Praten met kinderen en jongeren over scheiding

Een praktijkboek voor professionals

Auteur: Tineke van den Berg

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

Dit handboek geeft professionals concrete suggesties over het voeren van gesprekken met kinderen en jongeren van wie de ouders gescheiden zijn. Hulpverleners lezen wat die kinderen te doen staat en krijgen gesprekstechnieken aangereikt om hen daarbij te helpen. Bovendien biedt het boek materiaal voor hulpverleners die ouders begeleiden in het omgaan met hun kind na scheiding.

Een aantal hoofdstukken in Praten met kinderen en jongeren bij scheiding zijn ingedeeld naar praktische thema’s waar kinderen mee te maken krijgen na een scheiding. Behalve achtergrondinformatie en technieken geeft het boek ideeën voor en praktische voorbeelden van gesprekken voeren en werken met kinderen van verschillende leeftijden.

Auteur drs. T.G. van den Berg is senior GZ-psycholoog kind & jeugd en Orthopedagoog-Generalist. Ze ontwikkelde !JES het brugproject, een erkende effectieve jeugdinterventie voor kinderen en ouders na scheiding. Ook traint ze professionals om met deze methodiek te werken. In haar praktijk !JES jij en scheiden werkt zij met kinderen en ouders na scheiding.

Van den Berg verzorgt scholing voor scheidingsprofessionals, is Bijzondere Curator bij de rechtbank en geeft aan de Rijksuniversiteit Groningen het blok Ouderschap na scheiden aan studenten Orthopedagogiek-Generalist.

Inhoudsopgave

Voorwerk

1. De gevolgen voor kinderen van een scheiding

Samenvatting

Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis en heeft gevolgen voor de korte en lange termijn. Kinderen en jongeren krijgen direct na de aankondiging van de scheiding in het dagelijks leven te maken met hun eigen proces en reageren daarop met emoties en gedrag. De veranderingen roepen veel spanning op, waar de kinderen mee om moeten gaan. Alle reacties van kinderen zijn, zeker in het begin, te beschouwen als normale reacties. Een scheiding heeft voor kinderen langdurige gevolgen en het risico bestaat dat zij emotionele en/of gedragsproblemen ontwikkelen. De meeste gezinnen hebben echter ongeveer twee tot drie jaar na de scheiding een nieuw evenwicht gevonden. De meeste kinderen en jongeren zijn dan gewend aan de nieuwe situatie en hun veerkracht heeft zich hersteld. Een van de gevolgen van een scheiding kan zijn dat kinderen deel uit gaan maken van een samengesteld gezin. Het leven in zo’n gezin stelt specifieke eisen aan een kind.

Tineke van den Berg

2. Taken van kinderen en jongeren bij scheiding

Samenvatting

Hoofdstuk 2 is complementair aan het eerste hoofdstuk. Het gaat ook over de gevolgen van de scheiding en is ook gericht op wat kinderen en jongeren te doen staat, maar nu gaat het vooral om de algemene ontwikkelingstaken van kinderen en om de extra psychologische taken waar kinderen mee te maken krijgen. Kinderen hebben hulp nodig van hun ouders en andere volwassenen om zich heen, om ondanks de scheiding, zo goed mogelijk te kunnen blijven ontwikkelen. De praktijkvoorbeelden dienen ervoor om de theorie te verduidelijken.

Tineke van den Berg

3. Praten met kinderen: attitude en technieken

Samenvatting

Praten met kinderen betekent doen met kinderen. Hoe jonger de kinderen, hoe vaker de professional iets met hen doet. Het handelen van de professional vloeit voort uit een visie en dit hoofdstuk geeft handreikingen voor het ontwikkelen of aanscherpen van die visie. De spelmaterialen en technieken in dit hoofdstuk bieden keuzes om een kind of jongere uit te nodigen zich te laten horen en zien. Zij moeten eerst bij de professional merken: ik ben belangrijk, ik doe ertoe. Dat is de basis om te praten en te werken, zodat een kind kritisch kan, wil en durft te reflecteren op de eigen situatie. Door deze reflectie is het in staat beslissingen te nemen over wat in zijn leven van belang is en dit te verwoorden. De groep kinderen van gescheiden ouders is geen homogene groep. In dit hoofdstuk worden drie groepen kinderen onderscheiden, gebaseerd op de mate waarin hun ouders hen afschermen voor hun problemen, gevoeligheden en conflicten.

Tineke van den Berg

4. Praktische handreikingen voor speciale thema’s

Samenvatting

In dit hoofdstuk staan speciale thema’s rondom kinderen en scheiding centraal, met suggesties om deze met hen te bespreken tijdens individuele contacten. Het zijn niet de direct voor de hand liggende onderwerpen, maar wel de onderwerpen waar kinderen mee te maken krijgen of last van kunnen hebben. De gesprekssuggesties zijn bedoeld als leidraad om een ingang te krijgen bij kinderen en te horen of een thema leeft en hoe zij ermee omgaan.

Tineke van den Berg

5. De ouders en hun kind

Samenvatting

De ouders zijn in het leven van kinderen belangrijke, zo niet de belangrijkste personen. Als kinderen een ingrijpende gebeurtenis meemaken dan willen zij graag steun van hun ouders. De scheiding is voor de ouders ook een ingrijpende gebeurtenis. In dit hoofdstuk worden, in grote lijnen, de psychologische taken voor de ouders geschetst. Deze informatie is voor een groot deel geschikt als scheidingseducatie voor kinderen. Met deze informatie krijgen zij zicht op de complexiteit van de scheiding en dit is vooral belangrijk als ouders ernstige ouderlijke problemen en conflicten hebben. De informatie is te gebruiken voor ouders, vooral preventief, of als er problemen blijven bestaan.

Tineke van den Berg

Nawerk

Titel: Praten met kinderen en jongeren over scheiding
Auteur: Tineke van den Berg
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-368-1894-0
Print ISBN: 978-90-368-1893-3
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-1894-0