Top

2017 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

Werkprocessen in de polikliniek en sociale gezondheidszorg

Auteur: I.W. Bijlsma

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Boekenserie : Basiswerk AG

Inhoudsopgave

Over dit boek

Dit leerboek voor doktersassistenten en medisch secretaresses i.o. behandelt de digitale administratieve taken met behulp van het elektronisch patiëntendossier (EPD). Aan bod komen bijvoorbeeld de verwijzing via het zorgdomein en het digitaal verwerken van orders. Verder gaat het in op het zorginformatiesysteem (ZIS), het landelijk schakelpunt (LSP), de digitale financiële administratie (DBC-zorgproduct) en het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg (DD JGZ) inclusief de veranderende rol van de doktersassistent binnen de JGZ.

Het leerboek is voorzien van talrijke praktijkvoorbeelden en een aantal praktijkopdrachten. De student zal, tijdens het bestuderen van de lesstof, de praktijksituatie leren begrijpen en wordt nieuwsgierig gemaakt naar bijvoorbeeld de diverse protocollen, geheimhoudingsplicht en de Wet bescherming persoonsgegevens.

Dit volledig geactualiseerde en uitgebreide basiswerk bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over de polikliniek. Het tweede deel gaat over de sociale gezondheidszorg en is opgesplitst in een deel Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) en een deel Bedrijfsgezondheidsdienst.

Ida Bijlsma is sinds 1985 werkzaam als docente aan een ROC. Zij verzorgt daar de opleiding tot doktersassistent en medisch-secretaresse. Verder coördineert zij de beroepspraktijkvorming en heeft daardoor veel contact met het werkveld.

Bij dit boek is extra materiaal beschikbaar. Ga hiervoor naar extras.springer.com. Het materiaal bestaat onder andere uit protocollen, voorlichtingsmateriaal en typeringslijsten. Voor docenten zijn er nog open vragen en BPV-opdrachten beschikbaar.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Inleiding polikliniek

Voorwerk

1. Structuur ziekenhuis en polikliniek

Samenvatting

‘De doktersassistent zorgt voor een soepel verloop van de gang van zaken in de organisatie en zorgt ervoor dat zijzelf en anderen het werk efficiënt en effectief kunnen uitvoeren’, een citaat uit het kwalificatiedossier doktersassistent. Of zoals het competentiegebied van CanMEDS aangeeft: ‘De doktersassistent werkt effectief samen met betrokkenen binnen en buiten het team om bij te dragen aan een optimale zorgverlening’. Om het werk efficiënt en effectief binnen het ziekenhuis te kunnen uitvoeren is een beknopte bedrijfsoriëntatie van het ziekenhuis noodzakelijk. Dit wordt met behulp van een organigram uitgelegd en verder gespecificeerd naar de poliklinieken. Daarnaast wordt er aandacht geschonken aan de vakgebieden van diverse specialismen. Ook het kwaliteitsbeleid ziekenhuizen komt aan de orde en de algemeen geldende gedragscode binnen de ziekenhuizen. Het hoofdstuk telt vele praktijkvoorbeelden.

I. W. Bijlsma

2. Zorginformatiesysteem

Samenvatting

Informatie- en communicatietechnologie (ICT) is niet meer weg te denken in de gezondheidszorg. ‘Verwerken van patiënt-gerelateerde informatie’ is een werkproces in het kwalificatiedossier doktersassistent. De inhoud van dit werkproces komt uitgebreid aan de orde in dit hoofdstuk. De doktersassistent verricht administratieve werkzaamheden en registreert digitaal NAW-gegevens en het BurgerServiceNummer (BSN) in het gehanteerde informatiesysteem. Zij registreert relevante gegevens in de elektronische patiëntendossiers (EPD) en houdt de gegevens actueel. Verder wordt summier aandacht geschonken aan het e-healthdossier, de nieuwe internettechnologie om de gezondheidszorg te verbeteren of te ondersteunen.

I. W. Bijlsma

3. Landelijk Schakelpunt

Samenvatting

Met de komst van het Landelijk schakelpunt werd een nieuw wetsvoorstel zorginfrastructuur noodzakelijk. En zoals het kwalificatiedossier het omschrijft werkt de doktersassistent aan de eigen deskundigheid en zorgt ze ervoor dat ze op de hoogte is van actuele wet- en regelgeving. Dit hoofdstuk behandelt het wetsvoorstel Landelijk schakelpunt (LSP), het inzagerecht, wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), de Unieke Zorgverleners Identificatiepas (UZI-pas) en tal van kwaliteitsnormen, zoals Veilig Incidenten Melden (VIM).

