Skip to main content
Top

2003 | Boek

Zorggerichte verplegende elementen

Werkboek voor kwalificatieniveau 3, uitstroomvariant Verzorgende IG

Auteurs: A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Boekenserie : Zorggericht

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Zorgcategorie: revaliderende zorgvragers Setting:verpleeghuis Korte inhoud: In deze casus staan de werkzaamheden van de verzorgende IG in deze zorgsetting centraal. Verschillende handelingen van deelkwalificatie 304, Verplegende Elementen, komen aan bod. Deze casus gaat over een zorgvrager met diabetes en zijn zelfzorgtekorten op het gebied van zelfregulatie van insuline. Verder krijg je door het werken aan deze casus inzicht in de regelingen over de wettelijke aansprakelijkheid van de verzorgende individuele gezondheidszorg (VIG'er).

Inhoudsopgave

Voorwerk

Casus De Waayenborg

Casus De Waayenborg
Samenvatting
Verpleeghuis De Waayenborg is een verpleeghuis waar zowel somatisch zieken als psychogeriatrische zorgvragers verblijven. Oorspronkelijk is het verpleeghuis gebouwd aan de rand van een middelgrote stad. Door de jaren heen echter is de stad uitgebreid met buitenwijken, zodat het verpleeghuis nu in een woonwijk ligt. De woonwijk heeft een eigen nabijgelegen winkelcentrum op loopafstand van het verpleeghuis. De verbinding met de stad is met de fiets en het openbaar vervoer goed te doen. Doordat de uitvalswegen van en naar de stad bij de woonwijk lopen, is het verpleeghuis met de auto makkelijk te bereiken voor mensen van buitenaf. Dit is prettig voor zowel personeel als bezoek.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Je hebt al eerder kennis kunnen maken met de bewoners van verpleeghuis Waayenborg. In dit werkboek volgen we één van de bewoners, meneer Klaarbeek en Sharon, net derdejaarsleerling die meneer Klaarbeek onder begeleiding heeft opgenomen. De gezondheidsproblemen van meneer Klaarbeek zijn de laatste tijd verergerd en hij heeft moeite om hiermee om te gaan. Sharon heeft onder meer als taak hem te begeleiden en te ondersteunen bij een effectieve revalidatie.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Verzorgende IG en de Wet BIG
Samenvatting
Verder zal Sharon meneer Klaarbeek gaan ondersteunen bij het spuiten van de insuline. Samen zullen zij uitzoeken hoe meneer Klaarbeek zelfstandig de insuline kan spuiten.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Laboratoriumonderzoek van bloed en urine
Samenvatting
Sharon bespreekt haar informatie en observaties in een multidisciplinair overleg (MDO) en er wordt afgesproken dat er een onderzoek komt naar de urineproductie (24-uurs urine) en dat er een aantal keer de bloedsuikercontrole zal plaatsvinden.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Subcutaan injecteren van insuline
Samenvatting
Door de gesprekken merkte Sharon op dat meneer Klaarbeek zich lang niet altijd fit voelt. Voor de amputatie heeft hij daar ook regelmatig last van gehad. Het kostte hem grote moeite zich aan zijn dieet te houden. Bovendien ging het spuiten van de insuline met de insulinepen steeds moeizamer: hij kon haast niets meer zien. Daardoor was hij regelmatig ontregeld. Hij heeft nooit geleerd om zijn insulinegebruik zelf te controleren.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 De verzorging van een zwarte wond
Samenvatting
Een jaar geleden ontdekte de verzorgende bij het nagels knippen een zwart wondje aan de rechter grote teen van meneer Klaarbeek. In overleg met de huisarts werd wondverzorging afgesproken. Tijdens de wondverzorging had meneer Klaarbeek veel pijn. Ondanks de ingezette behandeling werd het wondje steeds groter. De huisarts heeft uiteindelijk met assistentie van de verzorgende IG het zwarte weefsel verwijderd en nieuwe afspraken gemaakt over de wondverzorging. Dit leverde helaas niet het gewenste resultaat op. Uiteindelijk kwam meneer Klaarbeek bij de chirurg in behandeling en is zijn onderbeen geamputeerd.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 Zwachtelen bij amputatie
Samenvatting
Na verloop van tijd voelt meneer Klaarbeek zich beter en is meer gemotiveerd voor zijn revalidatie. Toch blijft de prothese pijn doen bij het dragen en oefenen. Als de fysiotherapeut alles goed bekijkt, blijkt dat de stomp oedemateus is en nog niet in model voor het dragen van de prothese. De stomp zal gezwachteld worden door de fysiotherapeut en hij zal dit vervolgens aan Sharon leren.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 4) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Casus Naima Elbasi

