Top

Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie

Gepubliceerd in:

01-06-2006 | Artikel

Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: diagnostische aspecten

Auteur: Dr. S. P. J. van Alphen

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 3/2006

Summary

This article describes the usefulness of the DSM personality disorders. In conclusion the presence of personality disorders during a lifetime is not always an enduring pattern of (the same) conduct disorders. Despite this, the DSM describes a static course of mainly interpersonal behaviour. Next to this, the utility of the DSM-Axis-II assessment and general personality assessment in relation to older adults will be discussed. In general these instruments are not very suitable for the assessment of the disposition and gravity of personality disorders in the elderly. It is proposed to develop specific profiles with regard to personality disorders in the elderly by applying the Delphi-technique on existing personality assessment. A Delphi panel of experts in the field of personality pathology in older adults can be asked to mention a certain personality disorder and describe this on a certain personality selfreport list, like the shortened version of the TCI.

vorige artikel Het voorkomen van psychische stoornissen en suïcidaliteit in de Belgische bevolking ouder dan 60 jaar

volgende artikel Gezondheidsgerelateerde fitheid van sedentaire senioren in Nederland

Verheul, R., Van den Brink, W., & Van der Velden, K. (2000). Persoonlijkheidsstoornissen. In W. Vandereycken, C.A.L. Hoogduin & P.M.G. Emmelkamp (Red.). Handboek psychopathologie. Deel 1 (pp. 407-449). Houten/Antwerpen: Bohn Stafleu Van Loghum.

American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and Statistical manual of Mental disorders (4th ed. textual revision). Washington DC: American Psychiatric Association.

Word Health Organisation. (1993). The ICD-10 classification of mental and behavioural disorders. Clinical descriptions and diagnostic guidelines. Geneva: Word Health Organisation.

Jongedijk, R.A. (2001). Psychiatrische diagnostiek en het DSM-systeem. Een kritisch overzicht. Tijdschrift voor Psychiatrie, 43, 309-319.

Livesley, W.J. (2005). Behavioral and Molecular Genetic Contributions to a Dimensional Classification of Personality Disorder. J Personal Disord, 19, 131-155.CrossRef

Widiger, T.A., & Simonsen, E. (2005). Alternative Dimensional Models of Personality Disorder: Finding a Common Ground. J Personal Disord, 19, 110-130.CrossRef

Agronin, M.E., & Maletta, G. (2000). Personality disorders in late life. Understanding and overcoming the gap in research. Am J Geriatr Psychiatry, 8, 4-18.CrossRefPubMed

Stek, L. (2001). Persoonlijkheidsstoornissen. In T.J. Heeren, M.G. Kat & M.L. Stek (Red.). Handboek ouderenpsychiatrie (pp. 125-132). Leusden: De Tijdstroom.

Derksen, J.J.L. (1993). Handboek persoonlijkheidsstoornissen. Utrecht: De Tijdstroom.

Martens, W.H. J. (1997). Psychopathie en narijping. Een theoretische terreinverkenning aangevuld met een kwalitatief onderzoek naar het verschijnsel narijping. Academisch proefschrift. Maastricht: Shaker Publishing.

Black, D.W., Baumgard, C.H., & Bell, S.E. (1995). A 16- to 45-year follow-up of 71 men with antisocial personality disorder. Compr Psychiatry, 36, 130-140.CrossRefPubMed

Mc Glashen, T.H. (1986). The Chestnut Lodge Follow-Up Study III: Long-term outcome of borderline personalities. Arch Gen Psychiatry, 43, 20-30.

Lampe, I.K., & Heeren, T.J. (1997). Veroudering en gedrag. Tijdschrift voor Psychiatrie, 39, 676-678.

Van Alphen, S.P.J., Engelen, G.J.J.A., Kuin, Y., & Derksen, J.J.L. (2006). The relevance of a geriatric sub-classification of personality disorders in the DSM-V. Int J Geriatr Psychiatry, 21 (3): 205-9.CrossRefPubMed

Van Alphen, S.P.J. Engelen, G.J.J.A., Kuin, Y., Derksen, J.J.L. & Van der Staak, C.P.F. (2001). Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: drie casestudies. Tijdschr Gerontol Geriatr, 32, 245-251.CrossRefPubMed

Teunisse, R.J. (1990). Het verloop op lange termijn van de borderline persoonlijkheidsstoornis. Tijdschrift voor Psychiatrie, 32, 473-485.

Caspi, A., & Bem, D.J. (1990). Personality continuity and change across the life course. In L.A. Pervin (Red.). Handbook of personality: Theory and research (pp. 549-569). New York: Guilford.

Kagan, J. (1969). The three faces of continuity in human development. In D.A. Goslin (Red.). Handbook of socialization theory and research (pp 53-65). Chicago: Rand McNally.

Avina, C., O’Donohue, W.T., & Fisher, J.E. (2000). Sexual dysfunction in later life. In S. Krauss Whitbourne (Red.). Psychopathology in later adulthood (pp.173-187). New York: John Wiley & Sons Inc.

Clarkin, J.F., Spielman, L.A., & Klausner, E. (1999). Conceptual overview of personality disorders in the elderly. In E. Rosowsky, R.C. Abrams & R.A. Zweig (Red.). Personality disorders in older adults (pp. 3-15). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.

Van Alphen, S.P.J., Engelen, G.J.J.A., Kuin, Y., & Derksen, J.J.L. (2004). Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen. Een overzicht. Tijdschrift voor Psychiatrie, 46, 145-156.

