Top

Gepubliceerd in:

2012 | OriginalPaper | Hoofdstuk

Osteoporose en voeding

(december 2009)

Auteur : G. Schaafsma

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Abstract

In dit hoofdstuk wordt besproken welke voedingsfactoren van betekenis zijn bij de preventie en behandeling van osteoporose. Osteoporose is een ziekte die vooral bij de oudere mens voorkomt, in het bijzonder bij vrouwen na de menopauze. De ziekte gaat gepaard met een verminderde botmassa en een daardoor sterk verhoogde kans op fracturen van met name de heup, wervellichamen en de pols. Erfelijke factoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van de ziekte. Door een gezonde leefstijl met voldoende beweging en adequate voeding kan de kans op het krijgen van osteoporose worden verkleind en kan medicamenteuze behandeling van de ziekte worden ondersteund. Een adequate inname van calcium en een voldoende voorziening met vitamine D zijn de belangrijkste voedingsfactoren bij preventie en behandeling van osteoporose. Primaire preventie is gericht op het bereiken van de zogenaamde piekbotmassa op jongvolwassen leeftijd en op het verminderen van het verlies van botmassa in het latere leven.

Baecker N, Tomic A, Mika C, Gotzmann A, Platen P, Gerzer R, Heer M de. Bone resorption is induced on the second day of bed rest: results of a controlled crossover trial. Journal of Applied Physiology 2003; 95: 977–982.

Barger-Lux MJ, Heaney RP, Stegman MR. Effects of moderate caffeine intake on the calcium economy of premenopausal women. American Journal of Clinical Nutrition 1990; 52: 722–755.

Bonjour J-P. Dietary protein: an essential nutrient for bone health. Journal of the American College of Nutrition 2005; 24: 526S-536S.

Booth SL, Dallal G, Shea MK, Gundberg C, Peterson JW, Dawson-Hughes B. Effect of vitamin K supplementation on bone loss in elderly men and women. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 2008; 93: 1217–1223.

Caraballo PJ, Gabriel SE, Castro MR, Atkinson EJ, Melton LJ. Changes in bone density after exposure to oral anticoagulants: a meta-analysis. Osteoporosis International 1999; 9: 441–448.

Carmel R, Lau KHW, Baylink DJ, Saxena S, Singer FR. Cobalamin and osteoblast-specific proteins. New England Journal of Medicine 1988; 319: 70–75.

Clements MR, Johnson L, Fraser DR. A new mechanism for induced vitamin D deficiency in calcium deprivation. Nature 1987; 325: 62–65.

Elders PJM, Leusink GL, e.a. NHG-standaard osteoporose. Huisarts en Wetenschap 2005; 48: 559–570.

Evans CEL, Chughtai AY, Blumsohn A, Giles M, Eastell R. The effect of dietary sodium on calcium metabolism in premenopausal and postmenopausal women. European Journal of Clinical Nutrition 1997; 51: 394–399.

Felson DT, Zhang Y, Hannan MT, Kannel WB, Kiel DP. Alcohol intake and bone mineral density in elderly men and women: the Framingham study. American Journal of Epidemiology 1995; 142: 485–492.

Geel T van. Fracture prediction in primary care; more than bone alone. Proefschrift. Universiteit van Maastricht, 2008.

Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2006. Den Haag: Gezondheidsraad, 2006.

Gezondheidsraad. Voedingsnormen, calcium, vitamine D, thiamine, riboflavine, niacine, pantotheenzuur en biotine. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000.

Gezondheidsraad. Naar een toereikende inname van vitamine D. Den Haag: Gezondheidsraad, 2008.

Hasling C, Sondergaard K, Charles P, Mosekilde L. Calcium metabolism in postmenopausal women is determined by dietary calcium and coffee intake. Journal of Nutrition 1992; 122: 1119–1126.

Heaney RP, Rafferty K. Carbonated beverages and urinary calcium excretion. American Journal of Clinical Nutrition 2001; 74: 343–347.

Institute of Medicine. Dietary reference intakes of calcium phosphorus, magnesium, vitamin D and fluoride. Washington DC: National Academy Press, 1997.

Institute of Medicine. Dietary reference intakes for vitamin A, vitamin K, arsenic, boron, copper, iodine, iron, managanese, molybdenum, nickel, silicon, vanadium and zinc. Washington DC: National Academy Press, 2000.

Kanis JA, Johansson H, Johnell O, Oden A, De Laet C, Eisman JA, Pols H, Tenenehouse A. Alcohol intake as a risk factor for fracture. Osteoporosis International 2005; 16: 737–742.

