Skip to main content
Top

2009 | OriginalPaper | Hoofdstuk

17 Prostaatcarcinoom

Auteurs : Dr. W.K. van der Heide, Prof. K. van der Meer

Gepubliceerd in: Praktische preventie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Prostaatcarcinoom komt relatief vaak voor en is (na huidkanker) de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen in West-Europa. De kans op ziekte neemt toe met de leeftijd. Een groot aantal mannen met prostaatcarcinoom overlijdt daar niet aan, maar aan andere ziekten die zij in de loop van hun leven hebben ontwikkeld. De ziektesymptomen openbaren zich vaak laat en zijn vaak aspecifiek, zoals moeheid en algemene malaise. Bij lokale doorgroei kunnen plasklachten optreden in de zin van toegenomen frequentie en urge. Soms is pijn in de botten door hematogene metastasering het eerste teken. Het metastaseringspatroon loopt via de lymfogene (eerst naar de regionale lymfklieren in het kleine bekken en vervolgens via para-aortale lymfeklieren naar supraclaviculair) en de hematogene weg.
Literatuur
1.
go back to reference Kattan MW, Eastham JA, Wheeler TM, et al. Counseling men with prostate cancer: a nomogram for predicting the presence of small, moderately differentiated, confined tumors. J Urol 2003;170:1792–7.CrossRefPubMed Kattan MW, Eastham JA, Wheeler TM, et al. Counseling men with prostate cancer: a nomogram for predicting the presence of small, moderately differentiated, confined tumors. J Urol 2003;170:1792–7.CrossRefPubMed
3.
go back to reference IARC. Globocan 2002 Cancer Incidence. Mortality and Prevalence Worldwide (2002 estimates). www.iarc.fr,, geraadpleegd in 2008. IARC. Globocan 2002 Cancer Incidence. Mortality and Prevalence Worldwide (2002 estimates). www.​iarc.​fr,, geraadpleegd in 2008.
4.
go back to reference Platz EA, Rimm EB, Willett WC, et al. Racial variation in prostate cancer incidence and hormonal system markers among male health professionals. J Natl Cancer Inst 2000;92:2009.CrossRefPubMed Platz EA, Rimm EB, Willett WC, et al. Racial variation in prostate cancer incidence and hormonal system markers among male health professionals. J Natl Cancer Inst 2000;92:2009.CrossRefPubMed
5.
go back to reference Kiemeney LALM. Hereditair prostaatcarcinoom: de rol van de uroloog. Nederlands Tijdschrift voor Urologie 2001;2:35–41. Kiemeney LALM. Hereditair prostaatcarcinoom: de rol van de uroloog. Nederlands Tijdschrift voor Urologie 2001;2:35–41.
6.
go back to reference Meulenbeld HJ, Verhage BAJ, Kil PJM, et al. Karakterisering van families met herditair prostaatcarcinoom in Nederland. Ned Tijdschr Geneesk 2002;146(41): 1938–42. Meulenbeld HJ, Verhage BAJ, Kil PJM, et al. Karakterisering van families met herditair prostaatcarcinoom in Nederland. Ned Tijdschr Geneesk 2002;146(41): 1938–42.
8.
go back to reference Debes JD, Tindall DJ. The role of androgen and the androgenreceptor in prostate cancer. Cancer Lett 2001;187:1–7.CrossRef Debes JD, Tindall DJ. The role of androgen and the androgenreceptor in prostate cancer. Cancer Lett 2001;187:1–7.CrossRef
9.
go back to reference Giovannuci E. A review of epidemiologic studies of tomatoes, lycopene, and prostate cancer. Exp Biol Med 2002;227:152–9. Giovannuci E. A review of epidemiologic studies of tomatoes, lycopene, and prostate cancer. Exp Biol Med 2002;227:152–9.
10.
