Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 5/2015

13-05-2015

Zelf dementie ervaren: Ontwikkeling en evaluatie van de Into D’mentia simulator

Auteurs: Bart J.J. Hattink, Franka J.M. Meiland, Carlijn A.M. Campman, Jan Rietsema, Margriet Sitskoorn, Rose-Marie Dröes

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 5/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Achtergrond

De meeste Nederlanders met dementie wonen thuis en worden daar verzorgd door mantelzorgers, familieleden of vrienden die deze zorg onbetaald leveren. Deze zorgtaak is zeer belastend, vergroot het risico op een slechtere gezondheid en zorgt voor minder sociaal contact. Veel mantelzorgers geven aan dat zij meer zouden willen weten over het gedrag van hun naasten.

Doel

Het ontwikkelen en evalueren van Into D’mentia, een nagebouwde woonkeuken, waarin bezoekers een dag in het leven van iemand met dementie doorlopen. Tijdens deze “dag” worden door middel van moderne technieken (zoals sensoren en projecties) de beperkingen van dementie gesimuleerd. Deze interventie wordt geëvalueerd op bruikbaarheid en gebruiksvriendelijkheid, en op zijn effect op empathie, attitudes ten aanzien van dementie, coping, belasting van mantelzorgers, persoonsgerichte zorgvaardigheden, en arbeidssatisfactie.

Onderzoek

Negen mantelzorgers en 23 professionele zorgverleners hebben deelgenomen aan het onderzoek naar de Into D’mentia simulatie. Zij vulden voor en na gebruik een aantal vragenlijsten in, met onder andere hun mening over de bruikbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van deze ervaring.

Resultaten

Deelnemers vonden Into D’mentia een zeer bruikbare en gebruiksvriendelijke ontwikkeling. Ze gaven aan dat de simulatie een goede weergave was van een dag in het leven van iemand met dementie en dat zij betere zorg konden leveren door deze ervaring. Ook gaven deelnemers aan dat zij nog vaak terugdachten aan hun ervaringen in de simulator, om gedrag van mensen met dementie beter te begrijpen.

