Top

2013 | mbo verpleegkundige/niveau 4 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

NHG-Standaarden voor de praktijkassistente 2013

Auteurs: S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

In NHG-Standaarden voor de praktijkassistente zijn de NHG-Standaarden voor de huisartsen toegankelijk gemaakt voor praktijkassistentes. Als zodanig is het boek een belangrijk naslagwerk. Meer kennis van de NHG-Standaarden zorgt er immers voor dat huisartsen en praktijkassistentes sneller op één lijn zitten. Met als uiteindelijk doel: het verbeteren van de kwaliteit van de zorg voor de patiënten. In deze nieuwe editie (2013) worden 100 NHG-Standaarden beschreven voor praktijk-assistentes.De nieuwe hoofdstukken in editie 2013:AnticonceptieBuikpijn bij kinderen Buikpijn bij kinderenDe volgende hoofdstukken zijn vernieuwd:Angst (was Angststoornissen)Cardiovasculair risicomanagementDementieDepressie (was Depressieve stoornis)Enkelbandletsel (was Enkeldistorsie)De overgangPrikkelbaredarmsyndroomZwangerschap en kraamperiodeNHG-leden krijgen 30% korting. U kunt hiervoor code NHG2013 invullen in het veld 'BSL Coupon Korting'.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Inleiding

Abstract

Dit is de nieuwe editie van de NHG-Standaarden voor praktijkassistentes. Standaarden zijn wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen voor diagnostiek en beleid bij een groot aantal aandoeningen. Het NHG heeft de richtlijnen oorspronkelijk ontwikkeld voor huisartsen. In dit boek vindt u informatie uit de standaarden die op uw functie is toegesneden.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

NHG-Standaarden

Voorwerk

Acne

Abstract

Brenda van der Laan (15) belt op om een afspraak te maken. Ze heeft veel last van acne en haar moeder had van de buurvrouw gehoord dat je daarvoor de pil kon gebruiken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Acute diarree

Abstract

Mevrouw Kasteel, 53 jaar, belt naar de praktijk. Ze heeft diarree. Van vroeger weet ze dat ze dan geraspte appel, witte rijst, wit brood, beschuitjes moet eten en geen vette dingen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Acute keelpijn

Abstract

Ilse Brouwers, 35 jaar, belt naar de praktijk. Ze heeft nu drie dagen erge keelpijn en heeft niet de indruk dat het beter wordt. Het lijkt haar zo’n onzin om voor keelpijn naar de dokter te gaan, maar aan de andere kant voelt ze zich absoluut niet lekker: ze is rillerig, terwijl haar wangen gloeien. De temperatuur heeft ze niet opgemeten.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Acuut coronair syndroom

Abstract

Mevrouw De Lange belt hevig ongerust op over haar man. Hij gebruikt al langer tabletjes onder de tong tegen angina pectoris. Die hielpen altijd goed. Nu heeft hij al drie tabletjes gehad nadat hij vanochtend in bed last kreeg van pijn op de borst.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Acuut hoesten

Abstract

De heer Yildim zegt aan de balie dat zijn vrouw (32 jaar) zo hoest. U stelt een aantal vragen om de ernst van de situatie in te schatten. Mevrouw Yildim voelt zich niet erg ziek en heeft geen koorts. Volgens de status heeft ze geen chronische aandoeningen. ‘Welke hoestdrank kan ik het beste kopen voor mijn vrouw?’ vraagt de heer Yildim.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Allergische en niet-allergische rhinitis

Abstract

Kees van den Broek belt. Hij moet de hele tijd niezen als gevolg van jeuk in zijn neus. Hij is 18 jaar en zit in het eindexamenjaar van het vwo. Hij heeft het dus ontzettend druk en kan al dat genies helemaal niet gebruiken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Amenorroe

Abstract

Aisha Moukhtar Ahmed (24 jaar) belt naar de praktijk. U kent haar als een drukbezet persoon, want naast haar hbostudie werkt ze in de avonduren in een restaurant. ‘Ik word maar niet ongesteld,’ zegt ze, ‘nu al zes maanden niet. Ik ben al eerder daarvoor bij de dokter geweest en die zei dat ik maar een aantal maanden moest afwachten. Ik ben steeds zo ongerust dat ik toch zwanger ben, dus ik heb maar weer een testje gedaan. Gelukkig was er niets aan de hand.’

