Skip to main content
Top

2018 | OriginalPaper | Hoofdstuk

2. Anders kijken naar gezondheid

Auteurs : Chantal Walg, MSc., Dr. Miranda Laurant

Gepubliceerd in: Gezondheid organiseren

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In dit hoofdstuk schetsen we centrale concepten die uitnodigen om anders te kijken naar gezondheid en de organisatie van zorg. Gezondheid en gezondheidszorg worden beïnvloed door demografische, maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen. De manier waarop de huidige gezondheidszorg is georganiseerd leidt tot fragmentatie en tot een focus op ziekte in plaats van gezondheid. Structuurveranderingen (transitie) en cultuurveranderingen (transformatie) zijn nodig om ook in de toekomst goede en betaalbare gezondheidszorg te kunnen blijven bieden. Dit past bij de Quadruple Aim, waarin de nadruk ligt op welbevinden en (positieve) gezondheid. Positieve gezondheid wordt gekenmerkt door zes dimensies: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, meedoen (sociale participatie), dagelijks functioneren, zingeving en kwaliteit van leven. Positieve gezondheid gaat uit van het functioneren, veerkracht en regie resulterend in een betekenisvol leven. Het organiseren van gezondheid verandert het beroep van de verpleegkundigen: ‘zorgen voor’ wordt ‘zorgen dat’. Er komt meer nadruk te liggen op empowerment, het vermogen tot eigen regie van cliënten en de promotie van gezondheid.
Voetnoten
1
Als verpleegkundige handel je bij voorkeur op basis van het best beschikbare bewijs. Dit wordt ook wel Evidence-Based Practice (EBP) genoemd. EBP is het best te vertalen als goede, adequate, effectieve en efficiënte zorg en gaat uit van drie belangrijke domeinen: de klinische expertise van de zorgprofessional, de voorkeuren en waarden van de patiënt en het aanwezige wetenschappelijke bewijs (in het Engels: ‘evidence’). Leestip: www.​nursing.​nl.
 