Conclusie

De Into D’mentia biedt een unieke, laagdrempelige manier om mee te maken wat de beperkingen van dementie in het dagelijks leven betekenen. Gebruikers geven aan dat het een bruikbare en gebruiksvriendelijke innovatie is. Into D’mentia lijkt een geschikte methode te zijn om mantelzorgers en professionele zorgverleners te steunen.
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Literatuur
1.
go back to reference Åström S, Nilsson M, Norberg A, Sandman PO, Winblad B. Staff burnout in dementia care—relations to empathy and attitudes. Int J Nurs Stud. 1991;28(1):65–75.CrossRefPubMed Åström S, Nilsson M, Norberg A, Sandman PO, Winblad B. Staff burnout in dementia care—relations to empathy and attitudes. Int J Nurs Stud. 1991;28(1):65–75.CrossRefPubMed
2.
go back to reference Bengtson VL. Beyond the nuclear family: the increasing importance of multigenerational bonds. J Marriage Fam. 2001;63(1):1–16.CrossRef Bengtson VL. Beyond the nuclear family: the increasing importance of multigenerational bonds. J Marriage Fam. 2001;63(1):1–16.CrossRef
3.
go back to reference Beville PK. Virtual Dementia Tour© helps senditiz health care providers. Am J Alzheimers Dis Other Demen. 2002;17(3):183–90.CrossRefPubMed Beville PK. Virtual Dementia Tour© helps senditiz health care providers. Am J Alzheimers Dis Other Demen. 2002;17(3):183–90.CrossRefPubMed
5.
go back to reference Carver CS. You want to measure coping but your protocol’s too long: consider the brief COPE. Int J Behav Med. 1997;4(1):92–100.CrossRefPubMed Carver CS. You want to measure coping but your protocol’s too long: consider the brief COPE. Int J Behav Med. 1997;4(1):92–100.CrossRefPubMed
6.
go back to reference Cooper C, Katona C, Livingston G. Validity and reliability of the brief COPE in carers of people with dementia: the LASER-AD study. J Nerv Ment Dis. 2008;196(11):838–43.CrossRefPubMed Cooper C, Katona C, Livingston G. Validity and reliability of the brief COPE in carers of people with dementia: the LASER-AD study. J Nerv Ment Dis. 2008;196(11):838–43.CrossRefPubMed
7.
go back to reference Davis MH. A multidimensional approach to individual differences in empathy. JSAS Catalog Sel Doc Psychol. 1980;10:85–105. Davis MH. A multidimensional approach to individual differences in empathy. JSAS Catalog Sel Doc Psychol. 1980;10:85–105.
8.
go back to reference Graaff J Van der, Branje S, Wied M De, Hawk S, Lier P Van, Meeus W. Perspective taking and empathic concern in adolescence: gender differences in developmental changes. Dev Psychol. 2014;50(3):881–8.CrossRefPubMed Graaff J Van der, Branje S, Wied M De, Hawk S, Lier P Van, Meeus W. Perspective taking and empathic concern in adolescence: gender differences in developmental changes. Dev Psychol. 2014;50(3):881–8.CrossRefPubMed
9.
go back to reference Graham C, Ballard C, Sham P. Carers’ knowledge of dementia, their coping strategies and morbidity. Int J Geriatr Psychiatry. 1997;12(9):931–6.CrossRefPubMed Graham C, Ballard C, Sham P. Carers’ knowledge of dementia, their coping strategies and morbidity. Int J Geriatr Psychiatry. 1997;12(9):931–6.CrossRefPubMed
10.
go back to reference Hattink BJJ, Dröes RM, Oattes M. Afdeling Psychiatrie. Amsterdam: VU medisch centrum Amsterdam; 2012. Hattink BJJ, Dröes RM, Oattes M. Afdeling Psychiatrie. Amsterdam: VU medisch centrum Amsterdam; 2012.
11.
go back to reference Kiene A. Vijf minuten psychotisch. De Volkskrant. 2010 Maart 25. Kiene A. Vijf minuten psychotisch. De Volkskrant. 2010 Maart 25.
12.
go back to reference Kirkwood BR, Sterne JAC. Essential medical statistics (2nd ed). Malden: Blackwell Science; 2003. Kirkwood BR, Sterne JAC. Essential medical statistics (2nd ed). Malden: Blackwell Science; 2003.
13.
go back to reference Kooij CH Van der. Gewoon lief zijn? Het maieutisch zorgconcept en het invoeren van gein-tegreerde belevingsgerichte zorg op psychogeriatrische zorgafdelingen (Just being nice? The maieutic care concept and the implementation of emotion-oriented careon psychogeriatric wards) [PhD thesis]. Amsterdam, VU University; 2003. Kooij CH Van der. Gewoon lief zijn? Het maieutisch zorgconcept en het invoeren van gein-tegreerde belevingsgerichte zorg op psychogeriatrische zorgafdelingen (Just being nice? The maieutic care concept and the implementation of emotion-oriented careon psychogeriatric wards) [PhD thesis]. Amsterdam, VU University; 2003.
14.
go back to reference Lamm C, Batson CD, Decety J. The neural substrate of human empathy: effects of perspective-taking and cognitive appraisal. J Cogn Neurosci. 2007;19(1):42–58.CrossRefPubMed Lamm C, Batson CD, Decety J. The neural substrate of human empathy: effects of perspective-taking and cognitive appraisal. J Cogn Neurosci. 2007;19(1):42–58.CrossRefPubMed