go back to reference Brandt PA Van Der, Zeegers MPA, Bode P, Goldbohm RA. Toenail selenium levels and the subsequent risk of prostate cancer, a prospective cohort study. Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention 2003;12:866–71. Brandt PA Van Der, Zeegers MPA, Bode P, Goldbohm RA. Toenail selenium levels and the subsequent risk of prostate cancer, a prospective cohort study. Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention 2003;12:866–71.
11.
go back to reference Rhee HJ Van Der, Vries E, Coebergh JW. Gunstige en ongunstige effecten van zonlichtexpositie. Ned Tijdschr Geneesk 2007;151(2):118–22. Rhee HJ Van Der, Vries E, Coebergh JW. Gunstige en ongunstige effecten van zonlichtexpositie. Ned Tijdschr Geneesk 2007;151(2):118–22.
12.
go back to reference Bezooijen BPJ van, Wiersma Tj, Schlatmann TJM, Zwartendijk J, redactie. Compendium Urologie 2008. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2008. (ISBN 9789080767447.) Bezooijen BPJ van, Wiersma Tj, Schlatmann TJM, Zwartendijk J, redactie. Compendium Urologie 2008. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2008. (ISBN 9789080767447.)
13.
go back to reference Horenblas S, Leeuwen FE van. Welke factoren beïnvloeden de kans op prostaatkanker? In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, 2006. www.nationaalkompas.nl. Horenblas S, Leeuwen FE van. Welke factoren beïnvloeden de kans op prostaatkanker? In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, 2006. www.​nationaalkompas.​nl.
14.
go back to reference Bangma C, Roobol M, Koning H de, et al. Screening vermindert sterfte aan prostaatkanker. Huisarts Wet 2009;52(7):1–4.CrossRef Bangma C, Roobol M, Koning H de, et al. Screening vermindert sterfte aan prostaatkanker. Huisarts Wet 2009;52(7):1–4.CrossRef
17.
go back to reference Bonneux L. De onredelijkheid van prostaatkankerscreening en de ethische problemen met het onderzoek daarnaar. Ned Tijdschr Geneesk 2005;149(18):966–71. Bonneux L. De onredelijkheid van prostaatkankerscreening en de ethische problemen met het onderzoek daarnaar. Ned Tijdschr Geneesk 2005;149(18):966–71.
18.
go back to reference Bouwman I, Heide WK Van Der, Veen WJ Van Der, Meer K Van Der. Huisartsen en patiënten denken bij plasklachten bij oudere mannen nog steeds aan prostaatcarcinoom. Huisarts Wet 2007;50(7):321–5.CrossRef Bouwman I, Heide WK Van Der, Veen WJ Van Der, Meer K Van Der. Huisartsen en patiënten denken bij plasklachten bij oudere mannen nog steeds aan prostaatcarcinoom. Huisarts Wet 2007;50(7):321–5.CrossRef
19.
go back to reference Coley CM, Barry MJ, Fleming C, Mully AG. Early detection of prostate cancer. Part I: prior probility and effectiviness of tests. The American College of Physicians. Ann Intern Med 1997;126:394.CrossRefPubMed Coley CM, Barry MJ, Fleming C, Mully AG. Early detection of prostate cancer. Part I: prior probility and effectiviness of tests. The American College of Physicians. Ann Intern Med 1997;126:394.CrossRefPubMed
20.
go back to reference Bergh RCN Van Den, Roemeling S, Roobol W, et al. De andere optie, actief volgen van prostaatkankerpatiënten voorkomt overbehandeling. Medisch Contact 2007; 62(42):1717–19. Bergh RCN Van Den, Roemeling S, Roobol W, et al. De andere optie, actief volgen van prostaatkankerpatiënten voorkomt overbehandeling. Medisch Contact 2007; 62(42):1717–19.
Metagegevens
Titel
17 Prostaatcarcinoom
Auteurs
Dr. W.K. van der Heide
Prof. K. van der Meer
Copyright
2009
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-7249-2_17