Casus Naima Elbasi
Samenvatting
Als Naima Elbasi de sleutel in de voordeur steekt is het halfelf ’s avonds. “Hè hè ,” zucht ze, “even zitten.” Mo, de kat, draait om haar benen. “Of wil jij eerst wat eten Mo? Vooruit dan maar.” Ze loopt door naar de keuken, geeft de kat haar brokjes en pakt vervolgens een glas fris voor zichzelf. Dan gaat ze de woonkamer in en ploft op de bank. Het was een lange dag vandaag.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Naima Elbasi werkt in de thuiszorg en heeft de zorg voor een aantal vaste zorgvragers. Naast de basiszorg die zij verleent, heeft zij ook zorgvragers die verpleegtechnische zorg nodig hebben. Naima is verzorgende IG en kan dus zelfstandig deze zorgvragers de nodige verpleegtechnische zorg verlenen. Dat is voor Danië lle erg prettig, omdat zij zal afstuderen in deze deelkwalificatie. Zij kan zich daar nu alvast op voorbereiden. Er is veel te leren, want Naima heeft zorgvragers met zeer verschillende aandoeningen en zorgvragen. Zo is er een zorgvrager met COPD die medicatie krijgt per inhalatie. Er moet nog sputumonderzoek gedaan worden. Ook is er een zorgvrager die binnenkort een ileostoma krijgt. Zij moet voorbereid worden op deze ingreep en daarna leren de stoma te verzorgen. En de mevrouw met MS heeft sinds kort een suprapubiskatheter, dat vraagt ook de nodige zorg.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 De specifieke zorg bij COPD
Samenvatting
Meneer Maukar is al jaren COPD-patiënt. Meneer Maukar gebruikt inhalatiemedicatie, wat hij zelfstandig regelt. Alleen als één van zijn medicijnen bijna op is, overlegt hij met Naima om nieuwe te bestellen. Meneer Maukar heeft de laatste tijd regelmatig meer last van benauwdheid dan anders. Naima heeft, in overleg met meneer Maukar, contact opgenomen met de longarts. De arts heeft opdracht gegeven nog deze week een sputumkweek op te vangen, dan kan meneer Maukar volgende week voor controle langskomen. Naima wilde dit vanmiddag met meneer Maukar bespreken, ze kon niet achterhalen of hij dit onderzoekje eerder heeft meegemaakt.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Laboratoriumonderzoek van ontlasting en het geven van een darmspoeling
Samenvatting
Bij mevrouw Plantinga is de ziekte van Crohn vastgesteld en ze is gisteren uit het ziekenhuis ontslagen. Het darmspoelen wat steeds gedaan is heeft weinig effect gehad. De laatste uitslag van het fecesonderzoek was negatief.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Een darmstoma
Samenvatting
Bij mevrouw Plantinga is de ziekte van Crohn vastgesteld en ze is gisteren uit het ziekenhuis ontslagen. Het darmspoelen wat steeds gedaan is heeft weinig effect gehad. De laatste uitslag van het fecesonderzoek was negatief.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Darmirrigatie
Samenvatting
Danië lle schrijft: ‘Het wasweer een drukke en boeiende dag. Ik vind het knap van Naima dat ze ondanks de drukte toch veel persoonlijke aandacht aan de zorgvragers geeft. Zo wil ik het later ook.’ Bijvoorbeeld bij mevrouw Plantinga.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 Een suprapubische katheter verzorgen
Samenvatting
In overleg met de behandelend arts heeft Dorien een verblijfskatheter gekregen. Dit leek een verbetering, maar ze kreeg steeds vaker last van blaasontsteking. Bovendien irriteerde de katheter haar huid. Sinds een paar maanden heeft Dorien een suprapubiskatheter. Deze functioneert erg goed. Ze voelt zich een stuk prettiger als ze op pad gaat.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 24) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Casus Duizendschoon

