Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top

2005 | Boek

Hoofdstuk 1 Werken als zorghulp in organisaties hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

Werken in de zorg Leerboek

Auteurs: C.A.M. Hutten-Groot, Drs. J.G.M. Hutten

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
insite
ZOEKEN

Over dit boek

Het pakket Werken in de zorg is bestemd voor kwalificatieniveau 1 (zorghulp) en vormt een onderdeel van het leer- en vormingsgebied verzorging. Werken in de zorg bestaat uit de volgende onderdelen: een bronnenboek (leerboek) voor de theorie, een vaardighedenboek en een werkboek. Uitgangspunt is het werkboek. Via vragen en opdrachten wordt verwezen naar de bronnenboeken. Het werkboek 'loodst' de leerlingen als het ware door de opleiding.

De boeken volgen de vijf onderdelen van de deelkwalificatie Zorghulp en bijbehorende eindtermen uit de deelkwalificatiestructuur:

  • 101 Werken als zorghulp
  • 102 Uitvoeren van huishoudelijke zorg
  • 103 Helpen bij dagelijkse bezigheden
  • 104 Omgaan met de zorgvrager
  • 105 Mens en samenleving.

Recente ontwikkelingen op het gebied van sociale wetgeving alsmede nieuwe informatie van de Stichting Voedingscentrum (o.a. de nieuwe "Schijf van Vijf') zijn in de deze tweede druk verwerkt.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Deelkwalificatiet 101 Werken als zorghulp in een organisatie

Voorwerk
Hoofdstuk 1 Werken als zorghulp in organisaties
Samenvatting
Als zorghulp kun je werken bij de volgende instellingen van de gezondheidszorg:
  • de thuiszorg;
  • een verzorgingshuis;
  • een verpleeghuis;
  • een instellingen voor gehandicapten;
  • ziekenhuis.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 2 Methodisch werken
Samenvatting
Dit hoofdstuk gaat over methodisch werken, over hoe je moet gaan werken. Als je zorgvragers helpt moet je nadenken over de manier waarop je aan het werk wilt gaan. Voordat je met je werkzaamheden begint, is het nodig dat je eerst kijkt wat er moet gebeuren.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 3 Bijzonderheden en knelpunten in de zorg melden
Samenvatting
Als zorghulp ga je alle dagen met mensen om. Meestal hebben deze mensen een zorgprobleem. Ze hebben hulp en zorg nodig. Het is heel belangrijk dat je let op hoe het met de zorgvrager gaat. Een zieke zorgvrager kan zieker worden of iemand die eerst nog wat kon lopen, kan dat niet meer.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 4 Samenwerken in een organisatie
Samenvatting
Een mens kan niet zonder andere mensen. Iedere dag leef je met andere mensen om je heen. Vaak moet je samen met anderen bijvoorbeeld de huishouding doen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 5 De zorghulp als werknemer: de rechten en plichten
Samenvatting
Als zorghulp ben je een werknemer. Een werknemer is in dienst van een instelling. Hij of zij werkt een aantal uren per week voor de instelling. Daarvoor ontvangt de werknemer een salaris of loon. De werkgever biedt werk aan. De werknemer is bereid te werken. De werkgever betaalt daarvoor een salaris.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 6 Bijhouden van je eigen deskundigheid en algemene ontwikkeling
Samenvatting
Je hebt gekozen voor de opleiding zorghulp. Daarom volg je op dit moment de opleiding. De opleiding wordt afgesloten met een diploma. Velen denken dat ze dan voldoende weten. Je zou kunnen zeggen dat deze opleiding nog maar het begin van je opleiding is. Eigenlijk bestaat de opleiding uit de opleidingsfase en de vervolgfase: schoolfase en werkfase.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten

Deelkwalificatie 102 Uitvoeren van huishoudelijke zorg

Voorwerk
Hoofdstuk 7 Een werkplan maken voor huishoudelijke werkzaamheden
Samenvatting
Dit hoofdstuk gaat over plannen. Een planning maken is belangrijk bij bijna alles wat je doet. Als je bijvoorbeeld om vijf uur ’s middags in Groningen wilt zijn, dan moet je de vertrektijd plannen en de route. Als je boodschappen gaat doen dan moet je van tevoren bedenken wat je nodig hebt. Je moet ook plannen naar welke winkel je het eerst gaat. Verschillende mensen kunnen voor dezelfde werkzaamheden een andere planning maken. Hoe je ook plant, het heeft altijd te maken met de tijd die je hebt en hoe je het gaat doen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 8 De woonomgeving van een zorgvrager op orde houden
Samenvatting
In een woning heb je verschillende ruimten. In elke ruimte zijn er onderdelen die schoongemaakt kunnen worden. In een huiskamer kun je bijvoorbeeld de ramen zemen, de vloer dweilen en de kast stoffen. In zorginstellingen worden ook ruimten schoongemaakt, bijvoorbeeld de kamer van een bewoner, de gangen en de vloeren.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 9 Werkmaterialen en schoonmaakmiddelen
Samenvatting
Het werkmateriaal om schoon te maken (tabel 10) is afhankelijk van het soort vuil, de schoonmaakmethode en de ruimte die moet worden schoongemaakt.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 10 Zorgen voor een sfeervolle omgeving
Samenvatting
Sfeer is de stemming die een ruimte of een gezelschap uitstraalt. Sfeer kan ervoor zorgen dat mensen zich prettig of juist niet prettig voelen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 11 De organisatie van schoonmaak en onderhoud
Samenvatting
Dit onderdeel heeft eigenlijk alleen betrekking op instellingen die een groothuishouding hebben. In deze huishouding werken veel mensen samen. Iedere vorm van samenwerking vraagt om een goede organisatie. De organisatie van de huishouding is meestal zo opgezet dat taken die bij elkaar horen, in één organisatiedeel zijn ondergebracht.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 12 Levensmiddelen kopen
Samenvatting
Als zorghulp zul je regelmatig moeten zorgen voor de voeding. Als je in de thuiszorg werkt, moet je bijvoorbeeld het eten voor een zorgvrager bereiden. In instellingen help je bijvoorbeeld bij het verdelen van het eten of werk je in de keuken.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 13 Levensmiddelen beheren
Samenvatting
De drie belangrijke veroorzakers van bederf in levensmiddelen zijn chemische omzettingen, ongedierte en bacteriën en andere micro-organismen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 14 Gezonde voeding
Samenvatting
Een gezonde voeding levert alle benodigde voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden. Maar in de supermarkt zijn heel veel verschillende levensmiddelen te vinden. Juist door die overvloed moeten we ons afvragen:
  • Weten we eigenlijk wel wat we eten en drinken?
  • Houden we bij het eten en drinken wel rekening met onze gezondheid?
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 15 Menuleer
Samenvatting
Meestal eten mensen op vaste tijdstippen van de dag. Er zijn meerdere maaltijden op een dag. In Nederland zijn er de volgende hoofdmaaltijden: het ontbijt, de lunch en het diner.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 16 Het voorbereiden van maaltijden en dranken
Samenvatting
In de zorg moet je goed met je tijd omgaan. Het is dus belangrijk om een goede planning te maken. Je weet dan wat je moet doen, wanneer je het moet doen en hoeveel tijd alles kost. Voor het maken van een planning moet je weten hoe lang alle handelingen duren. Dat kun je vinden in het recept in een kookboek. Soms vind je het ook op de verpakking. Je kunt het ook zelf schatten. In de planning staat wat de verschillende werkzaamheden zijn, wanneer je daarmee moet beginnen en wanneer iets klaar moet zijn.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 17 Voedings- en eetgewoonten
Samenvatting
Mensen kunnen verschillende voedings- en eetgewoonten hebben. Wat, hoeveel, wanneer, waar en hoe mensen eten hangt af van leeftijd (een baby heeft meer eiwit nodig dan een volwassene), lichamelijke activiteit (hoe actiever hoe meer energie nodig is), gezondheidstoestand (bij griep eet je meer vitamine C), voedingspatroon (eetgewoonten) en dieet (voeding die om medische redenen gegeven wordt).
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 18 Dekken, serveren, afruimen en afwassen
Samenvatting
Dekken, serveren, afruimen en afwassen zijn belangrijke onderdelen van de maaltijdverzorging. Besteed hier voldoende aandacht aan. Vraag altijd eerst naar de gewoonten en wensen van de zorgvrager. Vooral in de thuiszorg kun je met verschillende manieren van dekken en serveren in aanraking komen. Verder is de sfeer rondom de maaltijd ook heel belangrijk.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 19 De voedingsdienst
Samenvatting
De voedingsdienst moet het menuplan maken, inkopen doen, bewaren, bereiden, garneren, verdelen en serveren. Verder moet zij afval verwerken, reinigen en opruimen en zij moeten de maaltijdkaarten verwerken.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 20 De was verzorgen
Samenvatting
De wasverzorging bestaat uit de volgende onderdelen:
  • het verzamelen en bewaren van de was;
  • het sorteren van de was;
  • het eventueel voorbehandelen van de was (vlekken verwijderen);
  • het wassen;
  • het drogen;
  • het strijken;
  • het herstellen;
  • het vouwen, opbergen of de was terugbrengen naar de zorgvrager.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 21 Textielvezelsoorten en textieletikettering
Samenvatting
Textiel bestaat vrijwel altijd uit vezels. Er zijn verschillende soorten vezels, zoals natuurlijke vezels, halfsynthetische vezels en synthetische vezels.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 22 Onderhoud van kleding en schoenen
Samenvatting
Om textiel op de juiste manier te onderhouden moet je rekening houden met het materiaal, de kleuren, het weefsel (bijvoorbeeld gebreid of geweven), de hoeveelheid vuil, vlekken en versierselen (bijvoorbeeld kragen, borduursel en houten knopen).
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 23 De organisatie van de wasverzorging in een instelling
Samenvatting
De linnendienst van een instelling houdt zich bezig met textielbeheer. Dat betekent dat de linnendienst de aanschaf en verzorging van textielgoederen doet. Deze dienst houdt toezicht op de voorraad en verzorgt deze. Ze verzamelt vuil textiel en maakt deze verzendklaar om te (laten) reinigen. Verder beheerst de linnendienst de kosten, controleert zij het textiel op reinheid, slijtage en aantal. Het repareren van verstelgoed hoort ook bij de linnendienst, evenals het verdelen (distribueren) naar afdelingen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten

Deelkwalificatie 103 Helpen bij dagelijkse bezigheden

Voorwerk
Hoofdstuk 24 Het belang van dagelijkse bezigheden en activiteiten
Samenvatting
Als zorghulp krijg je te maken met mensen van verschillende leeftijden, verschillende karakters en verschillende achtergronden.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 25 Structuren van tijd bij verschillende zorgvragers
Samenvatting
Veel zorgvragers waar jij als zorghulp mee te maken krijgt, hebben regelmaat nodig. Ze hebben moeite om hun eigen leven te structureren. Zij kunnen hun eigen tijd niet indelen en/of kunnen niet voor zichzelf zorgen. Bij onverwachte gebeurtenissen reageren ze op een ongewone manier.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 26 Helpen bij dagelijkse bezigheden
Samenvatting
In hoofdstuk 24 heb je kunnen lezen dat er verschillende activiteiten zijn. Als zorghulp help je bij de uitvoering van ADL en HDL en help je ook bij vrijetijdsactiviteiten.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 27 Helpen bij activiteiten voor een groep zorgdragers
Samenvatting
Het komt regelmatig voor dat je als zorghulp helpt bij activiteiten van zorgvragers. Voorbeelden daarvan zijn een bingo, een kaartmiddag enzovoort. Het gaat daarbij speciaal om wat er bij zo’n middag of ochtend aan werkzaamheden moeten worden verricht. In dit hoofdstuk leer je waaraan je zoal moet denken, voordat je met een activiteit begint. Alles draait om systematisch werken.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 28 Verzorgen van opvang en verzorging van kinderen
Samenvatting
Als zorghulp kun je komen te werken in een gezin met kinderen. Je verzorgt als zorghulp geen kinderen. Je moet natuurlijk wel op een goede manier met ze omgaan. Je moet aansluiten bij de manier waarop de ouders hun kinderen opvoeden.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten

Deelkwalificatie 104 Omgaan met de zorgvrager

Voorwerk
Hoofdstuk 29 Respect
Samenvatting
Als zorghulp is het belangrijk om te weten hoe mensen in elkaar zitten. Zorgvragers kunnen op verschillende manieren reageren. Sommigen mopperen erg als ze pijn hebben, anderen worden dan juist heel stil. Sommigen kunnen veel aandacht vragen, anderen doen alsof je er niet bent. Er zijn verschillende redenen waarom zorgvragers zo reageren. Als je een verklaring kunt geven voor het gedrag is het makkelijker iemand te begrijpen. Je kunt dan je zorg op de wensen van de zorgvrager afstemmen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 30 De relatie met de zorgvrager
Samenvatting
Mensen kunnen niet zonder de mensen om zich heen. Mensen gaan allerlei relaties aan met elkaar. Er bestaan twee soorten relaties. Je kent persoonlijke relaties. Een ander woord daarvoor is een privé-relatie. Voorbeelden zijn de relatie met je moeder, met je vriendin, met je geliefde. Je hebt ook functionele relaties. In je werk als zorghulp heb je functionele relaties. Deze relaties behoren bij het werk.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 31 In gesprek
Samenvatting
Het belangrijkste middel dat je hebt voor de omgang met je medemens is communicatie.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 32 Samenwerken
Samenvatting
Als zorghulp werk je met andere mensen samen. Samenwerken doe je met de zorgvrager, familie, andere mantelzorgers en collega’s. Samenwerken is meer dan de taken verdelen onder verschillende mensen. Met anderen samen kun je meer bereiken dan in je eentje. Samenwerken betekent ook verbonden zijn met andere mensen. Je bent bereid om voor elkaar klaar te staan en samen voel je je verantwoordelijk voor het werk.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 33 Functionele betrokkenheid
Samenvatting
In de samenwerking met de zorgvrager is er sprake van een ongelijkwaardige relatie: de één is de gever en de ander is de ontvanger van zorg. Je bent niet zoals in een persoonlijke relatie gelijk aan elkaar. Dit hoofdstuk gaat in op hoe je als zorghulp omgaat met de privacy van de zorgvrager, de afhankelijkheid van de zorgvrager en intimiteiten.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 34 Ongewenst gedrag
Samenvatting
Het kan voorkomen dat je in je werk als zorghulp met moeilijke situaties in aanraking komt, zoals agressief gedrag en ongewenste intimiteiten. Het is goed om deze situaties vanuit een professioneel standpunt te bekijken.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten

Deelkwalificatie 105 Mens en samenleving

Voorwerk
Hoofdstuk 35 Sociale zekerheid
Samenvatting
In de vorige eeuw was het leven hard. Als je ziek was of bijvoorbeeld geen werk had, kreeg je geen inkomen om van te leven. Je kon dan eigenlijk alleen nog maar overleven door te bedelen. Soms kreeg je dan eten van rijke mensen of de kerk. Tegenwoordig is dat gelukkig anders. We kennen in ons land geen echte armoede meer. Je hebt natuurlijk wel mensen die weinig geld hebben. De regering heeft met behulp van wetten geregeld, dat we op verschillende manieren verzekerd zijn van een bepaald inkomen. Als je nu ziek bent of werkloos, heb je veelal recht op doorbetaling van het loon of een uitkering.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 36 Samenlevingsvormen en andere belangrijke regelingen
Samenvatting
Er zijn op het ogenblik verschillende samenlevingsvormen mogelijk. In het verleden was het gezin, met daarbinnen gehuwde ouders en kinderen, de enige geaccepteerde samenlevingsvorm. Daar is verandering in gekomen.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 37 Maatschappelijke ontwikkelingen
Samenvatting
Zolang mensen met elkaar samenleven bestaan er problemen. Iedere tijd heeft zijn eigen problemen. In dit hoofdstuk komen enkele maatschappelijke ontwikkelingen aan de orde.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 38 De Nederlandse staat: een democratische samenleving
Samenvatting
Nederland is een staat in Europa. De voornaamste kenmerken van een staat of land zijn:
  • Het hebben van een eigen grondgebied. Op de kaart van Europa kun je zien dat ons land daarvan een deel is.
  • Er wonen mensen. Nederland heeft een eigen bevolking. Als inwoner van ons land heb je de Nederlandse nationaliteit en een Nederlands paspoort.
  • Nederlanders zijn baas in eigen land, hebben een eigen gezag. De burgers spreken met elkaar af welke regels in het land gelden om alles goed te laten verlopen. De belangrijkste regels staan in wetten.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Hoofdstuk 39 De nodige stappen voor een baan als zorghulp
Samenvatting
Er zijn vier verschillende manieren om een baan te vinden. Je kunt gebruikmaken van arbeidsbemiddeling. Arbeidsbemiddeling betekent dat een organisatie een werkgever en een werknemer met elkaar in contact brengt. Voorbeelden van zulke organisaties zijn het Centrum voor Werk en Inkomen en het uitzendbureau. Een tweede manier is om kranten of tijdschriften door te kijken op advertenties voor een baan als zorghulp. Verder kun je proberen via het informele circuit een baan te vinden. Je kunt bijvoorbeeld via vrienden, kennissen en bekenden horen dat er een baan vrij is. De vierde mogelijkheid is dat je ‘open’ solliciteert. Dat betekent dat je een brief schrijft, zonder dat het bedrijf een personeelsadvertentie heeft geplaatst.
C.A.M. Hutten-Groot, J.G.M. Hutten
Nawerk
Meer informatie
Titel
Werken in de zorg Leerboek
Auteurs
C.A.M. Hutten-Groot
Drs. J.G.M. Hutten
Copyright
2005
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-9778-5
Print ISBN
978-90-313-4191-7
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-9778-5