38. Kinderbeschermingsmaatregelen

go back to reference Artikel 37a - Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK). Artikel 37a - Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK).

go back to reference De wet voorkomen van mishandeling van 08 maart 2007, Stb. 145, inwerking getreden op 25 april 2007. De wet voorkomen van mishandeling van 08 maart 2007, Stb. 145, inwerking getreden op 25 april 2007.

go back to reference I.h.k. van preventie van kindermishandeling strekt dit verbod ertoe elke opzettelijke toepassing van geweld op kinderen te verbieden. Hiermee is een balans nagestreefd tussen het recht van de ouders om hun kinderen naar eigen inzicht te verzorgen en op te voeden (onder andere beschermd door art. 8 EVRM) en de plicht van de overheid om kinderen te beschermen tegen aantasting van hun geestelijke en lichamelijke integriteit, wat voortvloeit uit art. 19 IVRK. I.h.k. van preventie van kindermishandeling strekt dit verbod ertoe elke opzettelijke toepassing van geweld op kinderen te verbieden. Hiermee is een balans nagestreefd tussen het recht van de ouders om hun kinderen naar eigen inzicht te verzorgen en op te voeden (onder andere beschermd door art. 8 EVRM) en de plicht van de overheid om kinderen te beschermen tegen aantasting van hun geestelijke en lichamelijke integriteit, wat voortvloeit uit art. 19 IVRK.

go back to reference Vergelijk: Cees Hoefnagels. Tijdschrift Kindermishandeling 2009;2(1):10. Vergelijk: Cees Hoefnagels. Tijdschrift Kindermishandeling 2009;2(1):10.

go back to reference De Herziening Kinderbeschermingsmaatregelen, Wet van 12 maart 2014, Stb. 2014,130. De Herziening Kinderbeschermingsmaatregelen, Wet van 12 maart 2014, Stb. 2014,130.

go back to reference Artikel 5.2.6 Wet maatschappelijke ondersteuning. Artikel 5.2.6 Wet maatschappelijke ondersteuning.

go back to reference Artikel 12c lid 3 Jeugdwet. Artikel 12c lid 3 Jeugdwet.

go back to reference Hoofdstuk 4. Veilig Thuis. Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. Hoofdstuk 4. Veilig Thuis. Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.

go back to reference Als de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad) verneemt dat een minderjarige niet onder wettig gezag staat of dat dit feitelijk niet wordt uitgeoefend, stelt de Raad een onderzoek in. De Raad kan de rechtbank verzoeken om tijdens dit onderzoek een gecertificeerde Instelling (GI) voorlopig te belasten met de voogdij; zie hierna: 3.8.3.2. Als de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad) verneemt dat een minderjarige niet onder wettig gezag staat of dat dit feitelijk niet wordt uitgeoefend, stelt de Raad een onderzoek in. De Raad kan de rechtbank verzoeken om tijdens dit onderzoek een gecertificeerde Instelling (GI) voorlopig te belasten met de voogdij; zie hierna: 3.8.3.2.

go back to reference Een lagere leeftijdsgrens dan 18 jaar geldt voor de medische behandelingsovereenkomst. Voor verrichtingen ter uitvoering van de behandelingsovereenkomst betreffende een ‘zestienminner’ heeft de arts in principe toestemming nodig van degene die over het kind het gezag uitoefent. (H. 20). Een lagere leeftijdsgrens dan 18 jaar geldt voor de medische behandelingsovereenkomst. Voor verrichtingen ter uitvoering van de behandelingsovereenkomst betreffende een ‘zestienminner’ heeft de arts in principe toestemming nodig van degene die over het kind het gezag uitoefent. (H. 20).

go back to reference Artikel 1:251b BW noemt een limitatief aantal uitzonderingen op deze regel. Artikel 1:251b BW noemt een limitatief aantal uitzonderingen op deze regel.

go back to reference Ouderlijk gezag is een aan de ouders toekomend ‘recht’, hun gegeven in het belang van het kind en dit kan daarom niet los worden gezien van de verplichting dat belang te dienen (HR 25 september 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2714, NJ 1999/379). Ouderlijk gezag is een aan de ouders toekomend ‘recht’, hun gegeven in het belang van het kind en dit kan daarom niet los worden gezien van de verplichting dat belang te dienen (HR 25 september 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2714, NJ 1999/379).

go back to reference Artikel 1:198 BW bepaalt wie juridisch moeder is (fig. 38.1); artikel 1:199 en artikel 199b BW wie juridische vader is (fig. 38.2). Artikel 1:198 BW bepaalt wie juridisch moeder is (fig. 38.1); artikel 1:199 en artikel 199b BW wie juridische vader is (fig. 38.2).

go back to reference Artikel 1:247 lid 1 BW en artikel 8 EVRM. Artikel 1:247 lid 1 BW en artikel 8 EVRM.

