Skip to main content
Top

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

2. Zorgen als betekenisvol proces, ook in morele zin

Auteur : Hans van Dartel

Gepubliceerd in: Goed verplegen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Dat verplegen een vorm van zorgen is, doet er in morele zin onmiddellijk toe. Nadenken over een ethiek van het verplegen begint dan ook met nadenken over de aard en betekenis van zorgen als activiteit. Door de vertrouwdheid van mensen met allerlei vormen van zorg, hebben mensen ook gedeelde kennis over wat goede zorg is. Die kennis wordt in zekere mate verdiept door de natuurlijke wortels van zorg. Zorg is dan ook een van de bronnen van onze moraal. De kern van dit hoofdstuk wordt bepaald door een beschrijving van zorgen en van de verschillende fasen waaruit zorgen als interactief proces is opgebouwd. Deze beschrijving, uit een filosofische stroming die zorgethiek heet, biedt belangrijke aanknopingspunten om te beoordelen hoe goede zorg er in morele zin uitziet. Aangevuld met inzichten uit andere bronnen, zoals de presentietheorie, krijg je zo al een goed beeld van belangrijke kernwaarden van verplegen.
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Literatuur
go back to reference Arend, A. van der, Gastmans, C. (2002). Ethisch zorg verlenen. Handboek voor de verpleegkundige beroepen. Baarn: HB Uitgevers. Arend, A. van der, Gastmans, C. (2002). Ethisch zorg verlenen. Handboek voor de verpleegkundige beroepen. Baarn: HB Uitgevers.
go back to reference Baart, A. (2001). Een theorie van presentie. Utrecht: Lemma. Baart, A. (2001). Een theorie van presentie. Utrecht: Lemma.
go back to reference Baart, A., & Grypdonck, M. (2008). Verpleegkunde en presentie. Een zoektocht in dialoog naar de betekenis van presentie voor verpleegkundige zorg. Den Haag: Boom/Lemma. Baart, A., & Grypdonck, M. (2008). Verpleegkunde en presentie. Een zoektocht in dialoog naar de betekenis van presentie voor verpleegkundige zorg. Den Haag: Boom/Lemma.
go back to reference Dartel, H. van (2016). Twee zorgethische gespreksmethoden. In H. van Dartel, B. Molewijk (Red.), In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 171–187). Amsterdam: Boom. Dartel, H. van (2016). Twee zorgethische gespreksmethoden. In H. van Dartel, B. Molewijk (Red.), In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 171–187). Amsterdam: Boom.
go back to reference Delft, I. van (2013). Wanneer is hier de tijd voorbij? Demente ouderen aan het woord. Amsterdam: Ambo/Anthos. Delft, I. van (2013). Wanneer is hier de tijd voorbij? Demente ouderen aan het woord. Amsterdam: Ambo/Anthos.
go back to reference Duyndam, J. (2014). De metafysische traditie: Levinas. In A. van Melle, P. van Zilfhout (Red.), Woorden & daden. Een inleiding in de ethiek (2012) (pag. 125–169). Amsterdam: Boom. Duyndam, J. (2014). De metafysische traditie: Levinas. In A. van Melle, P. van Zilfhout (Red.), Woorden & daden. Een inleiding in de ethiek (2012) (pag. 125–169). Amsterdam: Boom.
go back to reference Gastmans, C., & Dierickx, K. (2005). Ethiek in witte jas. Zorgzaam omgaan met het leven. Leuven: Davidsfonds. Gastmans, C., & Dierickx, K. (2005). Ethiek in witte jas. Zorgzaam omgaan met het leven. Leuven: Davidsfonds.
go back to reference Heidegger, M. (1999). Zijn en tijd. Nijmegen: SUN. Heidegger, M. (1999). Zijn en tijd. Nijmegen: SUN.
go back to reference Kanne, M. (2016). Co-creatie van goede zorg. Ethische vragen, moreel beraad en normatieve professionalisering in de zorg en het sociaal werk. Delft: Eburon. Kanne, M. (2016). Co-creatie van goede zorg. Ethische vragen, moreel beraad en normatieve professionalisering in de zorg en het sociaal werk. Delft: Eburon.
go back to reference Kooij, C. van der (2003). Gewoon lief zijn? Het maieutisch zorgconcept en het invoeren van geïntegreerde, belevingsgerichte zorg op psychogeriatrische verpleeghuisafdelingen. Utrecht: Lemma. Kooij, C. van der (2003). Gewoon lief zijn? Het maieutisch zorgconcept en het invoeren van geïntegreerde, belevingsgerichte zorg op psychogeriatrische verpleeghuisafdelingen. Utrecht: Lemma.
go back to reference Kunneman, H. (2014). In gesprek met Frans de Waal. In Waardenwerk. 56: pag. 43–49. Kunneman, H. (2014). In gesprek met Frans de Waal. In Waardenwerk. 56: pag. 43–49.