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Anemie

Abstract

Mevrouw Alaoui, een Marokkaanse vrouw van 30 jaar, komt bij u langs. Vorige maand moest haar Hb bepaald worden omdat ze zo moe was. Dit bleek 6,9 mmol/l te zijn.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Angst

Abstract

Els van der Meer belt. ‘Ik wil graag een afspraak met de dokter,’ zegt ze. ‘Helaas kan dat alleen als mijn zus ook kan, want ik durf dat hele eind niet alleen over straat. Het gaat al wel een stukje beter, hoor, zo af en toe durf ik best een eindje te lopen in de straat waar ik woon, maar dat eind naar de praktijk, dat haal ik niet.’ U kijkt na het maken van de afspraak in haar dossier. Daarin staat als probleem: ‘Angststoornis: agorafobie’.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Anticonceptie

Abstract

Jannie van der Sluis, 18 jaar, belt naar de praktijk voor advies over de pil. Zij en haar (vaste) partner willen niet langer een condoom gebruiken bij het vrijen. Jannie denkt wel dat ze aan de pil wil, maar helemaal zeker is ze er nog niet van; ze wil graag eerst meer voorlichting over andere anticonceptiemiddelen. Ze vraagt of ze de diverse mogelijkheden met u kan bespreken of dat ze daarvoor een afspraak bij de dokter moet maken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Artritis

Abstract

Meneer Schipper, 62 jaar, heeft hevige pijn in zijn rechter grote teen. Het doet zo’n pijn dat hij er niet op kan staan. Ook als hij zijn voet niet beweegt, doet het enorm veel pijn. Meneer Schipper is in de huisartsenpraktijk bekend met hoge bloeddruk waarvoor hij wordt behandeld met bètablokkers.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Astma bij kinderen

Abstract

Mevrouw Van Bergen aan de telefoon. Zij wil een afspraak maken voor Vincent, haar zoontje van 3 jaar. ‘Vincent hoest zo vaak, vooral ’s nachts. Soms lijkt het ook of zijn borstkas piept. Ik vraag me af of hij soms astma heeft, want dat zit bij ons in de familie.’ U besluit dat u bij deze klacht niet zelf advies kunt geven en regelt een afspraak met de huisarts voor Vincent en zijn moeder.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Astma bij volwassenen

Abstract

Kees de Jong, 19 jaar, belt naar de praktijk. Hij heeft al vanaf zijn kindertijd astma, maar heeft vanaf zijn vijftiende jaar geen inhalatiemedicatie meer gebruikt. Het ging best goed zonder medicatie, vond hijzelf, en zijn ouders legden zich erbij neer dat hij geen pufjes meer gebruikte. Nu is hij uit huis en wil hij gaan samenwonen met zijn vriendin.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Atriumfibrilleren

Abstract

Meneer De Groot belt op. U kent hem als een vitale 80-jarige. Nu lijkt er toch iets aan de hand te zijn: ‘Ik werd vanochtend bij het opstaan plotseling duizelig. Mijn hart gaat enorm tekeer en ik voel me te moe om me aan te kleden.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Bacteriële huidinfecties

Abstract

Mevrouw Jurriëns, 42 jaar, belt op. ‘Ik heb bij het douchen rare vlekken bovenaan mijn benen ontdekt. Ze zijn roodbruin en ze schilferen. Toen ik later mijn oksels wilde scheren, zag ik dat die vlekken daar ook zaten.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Beleid na een doorgemaakt myocardinfarct

Abstract

Mevrouw Hastens belt. ȘZoals je weet heeft mijn man een paar maanden geleden een hartinfarct gehad. Hij is sindsdien bij de cardioloog onder controle geweest. Gelukkig gaat het goed. Hij hoeft niet bij de cardioloog terug te komen, maar de cardioloog zei dat mijn man wel onder controle moest blijven van de huisarts.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen

Abstract

‘Ontzettend handig, zo’n doosje waar alles in zit wat nodig is voor het plaatsen van een verblijfskatheter’, zegt huisarts De Vries. ‘Alles bij de hand, echt een goede tip uit de standaard. Wil je vragen of de apotheek een nieuw setje samenstelt? In het weekend heb ik de heer Van Proost van een volle blaas verlost.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Buikpijn bij kinderen

Abstract

Mevrouw De Groot belt over haar 6-jarige zoon Jesper. Ze vertelt dat hij die dag niet naar school kon vanwege buikpijn. ‘Dat heeft hij wel vaker, hoor,’ zegt ze, ‘en volgens mij is hij gewoon schoolziek. Maar ik zou toch wel graag willen weten wat ik eraan kan doen.’ U zegt dat de huisarts Jesper wel moet onderzoeken en maakt een afspraak voor Jesper nadat u bij de triage hebt ingeschat met hoeveel spoed Jesper gezien moet worden.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Cardiovasculair risicomanagement

Abstract

De heer De Wolf belt. ‘De huisarts zei dat ik een afspraak moet maken met de praktijkondersteuner omdat ik hoge bloeddruk heb. Als ik het goed heb begrepen, moet de praktijkondersteuner dan kijken naar mijn risico op een hartaanval.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Constitutioneel eczeem

Abstract

Mevrouw Dijkema belt. Zij wil een afspraak maken voor Jantien, haar dochtertje van ruim 1 jaar. Jantien heeft constitutioneel eczeem. Mevrouw Dijkema is geïrriteerd. ‘Ik krijg steeds maar een zalfje, maar ik wil nu weleens uitgezocht hebben waardoor het komt en wat nou het juiste medicijn is’, zegt ze. U maakt voor haar en Jantien een afspraak bij de huisarts.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