Edelstein, B.A., Martin, R.R., McKee, D.R. (2000). Assessment of older adult psychopathology. In S. Krauss Whitbourne (Red.). Psychopathology in later adulthood (pp 61-87). New York: John Wiley & Sons Inc.

De Maio, T. (1980). Refusals: who, where and why. Public Opinion Quarterly, 44, 223-233.CrossRef

Herzog, A.R., & Rodgers, W.L. (1988). Age and response rates to interview sample surveys. Journal of Gerontology: Social Sciences, 43, 200-205.

Colsher, P., & Wallace, R.B. (1989). Data quality and age: health and psychobehavioral correlates of item non response and inconsistent responses. Journal of Gerontology: Psychological Sciences, 44, 45-52.

Okun, M. (1976). Adult age and cautioness in decision: a review of the literature. Human Development, 19, 220-233.CrossRefPubMed

Eurelings-Bontekoe, E.H.M., & Snellen, W.M. (2003). Multidimensionale diagnostiek. In E.H.M Eurelings-Bontekoe & W.M. Snellen (Red.). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek (pp. 15-63). Lisse: Swets & Zeitlinger publichers.

Sprey, A. (2002). Praktijkboek persoonlijkheidsstoornissen. Diagnostiek, cognitieve gedragstherapie en therapeutische relatie. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

Evers, A., Van Vliet-Mulder, J.C., & Ter Laak, J. (1992). Documentatie van tests en testresearch in Nederland. Assen, Maastricht, Amsterdam: Van Gorcum/NIP

Van Alphen, S.P.J., Engelen, G.J.J.A., Kuin, Y., Van der Staak, C.P.F., & Derksen, J.J.L. (2003). Een Delphi-onderzoek naar persoonlijkheidsdiagnostiek in de (a)GGZ bij ouderen. Tijdschri Gerontol Geriatr, 34, 208-214.

Mroczek, D.K., Hurt, S.W., & Berman, W.H. (1999). Conceptual and methodological issues in the assessment of personality disorders in older adults. In E. Rosowsky, R.C Abrams & R.A. Zweig (Red.). Personality disorders in older adults (pp. 135-150). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.

Overduin, J. D. (1999). Multi-dimensionele persoonlijkheidsdiagnostiek en meetinstrumenten in de ouderenzorg. In G.J.J.A. Engelen (Red.). Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen (pp. 19-28). Amsterdam: Lundbeck.

Segal, D.L., Coolidge, F.L., & Rosowsky, E. (2000). Personality disorders. In S. Krauss Whitbourne (Red.). Psychopathology in later adulthood (pp 89-115). New York: John Wiley & Sons Inc.

American Psychological Association. (2004). Guidelines for psychological practice with older adults, 59, 236-260.

Ter Laak, J.J.F. (1995). Psychologische diagnostiek. Inhoudelijke en methodologische grondslagen. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Spitzer, R.L. (1983). Psychiatric diagnosis: are clinicians still necessary? Comprehensive Psychiatry, 24, 399-411.CrossRefPubMed

Verheul, R., & Van den Brink, W. (1999). Persoonlijkheidsstoornissen. In A. de Jong, W. Van den Brink, J. Ormel, D. Wiersma. (Red.). Handboek psychiatrische epidemiologie (pp. 347-378). Maarsen: Elsevier/De Tijdstroom.

Van Alphen, S.P.J. (2005). De oudere patiënt met een persoonlijkheidsstoornis. Bijblijven, 21, 39-44.

Van Alphen, S.P.J., Engelen, G.J.J.A., Kuin, Y., Hoijtink, H., & Derksen, J.J.L. (2004). Constructie van een schaal voor de signalering van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen. Tijdschr Gerontol Geriatr, 35, 170-179.

Powell, C. (2003). The Delphi technique: myths and realities. J Adv Nurs, 41 (4), 376-382.CrossRefPubMed

Hofstee, W.K.B. (1999). Big-five-profielen van persoonlijkheidsstoornissen. De psycholoog, 381-384.

Andreoli, A., Bressot, G., Aapro, N., Tricot, L., & Gognalons, M.Y. (1989). Personality disorders as a predictor of outcome. Journal of Personality Disorders, 3, 307-320.

Gradman, T., Thompson, L., & Gallagher-Thompson, D. (1999). Personality disorders and treatment outcome. In E. Rosowsky, R.C Abrams & R.A. Zweig (Red.). Personality disorders in older adults (pp. 69-94). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.

Titel: Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: diagnostische aspecten
Auteur: Dr. S. P. J. van Alphen
Publicatiedatum: 01-06-2006
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 3/2006
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03074776

Andere artikelen Uitgave 3/2006

Signalementen

Signalementen

Rivastigmine als ondersteuning bij het dilemma van de behandeling van hallucinaties optredend bij ziekte van Parkinson

Klinische les

Honderdjarigen en hun betekenis voor de gerontologie

Onderzoeksbericht

Gezondheidsgerelateerde fitheid van sedentaire senioren in Nederland

Artikel

Geneviève Reday-Mulvey. Working beyond 60 – Key Policies and Practices in Europe. Hampshire (Engeland): Palgrave MacMillan, 2005. ISBN 1-4039-4796-1, ISBN-13: 978-1-4039-4796-3. 220 + xix pagina’s [£ 50]

Boekbesprekingen

Het voorkomen van psychische stoornissen en suïcidaliteit in de Belgische bevolking ouder dan 60 jaar

Artikel