Casus Duizendschoon
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 24) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Het grootste deel van deze casus komt je waarschijnlijk bekend voor. In deze casus vind je nadere informatie om vaardigheden die je als verzorgende IG gaat leren te behandelen. De casus handelt naast de begrippen bevoegd en bekwaam over de groepsprocessen die het leefklimaat beïnvloeden. Twee zorgvragers komen wat uitgebreider in beeld door de specifieke zorg die zij nodig hebben. Als eerste mevrouw De Kleijn, een zorgvrager die een urineweginfectie krijgt en vervolgens de nodige zorg behoeft. De vraag onder welke omstandigheden (bij incontinentie?) je iemand een katheter kan geven komt aan de orde. De tweede zorgvrager is mevrouw Seinen; zij krijgt zuurstof toegediend.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Verzorgende IG, bevoegd en bekwaam
Samenvatting
Sofie Cappendijk werkt al drie jaar als verzorgende IG in het centrum op de afdeling Duizendschoon. Sofie werkt vandaag samen met Stella. Stella is herintreedster en werkt parttime 35%. Vroeger was ze ziekenverzorgster. Na er vijftien jaar ‘uit’ te zijn geweest heeft ze vorig jaar een herintredercursus gedaan.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Samen wonen
Samenvatting
Sofie Cappendijk werkt al drie jaar met veel plezier als verzorgende in het centrum op de afdeling Duizendschoon, een van de afdelingen met vooral psychogeriatrische bewoners. Het is een modern gebouw met veel licht en ruimte en de sfeer is goed. Een van de dingen die ze goed vindt in dit centrum is dat er in de benadering van de ouderen rekening wordt gehouden met de vier stadia van dementie. Sofie vindt dat er nog veel te bereiken is bij demente ouderen, als je ze maar op de juiste manier benadert. Er worden veel activiteiten georganiseerd, zoals knutselen en samen koken. Daarbij wordt er veel gezongen en gelachen met en door de bewoners.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Mevrouw De Kleijn; afnemen van een urinekweek
Samenvatting
Mevrouw De Kleijn gaat vaak naar het toilet. Als ze net geweest is zegt ze opnieuw dat ze naar het toilet moet. Als je daar niks van zegt gaat ze weer. Niemand weet of ze elke keer een plas doet. ’s Nachts draagt ze incontinentiemateriaal. Gemiddeld drie keer in de week is ze overdag nat. Ze schaamt zich als ze nat is en verschoont zichzelf. De verzorging vindt dan soms nat incontinentiemateriaal in haar bed of in de kast of vindt een onderbroek in de afvalemmer. De laatste paar dagen maakt Sofie zich ongerust over haar. Ze gaat nog vaker dan anders naar het toilet en gisteren hoorde een verzorgende van de dagdienst haar op het toilet pijnlijk kreunen. In het natte incontinentieverband dat Sofie vanochtend vindt lijkt de kleur afwijkend. Mevrouw De Kleijn blijkt koorts te hebben en blijft op advies van de huisarts voorlopig in bed. Sofie vangt volgens zijn voorschrift een urinekweek op via eenmalige katheterisatie, omdat het ondoenlijk blijkt mevrouw De Kleijn te instrueren om een ‘midstream’ urine op te vangen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Mevrouw De Kleijn: verzorgen van een verblijfskatheter en blaasspoelen
Samenvatting
Later komt meneer De Kleijn bij Sofie om te praten over de situatie van zijn vrouw. Hij maakt zich ernstig ongerust en vraagt of de dokter al heeft teruggebeld over de uitslag van de urinekweek. Verder wil hij graag praten over de incontinentie van zijn vrouw. Het gaat hem erg aan het hart dat ze zich voor die grote ‘luiers’ schaamt. Laatst had hij van kennissen gehoord over een slangetje in de blaas en hij vraagt of dat misschien een betere oplossing is. Als Sofie wil uitleggen dat een katheter ook risico’s heeft, belt de huisarts over de uitslag. Mevrouw De Kleijn heeft inderdaad een urineweginfectie. Hij zal een antibioticum voorschrijven. Omdat mevrouw De Kleijn haar incontinentiemateriaal steeds afdoet, wordt besloten haar een verblijfskatheter te geven. Dan kan ook eenmaal daags de blaas worden gespoeld.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 Mevrouw Seinen: zuurstof toedienen
Samenvatting
Eigenlijk had Sofie direct omhalfacht willen beginnen bij mevrouw Seinen. Zij is vrijwel niet meer aanspreekbaar en moet intensief verzorgd worden. Ze kan niet meer uit bed komen. Het is dus belangrijk haar goed te verzorgen en passief te bewegen. Ze ligt op een speciaal matras en haar huisarts komt dagelijks langs. De familie van mevrouw Seinen, dochters die in de buurt wonen, komen ook veel. Ze weten dat het waarschijnlijk niet lang meer zal duren.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 45) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Casus De heer Kamminga