I. W. Bijlsma

4. Afsprakenspreekuur

Samenvatting

Een belangrijk onderdeel van het competentiegebied ’Communiceren’ is informatie verwerken in het geautomatiseerde ziekenhuissysteem, zoals het maken van afspraken. Tijdens het maken van afspraken zal de doktersassistent doorvraagmethodieken moeten toepassen en stelt ze de aard van de zorgvraag en de spoedeisendheid van de zorgvraag vast. De doktersassistent zal de patiënt informeren over zaken als wachttijden en toegangstijden (Treeknormen); legitimatieverplichting; (digitale) verwijzing van de huisarts (Zorgdomein), enzovoort. Kortom, de doktersassistent zorgt voor de polikliniekplanning met betrekking tot het afsprakenspreekuur. De basiskennis voor het maken van afspraken wordt in dit hoofdstuk gelegd, aan het toepassen hiervan zal in H. 5 aandacht worden geschonken.

I. W. Bijlsma

5. Polikliniekbezoek

Samenvatting

Praktijkvoering is een belangrijke kerntaak in het kwalificatiedossier doktersassistent. Voor een goede gang van zaken op de polikliniek is kennis van de organisatie noodzakelijk, maar ook zeker kennis van en inzicht in planningstechnieken. Een polikliniekspreekuur organiseren en begeleiden is een van de dagelijkse werkzaamheden die de doktersassistent grotendeels zelfstandig moet uitvoeren. Ze verwerkt de ‘orders’ en verwijst patiënten door naar de diverse afdelingen, geeft voorlichting en advies. In grote lijnen wordt de organisatie en het uitvoeren van de spreekuurwerkzaamheden toegelicht in dit hoofdstuk.

I. W. Bijlsma

6. Opname

Samenvatting

Een doktersassistent werkzaam in een ziekenhuis zal multidisciplinair samenwerken met diverse afdelingen binnen het ziekenhuis. In dit hoofdstuk wordt de samenwerking met Bureau Opname en klinische afdeling toegelicht. Verder zal de theoretische kennis uit de vorige hoofdstukken in dit hoofdstuk worden toegepast, zoals het afhandelen van een order, het geven van voorlichting en advies, het toepassen van de Treeknormen enzovoort. Ook komen begrippen zoals overnamebehandeling en intercollegiaal consult (ICC) aan de orde.

I. W. Bijlsma

7. Diagnose Behandel Combinatie

Samenvatting

De doktersassistent heeft naast o.a. spreekuurwerkzaamheden ook nog financieel-administratieve werkzaamheden. De doktersassistent verzorgt de financiële administratie van de praktijk, verwerkt administratieve gegevens in het binnen de organisatie gehanteerde digitale systeem en heeft kennis van declarabele kosten. Verder zorgt zij voor de verstrekking van relevante informatie aan zorgverzekeraars. In het kwalificatiedossier doktersassistent zijn bovengenoemde werkprocessen omschreven en deze worden in dit hoofdstuk behandeld, zoals de zogenaamde Diagnose Behandel Combinatie (DBC) en het financiële declaratiesysteem voor zorginstellingen. Wanneer mag een specialist wel een zorgproduct declareren en wanneer niet? Wat zijn typeringslijsten en wat is een zorgtraject, wat is het verschil tussen het A-segment en B-segment? Wat zijn de gevolgen van contracten tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars? Kortom, de doktersassistent dient ook kennis te hebben van het huidige financieringssysteem van ziekenhuizen.

I. W. Bijlsma

8. Een dagje op de polikliniek

Samenvatting

De doktersassistent organiseert zelfstandig de dagelijkse werkzaamheden en is verantwoordelijk voor het resultaat van haar eigen werkzaamheden m.b.t. praktijkvoering. Een van de vele werkzaamheden van de doktersassistent is het begeleiden van het spreekuur. Tijdens het spreekuur handelt ze zelfstandig zaken af, en kan daarbij zelfstandig de beschikbare protocollen en werkwijzen van de organisatie toepassen. Tijdens het begeleiden van het spreekuur zal de doktersassistent regelmatig moeten schakelen en constant prioriteiten stellen en deze weer bijstellen. De theoretische kennis uit de voorgaande hoofdstukken wordt hier samengevoegd tot een praktijkopdracht: registreren en ontvangen van (nieuwe) patiënten, het verwerken van orders, het geven van voorlichting en advies, disciplinaire samenwerking, van spoedconsult tot intercollegiaal consult, het registreren van zorgactiviteiten, hanteren van de beschikbare protocollen enzovoort. In deze praktijkopdracht is rekening gehouden met de richtlijnen van het kwalificatiedossier doktersassistent.

