Toegepast rekenen

Voorwerk

1. Procenten en promilles

Samenvatting

PROCENT: HET GEHEEL IS ALTIJD 100%

delen door 10 = komma 1 plaats naar links : 10,00 (10%)

delen door 100 = komma 2 plaatsen naar links : 1,00 (1%)

PROMILLE: HET GEHEEL IS ALTIJD 1000‰

delen door 100 = komma 2 plaatsen naar links : 10,00 (10‰)

delen door 1.000 = komma 3 plaatsen naar links : 1,000 (1‰)

Ron Groothuis

2. Eenheden

Samenvatting

Ron Groothuis

3. Oplossen

Samenvatting

Een oplossing is een in vloeistof opgeloste (vaste) stof.

Het geheel is altijd 100% (of 1000‰).

Als je hoofdpijn hebt, dan kun je het volgende doen: je neemt een glas water en een pijnstiller. Je gooit die pijnstiller in het water, de pijnstiller lost op in het water, je drinkt het op en je hoopt dan dat de pijn snel overgaat.

Als je een saus wilt binden, dan kun je de bloem niet zomaar in de saus gooien, want dan krijg je klonten. Je lost eerst wat bloem op in een beetje water en je giet het vervolgens, terwijl je in de saus roert, langzaam bij de saus.

Als je een zorgvrager een penicilline-injectie moet geven, dan moet je eerst de penicilline oplossen in wat water voor de injectie. Penicilline is namelijk poeder en poeder kun je niet injecteren. Als je een ‘vakantiewasje’ wilt doen, dan kun je de was niet zomaar in Biotex-poeder gooien. Grote kans dat je was niet schoon wordt. Je lost de Biotex eerst op in wat warm water en pas dan doe je je vuile kleding erin.

Ron Groothuis

4. Verdunnen

Samenvatting

Bij verdunningen gaan we uit van een bestaande oplossing en maken daar een zwakkere oplossing van. Door een verdunning verlaag je de concentratie van een bepaalde stof in een oplossing.

Van belang is dat de hoeveelheid vaste stoffen die in een oplossing zitten, bij een verdunning niet verandert. Alleen de verhouding ten opzichte van het totaal verandert.

Formule: delen wat je wilt hebben door wat je hebt (voorraad).

Ron Groothuis

5. Injecteren

Samenvatting

De concentratie is een mg/ml-aanduiding

Op het etiket staat hoeveel milligram geneesmiddel er in totaal in het flesje of ampul zit en hoeveel milliliter vloeistof erin zit.

Dit heet ook wel: totaal volume = totale sterkte-aanduiding

Regel 1: reken eerst uit hoeveel geneesmiddel er in 1 milliliter zit.

Regel 2: je deelt ‘wat je wilt hebben’ door ‘wat je hebt per milliliter’.

De concentratie is een %-aanduiding

Vaste regel: 1%-oplossing: in 1 ml vloeistof is 10 mg geneesmiddel opgelost.

De concentratie is een IE-aanduiding

IE staat voor Internationale Eenheid. Er staat dan op het etiket hoeveel (internationale) eenheden er per milliliter zich in het medicijn bevinden.

Penicilline moet eerst nog opgelost worden. Dan deel je eerst wat je wilt hebben door wat je in voorraad hebt. Je lost dit daarin op en neemt vervolgens 1 milliliter uit de oplossing.

Ron Groothuis

6. Infuus en spuitenpomp

Samenvatting

Regel: 1 milliliter is 20 druppels.

Je stelt de druppelsnelheid in met een druppelregelaar. De controle doe je door de druppels per minuut te tellen.

Regel spuitenpomp:

Reken altijd eerst uit hoeveel geneesmiddel er in 1 milliliter zit.

Bereken vervolgens de totale hoeveelheid geneesmiddel in de spuit.

Regel PCA-pomp:

Reken altijd eerst uit hoeveel geneesmiddel er in 1 milliliter zit.

Bereken vervolgens de totale hoeveelheid geneesmiddel in de spuit.

Bereken de gebruikte hoeveelheid per uur.

Ron Groothuis

7. Voedingspomp

Samenvatting

Ron Groothuis

8. Zuurstof berekenen

Samenvatting

Regel 1: de druk x de inhoud van de cilinder = de hoeveelheid zuurstof.

De druk wordt aangegeven in bar of in atmosfeer (eventueel in mmHG of kg/cm³).

De inhoud is de inhoud van de cilinder in liters.

De hoeveelheid zuurstof is de hoeveelheid gas die samengeperst zit in de cilinder.

Regel 2, het berekenen van de resterende tijd van de beschikbare zuurstof in de cilinder:

(INHOUD VAN FLES x DRUK VAN MANOMETER) : (60 (minuten) x AANTAL LITER PER MINUUT) = RESTERENDE TIJD (uren)

Ron Groothuis

9. Body Mass Index of Queteletindex

Samenvatting

De BMI of de QI wordt berekend door het gewicht van de zorgvrager in kilogrammen te delen door de lengte (in meter) in het kwadraat

Formule:

QI = de Queteletindex

M = het gewicht (massa) in kilo’s

H = de lengte (hoogte) in meters

Ron Groothuis

10. Lichaamsoppervlak

Samenvatting

Formule Lichaamsoppervlakte (formule van Mosteller)

S = lichaamsoppervlak in m²

L = lichaamslengte in cm

M = lichaamsgewicht in kg

Ron Groothuis

11. De rekenapp

Samenvatting

Om je te ondersteunen bij het verpleegkundig rekenen in de praktijk heeft Nursing de Nursing Calculator ontwikkeld. Een handige app voor op je iPhone, je iPad of je Android Smartphone. Hiermee kun je eenvoudig berekeningen uitvoeren, bijvoorbeeld voor oplossingen en verdunningen, infuusstanden, BMI en de inhoud van zuurstofcilinders. En met het metrieke stelsel reken je snel allerlei eenheden om. Verder wordt iedere formule uitgelegd met een voorbeeld en is er ruimte voor het maken van notities.

Ron Groothuis

12. Quickscan Toets Verpleegkundig Rekenen

Samenvatting

Steeds vaker worden verpleegkundigen en verzorgenden regelmatig getoetst op hun rekenvaardigheid, ook nadat ze hun diploma gehaald hebben. Dit gebeurt dan door de zorginstelling zelf. Veel zorginstellingen gebruiken daarvoor de Toets Verpleegkundig Rekenen van Cito. Om een beeld te krijgen van deze toets is op internet (http://​www.​cito.​nl/​bedrijven/​verpleegkundig_​rekenen/​toets_​verpleegkundig_​rekenen/​quickscan) een voorbeeldtoets te vinden van Cito, de zogenoemde Quickscan Toets Verpleegkundig Rekenen.

Ron Groothuis

13. Antwoorden en berekeningen

Samenvatting

Opgave 1 1% van 400 = 4 7% = 7 × 4 = 28

Ron Groothuis