15.
go back to reference Lamm C, Nusbaum HC, Meltzoff AN, Decety J. What are you feeling? Using functional magnetic resonance imaging to assess the modulation of sensory and affective responses during empathy for pain. PLoS One. 2007;2(12):e1292.PubMedCentralCrossRefPubMed Lamm C, Nusbaum HC, Meltzoff AN, Decety J. What are you feeling? Using functional magnetic resonance imaging to assess the modulation of sensory and affective responses during empathy for pain. PLoS One. 2007;2(12):e1292.PubMedCentralCrossRefPubMed
16.
go back to reference Lamothe M, Boujut E, Zenasni F, Sultan S. To be or not to be empathic: the combined role of empathic concern and perspective taking in understanding burnout in general practice. BMC Fam Pract. 2014;15:15.PubMedCentralCrossRefPubMed Lamothe M, Boujut E, Zenasni F, Sultan S. To be or not to be empathic: the combined role of empathic concern and perspective taking in understanding burnout in general practice. BMC Fam Pract. 2014;15:15.PubMedCentralCrossRefPubMed
17.
go back to reference Landeweerd JA, Boumans NPG, Nissen JMJF. Arbeidsvoldoening bij verplegenden en verzorgenden. De Maastrichtse arbeidssatisfactieschaal voor de gezondheidszorg. In: Beek CC van, Dorsten TC van, Boekholdt MG, redacteuren. Handboek verpleegkundige innovatie. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 1996. S. D250-1–26. Landeweerd JA, Boumans NPG, Nissen JMJF. Arbeidsvoldoening bij verplegenden en verzorgenden. De Maastrichtse arbeidssatisfactieschaal voor de gezondheidszorg. In: Beek CC van, Dorsten TC van, Boekholdt MG, redacteuren. Handboek verpleegkundige innovatie. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 1996. S. D250-1–26.
18.
go back to reference Lee J van der, Bakker TJ, Duivenvoorden HJ, Dröes RM. Multivariate models of subjective caregiver burden in dementia: a systematic review. Ageing Res Rev. 2014;15:76–93.CrossRefPubMed Lee J van der, Bakker TJ, Duivenvoorden HJ, Dröes RM. Multivariate models of subjective caregiver burden in dementia: a systematic review. Ageing Res Rev. 2014;15:76–93.CrossRefPubMed
19.
go back to reference Lund AM. Measuring usability with the USE questionnaire. STC Usabil SIG Newsl. 2002;8:2. Lund AM. Measuring usability with the USE questionnaire. STC Usabil SIG Newsl. 2002;8:2.
20.
go back to reference Macdonald AJD, Woods RT. Attitudes to dementia and dementia care held by nursing staff in U.K. “non-EMI” care homes: what difference do they make? Int Psychogeriatr. 2005;17(3):383–91.CrossRefPubMed Macdonald AJD, Woods RT. Attitudes to dementia and dementia care held by nursing staff in U.K. “non-EMI” care homes: what difference do they make? Int Psychogeriatr. 2005;17(3):383–91.CrossRefPubMed
21.
go back to reference Meiland FJM, Hattink BJJ, Kevern P, Sanders J, Basnet F, Abiuso F, Giuliano A, Duca A, Roest HG van der, Kingston P, Dröes RM. STAR Deliverable 6.2 for STAR project. Amsterdam; 2014. Meiland FJM, Hattink BJJ, Kevern P, Sanders J, Basnet F, Abiuso F, Giuliano A, Duca A, Roest HG van der, Kingston P, Dröes RM. STAR Deliverable 6.2 for STAR project. Amsterdam; 2014.
22.
go back to reference Morse JM, Anderson G, Bottorff JL, Yonge O, O’Brien B, Solber SM, McIlveen KH. Exploring empathy: a conceptual fit for nursing practice? J Nurs Scholarship. 1992;24(4):273–80.CrossRef Morse JM, Anderson G, Bottorff JL, Yonge O, O’Brien B, Solber SM, McIlveen KH. Exploring empathy: a conceptual fit for nursing practice? J Nurs Scholarship. 1992;24(4):273–80.CrossRef
23.
go back to reference Neumann M, Bensing J, Mercer S, Ernstmann N, Ommen O, Pfaff H. Analyzing the “Nature” and “specific effectiveness” of clinical empathy: a theoretical overview and contribution towards a theory-based research agenda. Patient Educ Couns. 2009;74(3):339–46.CrossRefPubMed Neumann M, Bensing J, Mercer S, Ernstmann N, Ommen O, Pfaff H. Analyzing the “Nature” and “specific effectiveness” of clinical empathy: a theoretical overview and contribution towards a theory-based research agenda. Patient Educ Couns. 2009;74(3):339–46.CrossRefPubMed
24.
go back to reference Nightingale F. Notes on nursing: what it is, and what it is not. New York: D. Appleton and Company; 1860. Nightingale F. Notes on nursing: what it is, and what it is not. New York: D. Appleton and Company; 1860.
25.