I. W. Bijlsma

Algemene inleiding sociale gezondheidszorg

Voorwerk

9. Structuur Gemeentelijke gezondheidsdienst en Jeugdgezondheidszorg

Samenvatting

Niet alleen binnen het ziekenhuis of huisartsenpraktijk kan een doktersassistent werk vinden, maar ook binnen de sociale gezondheidszorg. De doktersassistent is breed inzetbaar. Dat houdt in dat zij op vele fronten deskundig moet zijn. In dit hoofdstuk wordt globaal kennis gemaakt met het werkterrein van de Gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD). Om het werk efficiënt en effectief binnen de GGD te kunnen uitvoeren is een beknopte bedrijfsoriëntatie noodzakelijk. Dit wordt met behulp van een organigram uitgelegd en verder gespecificeerd naar de Jeugdgezondheidzorg. Daarnaast wordt er aandacht geschonken aan de diverse afdelingen binnen de GGD zoals de Algemene gezondheidszorg en Jeugdgezondheidszorg.

I. W. Bijlsma

10. Algemene gezondheidszorg en gezondheidsbevordering en epidemiologie

Samenvatting

De doktersassistent zorgt voor een soepel verloop van de gang van zaken binnen de organisatie waar zij werkzaam is en zij organiseert zelfstandig haar dagelijkse werkzaamheden. De werkzaamheden van een doktersassistent bij de Gemeentelijke gezondheidsdienst worden in dit hoofdstuk nader toegelicht, zoals bronopsporing, het contactonderzoek ter voorkoming van een epidemie, het vaccinatieprogramma voor reizen naar het buitenland enzovoort. Daarnaast worden de taken en bevoegdheden van de diverse afdelingen, zoals de Algemene gezondheidszorg (AGZ) en Openbare gezondheidszorg (OGZ) in dit hoofdstuk uitgelegd. Het werken bij de GGD vergt specialistische kennis. Het kunnen beschikken over communicatieve vaardigheden is belangrijk in verband met een optimale afstemming van de werkzaamheden met de diverse afdelingen.

I. W. Bijlsma

11. Jeugdgezondheidszorg

Samenvatting

De doktersassistent verricht binnen de Jeugdgezondheidszorg geheel zelfstandig een aantal werkzaamheden ten behoeve van het gezondheidsonderzoek, zoals het meten en wegen van kinderen, het afnemen van gehoor- en oogtesten, enzovoort. Deze onderzoeken zijn ter voorbereiding op eventuele vervolgonderzoeken verricht door andere disciplines. Met behulp van de triagemethodiek JGZ stelt de doktersassistent, tijdens het gezondheidsonderzoek, de ‘risicokinderen en –gezinnen’ vast en draagt deze over aan andere disciplines zoals jeugdverpleegkundige of jeugdarts (ketenzorg). Afstemming op de werkzaamheden van directe collega’s en andere disciplines is hierbij van essentieel belang. Het hoofdstuk JGZ behandelt niet alleen de gezondheidsonderzoeken in groep 2 en 7 van het basisonderwijs, maar ook het vervolgonderzoek in het voortgezet onderwijs. Begrippen zoals ‘Kind in Beeld’ of ‘Gezondheidsmonitor jeugd’ zullen na het bestuderen van dit hoofdstuk duidelijk zijn.

I. W. Bijlsma

12. Bedrijfsgezondheidsdienst

Samenvatting

Het werken bij de Bedrijfsgezondheidsdienst vereist specialistische kennis. Kennis van wettelijke richtlijnen en kennis van actuele wet- en regelgeving binnen de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Wat houdt de Arbowet in, wat wordt verstaan onder Arbobesluit of Arboregeling. Wat zijn periodieke keuringen, wat als er geen concrete afstemming met andere disciplines is gerealiseerd? Wat is het verschil tussen een (huis)arts en bijvoorbeeld een arbo- of bedrijfsarts? En tot slot: wat zijn de werkzaamheden van een doktersassistent binnen de Bedrijfsgezondheidsdienst. In het kort wordt bovengenoemde in dit hoofdstuk toegelicht met een aantal praktijkvoorbeelden.

I. W. Bijlsma

Nawerk

Titel: Werkprocessen in de polikliniek en sociale gezondheidszorg
Auteur: I.W. Bijlsma
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-368-1507-9
Print ISBN: 978-90-368-1506-2
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-1507-9