De beroepshouding van fysiotherapeuten bevat antwoorden uit interviews met circa vierhonderd fysiotherapeuten op vele vragen over een professionele beroepshouding.

Wat volgens fysiotherapeuten de betekenis is van ‘eerlijk zijn’ tegenover patiënten?

In hoeverre moet je eerlijk zijn tegen je patiënt? Fysiotherapeuten stellen:

• Altijd! Je moet de dingen benoemen zoals ze echt zijn en er niet omheen draaien. [M. 1^e lijn, >25 j.]
• Ja, wij als fysiotherapeuten zijn er om mensen te helpen en wij gaan de situatie niet beter voorspiegelen dan die is. Hoe het er voorstaat, kun je terugkoppelen door een vraag te stellen en dan de patiënt zelf de conclusie laten trekken. Jij kunt zijn conclusie vervolgens bevestigen door deze te onderbouwen vanuit jouw kennis. [M. 1^e lijn, 5 j.]
• Wat je zegt tegen een patiënt moet juist zijn. Het moet eerlijk en waar zijn. Ik ben van mening dat je zo eerlijk mogelijk moet zijn. Als jij denkt dat het lang gaat duren, dan moet je dat ook zeggen tegen de patiënt. Dat is niet leuk om als patiënt te horen in de eerste fase van zijn revalidatie, maar het is wel eerlijk. Ik kan er op dat moment ook voor kiezen om het niet te zeggen en die meneer in de gedachte laten dat hij snel herstelt, omdat hij van de vorige CVA ook snel herstelde. Dat vind ik niet eerlijk. [M. VpH. 5 j.]
• Eerlijk zijn is de patiënt niet voor de gek houden. Eerlijk zijn als de behandelmethode die je gebruikt niet werkt. Als je een fout hebt gemaakt, dit ook eerlijk bekennen. Probeer altijd eerlijk te zijn tegenover de patiënt. Houd de patiënt niet voor de gek. Als je denkt dat je iets niet kunt waarmaken, probeer de patiënt dit dan ook niet wijs te maken. Als je iets niet weet, ga dan ook niks verzinnen om je te bewijzen tegenover je patiënt, maar geef het gewoon toe. [M. VpH. 3 j.]
• Té eerlijk zijn kan niet. Als fysiotherapeut ben ik er om mensen van hun klachten af te helpen en daarbij hoor ik ze eerlijk te vertellen wat ze wel en niet kunnen. Ook al willen sommige patiënten dat niet horen. [M. 1^e lijn]

Eerlijk zeggen tegen de patiënt dat de therapie weinig effect heeft, is soms moeilijk:

• Natuurlijk is het moeilijk als je een bepaalde therapie uitvoert en die werkt niet. Je gaat het aanpassen en het werkt nog niet. En je gaat het weer aanpassen en het werkt nog steeds niet. Op een gegeven moment houdt het op. Dan moet je zo eerlijk zijn om tegen de patiënt te zeggen dat je niets meer voor hem kunt betekenen. Dit zijn moeilijke situaties. Ik sluit natuurlijk liever een behandeling af omdat iemand de doelen bereikt heeft dan omdat ik mijn doelen niet kan bereiken. Maar als ik een paar keer de doelen heb aangepast, dan stopt het en moet je tegen de patiënt ook eerlijk zeggen: ‘Hier stopt het.’ Dit zijn moeilijke gesprekken. [V. 1^e lijn, Lymf.drain. 5 j.]

Moet je altijd eerlijk aangeven dat de therapie geen effect heeft?

• Ik weet het niet. Dat is per patiënt anders. Bijvoorbeeld: je hebt een patiënt die eigenlijk helemaal niet vooruitgaat. Maar die patiënt zit tegen een depressie aan en er gebeuren veel vervelende zaken in zijn leven. Eigenlijk vind jij dat fysiotherapie geen meerwaarde meer heeft. Jij denkt dat het allemaal niet zoveel nut meer heeft. De patiënt vindt het echter nog erg prettig om bij jou als therapeut te komen en te oefenen. Dan kun je er soms voor kiezen om te accepteren dat hij toch wat langer blijft oefenen. Je dient op dit moment wel eerlijk te zijn tegenover jezelf en dit beseffen. Bovendien dien je de patiënt op het moment als dat weer kan, meteen duidelijk te maken dat hij met de behandeling geen stap verder komt. [M. VpH. 5 j.]

Bron: De beroepshouding van fysiotherapeuten, hoofdstuk 2 Therapie en verantwoordelijkheid, paragraaf 2.4.3 Eerlijk zijn.
Beeld: Jupiter Images

Tip

Hoe gaat een fysiotherapeut om met patiënten die niet willen oefenen? Hoe reageer je op patiënten die vooral gemasseerd willen worden? Mag een fysiotherapeut vriendschap sluiten met een patiënt? Wat als een patiënt vooral gemasseerd wil worden? Wat kan een fysiotherapeut doen voor patiënten met psychosociale problemen? Wat wordt er van een stagiair verwacht en wat van een stagebegeleider?

Het boek De beroepshouding van fysiotherapeuten bevat antwoorden op deze en vele andere vragen over een professionele beroepshouding. Dit boek is gratis digitaal beschikbaar voor fysiotherapeuten met een abonnement op BSL Fysiotherapeut Totaal.

Lees ook de eerder gepubliceerde artikelen over fysiotherapeuten en hun beroep op FysioActueel:

• Wat maakt je een goede fysiotherapeut?
• Vragen over een professionele beroepshouding: vriendschap
• Professionele beroepshouding fysiotherapeut: patiënten met psychosociale problemen
• Fysiotherapeuten over hun beroep: patiënten die vooral gemasseerd willen worden
• Fysiotherapeuten over hun beroep: de stagebegeleider
• Fysiotherapeuten over hun beroep: afstand en intimiteit
• Fysiotherapeuten over hun beroep: omgaan met onsympathieke patiënten

Meer artikelen over fysiotherapie: Algemeen.