COPD

Abstract

Mevrouw De Jong, 52 jaar, heeft drie weken geleden een verontrustende diagnose van de huisarts gekregen. Ze heeft COPD, vertelde hij, en dat komt met grote waarschijnlijkheid omdat ze al zo’n dertig jaar stevig gerookt heeft. Hij heeft haar naar u verwezen voor controle van de longfunctie en voor begeleiding bij het stoppen met roken. Mevrouw De Jong zit nog vol vragen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Cerebrovasculair accident (CVA)

Abstract

Mevrouw Toers belt in paniek op. ‘Mijn man zakt plotseling door zijn benen en kan niet meer praten. Ik krijg hem niet meer overeind. Volgens mij heeft hij een beroerte.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Decubitus

Abstract

U wordt gebeld door mevrouw Van Dijk. Zij verzorgt haar bedlegerige moeder. Haar moeder is kort geleden uit het ziekenhuis ontslagen nadat gebleken is dat ze een carcinoom heeft in een vergevorderd stadium. U vraagt hoe het gaat met moeder en dochter. Mevrouw Van Dijk zegt dat het zwaar is, maar dat ze gelukkig ondersteund wordt door haar gezin. Ze belt voor iets anders: tijdens het wassen vanmorgen bleek haar moeder rode plekken te hebben op stuit en hielen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Delier bij ouderen

Abstract

Mevrouw De Jong belt op naar de huisartsenpraktijk: ‘Gelukkig dat ik jou meteen aan de lijn krijg! Kan de dokter alsjeblieft gauw komen, er is iets mis met mijn man! Het lijkt wel alsof hij niet meer goed kan denken, hij is al uren in de weer en hij zegt allemaal rare dingen! Ik snap er niets van. Ik vond hem vanochtend al wat vreemd, maar ik dacht dat hij moe was omdat hij niet goed geslapen had, maar het is alleen maar erger geworden.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Dementie

Abstract

Als de heer Van Someren, 79 jaar, zijn bloeddruk komt laten controleren, vertelt hij u dat zijn vrouw de laatste tijd zo vergeetachtig is. Ze is zelfs de verjaardag van Trineke, haar kleindochter, vergeten. Ze is ook veel stiller geworden, het lijkt alsof ze in een eigen wereld leeft. Hij maakt zich zorgen over haar achteruitgang en over de toekomst.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Depressie

Abstract

Mevrouw Dessing, 39 jaar, beltu en vraagt om een recept voor slaaptabletten. Ze is erg moe, slaapt slecht en komt tot niets, zegt ze. Eigenlijk slaapt ze al maanden slecht. Ze maakt zich zorgen over hoe ze op haar werk functioneert: ‘Ik ben bang dat ik het de laatste tijd niet goed doe.’ Een paar maanden geleden heeft ze na het overlijden van haar moeder van de huisarts kortdurend slaaptabletten gekregen. Ze vraagt of ze een herhalingsrecept kan krijgen. U legt uit dat dit niet telefonisch kan en maakt een afspraak voor haar op het spreekuur.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Dermatomycosen

Abstract

Josien Bakker, 24 jaar, belt naar de huisartsenpraktijk. ‘Ik heb op tv gezien dat er iets bestaat tegen schimmelnagels, een kuurtje met pillen of zoiets,’ zegt ze, ‘kan ik dat ook krijgen? Ik lak nu mijn teennagels regelmatig maar eigenlijk wil ik er gewoon vanaf, ik vind schimmelnagels zó lelijk.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Diabetes mellitus type 2

Abstract

U heeft bij mevrouw Ten Wolde het bloedsuikergehalte bepaald. Dat is nog steeds wat aan de hoge kant (13 mmol/l). Zelf maakt ze zich er niet zo druk over, want ze heeft helemaal geen klachten. Het zal dus wel meevallen met die suiker, zegt ze.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Diagnostiek van mammacarcinoom

Abstract

Mevrouw Ter Avest, 54 jaar, belt u op. Zij is ongerust omdat zij een knobbeltje in de borst heeft gevoeld. Een jaar geleden is ze nog onderzocht bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. De uitslag van het onderzoek was toen goed.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Diepe veneuze trombose

Abstract

Mevrouw Van Dijk, 31 jaar, belt naar de praktijk. ‘Ik heb zo’n last van mijn rechterbeen en ik vraag me af of de dokter daar even naar moet kijken.’ ‘Last van uw been? Kunt u daar iets meer over vertellen?’ vraagt u. ‘Gisteren is het begonnen,’ zegt mevrouw Van Dijk.

‘Mijn onderbeen is rood en dik. Ik heb nog nooit zoiets gehad. En ik was net zo blij dat ik een beetje bijgekomen was van die lange reis.’ Ze blijkt een paar dagen geleden thuisgekomen te zijn van een busreis naar Oostenrijk. ‘Even een weekje skiön,’ legt ze uit.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Diverticulitis

Abstract

U heeft de heer Jansma, 66 jaar, aan de telefoon. ‘Ik heb sinds een paar dagen last van mijn buik,’ zegt hij. U vraagt onder meer of hij de buikpijn kan beschrijven. Het blijkt om een stekende pijn in de linkeronderbuik te gaan. Hij heeft ook koorts. ‘Kan het mijn blindedarm zijn?’ vraagt de heer Jansma.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Duizeligheid

