Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

1. Slaap: een inleiding

Auteurs : Merijn van de Laar, Ingrid Verbeek

Gepubliceerd in: Slapeloosheid in de huisartsenpraktijk

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Slapeloosheid komt veel voor en het goede nieuws is dat het goed behandeld kan worden binnen de huisartsenpraktijk. We hebben het dan niet over een medicamenteuze behandeling, maar vooral over de niet-medicamenteuze therapie, oftewel de gedragsmatige behandeling van slapeloosheid. Uit onderzoek blijkt dat de gedragsmatige behandeling in de vorm van slaaprestrictie net zo effectief is als een volledige cognitieve gedragstherapie. Verder blijkt dat het toepassen van deze techniek zeer effectief en goed toepasbaar is in de huisartsenpraktijk. Voor er gestart wordt met de gedragsmatige behandeling is het belangrijk om goed uitleg te geven over de slaap en eventuele verwachtingen rondom de slaap en de perceptie van de patiënt over wat ‘normaal’ is bij te stellen.
Literatuur
go back to reference Caviness, C. M., Anderson, B. J., & Stein, M. D. (2019). Impact of Nicotine and other stimulants on sleep in young adults. Journal of Addiction Medicine, 13(3), 209–214.CrossRefPubMed Caviness, C. M., Anderson, B. J., & Stein, M. D. (2019). Impact of Nicotine and other stimulants on sleep in young adults. Journal of Addiction Medicine, 13(3), 209–214.CrossRefPubMed
go back to reference Conroy, D. A., & Arnedt, J. T. (2014). Sleep and substance use disorders: An update. Current Psychiatry Reports, 16(10), 487.CrossRef Conroy, D. A., & Arnedt, J. T. (2014). Sleep and substance use disorders: An update. Current Psychiatry Reports, 16(10), 487.CrossRef
go back to reference Dolezal, B. A., Neufeld, E. V., Boland, D. M., Martin, J. L., & Cooper, C. B. (2017). Interrelationship between sleep and exercise: A systematic review. Advances in Preventive Medicine, 2017, 1364387. Dolezal, B. A., Neufeld, E. V., Boland, D. M., Martin, J. L., & Cooper, C. B. (2017). Interrelationship between sleep and exercise: A systematic review. Advances in Preventive Medicine, 2017, 1364387.
go back to reference Falloon, K., Elley, C. R., Fernando, A., 3rd., Lee, A. C., & Arroll, B. (2015). Simplified sleep restriction for insomnia in general practice: A randomised controlled trial. British Journal of General Practice, 65(637), e508–e515. Falloon, K., Elley, C. R., Fernando, A., 3rd., Lee, A. C., & Arroll, B. (2015). Simplified sleep restriction for insomnia in general practice: A randomised controlled trial. British Journal of General Practice, 65(637), e508–e515.
go back to reference Garcia, A. N., & Salloum, I. M. (2015). Polysomnographic sleep disturbances in nicotine, caffeine, alcohol, cocaine, opioid and cannabis use: A focused review. The American Journal on Addictions, 24(7), 590–598.CrossRefPubMed Garcia, A. N., & Salloum, I. M. (2015). Polysomnographic sleep disturbances in nicotine, caffeine, alcohol, cocaine, opioid and cannabis use: A focused review. The American Journal on Addictions, 24(7), 590–598.CrossRefPubMed
go back to reference Gates, P. J., Albertella, L., & Copeland, J. (2014). The effects of cannabinoid administration on sleep: A systematic review of human studies. Sleep Medicine Reviews, 18(6), 477–487.CrossRefPubMed Gates, P. J., Albertella, L., & Copeland, J. (2014). The effects of cannabinoid administration on sleep: A systematic review of human studies. Sleep Medicine Reviews, 18(6), 477–487.CrossRefPubMed
go back to reference Germain, A., McKeon, A. B., & Campbell, R. L. (2016). Sleep in PTSD: Conceptual model and novel directions in brain-based research and interventions. Current Opinion in Psychology, 14, 84–89.CrossRefPubMed Germain, A., McKeon, A. B., & Campbell, R. L. (2016). Sleep in PTSD: Conceptual model and novel directions in brain-based research and interventions. Current Opinion in Psychology, 14, 84–89.CrossRefPubMed
