Antwoorden

Nicotinevervangende middelen bevatten allemaal nicotine, maar de toedieningswijze is anders (inhalatie, kauwgom, pleisters, sublinguale tabletten en zuigtabletten). Deze middelen voorkomen sommige ontwenningsverschijnselen, terwijl het roken wordt afgeleerd. Met alle nicotinevervangende middelen wordt gestart nadat het roken volledig is gestopt. Bij een sterke nicotineafhankelijkheid (meer dan 20 sigaretten per dag en eerste sigaret binnen 30 minuten na ontwaken) is een hogere dosis nicotinevervangend middel effectiever dan een lage dosis. De behandelingsduur is ongeveer 2 tot 3 maanden, waarna de dosering wordt afgebouwd. Contra-indicaties voor nicotinevervangende middelen zijn een recent myocardinfarct of CVA, instabiele angina pectoris en ernstige aritmieën.

Bupropion, nortryptiline en varenicline kunnen eventueel in combinatie met nicotinevervangende middelen gebruikt worden.

Bij stoppen met roken begint de patiënt met het slikken van bupropion als hij nog rookt en wordt een stopdatum afgesproken in de tweede week. De begindosering is 150 mg eenmaal daags gedurende 6 dagen, ‘s morgens innemen; daarna 150 mg tweemaal daags (met een interval van 8 uur). Bij verminderde lever- of nierfunctie en bij ouderen 150 mg eenmaal daags. De behandelduur is 7 tot 9 weken, in individuele gevallen langer. Nadien wordt de dosering afgebouwd.

Het advies is bupropion niet voor het slapen in te nemen om de kans op slaapstoornissen (slapeloosheid) te verminderen.

Nortryptiline is niet geregistreerd als middel voor stoppen met roken, maar in een dosering van 75 mg per dag wel effectief gebleken. Start als de patiënt nog rookt met 25 mg eenmaal daags. Na 3 dagen 50 mg eenmaal daags, na weer 3 dagen 75 mg eenmaal daags. Op dag 7 of 8 stopt de patiënt met roken. Gedurende 6 tot 12 weken slikt de patiënt 75 mg notryptiline eenmaal daags en stopt daarna. Afbouwen is niet noodzakelijk. Bij ouderen en adolescenten geldt circa de helft van de dosering voor volwassenen (dus opbouwen met stappen van 10 mg tot 30 à 40 mg per dag). Een recent myocardinfarct geldt als contra-indicatie.

Varenicline werkt op de receptor waar nicotine ook aan hecht, maar bindt sterker en zorgt er zo voor dat nicotine de hersenen minder kan stimuleren.

Start de behandeling als de patiënt nog rookt en stel een streefdatum vast om te stoppen met roken na 1-2 weken behandelen. Voor volwassenen is de begindosering 0,5 mg eenmaal daags gedurende 3 dagen; daarna 0,5 mg tweemaal daags gedurende 4 dagen. De onderhoudsdosering is 1 mg tweemaal daags. De behandelduur is 12 weken, in sommige gevallen 24 weken. Bij een groot risico van terugval naar het roken kan bij patiënten die na 12 weken met succes zijn gestopt met roken, de behandeling zonodig nog 12 weken worden voortzet. De dosering moet worden afgebouwd bij een groot risico van terugval naar het roken. Bij ernstige nierfunctiestoornis (creatinineklaring < 30 ml/min) moet de dosering verlaagd worden tot maximaal 0,5-1 mg eenmaal daags. De meest voorkomende bijwerking is misselijkheid en wordt bij 29% van de patiënten genoemd. Voorzichtigheid is geboden bij ernstige psychiatrische aandoeningen zoals schizofrenie, bipolaire stoornis en ernstige depressieve stoornis (omdat de veiligheid niet is vastgesteld).