Top

Gepubliceerd in:

01-03-2006 | Artikelen

Kortademigheid: is het pulmonaal of cardiaal, of beide?

Auteur: dr. F.H. Rutten

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 3/2006

Samenvatting

Kortademigheid (dyspneu) is een frequent voorkomende klacht in de huisartspraktijk en leidt tot diagnostische problemen bij patiënten die ouder zijn dan 65 jaar. Differentiatie tussencopd en hartfalen is moeilijk, terwijl beide aandoeningen vaak gezamenlijk voorkomen, mede door gemeenschappelijke etiologische factoren; roken, atherosclerose en inflammatie. Zo blijkt onbekend hartfalen frequent (1:5) voor te komen bij patiënten die 65-plus zijn en bij wie de huisarts een chronische obstructieve longziekte (copd) gediagnosticeerd heeft.

In deze bijdrage wordt ingegaan op het ontstaan van de sensatie van kortademigheid. Verder worden de belangrijkste diagnostische items uit de anamnese (met voorgeschiedenis) en het lichamelijk onderzoek voor de meest voorkomende oorzaken van dyspneu besproken. Chronische dyspneu bij patiënten van 65 jaar en ouder wordt uitgebreid behandeld, met speciale aandacht voor het diagnosticeren van hartfalen bij patiënten met de huisartsdiagnosecopd.

vorige artikel Perifeer arterieel vaatlijden

volgende artikel Knocking on heaven’s door. De diagnostiek van hartkloppingen

Mulrow CD, Lucey CR, Farnett LE. Discriminating causes of dyspnea through clinical examination. J Gen Intern Med 1993;8:383-92.CrossRefPubMed

Schmitt BP, Kushner MS, Wiener SL. The diagnostic usefulness of the history of the patient with dyspnea. J Gen Intern Med 1986;1:386-93.CrossRefPubMed

Tobin MJ. Dyspnea. Pathophysiologic basis, clinical presentation, and management. Arch Intern Med 1990;150:1604-13.CrossRefPubMed

Pearson SB, Pearson EM, Mitchell JR. The diagnosis and management of patients admitted to hospital with acute breathlessness. Postgrad Med J 1981;57:419-24.CrossRefPubMed

Morgan WC, Hodge HL. Diagnostic evaluation of dyspnea. Am Fam Physician 1998;57:711-6.PubMed

Michelson E, Hollrah S. Evaluation of the patient with shortness of breath: an evidence based approach. Emerg Med Clin North Am 1999;17:221-37.CrossRefPubMed

Mustchin CP, Tiwari I. Diagnosing the breathless patient. Lancet 1982;1:907-8.CrossRefPubMed

Thiadens HA, Bock GH de, Dekker FW, Huysman JA, Houwelingen JC van, Springer MP, et al. Identifying asthma and chronic obstructive pulmonary disease in patients with persistent cough presenting to general practitioners: descriptive study.bmj 1998;316:1286-90.PubMed

Wang CS, FitzGerald JM, Schulzer M, Mak E, Ayas NT. Does this dyspneic patient in the emergency department have congestive heart failure?jama 2005;294:1944-56.CrossRefPubMed

Moons KG, Es GA van, Michel BC, Büller HR, Habbema JD, Grobbee DE. Redundancy of single diagnostic test evaluation. Epidemiology 1999;10:276-81.CrossRefPubMed

Moons KG, Es GA van, Deckers JW, Habbema JD, Grobbee DE. Limitations of sensitivity, specificity, likelihood ratio, and Bayes’ theorem in assessing diagnostic probabilities: A clinical example. Epidemiology 1997;8:12-7.CrossRefPubMed

Moons KG, Biesheuvel CJ, Grobbee DE. Test research versus diagnostic research. Clin Chem 2004;50:473-6.CrossRefPubMed

Remes J, Miettinen H, Reunanen A, Pyörälä K. Validity of clinical diagnosis of heart failure in primary health care. Eur Heart J 1991;12:315-21.PubMed

Rutten FH, Cramer MJ, Grobbee DE, Sachs AP, Kirkels JH, Lammers JW, et al. Unrecognized heart failure in elderly patients with stable chronic obstructive pulmonary disease. Eur Heart J 2005;26:1887-94.CrossRefPubMed

