Medicijnen MBO

Voorwerk

1 Informatie over het werkcahier

Samenvatting

Vul het studieplan op de volgende pagina’s in door de data in te vullen van je planning. Dit kun je het beste doen nadat je je op de inhouden van het cahier hebt georiënteerd. In de kolom ‘oefenopdrachten’ zijn de nummers van deze opdrachten opgenomen, zodat je de samenhang ziet met de studieopdrachten.

Yvonne Morsink

2 Inleiding

Samenvatting

In dit werkcahier komt het gebruik en het toedienen van medicijnen aan de orde. Iedereen heeft wel eens medicijnen gebruikt in z’n leven, denk bijvoorbeeld maar aan vaccinaties in je jeugd, hoestdrankjes of medicijnen tegen hoofdpijn of diarree.

Yvonne Morsink

3 Beginvereisten

Samenvatting

Aan het verwerven van een goed inzicht in het verantwoord toedienen van medicijnen en de daarbij behorende vaardigheden en taken is enige voorkennis noodzakelijk. Ga na of je de hieronder beschreven onderwerpen kunt uitleggen. Actualiseer zo nodig je kennis.

Yvonne Morsink

4 Het toedienen van medicijnen – algemeen

Samenvatting

Een groot deel van de medische behandelingen bestaat uit medicamenteuze therapie oftewel een behandeling met medicijnen. Er zijn verschillende toedieningswijzen (ook wel toedieningswegen genoemd) en toedieningsvormen voor medicijnen, variërend van heel makkelijk in te nemen of toe te dienen tot ingewikkelde handelingen. De toedieningsweg is vaak afhankelijk van het doel, het gewenste effect en soms de mogelijkheden of wensen van de zorgvrager. De meeste zorgvragers zorgen thuis zelf voor hun medicijnen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mensen met diabetes die zichzelf insuline per injectie of met een insulinepen toedienen of mensen met astma die medicatie per inhalator innemen. Tijdens het verblijf in een gezondheidszorginstelling nemen verpleegkundigen de zorg voor het beheer en het toedienen van medicijnen vaak over.

Yvonne Morsink

5 Het toedienen van injecties

Samenvatting

Dit hoofdstuk gaat over het toedienen van medicijnen per injectie. Twee veelvoorkomende injectietechnieken komen hier aan de orde namelijk: de subcutane injectietechniek (onder de huid) en de intramusculaire injectietechniek (in de spier). Er bestaan nog meerdere injectietechnieken, zoals de intraveneuze injectie (in de ader) en de heel specifieke injecties in het hart of een gewricht. Voor de intraveneuze injectie is in instellingen vaak een extra scholing voor het behalen van een bekwaamheidsverklaring noodzakelijk. De intraveneuze injectie en het intraveneus toedienen van medicijnen via een infuus wordt niet in dit cahier behandeld, maar wordt in het werkcahier Voorbehouden handelingen aan de orde gesteld. De specifieke injecties in het hart of een gewricht zijn alleen voorbehouden aan artsen en komen niet in de werkcahiers aan de orde.

Yvonne Morsink

6 Het toedienen van medicijnen in neus, oor en oog

Samenvatting

In dit hoofdstuk komt het appliceren/toedienen van medicijnen in neus, oor en oog aan bod. Dit zijn plaatselijke of lokale toedieningswijzen, waarbij het medicijn op de plaats waar het moet werken aangebracht wordt. Druppels, zalf of gel worden gebruikt voor het appliceren in het oog.

Yvonne Morsink

7 Het toedienen van medicijnen via overige toedieningswijzen

Samenvatting

Je hebt nu zicht op veel gebruikte manieren om medicijnen toe te dienen. Het innemen van medicijnen is aan de orde gekomen, daarnaast weet je hoe je moet injecteren en hoe medicijnen in ogen, oren en neus aangewend moeten worden. Naast deze toedieningswijzen zijn er nog een aantal andere zoals: vaginale, rectale (zie cahier Uitscheiding), dermale (transdermale) toediening en het inhaleren van medicijnen.

Yvonne Morsink

8 Zelfevaluatietoets en trainingsbijeenkomst

Samenvatting

De zelfevaluatietoets kun je beschouwen als controle op je theoretische voorbereiding van de nieuwe vaardigheden. Als je gewend bent jezelf regelmatig tijdens het studeren te toetsen (om na te gaan of je het nog begrijpt), dan komen de vragen in paragraaf 8.1 je hopelijk bekend voor.

Yvonne Morsink

9 Practicum

Samenvatting

Het practicum gebruik je voor het ‘in de vingers’ krijgen van de vaardigheid. Door goed te oefenen is het mogelijk om op school de meeste vaardigheden goed te beheersen. In elk geval zo te beheersen dat het in de praktijk verantwoord is, voor de zorgvrager en voor jezelf, deze (onder begeleiding) toe te passen.

Yvonne Morsink

10 Oefenen tijdens de stage

Samenvatting

In plaats van in een veilige en rustige omgeving op school, ga je de geleerde vaardigheden nu in de, vaak drukke, praktijk verder oefenen. De drukte van alledag kan maken dat je probeert snel het werktempo op te pakken van de anderen om je heen. En ook dat je dan, bijna automatisch, probeert het gedrag van de andere verpleegkundigen na te doen. Je vergeet als het ware dat je op school al druk bezig bent geweest met het leren van de verpleegkundige vaardigheden.

Yvonne Morsink

Nawerk