Knielen, de enkels laten fixeren door een helper en langzaam voorover buigen. Die redelijk eenvoudige krachtoefening zorgt voor een sterke vermindering van hamstring-blessures bij amateurvoetballers. Dat is de uitkomst van een twee jaar durend onderzoek van het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht en de nationale voetbalbond KNVB.

De aandoening aan de achterste dijbeenspieren staat op nummer 2 in de nationale blessurelijst. Elk jaar ontstaan bij het voetbal op de amateurvelden bijna 80 duizend hamstringblessures, meestal ervaren als een ‘messteek’ in het bovenbeen die tot weken van inactiviteit leidt. Frank Backx, hoogleraar sportgeneeskunde van het UMC, concentreerde zich in zijn onderzoek op gewone voetballers, de 1,2 miljoen leden van de KNVB die wekelijks het (kunst)grasveld opgaan.

Amateurclubs
Er werd een hamstringoefening getest bij 619 voetballers van veertig amateurclubs uit de eerste klasse. De helft van de elftallen deed drie maanden lang tweemaal per week een speciale krachtoefening voor de hamstrings. Het gaat om de ‘nordic hamstring exercise’, een zogeheten excentrische spierkrachtoefening.
Backx: ‘De oefening komt uit de F-11, een fitheidserie van de FIFA, de wereldvoetbalbond. Het bleek de enige van de geteste oefeningen die echt werkt. Hij was vijf jaar eerder in Denemarken ook al uitgeprobeerd, toen bij profteams. Daar was ook 60, 70 procent afname van blessures. Petersen, de clubarts van FC Kopenhagen, heeft meegeschreven aan ons onderzoek. Maar profs zijn toch andere voetballers dan onze amateurs uit de subtop die natuurlijk veel minder getraind zijn.’

De andere helft van de amateurs, de controlegroep, trainde op de conservatieve manier. Het onderzoek, in de voorbije twee voetbalseizoenen, leidde tot een duidelijke conclusie: de groep van de Nordic curl vertoonde drie keer minder hamstringblessures dan de controlegroep: zes tegen achttien. De duur van de blessures verschilde niet, er was gemiddeld dertig dagen geneestijd nodig.

Versneld
Backx: ‘De resultaten overtroffen onze verwachtingen dermate dat we besloten de resultaten versneld naar buiten te brengen. De amateurs gaan deze maand het veld weer op. Wij pleiten ervoor de hamstringoefening standaard in de oefenstof van de trainers op te nemen. Het neemt niet meer dan vijf tot tien minuten van een training in beslag. De opbrengst is groot.’

Cees-Rein van den Hoogenband, chef-arts van het Nederlands Olympisch comité NOC*NSF, beoordeelt het onderzoek als waardevol. ‘Je ziet dat met een strak regime het aantal hamstringblessures valt terug te brengen. De interventie heeft nut. Het is mooi dat dat door Backx en zijn mensen is aangetoond.’

Bron: Volkskrant.nl
Tekst: John Volkers
Beeld Thinkstock 

Tip

Kom naar het symposium De Knie op 18 september in het Beatrixgebouw in Utrecht. Een praktijkgericht symposium met aandacht voor:

• Casus ‘Acute knie’, Robert van Cingel
• ES Knie: acute letsels, Frans Brooijmans
• Praktische vertaalslag met panel, Frans Brooijmans, Erik Hendriks, Wim Hullegie en Ton Lenssen
• Zelf oefenen met de sprongtest, Nicky van Melick en Camille Neeter
• Casus ‘Voorste kruisband’, Robert van Cingel
• Statement Voorste kruisband, Nicky van Melick

Accreditatie
Het symposium is geaccrediteerd met 5 punten voor de registers algemeen en sport.

Ga voor meer informatie en om u in te wschrijven naar symposium De Knie.

Meer artikelen over fysiotherapie: Algemeen of Sportfysiotherapie.