go back to reference Artikel 1:247 lid 2 BW. Artikel 1:247 lid 2 BW.

go back to reference Per 1 april 2014; invoering van de Wet van 25 november 2013, Stb. 2014, 480 tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek i.v.m. het juridisch ouderschap van de vrouwelijke partner van de moeder, anders dan door adoptie. Per 1 april 2014; invoering van de Wet van 25 november 2013, Stb. 2014, 480 tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek i.v.m. het juridisch ouderschap van de vrouwelijke partner van de moeder, anders dan door adoptie.

go back to reference Deze man is ook de juridisch vader als het kind is geboren binnen 306 dagen na de dood van de echtgenoot/geregistreerd partner van de moeder (art. 1:199b BW). Deze man is ook de juridisch vader als het kind is geboren binnen 306 dagen na de dood van de echtgenoot/geregistreerd partner van de moeder (art. 1:199b BW).

go back to reference EHRM 20 december 2007, 23890/02, EHRC 2008/34 en casus 1: Hoge Raad 18 maart 2016. EHRM 20 december 2007, 23890/02, EHRC 2008/34 en casus 1: Hoge Raad 18 maart 2016.

go back to reference De Aanbevelingen over de procespositie en hoorrecht van minderjarigen in de praktijk, mr. S. Kuijpers en mr. N. Postema, 13 augustus 2020, EB 2020/70. De Aanbevelingen over de procespositie en hoorrecht van minderjarigen in de praktijk, mr. S. Kuijpers en mr. N. Postema, 13 augustus 2020, EB 2020/70.

go back to reference De Raad verzoekt meestal tot OTS. Doet de Raad dat niet, dan kan de ouder (al dan niet met gezag) de rechter verzoeken om OTS. Ook kunnen om OTS verzoeken: de pleegouder, het Openbaar Ministerie (OM) en de gemeente van de woonplaats van het kind. De minderjarige niet. De Raad verzoekt meestal tot OTS. Doet de Raad dat niet, dan kan de ouder (al dan niet met gezag) de rechter verzoeken om OTS. Ook kunnen om OTS verzoeken: de pleegouder, het Openbaar Ministerie (OM) en de gemeente van de woonplaats van het kind. De minderjarige niet.

go back to reference Ook kindgebonden factoren kunnen reden zijn voor OTS (bijv. psychiatrische problemen of weglopen) en een combinatie van ouder- en kindgebonden factoren. Zie: Het hedendaagse personen- en familierecht, prof. mr. P. Vlaardingerbroek, Wolters-Kluwer 2020, 9de druk, p. 449. Ook kindgebonden factoren kunnen reden zijn voor OTS (bijv. psychiatrische problemen of weglopen) en een combinatie van ouder- en kindgebonden factoren. Zie: Het hedendaagse personen- en familierecht, prof. mr. P. Vlaardingerbroek, Wolters-Kluwer 2020, 9de druk, p. 449.

go back to reference OTS loopt door als het gezag over een kind verandert, bijvoorbeeld als het bestaande gezag (deels) wegvalt door overlijden van de ouder, maar ook als het gezag van een ouder wordt beëindigd. De andere ouder zet dan alleen het gezag voort. Zie: Rechtbank Limburg 8 augustus 2018, ECLI:NL:RBLIM:2018:8964, FJR 2019/26.23. OTS loopt door als het gezag over een kind verandert, bijvoorbeeld als het bestaande gezag (deels) wegvalt door overlijden van de ouder, maar ook als het gezag van een ouder wordt beëindigd. De andere ouder zet dan alleen het gezag voort. Zie: Rechtbank Limburg 8 augustus 2018, ECLI:NL:RBLIM:2018:8964, FJR 2019/26.23.

go back to reference Hoge Raad 16 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:218, FJR 2018/48.1. Hoge Raad 16 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:218, FJR 2018/48.1.

go back to reference Ook de GI is bevoegd een verzoek tot verlenging van de OTS te doen (art. 1:260 BW). Ook de GI is bevoegd een verzoek tot verlenging van de OTS te doen (art. 1:260 BW).

go back to reference Onder voorwaarden kan een machtiging gesloten jeugdhulp worden afgegeven voor een minderjarige die 18 jaar is, voor een periode vanaf zijn 18de jaar. Er moet dan wel voor hem al een machtiging gelden én zijn behandeling moet al voor zijn 18de jaar zijn begonnen én voor zijn 18de jaar moet al een hulpverleningsplan zijn opgesteld. Deze gesloten jeugdhulp mag niet langer duren dan zes maanden, gerekend vanaf zijn 18de jaar. Onder voorwaarden kan een machtiging gesloten jeugdhulp worden afgegeven voor een minderjarige die 18 jaar is, voor een periode vanaf zijn 18de jaar. Er moet dan wel voor hem al een machtiging gelden én zijn behandeling moet al voor zijn 18de jaar zijn begonnen én voor zijn 18de jaar moet al een hulpverleningsplan zijn opgesteld. Deze gesloten jeugdhulp mag niet langer duren dan zes maanden, gerekend vanaf zijn 18de jaar.