Casus De heer Kamminga
Samenvatting
In het uitgestrekte landschap met weilanden en akkers ligt, tussen een rijtje bomen, de oude boerderij van meneer Kamminga. Jaar in, jaar uit heeft ‘boer Kamminga’ zoals hij in het dorp nog altijd genoemd wordt, daar zijn koeien laten grazen. Drie jaar geleden, vlak voor zijn tachtigste verjaardag, zijn de meeste van zijn koeien verkocht. Het melken van 150 koeien met verouderde melkmachines was al veel langer te zwaar voor hem en zijn vrouw. Het ging echt niet meer. Meneer Kamminga werd steeds benauwder bij inspanning, had dikke enkels en zijn bloeddruk steeg. Zijn huisarts, Geels, stelde ‘hartfalen’ vast en adviseerde hem dringend rustiger aan te doen. Hij begon met medicijnen waarvan hij veel moest plassen en een natriumarm dieet. Zijn jongste zoon, Berend, regelde de zakelijke kant van de verkoop van het bedrijf. Berend en zijn twee dochters Stientje en Gerda hadden al veel langer aangedrongen op verkoop, ook van de boerderij.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Deze casus over geriatrische zorg is voor de differentiatie verzorgende IG aangevuld met nieuwe informatie. Vanuit deze nieuwe informatie worden opdrachten en vaardigheden naar voren gebracht die je als verzorgende IG moet kennen en kunnen. De zorg rond sondevoeding en maagsonde, de zorg rond tracheastoma en de zorg rond uitzuigen van de mond- en keelholte zijn de verpleegtechnische vaardigheden waar het om draait in deze situatie. Daarnaast is er aandacht voor het dagprogramma en eerste hulp en begeleiding bij gedragsproblemen in een complexe situatie zoals deze is ontstaan bij meneer Kamminga.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Een zinvolle dag
Samenvatting
Meneer Kamminga is gewend elke dag om vijf uur op te staan. Marian, leerling verzorgende, komt deze donderdagochtend langs en zegt dat hij kan uitslapen. Dá t heeft hij zijn levenlang niet gedaan, dus wacht hij tot het ontbijt van acht uur. Hij heeft vaak een foto van de boerderij in zijn hand. Van Zanten heeft deze laten maken.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Tracheastoma
Samenvatting
Mevrouw Tienstra is een weduwe van 75 jaar. Sinds twee jaar heeft ze een tracheastoma. Gelukkig is ‘al het kwaad’, zoals mevrouw Tienstra dat zelf verwoordt, eruit gesneden. Voor de verzorging van de tracheacanule heeft ze hulp nodig. Ze kan het zelf wel leren, maar ze vindt het nog altijd een beetje eng. Na de spraakrevalidatie met de voice-button gaat praten haar nu iets gemakkelijker af.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Sondes en sondevoeding
Samenvatting
Als Marian om halfnegen bij meneer Kamminga op de kamer komt, ziet ze het ontbijt bijna onaangeroerd staan. “Wat is dat nou? Alweer geen zin in eten! Het is erg belangrijk hoor, dat u goed eet en drinkt. Zo verzwakt u toch alleen maar,” zegt zij corrigerend. Ze gaat met een zucht zitten, snijdt de twee boterhammen die er nog liggen in kleine stukjes en begint meneer Kamminga te ‘voeren’. “Kom op, even doorzetten, al is het zoutarm, u heeft de voedingsstoffen echt nodig.”
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Over gedragsproblemen
Samenvatting
Plotseling slaat meneer Kamminga kwaad de vork uit de hand van Marian en veegt met zijn andere hand het bord van tafel dat kletterend in stukken op de grond valt. Geschrokken reageert Marian: “U hoeft toch niet te gaan slaan als u niet wilt.” Ze loopt een beetje beverig weg.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 Uitzuigen
Samenvatting
In het daaropvolgende weekend komen op zondag Berend en Stientje op bezoek. Het is zeker vier maanden geleden dat ze voor het laatst hun vader hebben gezien. Vooral Berend heeft zich al die tijd steeds wel een beetje schuldig gevoeld, hij heeft als oudste zoon de zaken erdoor gedrukt. Maar ja, hij wist toch ook echt niet hoe het anders had gemoeten. Gerda, de jongste dochter had hem gebeld en gezegd dat hij en Stientje zelf maar eens moesten gaan kijken hoe pa erbij lag. Intussen is meneer Kamminga sterk verzwakt. Hij heeft niet meer de kracht om goed op te hoesten en wordt daarom regelmatig uitgezogen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 66) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Casus Henk de Lange

