Zelfmanagement van de zieke werknemer bij re-integratie: ook een kans voor de bedrijfsarts?!

De inzichten over de toegevoegde waarde van zelfmanagement nemen toe. Onderzoek in de zorg laat zien dat zelfmanagement voordelen oplevert op uitkomstmaten als kennis, vertrouwen in eigen kunnen, houding en gedrag, klinische symptomen, ziekte- en sterftecijfers, ervaren kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven. Tevens zijn er aanwijzingen dat zelfmanagementondersteuning kan leiden tot minder gebruik van de professionele zorg en lagere zorgkosten.¹ Naar zelfmanagement van zieke werknemers in het re-integratieproces is nog weinig onderzoek gedaan. Een achtergrondstudie laat zien dat zelfmanagement de motivatie van de zieke werknemer vergroot. Een belangrijk gegeven, omdat motivatie en geloof in eigen kunnen (self-efficacy) twee van de sterkste voorspellers van werkhervatting blijken te zijn. Daarbij voorkomt zelfmanagement weerstand en zorgt het voor een beter passend re-integratietraject.²

Het ondersteunen van zelfmanagement biedt dan ook interessante aanknopingspunten voor de aanpak van re-integratie. Niet in de laatste plaats voor gecompliceerde re-integratietrajecten waarin er sprake is van misverstanden, communicatieproblemen en uiteenlopende visies op de probleemanalyse en het plan van aanpak. Dit is regelmatig aan de orde in re-integratietrajecten van zieke werknemers met whiplash, Myalgische Encefalomyelitis/ chronische-vermoeidheidssyndroom (ME/CVS) of een prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

In het project ‘Dialooggestuurde re-integratie’ (2011-2014) hebben patiëntenorganisaties in samenwerking met de NVAB instrumenten ontwikkeld om zieke werknemers met whiplash, ME/CVS en PDS zo goed mogelijk toe te rusten om het gesprek aan te gaan met de bedrijfsarts en actief te participeren in het re-integratietraject. Dit artikel beschrijft wat het project heeft opgeleverd en wat de resultaten kunnen betekenen voor bedrijfsartsen.