Abstract

Tijdens het winkelen is mevrouw Yavuz, 51 jaar, van de roltrap gevallen. Ze heeft lelijke schaafwonden opgelopen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Enkelbandletsel

Abstract

Jan de Kok, 22 jaar, komt hinkend de praktijk binnen, ondersteund door een vriend. ‘Ik ben door mijn enkel gegaan bij het voetballen,’ zegt hij aan de balie. ‘Ik heb gebeld naar het ziekenhuis om een foto te laten maken, maar daar zeiden ze dat ik eerst langs de huisarts moest.’ U neemt hem mee naar de behandelkamer en vraagt hem wat er precies gebeurd is.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Enuresis nocturna

Abstract

Mevrouw De Groot vertelt u over haar zoon Job. Job is 7 jaar en plast regelmatig ’s nachts in zijn bed. Het beddengoed moet dus vaak gewassen worden, maar dat vindt mevrouw De Groot niet eens zo erg. Erger vindt ze het voor Job zelf, want die durft bijvoorbeeld niet bij zijn vriendje te logeren. Ook vraagt ze zich af of er lichamelijk iets mis is met Job.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Epicondylitis

Abstract

De heer Van der Weijden komt naar de praktijk vanwege pijn in zijn arm. De laatste tijd kreeg hij steeds meer moeite met het bedienen van de stuurknop van zijn vorkheftruck. Toen hij tijdens de koffiepauze merkte dat hij zijn kopje niet goed meer kon oppakken, is hij met werken gestopt.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Erectiele disfunctie

Abstract

U controleert regelmatig de heer De Vries, 53 jaar. Hij komt een paar keer per jaar voor controle van zijn diabetes mellitus type 2. De laatste keer zei hij met een rood hoofd: ‘Ik heb een vraagje. Kan het zijn dat ik door de suikerziekte problemen heb met de eh relatie?’ Niet begrijpend kijkt u hem aan. ‘Welke problemen bedoelt u?’ ‘Nou, in bed, als u begrijpt wat ik bedoel. En daar zijn pillen voor, heb ik begrepen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Fluor vaginalis

Abstract

U hebt Els de Winter aan de telefoon. Zij is 25 jaar. De laatste jaren komt zij regelmatig in verband met klachten over vaginale afscheiding. Meestal ging het om een candida-infectie. Met een vaginale zetpil gingen de klachten over.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Hand- en polsklachten

Abstract

Mevrouw De Riet, 57 jaar, belt naar de praktijk. ‘Ik heb al een tijdje last van de ringvinger en pink aan mijn rechterhand. De vingers tintelen en soms heb ik een doof gevoel in mijn vingertoppen. ’s Nachts word ik soms wakker van de pijn. En gek genoeg verdwijnt de pijn bijna helemaal als ik met mijn hand wapper.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Hartfalen

Abstract

Mevrouw De Bont, 79 jaar, is het afgelopen jaar al een paar keer door de cardioloog opgenomen in het ziekenhuis vanwege ‘vocht achter de longen’, zoals ze dat zelf noemt. Nu is ze weer thuis bij haar man, die haar zo goed mogelijk verzorgt. Haar man belt u voor een herhaalrecept voor haar medicijnen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Hoofdpijn

Abstract

De moeder van Jeanne Michels (14 jaar), vraagt om een recept voor haar dochter. Jeanne heeft vanaf haar 12e jaar eens in de maand last van hoofdpijn als ze ongesteld moet worden. De hoofdpijn wordt voorafgegaan door lichtflitsen in de ogen. Na een aantal uren verdwijnt de hoofdpijn. Ze weet dat het migraine is, want haar vader heeft het ook.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Incontinentie voor urine

Abstract

Mevrouw Van Ingen, 62 jaar, heeft ouderdomsdiabetes. U kent haar goed van de diabetescontroles. Ze vertelt u enigszins beschaamd dat ze vroeger altijd goed haar plas kon ophouden maar nu soms niet meer. Ze gebruikt daarom maandverband. Ze heeft dit nog nooit aan de dokter verteld, want: ‘Je vertelt zoiets niet zo graag en er is immers toch niets aan te doen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Influenza en influenzavaccinatie

Abstract

Het is januari. Mevrouw Grooters-van Dijk, 63 jaar, belt naar de praktijk omdat zij zich al een aantal dagen niet lekker voelt. Zij heeft last van hoesten, koorts en spierpijn en is erg moe. Eigenlijk denkt zij aan griep, maar omdat zij dit jaar voor het eerst de griepvaccinatie heeft gehad lijkt dat haar toch onwaarschijnlijk. Zij vraagt of ze even langs kan komen, want ze is ongerust.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Influenzapandemie

Abstract

De heer Van der Lely aan de telefoon: ‘Ik ben pas uit Thailand terug. Nou ben ik verkouden en heb ik koorts… Ik zal toch geen vogelgriep hebben?’

