stoornis: gekenmerkt door verlies van initiatief, verwaarlozing, apathie en pogingen tot zelfdoding;
-
delirium: acute en heftige vorm van verwardheid, verminderd bewustzijnsniveau;
-
dementiesyndroom: stoornis van het geheugen en van de cognitieve functies van de hersenen. Bestaat in een reversibele en een irreversibele vorm (ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie, lewy-bodydementie, parkinsondementie, dementie bij de ziekte van Huntington). Kenmerken van dementie bij ouderen: het niet meer kunnen organiseren van het dagelijkse leven, waarbij zij op zoek gaan naar huis en ouders, op zoek naar veiligheid en geborgenheid, behoefte aan lichamelijk contact. Warme zorg, het bieden van zintuiglijke prikkels en een herkenbare omgeving zijn bij de zorgverlening belangrijk;
-
alcoholdementie: veroorzaakt door jarenlang excessief alcoholgebruik, ook wel korsakovsyndroom genoemd.