Skip to main content
Bohn Stafleu van Loghum
ZOEKEN
MENU 1 2 3 4
Top

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk

Gepubliceerd in:
Ernstige psychiatrische aandoeningen: reflecties op het concept hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2021 | OriginalPaper | Hoofdstuk

14. Zwakbegaafdheid, lichte verstandelijke beperking en EPA

Auteurs : Dr. J. E. L. Van Der Nagel, Prof. dr. R. Didden, Dr. J. Wieland, I. Berger, Drs. M. van der Hout

Gepubliceerd in: Ernstige psychiatrische aandoeningen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Een aanzienlijk deel van de patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening heeft ook zwakbegaafdheid of een lichte verstandelijke beperking. Herkenning van deze comorbiditeit en het daarop aanpassen van bejegening en behandeling is essentieel voor een goed behandeltraject. Dit hoofdstuk geeft professionals in de ggz hiervoor de nodige handvatten.
vorige hoofdstuk Autisme & psychische ontregeling
volgende hoofdstuk Stoornis in het gebruik van een middel
Literatuur
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC: APA.
Bellemans, T., Hoek, P., Scheffers, M., Van Busschbach, J., & Didden, R. (2016). Psychomotorische therapie bij mensen met een licht verstandelijke beperking en problemen met emotie- en agressieregulatie. Een systematische literatuur review. Directieve Therapie, 36, 148–168.
Berger, I., Van der Hout, M., Hoogenboom, A. M. C. H., Berger, E., & Mulder, C. L. (2019). Aanpassingen in behandeling van patiënten met ernstig psychiatrische aandoeningen en een licht verstandelijke beperking: Een kwalitatief onderzoek. Tijdschrift voor Psychiatrie, 61, 375–383. PubMed
Comer-HaGans, D., Weller, B., Story, C., & Holton, J. (2020). Developmental stages and estimated prevalence of coexisting mental health and neurodevelopmental conditions and service use in youth with intellectual disabilities: 2011–2012. Journal of Intellectual Disability Research, 64, 185–196. CrossRef
De Kuijper, G. M. (2017). Voorschrijven van psychofarmaca aan mensen met een verstandelijke beperking. Psyfar, 2, 9–17.
De Wit, M., Moonen, X., & Douma, J. (2011). Richtlijn effectieve interventies LVB: Aanbevelingen voor het ontwikkelen, aanpassen en uitvoeren van gedragsveranderende interventies voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Utrecht: Landelijk Kenniscentrum LVG.
Didden, R., Troost, P., Moonen, X., & Groen, W. (Eds.). (2016). Handboek psychiatrie en lichte verstandelijke beperking. Utrecht: De Tijdstroom.
Emerson, E., Einfeld, S., & Stancliffe, R. J. (2010). The mental health of young children with intellectual disabilities or borderline intellectual functioning. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 45, 579–587. CrossRef
Einfeld, S., Ellis, L., & Emerson, E. (2011). Comorbidity of intellectual disability and mental disorder in children and adolescents: A systematic review. Journal of Intellectual and Developmental Disabilities, 36, 137–143. CrossRef
Fletcher, R., Barnhill, J., & Cooper, S. A. (Eds.). (2016). Diagnostic manual – intellectual disability – 2. A textbook of diagnosis of mental disorders in persons with intellectual disability. Washington, DC: NADD.
Frederiks, B. J. M., Van Hooren, H. R., & Moonen, X. M. H. (2009). Nieuwe kansen voor het Burgerschapsparadigma. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen, 35, 3–30.
Hassiotis, A., Strydom, A., & Hall, I. (2008). Psychiatric morbidity and social functioning among adults with borderline intelligence living in private households. Journal of Intellectual Disability Research, 52, 95–106. PubMed
Kaal, H., Nijman, H., & Moonen, X. (2015). SCIL, screener voor intelligentie en licht verstandelijke beperking. Amsterdam: Hogrefe.
Kroon, A. C. C., Frielink, N., & Embregts, P. J. C. M. (2016). Sterker dan de kick. Een handleiding voor trainers. Gennep: Dichterbij.
Kruisdijk, S., Jonker, F., Goedhard, L., & Nijman, H. (2019). Licht verstandelijke beperking in de DSM-5: Het belang van adaptief functioneren. De Psycholoog, 54, 34–42.
Mazza, M., Rossetti, A., Crespi, G., & Clerici, M. (2020). Prevalence of co-occurring mental disorders in adults and adolescents with intellectual disability: A systematic review and meta-analysis. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 33, 126–138. CrossRef