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Kinderen met koorts

Abstract

Op vrijdagmiddag belt mevrouw El Kharchy voor haar dochter Zineb (bijna 2 jaar) die al drie dagen koorts heeft (de temperatuur is nu 39,1 graden Celsius). Zineb is even ziek als twee dagen geleden. Behalve de koorts zijn er geen andere opvallende symptomen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Lagerugpijn

Abstract

Mevrouw Verbrugge is aan de telefoon en vraagt of de dokter een machtiging voor de fysiotherapeut kan geven voor haar man. ‘Hij is weer door zijn rug gegaan, hij kan niet meer op of neer.’ U gaat voor uzelf even de alarmsymptomen na. Meneer Verbrugge is wel ouder dan 50 jaar, maar hij heeft al vaker last van zijn rug gehad. Hij is niet bekend met een ernstige ziekte.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Lumbosacraal radiculair syndroom

Abstract

Meneer Joosten belt midden onder het ochtendspreekuur. Hij is ten einde raad. Hij heeft al een paar weken last van zijn rug met uitstralende pijn naar het linkerbeen. Hij is er al mee op het spreekuur geweest. De huisarts zei toen dat hij last had van een ‘uitpuilende tussenwervelschijf’. Hij adviseerde hem om bij hevige pijn te rusten maar ook om zo af en toe een stukje te lopen. De pijn in zijn linkerbeen is nu ondraaglijk. Een buurvrouw had tegen hem opgemerkt: ‘Maar bij een hernia moet je toch platliggen?’ Hij wil dat er nu eindelijk eens wat gebeurt: kan er niet een foto worden gemaakt? U spreekt af dat de huisarts hem zal bellen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Maagklachten

Abstract

Mevrouw Van Rijssel brengt een doosje langs voor een herhalingsrecept ranitidine. ‘Het is voor mijn man, hij heeft weer veel last van zijn maag de laatste twee weken.’ In het praktijkoverleg is toevallig juist afgesproken patiënten die om een herhalingsrecept cimetidine, ranitidine of omeprazol vragen, te verzoeken een afspraak op het spreekuur te maken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Miskraam

Abstract

Caroline Dirks, 24 jaar, belt ongerust naar de praktijk. Zij is acht weken zwanger. Het is haar eerste zwangerschap. Gisteravond had zij ineens een beetje bloedverlies, gelukkig zonder buikpijn. Is dit nu het begin van een miskraam? Moet er een echo gemaakt worden?

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Niet-traumatische knieproblemen bij kinderen en adolescenten

Abstract

De vader van Janúsz belt. Janúsz is nu 6 jaar. Hij is wat onhandig met lopen en valt vaak. Zijn vader heeft eens goed gekeken hoe hij staat en beweegt. Hij denkt dat Janúsz over zijn eigen benen struikelt omdat hij X-benen heeft. Hij vraagt om een afspraak.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Niet-traumatische knieproblemen bij volwassenen

Abstract

Meneer Van Dijk staat voor de balie. Hij wil graag vandaag nog gezien worden. ‘Ik heb ineens een zwelling in mijn knieholte. Het doet geen pijn, hoor, maar voor de zekerheid wil ik er even naar laten kijken,’ legt hij uit.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Obesitas

Abstract

Deniz Arda komt met zijn moeder de praktijk binnen. Deniz is 8 jaar, en hij is te dik. Zijn moeder trouwens ook. ‘Deniz is net bij de schoolarts geweest,’ vertelt zijn moeder. ‘En die vindt hem te dik. De schoolarts zei dat we een afspraak moesten maken bij de huisarts.’ U maakt voor Deniz en zijn moeder een afspraak bij de huisarts.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Obstipatie

Abstract

Mevrouw Fransen, 52 jaar, belt naar de praktijk. ‘Ik heb al vier dagen geen ontlasting gehad, en ik voel me zo opgeblazen. Ik wou vragen of het kwaad kan als ik een laxeermiddel ga gebruiken.’ ‘Voordat ik dat aan de dokter vraag, wil ik graag eerst meer over uw klachten weten,’ antwoordt u.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Onderzoek van de pasgeborene

Abstract

Om vijf voor acht belt de huisarts u zelf op de overleglijn en vraagt u om het eerste uur van het spreekuur af te bellen of te verzetten. Zij heeft zojuist de bevalling begeleid van mevrouw Jansen en alles ziet er op het eerste gezicht goed uit. Het kind is een jongen, Matthijs. Ze moetMatthijs nog verder nakijken en de moeder nog hechten.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Osteoporose

Abstract

Mevrouw Klok, 48 jaar, belt naar de praktijk. Ze wil wat meer weten over osteoporose. Haar moeder heeft al jaren osteoporose en is de laatste jaren behoorlijk gekrompen. Mevrouw Klok vertelt dat de osteoporose bij haar moeder pas echt begonnen is na de overgang.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Otitis externa

Abstract

Het is een warme zomer. Marlou Fontaine, 17 jaar, belt omdat ze pijn heeft in haar rechteroor. Er komt ook gele afscheiding uit. Ze heeft geen koorts en voelt zich niet ziek, maar het is wel zo vervelend dat ze de dokter wil zien. Na het spreekuur vraagt u de huisarts naar de oorzaak van de klachten van Marlou.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Otitis media acuta bij kinderen