Casus Henk de Lange
Samenvatting
Henk de Lange klopt de sneeuw van zijn jas als hij De Klaver binnengaat, een sociowoning aan de rand van een dorp. De Klaver is een onderdeel van de Groene Weyde, een instelling voor verstandelijk gehandicapten die ongeveer twee kilometer buiten het dorp ligt. Henk werkt nu ongeveer twee jaar in deze woonvoorziening met een groep volwassen matig verstandelijk gehandicapten. Henk is destijds gevraagd om als groepsleider in de Klaver te gaan werken. Zijn eindscriptie voor de opleiding tot verzorgende (zo’n drie jaar geleden) had als onderwerp Integratie van verstandelijk gehandicapten in de woonwijk. Het leek Henk een uitdaging mee te werken bij het opzetten van deze woonvoorziening, vooral omdat het een selfsupporting woon- en werkeenheid zou worden. De groep kan gebruikmaken van de faciliteiten en medische diensten, maar verder draait de groep op zich zelf. Koken, wassen, schoonhouden zijn werkzaamheden die de groepsleden met elkaar verrichten. Henk heeft het nog steeds naar zijn zin, hoewel hij de laatste tijd wat spanningen en ergernissen voelt in het team. Bijvoorbeeld over de benadering van Liesje, een bewoonster die de laatste tijd gedragsproblemen heeft.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Ken je het verhaal van Henk of komen de situatie en gebeurtenissen je bekend voor? In dit werkboek ga je dieper in op een aantal situaties in de casus van Henk de Lange en de bewoners van de Klaver. Deze situaties helpen je om inzicht te krijgen in het uitvoeren van een aantal risicovolle handelingen. Risicovolle handelingen zijn verpleegtechnische handelingen, die niet onderWet BIG vallen, maar ze worden wel als belangrijke verpleegtechnische handelingen gezien. Onverwachte situaties kunnen zich in elke zorgsetting voordoen. Bij verstandelijk gehandicapten moet je voorbereid zijn op het inslikken van niet-eetbare zaken en het verbinden van diverse typen verwondingen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Verzorgende IG/wetgeving BOPZ
Samenvatting
Rond tien uur gaan de laatste bewoners naar bed. David helpt Gerben met zijn bedhekken. Hij heeft deze nodig om zich veilig te voelen. Hij slaapt nogal onrustig en is al twee keer uit bed gevallen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Zorg voor medicatie
Samenvatting
Henk fietst terug naar de Klaver en zet de medicatie voor de middag klaar. Tussen de middag komen de bewoners lunchen waarna ze weer opgehaald worden door het pendelbusje. Alleen Arjen blijft sinds een maand ’s middags thuis.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Toedienen van rectale medicatie
Samenvatting
Om negen uur ’s avonds deelt Henk de medicatie uit, Gerben moet op tijd zijn medicatie innemen in verband met epilepsie. Neemt hij ze te laat in dan volgt er steevast een toeval.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Hulp in acute situaties
Samenvatting
Een aantal dagen later heeft het flink gesneeuwd. ’s Middags als Henk en David werken vraagt Frederika of ze nu gaan sleeën. Gerben, Frederika, Mark, Jan, Liesje, Henk en David gaan naar buiten met de slee. Mark zit op de slee, Henk zegt dat David en hij samen om de beurt de slee de tuin door zullen trekken. Liesje zegt: “ik eerst”, “nee”, zegt Henk, “Mark zit er al joh”. Waarop Liesje een keiharde trek aan de slee geeft, de slee kantelt, de punt van de slee komt op het hoofd van Mark terecht en binnen een paar minuten is de sneeuw rondom Mark rood. Hij heeft een snee in zijn voorhoofd. Gerben zit op zijn knieën in de sneeuw te huilen en te wiegen, Jantina kijkt met een lijkbleek gezicht naar Mark, Jan loopt heen en weer mompelend “wat een drama, drama”.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 Maagspoelen
Samenvatting
Wanneer de koekjes op zijn, is Liesje haar boosheid nog niet kwijt en zoekt zij naar wat anders om op te eten. Zij vindt niets eetbaars en pakt dan de korrels, die in de plantenbakken met hydrocultuur liggen. Sannie ziet net op tijd wat Liesje wil doen en neemt haar direct mee naar haar kamer. Zij praat even met Liesje over haar teleurstelling. Liesje blijft nog een half uurtje op haar kamer. Wanneer zij weer terugkomt in de huiskamer lijkt ze weer gekalmeerd en gaat bij de rest zitten. Sannie bedenkt zich ondertussen of zij wel weet wat ze had moeten doen als Liesje wel de korrels had opgegeten. Misschien had haar maag wel gespoeld moeten worden?
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 86) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Casus Jasmijn de Windt