go back to reference Latanè, B., & Darley, J. (1970). The unresponsive bystander: why doesn’t he help?. New York: Appleton Century Crofts. Latanè, B., & Darley, J. (1970). The unresponsive bystander: why doesn’t he help?. New York: Appleton Century Crofts.
go back to reference Nistelrooij, I. van (2008). Basisboek zorgethiek. Over menslievende zorg, moreel beraad en de motivatie van verpleegkundigen. Heeswijk: Uitgeverij Abdij van Berne. Nistelrooij, I. van (2008). Basisboek zorgethiek. Over menslievende zorg, moreel beraad en de motivatie van verpleegkundigen. Heeswijk: Uitgeverij Abdij van Berne.
go back to reference Nussbaum, M. (2001). Oplevingen van het denken. Over de menselijke emoties. Amsterdam: Ambo. Nussbaum, M. (2001). Oplevingen van het denken. Over de menselijke emoties. Amsterdam: Ambo.
go back to reference Pool, A. (2007). Doordacht verplegen. Beroepsrollen van de bachelorverpleegkundige. Den Haag: Lemma. Pool, A. (2007). Doordacht verplegen. Beroepsrollen van de bachelorverpleegkundige. Den Haag: Lemma.
go back to reference Reinders, H. (1994). De grenzen van het rechtendiscours. In H. Manschot, M. Verkerk (Red.), Ethiek van de zorg. Een discussie (pag. 74–85). Amsterdam: Boom. Reinders, H. (1994). De grenzen van het rechtendiscours. In H. Manschot, M. Verkerk (Red.), Ethiek van de zorg. Een discussie (pag. 74–85). Amsterdam: Boom.
go back to reference Sandel, M. (2012). Niet alles is te koop. De morele grenzen van marktwerking. Weesp: Ten Have. Sandel, M. (2012). Niet alles is te koop. De morele grenzen van marktwerking. Weesp: Ten Have.
go back to reference Tongeren, P. van (2013). Leven is een kunst. Over morele ervaring, deugdethiek en levenskunst. Utrecht: Klement. Tongeren, P. van (2013). Leven is een kunst. Over morele ervaring, deugdethiek en levenskunst. Utrecht: Klement.
go back to reference Trappenburg, M. (2008). Kiezen in de zorg. In I. de Beaufort, et al. (Red.), De Kwestie. Praktijkboek ethiek voor de gezondheidszorg (pag. 422–427). Den Haag: Lemma. Trappenburg, M. (2008). Kiezen in de zorg. In I. de Beaufort, et al. (Red.), De Kwestie. Praktijkboek ethiek voor de gezondheidszorg (pag. 422–427). Den Haag: Lemma.
go back to reference Tronto, J. (1993). Moral boundaries. A political argument for an ethic of care. New York: Routledge. Tronto, J. (1993). Moral boundaries. A political argument for an ethic of care. New York: Routledge.
go back to reference Vanlaere, L., & Burggraeve, R. (2013). Gekkenwerk. Kleine ondeugden voor zorgdragers. Leuven: Lannoo Campus. Vanlaere, L., & Burggraeve, R. (2013). Gekkenwerk. Kleine ondeugden voor zorgdragers. Leuven: Lannoo Campus.
go back to reference Verplaetse, J. (2008). Het morele instinct. Over de natuurlijke oorsprong van onze moraal. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds. Verplaetse, J. (2008). Het morele instinct. Over de natuurlijke oorsprong van onze moraal. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.
go back to reference Vorstenbosch, J. (2005). Zorg. Een filosofische analyse. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds. Vorstenbosch, J. (2005). Zorg. Een filosofische analyse. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.
go back to reference Waal, F. de (2013). De bonobo en de tien geboden. De moraal is ouder dan de mens. Amsterdam: Atlas Contact. Waal, F. de (2013). De bonobo en de tien geboden. De moraal is ouder dan de mens. Amsterdam: Atlas Contact.
go back to reference Cingel, M. van der (2012). Compassie in de verpleegkundige praktijk. Den Haag: Boom/Lemma. Cingel, M. van der (2012). Compassie in de verpleegkundige praktijk. Den Haag: Boom/Lemma.
go back to reference Heijst, A. van (2005). Menslievende zorg. Een ethische kijk op professionaliteit. Utrecht: Klement. Heijst, A. van (2005). Menslievende zorg. Een ethische kijk op professionaliteit. Utrecht: Klement.
go back to reference Mol, A. (2006). De logica van het zorgen. Actieve patiënten en de grenzen van het kiezen. Amsterdam: Van Gennep. Mol, A. (2006). De logica van het zorgen. Actieve patiënten en de grenzen van het kiezen. Amsterdam: Van Gennep.
Metagegevens
Titel
Zorgen als betekenisvol proces, ook in morele zin
Auteur
Hans van Dartel
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1853-7_2