Abstract

Meneer Beekstra staat met zijn zoontje Joep van 4 jaar aan de balie. Ze hebben vannacht geen oog dichtgedaan. Joep werd regelmatig huilend wakker. Daarbij greep hij naar zijn rechteroor, dus vermoedelijk heeft hij oorpijn. Met een tabletje paracetamol heeft hij even geslapen. Maar hoeveel paracetamol mag je een kind van 4 jaar geven? Joep is snotterig en voelde vanmorgen ook warm aan. Meneer Beekstra wil met zijn zoontje niet nóg zo’n nacht doormaken. Dat zoiets ook altijd ’s nachts moet gebeuren! U geeft in ieder geval uitleg over de veilige dosering paracetamol.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Otitis media met effusie

Abstract

‘Marianne lijkt zo doof geworden,’ vertelt mevrouw Wetering aan de telefoon. Marianne is 3 jaar jong. U vraagt of Marianne oorpijn heeft. Haar moeder zegt dat ze daar geen last meer van heeft, maar twee weken geleden wel.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

De overgang

Abstract

Mevrouw Klaver, 48 jaar, heeft ’s nachts vaak last van transpiratieaanvallen. Tijdens zo’n aanval wordt ze drijfnat van het zweet wakker. Ze slaapt daardoor slecht. Tegen u zegt ze: ‘Ik weet zeker dat het met de overgang te maken heeft. Mijn moeder zegt dat zij het ook had toen ze mijn leeftijd had.’ Mevrouw Klaver wil aan de dokter vragen of ze hormoonpleisters mag gebruiken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Pelvic inflammatory disease

Abstract

U heeft Ineke Dalhoeven, 22 jaar, aan de telefoon. Een paar maanden geleden raakte u met haar aan de praat omdat ze twijfelde of ze de pil nog wel zou slikken. Ze had net haar relatie verbroken. Bovendien was ze van plan in een nieuwe relatie een condoom te gebruiken. Uiteindelijk leek het verstandig de pil toch nog even te blijven slikken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Perifeer arterieel vaatlijden

Abstract

Meneer De Bie, 68 jaar, komt zoals gewoonlijk voor zijn vrouw een recept ophalen. Voor hij naar huis terugloopt, gaat hij altijd even in de wachtkamer zitten en brengt daar het gesprek op gang.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Perifere aangezichtsverlamming

Abstract

De spoedlijn gaat. Geschrokken neemt u op. ‘Bij Roy hangt de linker mondhoek scheef en hij kan zijn linkeroog niet meer dicht krijgen,’ zegt Anna, de vrouw van Roy Juliet. Uit de antwoorden op uw vragen blijkt dat Roy niet bewusteloos is en geen verdere verlammingen heeft. Hij is ook niet gevallen en hij heeft niet zijn hoofd gestoten. U spreekt met Anna af dat ze Roy direct naar de praktijk brengt, zodat de huisarts hem meteen kan onderzoeken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Polymyalgia rheumatica en arteriitis temporalis

Abstract

Mevrouw De Wit, 72 jaar, belt naar de praktijk. U kent haar als een vrolijke vrouw die samen met haar man van alles onderneemt, varieërend van verre reizen tot vrijwillige werkzaamheden voor De Zonnebloem. Nu heeft ze duidelijk minder energie. ‘Ik voel me echt oud,’ verzucht ze, ‘en dat wordt alleen maar erger. Ik kan ’s morgens mijn bed haast niet uitkomen, zó stijf ben ik dan.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Preconceptiezorg

Abstract

De huisarts heeft de NHG-Standaard Preconceptiezorg gelezen en bespreekt met u wat er in de praktijk moet worden geregeld om het preconceptieconsult te kunnen aanbieden. Belangrijk is bijvoorbeeld, dat de doelgroep weet dat dit consult bestaat. U stelt voor om in de wachtkamer een poster op te hangen met de boodschap dat paren die een kinderwens hebben, een afspraak kunnen maken voor het preconceptieconsult.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom

Abstract

Sylvia de Jong belt je met de vraag of ze een uitstrijkje kan laten maken. ‘Heb je een oproep gekregen van het bevolkingsonderzoek?’ vraag je. ‘Nee,’ zegt Sylvia, ‘maar mijn buurvrouw blijkt baarmoederhalskanker te hebben, en daardoor ben ik ongerust geworden.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

PreventieConsult module Cardiometabool risico

Abstract

Tijdens een werkoverleg zegt de huisarts: ‘Het lijkt me een goed idee om ook in onze praktijk het PreventieConsult in te voeren.’ Ze benadrukt dat daarbij zowel voor u als voor de praktijkondersteuner een belangrijke rol is weggelegd. U wilt graag weten wat het PreventieConsult eigenlijk inhoudt.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Prikkelbaredarmsyndroom

Abstract

Mevrouw Giessen, 46 jaar, heeft last van haar buik. Ze heeft wel vaker een wisselend ontlastingpatroon, maar nu heeft ze al vijf dagen geen ontlasting meer gehad. En vorige week moest ze juist heel vaak naar de wc! Ze wil graag een afspraak met de huisarts, want ze is er best ongerust over.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Problematisch alcoholgebruik

