Top

Gepubliceerd in:

01-12-2006 | Artikelen

Cognitieve problemen na hormonale therapie voor borstkanker?

Auteurs: dr. Sanne Schagen, dr. Baudewijntje Kreukels, drs. Christien Schilder

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 6/2006

Abstract

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Naar schatting één op de negen vrouwen krijgt vroeger of later te maken met deze ziekte. Naast locale therapieën, zoals chirurgische verwijdering van de tumor en bestraling van het gebied rond de tumor, spelen systemische therapieën, zoals chemotherapie en hormonale therapie een belangrijke rol in de behandeling. Echter, deze therapieën kunnen veelal vervelende bijwerkingen hebben, zoals misselijkheid en haaruitval (vooral bij chemotherapie) en opvliegers (vooral bij hormonale therapie). Ook kampt een deel van de patiënten met klachten over cognitieve functies, zoals geheugen en concentratie.

vorige artikel Preklinische psychiatrie: diermodellen voor depressie

volgende artikel Signalement

Eberling, J.L., Wu, C., Tong-Turnbeaugh, R. & Jagust, W.J. (2004). Estrogen- and tamoxifen-associated effects on brain structure and function. Neuroimage., 21, 364–371.

Ernst, T., Chang, L., Cooray, D., Salvador, C., Jovicich, J., Walot, I. et al. (2002). The effects of tamoxifen and estrogen on brain metabolism in elderly women. J.Natl.Cancer Inst., 94, 592–597.

Espeland, M.A., Rapp, S.R., Shumaker, S.A., Brunner, R., Manson, J.E., Sherwin, B.B. et al. (2004). Conjugated equine estrogens and global cognitive function in postmenopausal women: Women's Health Initiative Memory Study. jama, 291, 2959–2968.

Ganz, P.A., Castellon, S.A. & Silverman, D.H. (2002). Estrogen, tamoxifen, and the brain. J.Natl.Cancer Inst., 94, 547–549.

Hampson, E. (1990). Variations in sex-related cognitive abilities across the menstrual cycle. Brain Cogn, 14, 26–43.

Hausmann, M., Slabbekoorn, D., Van Goozen, S.H., Cohen-Kettenis, P.T. & Gunturkun, O. (2000). Sex hormones affect spatial abilities during the menstrual cycle. Behav.Neurosci., 114, 1245–1250.

Hogervorst, E., Yaffe, K., Richards, M. & Huppert, F. (2002). Hormone replacement therapy for cognitive function in postmenopausal women. Cochrane.Database.Syst.Rev., CD003122.

Jenkins, V., Shilling, V., Fallowfield, L., Howell, A. & Hutton, S. (2004). Does hormone therapy for the treatment of breast cancer have a detrimental effect on memory and cognition? A pilot study. Psychooncology, 13, 61–66.

LeBlanc, E.S., Janowsky, J., Chan, B.K. & Nelson, H.D. (2001). Hormone replacement therapy and cognition: systematic review and meta-analysis. jama, 285, 1489–1499.

Maki, P.M., Rich, J.B. & Rosenbaum, R.S. (2002). Implicit memory varies across the menstrual cycle: estrogen effects in young women. Neuropsychologia, 40, 518–529.

Norbury, R., Cutter, W.J., Compton, J., Robertson, D.M., Craig, M., Whitehead, M. et al. (2003). The neuroprotective effects of estrogen on the aging brain. Exp.Gerontol., 38, 109–117.

Paganini-Hill, A. & Clark, L.J. (2000). Preliminary assessment of cognitive function in breast cancer patients treated with tamoxifen. Breast Cancer Res.Treat., 64, 165–176.

Phillips, S.M. & Sherwin, B.B. (1992a). Variations in memory function and sex steroid hormones across the menstrual cycle. Psychoneuroendocrinology, 17, 497–506.

Phillips, S.M. & Sherwin, B.B. (1992b). Effects of estrogen on memory function in surgically menopausal women. Psychoneuroendocrinology, 17, 485–495.

Sherwin, B.B. (1988). Estrogen and/or androgen replacement therapy and cognitive functioning in surgically menopausal women. Psychoneuroendocrinology, 13, 345–357.

Verghese, J., Kuslansky, G., Katz, M.J., Sliwinski, M., Crystal, H.A., Buschke, H. et al. (2000). Cognitive performance in surgically menopausal women on estrogen. Neurology, 55, 872–874.

Wise, P.M. (2006). Estrogen therapy: does it help or hurt the adult and aging brain? Insights derived from animal models. Neuroscience, 138, 831–835.

Zec, R.F. & Trivedi, M.A. (2002). The effects of estrogen replacement therapy on neuropsychological functioning in postmenopausal women with and without dementia: a critical and theoretical review. Neuropsychol.Rev., 12, 65–109.

Titel: Cognitieve problemen na hormonale therapie voor borstkanker?
Auteurs: dr. Sanne Schagen
dr. Baudewijntje Kreukels
drs. Christien Schilder
Publicatiedatum: 01-12-2006
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Neuropraxis / Uitgave 6/2006
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03079111

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Abstract

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 6/2006

De neurale groepselectietheorie: over het samenspel van aanleg en omgeving tijdens de ontwikkeling van motoriek

Signalement

Diffusion Tensor Imaging: wat kan er mee?

Een neus voor vooruitgang

Cognitieve revalidatie in Nederland: verleden, heden en toekomst

Woorden vooraf