Casus Jasmijn de Windt
Samenvatting
Met een oorverdovend lawaai rinkelt de wekker. Ineke slaat geeuwend in het rond, in de hoop de wekker te raken en dat lukt gelukkig. Ze staat zuchtend op. Met opstaan heeft ze altijd moeite, met naar bed gaan ook trouwens. Toen ze nog thuis woonde riep haar moeder haar altijd ’s morgens en zette een kopje thee voor haar klaar. Sinds enkele weken woont ze op zichzelf en is ze er zelf verantwoordelijk voor om op tijd te zijn. Dat valt niet altijd mee, met een 36-urige werkweek, boodschappen doen, eten koken, het huis op orde houden. Ze springt onder de douche, neemt een snel ontbijt en haast zich naar de schuur om haar fiets te pakken. Fluitend fietst ze naar haar werkadres. Ze werkt al een aantal jaren als verzorgende in de thuiszorg. Vandaag begint ze bij familie De Windt in de Aletta Jacobsstraat, ongeveer tien minuten van haar huis vandaan. Onderweg overdenkt ze nog eens de informatie die ze gekregen heeft over het gezin DeWindt. Het is de bedoeling dat ze de moeder van het gezin gaat helpen. De moeder heeft het grootste deel van de zorg voor Jasmijn, het oudste kind dat meervoudig gehandicapt is.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Jasmijn woont thuis bij haar ouders en zusjes. Zij is een meisje met een verstandelijke handicap en een spastische aandoening ten gevolge van een probleem bij haar geboorte. Misschien ken je haar al. Jasmijn is een vrolijke dame die het erg prettig heeft bij haar ouders thuis. In deze casus volgen we haar en Ineke, haar verzorgster, bij de verzorging. Ineke verricht werkzaamheden van een verzorgende IG bij Jasmijn.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Voeden via een PEG-sonde
Samenvatting
Ineke controleert het stopje van de PEG-sonde, zodat deze in bad niet los zal raken. Jasmijn heeft deze sonde sinds anderhalf jaar. Haar ouders hadden het een heel moeilijke beslissing gevonden, maar er was eigenlijk weinig keus. Jasmijn verslikte zich bij periodes voornamelijk bij het drinken. Ze had ook al herhaaldelijk een longontsteking gehad. Bovendien waren er perioden dat Jasmijn niets wilde eten of drinken. Een oorzaak hiervoor werd niet gevonden. Vandaar dat ze toen besloten een sonde te plaatsen. Nu krijgt Jasmijn elke dag een liter vocht via de PEG-sonde en verder krijgt ze ingedikt vruchtensap op een lepeltje via haar mond. Dit vindt ze erg lekker. Haar ouders zijn blij dat ze af en toe nog een stukje brood wil eten en een paar happen van het warme eten. Eet ze te weinig warm eten, dan krijgt ze sondevoeding.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Doorliggen of doorzitten
Samenvatting
Voordat Ineke Jasmijn weer in haar stoel zet, kijkt ze of er geen valse plooien in het anti-decubitus zitkussen zitten, anders werkt het kussen averechts.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Rode, gele en zwarte wonden
Samenvatting
Het bevalt Ineke steeds beter bij de familie De Windt. Na haar korte vakantie heeft ze veel zin om weer te beginnen. Aan de keukentafel bij de familie De Windt hoort ze dat Jasmijn flink de griep heeft gehad. Ze heeft hoge koorts gehad en erg slecht gegeten en gedronken. De incontinentie van Jasmijn veroorzaakt huidproblemen. Het lukt niet om haar de hele dag ‘droog’ te houden. Door de drukte in het gezin, Iris en Roos vragen ook hun aandacht, moet Jasmijn wel eens wat langer wachten. Er is nu toch een decubituswond ontstaan op haar stuit en die wil ondanks de goede zorg nog niet echt genezen. De huisarts begrijpt er niets van. In de wond is ook een zwart plekje ontstaan en hij schrijft nu een nieuwe behandeling voor.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Een wondkweek
Samenvatting
Ondanks de goede zorg nog niet echt genezen. De huisarts begrijpt er niets van. In de wond is ook een zwart plekje ontstaan en hij schrijft nu een nieuwe behandeling voor. Ook wil hij een puskweek afnemen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 106) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Casus Willemijn Kramers
Samenvatting