Abstract

Willem Verhagen, 31 jaar, staat aan de balie. Hij heeft weer last van zijn maag. Ruikt hij nu weer naar alcohol? De huisarts heeft het drankgebruik weleens ter sprake gebracht, maar dan zegt Willem dat hij niet veel drinkt. Eigenlijk alleen in het weekend en soms door de week als er een bijzondere aanleiding voor is. Hij vertelt dat hij trouwens erg goed tegen drank kan. Hij is nooit dronken en drinkt alleen maar bier en geen sterke drank. Wat moet u hiervan denken? U besluit het toch straks maar even tegen de huisarts te zeggen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Psoriasis

Abstract

Mevrouw Van Wijk komt naar de praktijk voor een herhaling van haar tetanusvaccinatie; een maand geleden is zij door een hond gebeten. In de behandelkamer vertelt zij dat zij sinds een paar maanden zulke rare plekken op haar ellebogen heeft. Ze durft er niet zo goed mee naar de dokter. Wat kan zij er het best aan doen? Op haar ellebogen ziet u rode plekken, ongeveer zo groot als een munt van 2 euro.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Rectaal bloedverlies

Abstract

Meneer De Jong, 54 jaar, belt ongerust naar de huisartsenpraktijk. ‘Ik heb al een tijd aambeien. Daar heb ik soms wat meer last van dan anders, maar het was nooit zo erg dat ik de dokter moest bellen. Soms zit er een beetje bloed bij de ontlasting, maar dat vond ik niet zo’n probleem.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Refractieafwijkingen

Abstract

‘Volgens mij moet ik een leesbril’, zegt Jan de Klerk. ‘Ik ben nog maar 45, maar ik merk dat mijn armen te kort worden om de krant te kunnen lezen. Daar baal ik wel van, ik voel me zo oud.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Rhinosinusitis

Abstract

Meneer Van Stralen denkt dat hij een bijholteontsteking heeft; hij wil graag een recept voor een antibioticumkuur. Hij heeft geen tijd om op het spreekuur te komen. Bij navraag vertelt hij dat hij sinds twee dagen snipverkouden is. Hij heeft vooral last van pijn in zijn voorhoofd en rechts in de kaak. Hij heeft geen koorts. U weet dat een antibioticum lang niet altijd nodig is. U geeft hem voorlichting.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Het rode oog

Abstract

Mevrouw De Wit komt met haar beide peuters de praktijk binnenlopen. Allebei lopen ze te snotteren en met hun ogen te knipperen. Of de dokter even tussendoor naar de oogjes kan kijken. Ze hebben er zo veel last van, ’s ochtends krijgen ze hun ogen haast niet open. ‘Tussendoor, dat zal helaas niet gaan’, zegt u, ‘maar misschien kan ik u ook advies geven.’

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Schildklieraandoeningen

Abstract

Met rode wangen staat mevrouw Van Heukelum ongeduldig voor de balie. Ze kan nauwelijks wachten tot u de telefoon heeft neergelegd. Ze wil graag een afspraak met de huisarts maken omdat ze de laatste tijd last heeft van hartkloppingen en zo nerveus is.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Schouderklachten

Abstract

Mevrouw Schouwstra wil graag een afspraak maken. Afgelopen weekeinde heeft zij het behang van de muur gehaald in de woonkamer. Nu heeft ze ontzettende pijn in haar rechterschouder; vannacht kon ze er nauwelijks van slapen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Slaapproblemen en slaapmiddelen

Abstract

Mevrouw Goossen, 38 jaar, belt of ze een receptje voor slaapmiddelen kan krijgen. Ze doet de laatste weken geen oog dicht en ze kan het zich niet permitteren om overdag slaperig te zijn. Ze heeft een drukke periode op haar werk en ook haar gezin vraagt de nodige aandacht.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Slechthorendheid

Abstract

Meneer Van der Hoeven, 40 jaar, speelt viool in een symfonieorkest. Hij kan de laatste tijd zijn vrouw minder goed verstaan en nu is hij bang dat hij doof wordt. Dat is voor niemand leuk, maar voor hem zou het natuurlijk een ramp zijn! Hij vraagt aan u wat hij moet doen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Het soa-consult

Abstract

‘Ik wil een afspraak met de dokter maken’, zegt Peter de Lange. ‘Welke klachten hebt u?’ vraagt u, ‘dan kan ik beoordelen hoeveel spoed de afspraak heeft.’ Even is het stil. ’Eh, een soort wratjes op een nogal vreemde plaats, als u snapt wat ik bedoel. Het doet geen pijn, maar ik wil weten wat het is.’ U besluit om maar niet verder door te vragen en maakt voor hem een afspraak bij de huisarts voor de volgende dag.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Stabiele angina pectoris