Swedberg K, Cleland J, Dargie H, Drexler H, Follath F, Komajda M, et al. Guidelines for the diagnosis and treatment of chronic heart failure: Executive summary (update 2005): The Task Force for the Diagnosis and Treatment of Chronic Heart Failure of the European Society of Cardiology. Eur Heart J 2005;26:1115-40.CrossRefPubMed

Pauwels RA, Buist AS, Ma P, Jenkins CR, Hurd SS. Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: National Heart, Lung, and Blood Institute and World Health Organization Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (gold): executive summary. Respir Care 2001;46:798-825.PubMed

McCullough PA, Hollander JE, Nowak RM, Storrow AB, Duc P, Omland T, et al. Uncovering heart failure in patients with a history of pulmonary disease: Rationale for the early use of B-type natriuretic peptide in the emergency department. Acad Emerg Med 2003;10:198-204.CrossRefPubMed

Hole DJ, Watt GC, Davey S, Hart CL, Gillis CR, Hawthorne VM. Impaired lung function and mortality risk in men and women: Findings from the Renfrew and Paisley prospective population study.bmj 1996;313:711-5.PubMed

Zureik M, Kauffmann F, Touboul PJ, Courbon D, Ducimetiere P. Association between peak expiratory flow and the development of carotid atherosclerotic plaques. Arch Intern Med 2001;161:1669-76.CrossRefPubMed

Sin DD, Man SF. Why are patients with chronic obstructive pulmonary disease at increased risk of cardiovascular diseases? The potential role of systemic inflammation in chronic obstructive pulmonary disease. Circulation 2003;107:1514-9.CrossRefPubMed

Oudijk EJ, Lammers JW, Koenderman L. Systemic inflammation in chronic obstructive pulmonary disease. Eur Respir J Suppl 2003;46:5s-13s.CrossRefPubMed

Vasan RS, Sullivan LM, Roubenoff R, Dinarello CA, Harris T, Benjamin, EJ, et al. Inflammatory markers and risk of heart failure in elderly subjects without prior myocardial infarction: The Framingham Heart Study. Circulation 2003;107:1486-91.CrossRefPubMed

Rutten FH, Moons KGM, Cramer MJM, Grobbee DE, Zuithoff NPA, Lammers J-WJ, et al. Recognising heart failure in elderly patients with stable chronic obstructive pulmonary disease in primary care: A cross-sectional diagnostic study.bmj 2005;332:1379-86.CrossRef

Fabbri LM, Hurd SS. Global strategy for the diagnosis, management and prevention ofcopd: 2003 update. Eur Respir J 2003;22:1-2.CrossRefPubMed

Moons KG, Grobbee DE. When should we remain blind and when should our eyes remain open in diagnostic studies? J Clin Epidemiol 2002;55:633-6.CrossRefPubMed

Rutten FH, Walma EP, Kruizinga GI, Bakx HCA, Lieshout J van.nhg-Standaard Hartfalen, eerste herziening. Huisarts Wet 2005;48:64-76.

Cowie MR, Struthers AD, Wood DA, Coats AJ, Thompson SG, Poole-Wilson PA, et al. Value of natriuretic peptides in assessment of patients with possible new heart failure in primary care. Lancet 1997;350:1349-53.CrossRefPubMed

Wright SP, Doughty RN, Pearl A, Gamble GD, Whalley GA, Walsh HJ, et al. Plasma amino-terminal pro-brain natriuretic peptide and accuracy of heart-failure diagnosis in primary care: A randomized, controlled trial. J Am Coll Cardiol 2003;42:1793-800.CrossRefPubMed

Titel: Kortademigheid: is het pulmonaal of cardiaal, of beide?
Auteur: dr. F.H. Rutten
Publicatiedatum: 01-03-2006
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Bijblijven / Uitgave 3/2006
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059921

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2006

Mogelijke taken van de praktijkverpleegkundige in het cardiovasculair risicomanagement

Knocking on heaven’s door. De diagnostiek van hartkloppingen

De diagnose trombose

Perifeer arterieel vaatlijden

Redactioneel ten geleide

Trombolyse na een herseninfarct: niet meer aarzelen