Literatuur
go back to reference Aiken, L. H., Sloane, D. M., Bruyneel, L., Heede, K. van den, Griffiths, P., Busse, R., et al.; for the RN4Cast consortium. (2014). Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: A retrospective observational study. Lancet, 383(9931), 1824–1830. Aiken, L. H., Sloane, D. M., Bruyneel, L., Heede, K. van den, Griffiths, P., Busse, R., et al.; for the RN4Cast consortium. (2014). Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: A retrospective observational study. Lancet, 383(9931), 1824–1830.
go back to reference Beest, R. van (2014). Inventarisatie zorgcoöperaties 2014. Burgerinitiatieven in wonen-zorg-welzijn in Nederland & Omstreken. Aedes-Actize: Kenniscentrum Wonen-Zorg. Beest, R. van (2014). Inventarisatie zorgcoöperaties 2014. Burgerinitiatieven in wonen-zorg-welzijn in Nederland & Omstreken. Aedes-Actize: Kenniscentrum Wonen-Zorg.
go back to reference Bos, W. J., Koevoets, H. P. J., & Oosterwaal, A. (2011). Ziekenhuislandschap 20/20: Niemandsland of Droomland? Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Bos, W. J., Koevoets, H. P. J., & Oosterwaal, A. (2011). Ziekenhuislandschap 20/20: Niemandsland of Droomland? Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
go back to reference Braun, D., & Kramer, J. (2015). De Corporate Tribe. Deventer: Vakmedianet. Braun, D., & Kramer, J. (2015). De Corporate Tribe. Deventer: Vakmedianet.
go back to reference Burgt, M. van der, Mechelen van-Gevers, E., & Lintel te-Hekkert, M. (2005). Introductie in de gezondheidszorg. Rijswijk: Bohn Stafleu van Loghum. Burgt, M. van der, Mechelen van-Gevers, E., & Lintel te-Hekkert, M. (2005). Introductie in de gezondheidszorg. Rijswijk: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Cardol, M., Dijk, L. van, Jong, J. D. de, Bakker, D. H. de, & Westert, G. P. (2004). Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Huisartsenzorg: Wat doet de poortwachter? Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM. Cardol, M., Dijk, L. van, Jong, J. D. de, Bakker, D. H. de, & Westert, G. P. (2004). Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Huisartsenzorg: Wat doet de poortwachter? Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM.
go back to reference Duchatteau, D. C., & Vink, M. D. H. (2011). Medisch-technologische ontwikkelingen zorg 20/20. Achtergrondstudie uitgebracht door de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg bij het advies Medisch-specialistische zorg in 20/20. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). Duchatteau, D. C., & Vink, M. D. H. (2011). Medisch-technologische ontwikkelingen zorg 20/20. Achtergrondstudie uitgebracht door de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg bij het advies Medisch-specialistische zorg in 20/20. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ).
go back to reference Federatie Medisch Specialisten, Landelijke Huisartsen Vereniging (2017). Handreiking Substitutie van zorg. Utrecht: FMS, LHV. Federatie Medisch Specialisten, Landelijke Huisartsen Vereniging (2017). Handreiking Substitutie van zorg. Utrecht: FMS, LHV.
go back to reference Feijter, C. de (2010). De problemen op de arbeidsmarkt. Vinden én vooral binden van personeel. V&VN Magazine, 4–6. Feijter, C. de (2010). De problemen op de arbeidsmarkt. Vinden én vooral binden van personeel. V&VN Magazine, 4–6.
go back to reference Francke, A., Mistiaen, P., Velden, L. van der, & Batenburg, R. Achtergrondstudies V&V (2012). Hoogopgeleide verpleegkundige nodig. Tijdschrift voor Verpleegkundigen, 1, 23–27. Francke, A., Mistiaen, P., Velden, L. van der, & Batenburg, R. Achtergrondstudies V&V (2012). Hoogopgeleide verpleegkundige nodig. Tijdschrift voor Verpleegkundigen, 1, 23–27.
go back to reference Hart, W. (2015). Verdraaide organisaties. Terug naar de bedoeling, 11e oplage. Deventer: Vakmedianet. Hart, W. (2015). Verdraaide organisaties. Terug naar de bedoeling, 11e oplage. Deventer: Vakmedianet.
go back to reference Hart, W. (2017). Anders vasthouden. 9 sleutels voor het werken vanuit de bedoeling. Deventer: Vakmedianet. Hart, W. (2017). Anders vasthouden. 9 sleutels voor het werken vanuit de bedoeling. Deventer: Vakmedianet.
go back to reference Hoeymans, N., Loon, A. J. M. van, Berg, M. van den, Harbers, M. M., Hilderink, H. B. M., Oers, J. A. M. van, & Schoenmaker, C. G. (Red.). (2014). Een gezonder Nederland. Kernboodschappen van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Hoeymans, N., Loon, A. J. M. van, Berg, M. van den, Harbers, M. M., Hilderink, H. B. M., Oers, J. A. M. van, & Schoenmaker, C. G. (Red.). (2014). Een gezonder Nederland. Kernboodschappen van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
go back to reference Huber, M., Knottnerus, J. A., Green, L., Horst, H. van der, Jadad, A. R., Kromhout, D., et al. (2011). How should we define health? British Medical Journal, 343, d4163. Huber, M., Knottnerus, J. A., Green, L., Horst, H. van der, Jadad, A. R., Kromhout, D., et al. (2011). How should we define health? British Medical Journal, 343, d4163.
go back to reference Huber, M., Vliet, M. van, Giezenberg, M., & Knottnerus, A. (2013). Aanzet operationalisering gezondheidsconcept ‘Health as the ability to adapt and to self manage’ tot ‘Positieve Gezondheid’. Factsheet Gezondheidsconcept (versie 30102013). Driebergen: Louis Bolk Instituut. Huber, M., Vliet, M. van, Giezenberg, M., & Knottnerus, A. (2013). Aanzet operationalisering gezondheidsconcept ‘Health as the ability to adapt and to self manage’ tot ‘Positieve Gezondheid’. Factsheet Gezondheidsconcept (versie 30102013). Driebergen: Louis Bolk Instituut.
go back to reference Hunter, D. J. (2007). Zorg voor gezondheid vergt meer dan gezondheidszorg: De noodzaak van een nieuw paradigma. Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ): Woerden. Hunter, D. J. (2007). Zorg voor gezondheid vergt meer dan gezondheidszorg: De noodzaak van een nieuw paradigma. Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ): Woerden.