Abstract

Meneer Hazebroek komt aan de balie. Hij is 69 jaar. Nog steeds werkt hij flink mee in het boerenbedrijf dat hij een jaar ofdrie geleden heeft overgedaan aan zijn zoon. Hij vraagt of u zijn bloeddruk wilt meten. U antwoordt dat dat kan en vraagt of hij zich zorgen maakt dat de bloeddruk te hoog is. Hij blijkt sinds twee maanden last te hebben van pijn op de borst. De pijn treedt vooral op bij inspanning, bijvoorbeeld bij het fietsen of bij het duwen van de kruiwagen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Stoppen met roken

Abstract

Meneer Klaassen (63 jaar) heeft COPD. De huisarts heeft hem geadviseerd te stoppen met roken. Meneer Klaassen had tijdens het consult met de dokter afgesproken dat hij daar eens over zou nadenken.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Subfertiliteit

Abstract

Mevrouw Aukes, 35 jaar, belt om een afspraak te maken. ‘Wat is de reden van uw bezoek aan de dokter?’ vraagt u. ‘Ik wil met de dokter praten over het feit dat ik maar niet zwanger wordt,’ vertelt mevrouw Aukes.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

TIA

Abstract

De buurvrouw van mevrouw Roelens belt op. Zij vertelt dat mevrouw Roelens gisteren plotseling minder goed kon zien. Ook haar mondhoek hing scheef. De klachten waren na een paar uur weer verdwenen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Traumatische knieproblemen

Abstract

Jan is 15 jaar en voetballen is zijn lust en zijn leven. Bij sportprogramma’s zit hij gekluisterd aan de tv, en als het maar even kan rent hij zelf achter de bal aan. In een zo’n wedstrijd gebeurt het: Jan verdraait zijn knie, die meteen erg dik en pijnlijk wordt.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Ulcus cruris venosum

Abstract

Mevrouw Van Zetten, 64 jaar, belt naar de huisartsenpraktijk. ‘Ik heb een wondje aan mijn been en dat wil niet genezen.’ Onwillekeurig zucht de assistente even. Het is niet de eerste keer dat mevrouw Van Zetten een open been heeft. Mevrouw Van Zetten is heel aardig, maar blijft vaak te lang zelf aan een ulcus dokteren. Als ze dan eindelijk naar de praktijk komt, geneest het been niet zo gemakkelijk meer.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Urinesteenlijden

Abstract

Mevrouw Jadoenandansing belt de huisartsenpost. ‘Kan er alsjeblieft iemand komen kijken bij mijn man? Hij heeft zo’n ontzettende pijn in zijn buik en moet steeds overgeven.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Urineweginfecties

Abstract

Mevrouw Lucassen zet, terwijl u bezig bent de telefonische ochtendspits te verwerken, een potje urine voor u op de balie. ‘Ik denk dat ik weer een blaasontsteking heb,’ zegt ze, ‘kunt u de urine voor me nakijken? Ik bel straks wel voor de uitslag.’ Gelukkig weet u mevrouw Lucassen nog net tegen te houden als ze wil weglopen, omdat u nog het een en ander van haar wilt weten.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Vaginaal bloedverlies

Abstract

Karin Veldman vraagt of ze een afspraak kan maken voor het spreekuur. ‘Ik vloei al bijna een week, en ik moet nog helemaal niet ongesteld worden. Ik maak me ongerust of er iets aan de hand is.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Varices

Abstract

Mevrouw Van Lier, 56 jaar, vraagt u om een verwijskaart voor de dermatoloog. Drie jaar geleden is ze ook bij de specialist geweest om spataderen te laten behandelen. Inmiddels zijn er weer een paar bij gekomen en ze wil voorkomen dat het erger wordt. Nee, klachten heeft ze niet, maar het is zo’n lelijk gezicht.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Virushepatitis en andere leveraandoeningen

Abstract

Meneer Chong is als kind uit China naar Nederland gekomen. Hij is onlangs verhuisd naar uw woonplaats en komt zich nu inschrijven in de praktijk waar u werkt. Bij de inschrijving vertelt hij u dat hij hepatitis B heeft, ‘de chronische vorm’, voegt hij eraan toe.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Voedselovergevoeligheid

Abstract

Mevrouw Peeters wil een afspraak maken voor het spreekuur. Sandra, haar dochtertje van vier maanden, huilt erg veel. Vaak spuugt ze een deel van de flesvoeding weer uit. Ze heeft sinds een paar dagen ook huiduitslag.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Ziekte van Parkinson

Abstract

Traag komt meneer De Groot, 74 jaar, het gezondheidscentrum binnenschuifelen. Hij loopt met een stok, want hij kan slecht zijn evenwicht bewaren. Jij hebt altijd medelijden met de man: door de ziekte van Parkinson lijkt hij veel ouder dan hij is. Zijn vader had het ook, weetje uit zijn status. Hij vraagt aan de balie of je een herhalingsrecept kunt regelen voor levodopa.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Zwangerschap en kraamperiode

Abstract

José de Vries is aan de telefoon. Ze is 35 jaar en woont samen.

S.G. van Gunst, V.G. Pigmans

Nawerk

Titel: NHG-Standaarden voor de praktijkassistente 2013
Auteurs: S.G. van Gunst
V.G. Pigmans
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-313-9987-1
Print ISBN: 978-90-313-9986-4
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9987-1