go back to reference Gezien de strekking van artikel 8 EVRM is dit beperkt tot een limitatief aantal gevallen. Gezien de strekking van artikel 8 EVRM is dit beperkt tot een limitatief aantal gevallen.

go back to reference Artikel 1:266 BW. Artikel 1:266 BW.

go back to reference Een perspectiefbesluit (ook: opvoedingsbesluit) houdt het standpunt van de GI in over de vraag of terugplaatsing van de minderjarige bij de ouders(s) nog aan de orde is of dat de minderjarige ergens ander zal opgroeien (ook wel het opgroeiperspectief genoemd). De bedoeling van de wetgever is dat de GI in dat geval overweegt om de rechter te verzoeken om over te gaan tot beëindiging van het gezag. Het perspectiefbesluit heeft in het huidige systeem van kinderbeschermingswetgeving geen zelfstandige betekenis en de ouders kunnen dat niet laten toetsen door de rechter. De toetsing van het perspectiefbesluit komt in het huidige systeem aan de orde in het kader van de beoordeling door de rechter van een verzoek van de Raad om het gezag van de ouders te beëindigen (art. 1:266 e.v. BW). Zie: Hoge Raad 01 september 2023, ECLI:NL:HR:2023:1148. Een perspectiefbesluit (ook: opvoedingsbesluit) houdt het standpunt van de GI in over de vraag of terugplaatsing van de minderjarige bij de ouders(s) nog aan de orde is of dat de minderjarige ergens ander zal opgroeien (ook wel het opgroeiperspectief genoemd). De bedoeling van de wetgever is dat de GI in dat geval overweegt om de rechter te verzoeken om over te gaan tot beëindiging van het gezag. Het perspectiefbesluit heeft in het huidige systeem van kinderbeschermingswetgeving geen zelfstandige betekenis en de ouders kunnen dat niet laten toetsen door de rechter. De toetsing van het perspectiefbesluit komt in het huidige systeem aan de orde in het kader van de beoordeling door de rechter van een verzoek van de Raad om het gezag van de ouders te beëindigen (art. 1:266 e.v. BW). Zie: Hoge Raad 01 september 2023, ECLI:NL:HR:2023:1148.

go back to reference Artikel 1:267 BW. Artikel 1:267 BW.

go back to reference Alleen als de Raad niet vraagt om gezagsbeëindiging, kan de pleegouder die de minderjarige minstens een jaar als behorend tot zijn gezin, verzorgt en opvoedt, daar om verzoeken. Ouders kunnen zelf niet om deze maatregel vragen. De GI die de OTS over een minderjarige uitvoert kan de Raad vragen om een verzoek tot gezagsbeëindiging in te dienen. Als de Raad dit niet wil, moet hij dit schriftelijk laten weten aan de GI. Daarna kan de GI de Raad verzoeken om het oordeel te vragen van de rechter of gezagsbeëindiging van het kind noodzakelijk is. Alleen als de Raad niet vraagt om gezagsbeëindiging, kan de pleegouder die de minderjarige minstens een jaar als behorend tot zijn gezin, verzorgt en opvoedt, daar om verzoeken. Ouders kunnen zelf niet om deze maatregel vragen. De GI die de OTS over een minderjarige uitvoert kan de Raad vragen om een verzoek tot gezagsbeëindiging in te dienen. Als de Raad dit niet wil, moet hij dit schriftelijk laten weten aan de GI. Daarna kan de GI de Raad verzoeken om het oordeel te vragen van de rechter of gezagsbeëindiging van het kind noodzakelijk is.

go back to reference Vrg: artikel 1 IVRK; artikel 1 VN-Vrouwenverdrag; artikel 3 EVRM; artikel 8 EVRM. Vrg: artikel 1 IVRK; artikel 1 VN-Vrouwenverdrag; artikel 3 EVRM; artikel 8 EVRM.

go back to reference Artikel 1:275 lid 1 BW. Artikel 1:275 lid 1 BW.

go back to reference Verrijn Stuart H. Kroniek strafrecht: Straatverbod. gebod om ‘uit de buurt te blijven’ Hoge Raad 24-05-1985 in de zaak van de aanrander-met-de hond. Nemesis 1985;6:293–8. Verrijn Stuart H. Kroniek strafrecht: Straatverbod. gebod om ‘uit de buurt te blijven’ Hoge Raad 24-05-1985 in de zaak van de aanrander-met-de hond. Nemesis 1985;6:293–8.