Mevissen, L., Didden, R., & De Jongh, A. (2018). Diagnostisch interview trauma en stressoren – LVB. Zwolle: Accare.
Mulder, M. (2017). Weet wat je kan. Handleiding voor trainers. Zwolle: Trajectum.
Neijmeijer, L. (2015). Modelbeschrijving (Flexibele) ACT LVB. Herziene versie. Utrecht: Trimbos Instituut.
Neijmeijer, L. J., Didden, R., Nijman, H. L. I., & Kroon, H. (2018). Assertive Community Treatment for people with mild intellectual disability or borderline intellectual functioning and mental health problems or challenging behavior: State of the arte and implementation in the Netherlands. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 15(4), 329–342. CrossRef
Netwerk Gewoon Meedoen. (2017). Handreiking (vroeg)signalering van een licht verstandelijke beperking (LVB) en zwakbegaafdheid. Utrecht: Landelijk Kenniscentrum LVB.
Nieuwenhuis, J., Noorthoorn, E., Nijman, H., Naarding, P., & Mulder, C. (2017). A blind spot? Screening for mild intellectual disability and borderline intellectual functioning in admitted psychiatric patients. PLoS ONE, 12, e0168847. CrossRef
Rot, E. J. W. (2013). Handreiking balans in beeld. Jongeren met een licht verstandelijke beperking uitdagen, zonder hen te overvragen of ondervragen. Utrecht: Kennisplein Gehandicaptensector.
Schijven, E. P., Van der Nagel, J. E. L., Lammers, J., & Poelen, E. A. P. (2014). Trainershandleiding take it personal!: Een interventie voor middelengebruik en comorbide gedragsproblemen voor jongeren met een licht verstandelijke beperking. Nijmegen: Pluryn.
Seelen-De Lang, B., Smits, H., Penterman, B., Noorthoorn, E., Nieuwenhuis, J., & Nijman, H. (2019). Screening for intellectual disabilities and borderline intelligence in Dutch outpatients with severe mental illness. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 32, 1096–1102. PubMed
Thompson, J. R., Bradley, V. J., Buntinx, W. H. E., Schalock, R. L., Shogren, K. A., Snell, M. E., et al. (2009). Conceptualizing supports and the support needs of people with intellectual disability. Intellectual Developmental Disabilities, 47, 135–146. CrossRef
Van Eeghen, A. M., Huisman, S. A., Van Goethem, G., & Boot, E. (2019). Somatische comorbiditeit bij kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking en een psychiatrische aandoening. Tijdschrift voor Psychiatrie, 61, 773–778. PubMed
Van Der Nagel, J. E. L., & Kiewik, M. (2016). CGT+, Cognitieve gedragstherapeutische behandeling voor problematisch middelengebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Utrecht: Perspectief.
Van Der Nagel, J., Kiewik, M., Van Dijk, M., De Jong, C., & Didden, R. (2011). Handleiding SumID-Q: Meetinstrument voor het in kaart brengen van middelengebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Deventer: Tactus.
Van Der Nagel, J. E. L., Van Dijk, M., Kemna, L. E. M., Barendregt, C., & Wits, E. (2017). (H)erkend en juist behandeld, Handreiking voor implementatie en uitvoering van een LVB-vriendelijke intake in de verslavingszorg. Utrecht: Perspectief.
Vermeulen, K., & Vogels, A. (2019). Gedragsfenotypes en recente ontwikkelingen in het genetisch onderzoek. Tijdschrift voor Psychiatrie, 61, 779–785. PubMed
Wechsler, D. (2012). WAIS-IV-NL. Wechsler Adult Intelligence Scale. Fourth Edition. Nederlandstalige bewerking. Technische handleiding. Amsterdam: Pearson Assessement and Information B.V.
Wieland, J., Aldenkamp, E. A., & Van den Brink, A. (2017). Behandeling van patiënten met een laag IQ in de GGZ. Beperkt Begrepen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. CrossRef
Kraijer, D., & Plas, J. (2014). Handboek psychodiagnostiek en beperkte begaafdheid. Amsterdam: Pearson.
Nieuwenhuis, J. G., Smits, H. J. H., Noorthoorn, E. O., Mulder, C. L., Penterman, E. J. M., & Nijman, H. L. I. (2019). Not recognized enough: The effects and associations of trauma and intellectual disability in severely mentally ill outpatients. European Psychiatry, 58, 63–69. CrossRef
Metagegevens
Titel
Zwakbegaafdheid, lichte verstandelijke beperking en EPA
Auteurs
Dr. J. E. L. Van Der Nagel
Prof. dr. R. Didden
Dr. J. Wieland
I. Berger
Drs. M. van der Hout
Copyright
2021
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Ernstige psychiatrische aandoeningen

Print ISBN: 978-90-368-2585-6

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2586-3

Copyright: 2021

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2586-3_14