Kardinaal AFM, Ando S, Charles P, Charzewska J, Rotily M, Väänänen K, Van Erp-Baart AMJ, Heikkinen J, Thomsen J, Maggiolini M, Deloraine A, Chabros E, Juvin R, Schaafsma G. Dietary calcium and bone density in adolescent girls and young women in Europe. Journal of Bone and Mineral Research 1999; 14: 583–592.

Kerstetter JE, Allen LH. Dietary protein increases urinary calcium. Journal of Nutrition 1989; 120: 134–136.

Kim GS, Kim CH, Park JY, Lee KU, Park CS. Effects of vitamin B12 on cell proliferation and cellular alkaline phosphatase activity in human bone marrow stromal osteoprogenitor cells and UMR106 osteoblastic cells. Metabolism 1996; 45: 1443–1446.

McLean RR, Jacques PF, Selhub J, Tucker KL, Samelson EJ, Broe K, Hannan MT, Cupples LA, Kiel DP. Homocysteine as a predictive factor for hip fracture in older persons. New England Journal of Medicine 2004; 350: 2042–2049.

Meurs JBJ van, Dhonukshe-Rutten RAM, Pluijm SMF, Klift M van der, Jonge R de, Lindemans J, Groot LCPGM de, Hofman A, Witteman JCM, Leeuwen PTM van, Breteler MMB, Lips P, Pols HAP, Uitterlinden AG. Homocysteine levels and the risk of osteoporotic fracture. New England Journal of Medicine 2004; 350: 2033–2041.

Nordin BEC. Sodium, calcium and osteoporosis. In: Burckhardt P, Heaney RP, editors. Nutritional Aspects of Osteoporosis, pp. 279–295. New York: Raven Press, 1991.

O’Neil TW, Felsenberg D, Varlow J, Cooper C, Kanis JA, Silman AJ. The prevalence of vertebral deformity in European men and women: the European Vertebral Osteoporosis Study. Journal of Bone and Mineral Research 1996; 11: 1010–1018.

RIVM. Zie www.nationaalkompas.nl > Gezondheid en ziekte > Ziekten en aandoeningen > Bewegingsstelsel en bindweefsel > Osteoporose (2009).

Romas E. Corticosteroid-induced osteoporosis and fractures. Australian Prescriber 2008; 51: 45–49.

Schaafsma G. Nutrition and osteoporosis. In: Schaafsma G, editor. The western diet with a special focus on dairy products. Danone Chair Monographs nr. 4, pp. 51–68. Brussels: Institute Danone, 1997.

Shortt C, Flynn A. Sodium-calcium inter-relationships with specific reference to osteoporosis. Nutrition Research Reviews 1990; 3: 101–115.

Smith SM, Heer M de. Calcium and bone metabolism during space flight. Nutrition 2002; 18: 849–852.

Song WO, Chun OK, Hwang I, Shin HS, Kim BG, Lee SY, Shin D, Lee SG. Soy isoflavons as safe functional ingredients. Journal of Medicinal Food 2007; 10: 571–580.

Spencer H, Kramer L, Osis D. Do protein and phosphorus cause calcium loss? Journal of Nutrition 1988; 118: 657–660.

Stewart TL, Ralston SH. Role of genetic factors in the pathogenesis of osteoporosis. Journal of Endocrinology 2000; 166: 235–245.

Szulc P, Chapuy MC, Meunier PJ, Delmas PD. Serum undercarboxylated osteocalcin is a marker of the risk of hip fracture in elderly women. Journal of Clinical Investigations 1993; 91: 1769–1774.

Tucker KL, Hannan MT, Qiao N, Jacques PF, Selhub J, Cupples LA, Kiel DP. Low plasma vitamin B12 is associated with lower BMD. The Framingham osteoporosis study. Journal of Bone and Mineral Research 2005; 20: 152–158.

US Department of Health and Human Services. Bone health and osteoporosis. A report of the Surgeon General. Rockville, MD: US Department of Health and Human Services, Office of the Surgeon General, 2004.

Voedingsraad. Nederlandse Voedingsnormen 1989. Den Haag: Voorlichtingsbureau voor de Voeding, 1992.

Voedingscentrum. Zo eet Nederland 1998, resultaten van de voedselconsumptiepeiling 1998. Den Haag: Voedingscentrum, 1998.

Titel: Osteoporose en voeding
Auteur: G. Schaafsma
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0508-7_66

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Abstract

Log in om toegang te krijgen