Het kraamcentrum belt om vijf uur ’s morgens Willemijn Kramers uit bed voor partusassistentie. Ze loopt naar beneden met de telefoon in haar hand en noteert de nodige gegevens. “Oké,” zegt ze, “alles is duidelijk, om zes uur ben ik er.” Ze vertelt haar echtgenoot, Jan, dat ze is opgeroepen en pas om een uur of vier ’s middags weer terug is. Jan moet de kinderen naar school brengen en zorgen dat ze kunnen overblijven.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Deze casus over de kraamzorg is voor de differentiatie verzorgende IG aangevuld met nieuwe informatie. Helemaal nieuw zullen de onderwerpen niet zijn, je gaat de kennis en vaardigheden uit de basisfase verdiepen in de zorgsituatie van de familie Temmens. Je verdiept je in verplegende elementen, toegepast in deze kraamsituatie. Maria maakt een nare valpartij en ontwikkelt een borstontsteking, Valerie krijgt medicijnen. In deze casus komt opnieuw de betekenis van verzorgende IG aan de orde.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Verzorgende IG. Voorbehouden handelingen, verantwoordelijk of aansprakelijk?
Samenvatting
De verloskundige is veel langs geweest: in het begin elke dag, de laatste dagen om de dag.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 De valpartij: hulp bij onverwachte situaties
Samenvatting
Maria voelt zich goed en voor Willemijn er erg in heeft staat Maria onder de douche. Gelukkig heeft ze de deur niet op slot gedaan, want even later roept Maria dat ze zich raar en draaierig voelt. Voor Henk of Willemijn hierop kunnen reageren horen ze Maria vallen in de douche. Henk en Willemijn snellen geschrokken toe. In de kleine doucheruimte kunnen ze weinig beginnen, dus helpen ze Maria eerst op bed. Ondertussen probeert Willemijn Henk gerust te stellen dat het niets ernstigs is en dat ze vermoedt dat Maria is flauwgevallen. De verwondingen die Maria heeft opgelopen vallen gelukkig mee, alleen wat schaafwonden en blauwe plekken.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Warm of koud?
Samenvatting
Om drie uur is er gelegenheid om bij de verzorging van Valerie het een en ander uit te leggen en voor te doen: verschonen, temperaturen, aan de borst leggen, de kruiken neerleggen, in de wieg leggen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Konakion
Samenvatting
Willemijn geeft Valerie haar vitamine K druppels voor Maria haar weer aan de borst legt.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 5 De hielprik
Samenvatting
Op de laatste dag van de kraamzorg komt de wijkverpleegkundige van de thuiszorg om Valerie een hielprik te geven.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Beantwoord de volgende vragen:
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Casus De familie Yilmaz
Samenvatting
In Utrecht op Kanaleneiland in één van de flats tweehoog is de kleine slaapkamer van de familie Yilmaz warm en vol. Mevrouw Yilmaz ligt even stil tussen twee weeën door en probeert op adem te komen. Andere aanwezigen zijn haar schoonmoeder, haar zus Yasmin, haar echtgenoot, de verloskundige Karin Gerritsen en de kraamverzorgende. Meneer Yilmaz loopt geregeld even de deur uit om naar de kinderen Aisha (acht jaar) en Ibrim (vijf jaar) te gaan, die in de huiskamer gespannen wachten. Van spelen komt niet veel: ze zitten voor de televisie naar tekenfilmpjes te kijken. Saïd het broertje van net twee jaar ligt in zijn bedje voor een middagslaapje. De schoonmoeder verkoelt het gezicht van haar schoondochter met koude washandjes. De zus Yasmin spreekt goed Nederlands en helpt waar nodig de verloskundige met de vertaling van de aanwijzingen in het Turks.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Oriëntatie op de casus
Samenvatting
Deze casus over de kraamzorg (deelkwalificatie 311) is voor de differentiatie verzorgende IG aangevuld met nieuwe informatie. Vanuit deze nieuwe informatie werk je aan opdrachten die voor verzorgende IG van belang zijn. Om als verzorgende IG adequate zorg te verlenen verdiep je je in verplegende elementen, toegepast in een kraamsituatie. Daarnaast wordt er in de casus een ‘uitstapje’ gemaakt naar mevrouwWouters, de moeder van Jantine. Zij heeft een hardnekkige vaginale infectie die behandeld wordt met vaginaal irrigeren en vaginale medicatie.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma

Planning van de casus

Voorwerk
Leertaak 1 Verpleegkundig rekenen
Samenvatting
Karin weet dat Jantine naast kraamverzorgende ook verzorgende IG is en vraagt haar de injectie te geven en de nodige controles uit te voeren.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 2 Vaginale behandelingen
Samenvatting
Op de fiets naar huis bedenkt Jantine dat ze eerst haar moeder gaat bellen als ze thuiskomt. Ze is erg benieuwd hoe haar bezoek aan de huisarts is verlopen. Sinds enkele weken heeft ze last van een vaginale infectie waarvoor de huisarts ‘vaginaal irrigeren’ met een spoelvloeistof voorschreef. Gister klaagde haar moeder bij haar; het spoelen leek zo weinig effect te hebben. Jantine adviseerde haar toen dringend opnieuw naar de huisarts te gaan. Maar dat haar moeder zich toch voor deze klachten geneerde kon Jantine zich wel voorstellen. Haar moeder is blij dat ze belt en haar verhaal kan vertellen. De huisarts heeft haar nogmaals onderzocht en denkt aan een hardnekkige trichomonasinfectie. Hij heeft haar nu vaginatabletten voorgeschreven. Jantine is blij dat haar moeder haar advies heeft opgevolgd en ze hopen beiden dat deze tabletten goed aanslaan.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 3 Voorkomen van prikaccidenten
Samenvatting
Als Jantine na de injectie de gebruikte materialen opruimt, realiseert ze zich dat het toedienen van een injectie in een instelling door de daar aanwezige protocollen en beschikbare materialen een stuk veiliger is. Waar laat ze de gebruikte naalden? En stel dat ze door het hoesje nu weer om de naald te doen zichzelf zou prikken, wat moet ze dan doen?
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Leertaak 4 Intramusculair injecteren
Samenvatting
Karin komt langs en spreekt met Jantine af dat mevrouw Yilmaz een injectie Ermetrine i.m. krijgt en vervolgens nog drie dagen Ermetrine per os. Intussen wordt Karin gewaarschuwd voor een snelle partus. Ze weet dat Jantine naast kraamverzorgende ook verzorgende IG is en vraagt haar de injectie te geven en de nodige controles uit te voeren. Ze spreekt af dat ze later op de dag weer terugkomt.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Evaluatie van de casus
Samenvatting
Herlees de oriëntatie op de casus (pag. 145) en beantwoord de vragen.
A. Haagsma, N. van Halem, B. Strik-Sierksma
Nawerk
Meer informatie
Titel
Zorggerichte verplegende elementen
Auteurs
A. Haagsma
N. van Halem
B. Strik-Sierksma
Copyright
2003
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-7396-3
Print ISBN
978-90-313-3528-2
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-7396-3