go back to reference Institute for Positive Health (iPH) (2017). Institute for Positive Health. Geraadpleegd op 28 februari 2018, via https://iph.nl. Institute for Positive Health (iPH) (2017). Institute for Positive Health. Geraadpleegd op 28 februari 2018, via https://​iph.​nl.
go back to reference Jong, J. de, Korevaar, J., Kroneman, M., Dijk, C. van, Bouwhuis, S., & Bakker, D. (2016). Substitutiepotentieel tussen eerste- en tweedelijns zorg. Communicerende vaten of gescheiden circuits. Utrecht: Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel). Jong, J. de, Korevaar, J., Kroneman, M., Dijk, C. van, Bouwhuis, S., & Bakker, D. (2016). Substitutiepotentieel tussen eerste- en tweedelijns zorg. Communicerende vaten of gescheiden circuits. Utrecht: Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel).
go back to reference Lambregts J., & Grotendorst, A. (2012). Leren van de toekomst. Verpleegkundigen & verzorgende 2020. Houten: Bohn Stafleu van Loghum/Springer Media. Lambregts J., & Grotendorst, A. (2012). Leren van de toekomst. Verpleegkundigen & verzorgende 2020. Houten: Bohn Stafleu van Loghum/Springer Media.
go back to reference Lambregts, J., Grotendorst, A., & Merwijk, C. van (Red.). (2016). Bachelor Nursing 2020. Een toekomstbestendig opleidingsprofiel 4.0. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Lambregts, J., Grotendorst, A., & Merwijk, C. van (Red.). (2016). Bachelor Nursing 2020. Een toekomstbestendig opleidingsprofiel 4.0. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Laurant, M. G. H. (2015). Samenwerken aan Duurzame Zorg. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN): Nijmegen. Laurant, M. G. H. (2015). Samenwerken aan Duurzame Zorg. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN): Nijmegen.
go back to reference Oudijk, D., Boer, A. de, Woittiez, I., Timmermans, J., & Klerk, M. de (2010). Mantelzorg uit de doeken. Een actueel beeld van het aantal mantelzorgers. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Oudijk, D., Boer, A. de, Woittiez, I., Timmermans, J., & Klerk, M. de (2010). Mantelzorg uit de doeken. Een actueel beeld van het aantal mantelzorgers. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
go back to reference Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) (2010a). Van zz naar gg. Acht debatten, een sprekend verhaal. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) (2010a). Van zz naar gg. Acht debatten, een sprekend verhaal. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
go back to reference Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) (2010b). Zorg voor je gezondheid! Gedrag en gezondheid: De nieuw ordening. Discussienota. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) (2010b). Zorg voor je gezondheid! Gedrag en gezondheid: De nieuw ordening. Discussienota. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
go back to reference Rotmans, J. (2012). In het oog van de orkaan Nederland in transitie. Boxtel: Æneas uitgeverij van vakinformatie bv. Rotmans, J. (2012). In het oog van de orkaan Nederland in transitie. Boxtel: Æneas uitgeverij van vakinformatie bv.
go back to reference Sibbing, H. (2016). Verpleegkundige M&G laat je horen! Tijdschrift M&G, 16(3), 20–22. Sibbing, H. (2016). Verpleegkundige M&G laat je horen! Tijdschrift M&G, 16(3), 20–22.
go back to reference Smid, H. J. (2013). Mogelijkheden van een nieuwe definitie van gezondheid. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 131–132.CrossRef Smid, H. J. (2013). Mogelijkheden van een nieuwe definitie van gezondheid. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 131–132.CrossRef
go back to reference Steekelenburg, E. van, Kersten, I., & Huber, M. (2016). ‘Positieve gezondheid’ in Nederland. Wie wat, waarom en hoe? Een inventarisatie. Amersfoort: Institute for Positive Health. Steekelenburg, E. van, Kersten, I., & Huber, M. (2016). ‘Positieve gezondheid’ in Nederland. Wie wat, waarom en hoe? Een inventarisatie. Amersfoort: Institute for Positive Health.
go back to reference Vaandrager, L. (2013). Een salutogene visie op gezondheid. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 136.CrossRef Vaandrager, L. (2013). Een salutogene visie op gezondheid. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 136.CrossRef
go back to reference Verharen, L. (2017). Being there. Samen werken aan het versterken van Sociale Kwaliteit. Nijmegen: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). Verharen, L. (2017). Being there. Samen werken aan het versterken van Sociale Kwaliteit. Nijmegen: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).
go back to reference Vries, M. de, & Kossen, J. (2014). Zó werkt de zorg in Nederland. Kaartenboek Gezondheidszorg Editie 2015. Amsterdam: De Argumentenfabriek. Vries, M. de, & Kossen, J. (2014). Zó werkt de zorg in Nederland. Kaartenboek Gezondheidszorg Editie 2015. Amsterdam: De Argumentenfabriek.
go back to reference Vrooman, C., Geijsberts, M., & Boelhouwer, J. (2014). Verschil in Nederland. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Vrooman, C., Geijsberts, M., & Boelhouwer, J. (2014). Verschil in Nederland. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).
go back to reference Vulto, M., Goris, A., & Jong, F. de (2014). Op naar 2022! Drie toekomstscenario’s voor wijkgerichte zorg en ondersteuning. Utrecht: Vilans. Vulto, M., Goris, A., & Jong, F. de (2014). Op naar 2022! Drie toekomstscenario’s voor wijkgerichte zorg en ondersteuning. Utrecht: Vilans.
go back to reference Walg, C. (2014). Gezond Centraal. Opschudding in de gezondheidszorg. Barneveld: Uitgeverij Boekenbent. Walg, C. (2014). Gezond Centraal. Opschudding in de gezondheidszorg. Barneveld: Uitgeverij Boekenbent.
go back to reference Zorginnovatieplatform (2009). Zorg voor mensen, mensen voor de zorg. Arbeidsmarktbeleid voor de zorgsector richting 2025. Den Haag: Zorginnovatieplatform. Zorginnovatieplatform (2009). Zorg voor mensen, mensen voor de zorg. Arbeidsmarktbeleid voor de zorgsector richting 2025. Den Haag: Zorginnovatieplatform.
Metagegevens
Titel
Anders kijken naar gezondheid
Auteurs
Chantal Walg, MSc.
Dr. Miranda Laurant
Copyright
2018
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2129-2_2