go back to reference Norton MC, Fauth E, Piercy K, Corcoran C, Hess K, Morrison A, Tschanz J. Higher caregiver agreeableness predicts slower cognitive decline in persons with Alzheimer’s disease: the dementia progression study. Alzheimers Demen. 2010;6(4):S463.CrossRef Norton MC, Fauth E, Piercy K, Corcoran C, Hess K, Morrison A, Tschanz J. Higher caregiver agreeableness predicts slower cognitive decline in persons with Alzheimer’s disease: the dementia progression study. Alzheimers Demen. 2010;6(4):S463.CrossRef
26.
go back to reference Peeters J, Werkman W, Francke A. Kwaliteit van dementiezorg door de ogen van mantelzorgers. Dementiemonitor Mantelzorg 2013: deelrapportage 1. Amersfoort; 2014. Peeters J, Werkman W, Francke A. Kwaliteit van dementiezorg door de ogen van mantelzorgers. Dementiemonitor Mantelzorg 2013: deelrapportage 1. Amersfoort; 2014.
27.
go back to reference Pot AM, Dyck R Van, Jonker C, Deeg DJ. Verbal and physical aggression against demented elderly by informal caregivers in the Netherlands. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 1996;31(3–4):156–62.CrossRefPubMed Pot AM, Dyck R Van, Jonker C, Deeg DJ. Verbal and physical aggression against demented elderly by informal caregivers in the Netherlands. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 1996;31(3–4):156–62.CrossRefPubMed
28.
go back to reference Prince M, Bryce R, Albanese E, Wimo A, Ribeiro W, Ferria CP. The global prevalence of dementia: a systematic review and meta-analysis. Alzheimers Demen. 2013;9(1):63–75.CrossRef Prince M, Bryce R, Albanese E, Wimo A, Ribeiro W, Ferria CP. The global prevalence of dementia: a systematic review and meta-analysis. Alzheimers Demen. 2013;9(1):63–75.CrossRef
29.
go back to reference Roest HG van der, Meiland FJ, Comijs HC, Derksen E, Jansen AP, Hout, HP van, Jonker C, Dröes RM. What do community-dwelling people with dementia need? A survey of those who are known to care and welfare services. Int Psychogeriatr. 2009;21(5):949–65.CrossRefPubMed Roest HG van der, Meiland FJ, Comijs HC, Derksen E, Jansen AP, Hout, HP van, Jonker C, Dröes RM. What do community-dwelling people with dementia need? A survey of those who are known to care and welfare services. Int Psychogeriatr. 2009;21(5):949–65.CrossRefPubMed
31.
go back to reference Vernooij-Dassen MJ, Felling AJ, Brummelkamp E, Dauzenberg MG, Bos GA van den, Grol R. Assessment of caregiver’s competence in dealing with the burden of caregiving for a dementia patient: a Short Sense of Competence Questionnaire (SSCQ) suitable for clinical practice. J Am Geriatr Soc. 1999;47:256–7.CrossRefPubMed Vernooij-Dassen MJ, Felling AJ, Brummelkamp E, Dauzenberg MG, Bos GA van den, Grol R. Assessment of caregiver’s competence in dealing with the burden of caregiving for a dementia patient: a Short Sense of Competence Questionnaire (SSCQ) suitable for clinical practice. J Am Geriatr Soc. 1999;47:256–7.CrossRefPubMed
32.
go back to reference Vugt ME de, Stevens F, Aalten P, Lousberg R, Jaspers N, Winkens I, Jolles J, Verhey FR. Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? Int J Geriatr Psychiatry. 2004;19(1):85–92.CrossRefPubMed Vugt ME de, Stevens F, Aalten P, Lousberg R, Jaspers N, Winkens I, Jolles J, Verhey FR. Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? Int J Geriatr Psychiatry. 2004;19(1):85–92.CrossRefPubMed
33.
go back to reference Wereld Alzheimer dag rapport 2011. Bunnik: Alzheimer Nederland; 2011. Wereld Alzheimer dag rapport 2011. Bunnik: Alzheimer Nederland; 2011.
34.
go back to reference Willemse B, Smit D, Lange J de, Pot AM. Monitor Woonvormen Dementie, Trends en succesfactoren in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie 2008–2011. Utrecht: Trimbos Instituut; 2011. Willemse B, Smit D, Lange J de, Pot AM. Monitor Woonvormen Dementie, Trends en succesfactoren in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie 2008–2011. Utrecht: Trimbos Instituut; 2011.
35.
go back to reference Wind A. Film Alzheimer Experience slaagt in opzet. Huisarts Wet. 2011;54(10):527.CrossRef Wind A. Film Alzheimer Experience slaagt in opzet. Huisarts Wet. 2011;54(10):527.CrossRef
Metagegevens
Titel
Zelf dementie ervaren: Ontwikkeling en evaluatie van de Into D’mentia simulator
Auteurs
Bart J.J. Hattink
Franka J.M. Meiland
Carlijn A.M. Campman
Jan Rietsema
Margriet Sitskoorn
Rose-Marie Dröes
Publicatiedatum
13-05-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 5/2015
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI
https://doi.org/10.1007/s12439-015-0130-8

Andere artikelen Uitgave 5/2015

Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 5/2015 Naar de uitgave

Congresagenda

Congresagenda

Recente onderzoeksliteratuur

Optimale leerschema’s bij dementie