go back to reference Jang, K. H., Lee, J. H., Kim, S. J., & Kwon, H. J. (2018). Characteristics of napping in community-dwelling insomnia patients. Sleep Medicine, 45, 49–54.CrossRefPubMed Jang, K. H., Lee, J. H., Kim, S. J., & Kwon, H. J. (2018). Characteristics of napping in community-dwelling insomnia patients. Sleep Medicine, 45, 49–54.CrossRefPubMed
go back to reference Kräuchi, K., Cajochen, C., & Werth-Justice, E. (1999). Warm feet promote the rapid onset of sleep. Nature, 401(6748), 36–37.CrossRefPubMed Kräuchi, K., Cajochen, C., & Werth-Justice, E. (1999). Warm feet promote the rapid onset of sleep. Nature, 401(6748), 36–37.CrossRefPubMed
go back to reference Lan, L., Tsuzuki, K., Liu, Y. F., & Lian, Z. W. (2017). Thermal environment and sleep quality: A review. Energy and Buildings, 149, 101–113.CrossRef Lan, L., Tsuzuki, K., Liu, Y. F., & Lian, Z. W. (2017). Thermal environment and sleep quality: A review. Energy and Buildings, 149, 101–113.CrossRef
go back to reference Maurer, L. F., Schneider, J., Miller, C. B., Espie, C. A., & Kyle, S. D. (2021). The clinical effects of sleep restriction therapy for insomnia: A meta-analysis of randomised controlled trials. Sleep Medicine Reviews, 58, 101493.CrossRefPubMed Maurer, L. F., Schneider, J., Miller, C. B., Espie, C. A., & Kyle, S. D. (2021). The clinical effects of sleep restriction therapy for insomnia: A meta-analysis of randomised controlled trials. Sleep Medicine Reviews, 58, 101493.CrossRefPubMed
go back to reference RIVM. (2017). Schermgebruik en blauw licht: Omvang van blootstelling en relatie met slaap. Bilthoven: RIVM. RIVM. (2017). Schermgebruik en blauw licht: Omvang van blootstelling en relatie met slaap. Bilthoven: RIVM.
go back to reference Schierenbeck, T., Riemann, D., Berger, M., & Hornyak, M. (2008). Effect of illicit recreational drugs upon sleep: Cocaine, ecstasy and marijuana. Sleep Medicine Reviews, 12(5), 381–389.CrossRefPubMed Schierenbeck, T., Riemann, D., Berger, M., & Hornyak, M. (2008). Effect of illicit recreational drugs upon sleep: Cocaine, ecstasy and marijuana. Sleep Medicine Reviews, 12(5), 381–389.CrossRefPubMed
go back to reference Stutz, J., Eiholzer, R., & Spengler, C. M. (2019). Effects of evening exercise on sleep in healthy participants: A systematic review and meta-analysis. Sports Medicine (Auckland, N. Z.), 49(2), 269–287. Stutz, J., Eiholzer, R., & Spengler, C. M. (2019). Effects of evening exercise on sleep in healthy participants: A systematic review and meta-analysis. Sports Medicine (Auckland, N. Z.), 49(2), 269–287.
go back to reference Teofilo, L. (2008). Medications and their effects on Sleep. Sleep medicine: Essentials and review. Oxford: Oxford University Press. Teofilo, L. (2008). Medications and their effects on Sleep. Sleep medicine: Essentials and review. Oxford: Oxford University Press.
go back to reference Van de Laar, M. (2021). Slapen als een oermens. Zwaag: Pumbo. Van de Laar, M. (2021). Slapen als een oermens. Zwaag: Pumbo.
go back to reference Verbeek, I. & Van de Laar, M. (2023). Behandeling van langdurige slapeloosheid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef Verbeek, I. & Van de Laar, M. (2023). Behandeling van langdurige slapeloosheid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef
go back to reference Wassing, R., Benjaminsa, J. S., Dekker, K., Moensa, S., Spiegelhalder, K., Feige, B., et al. (2016). Slow dissolving of emotional distress contributes to hyperarousal. PNAS, 113(9), 2538–2543.CrossRefPubMedPubMedCentral Wassing, R., Benjaminsa, J. S., Dekker, K., Moensa, S., Spiegelhalder, K., Feige, B., et al. (2016). Slow dissolving of emotional distress contributes to hyperarousal. PNAS, 113(9), 2538–2543.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Xie, L., Kang, H., Xu, Q., Chen, M. J., Liao, Y., Thiyagarajan, M., et al. (2013). Sleep drives metabolite clearance from the adult brain. Science, 342, 6156.CrossRef Xie, L., Kang, H., Xu, Q., Chen, M. J., Liao, Y., Thiyagarajan, M., et al. (2013). Sleep drives metabolite clearance from the adult brain. Science, 342, 6156.CrossRef
Metagegevens
Titel
Slaap: een inleiding
Auteurs
Merijn van de Laar
Ingrid Verbeek
Copyright
2024
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2980-9_1