Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg 4/2018

05-07-2018 | Onderzoeksartikel

Vrouwenopvang in Zuid-Limburg: ook de kinderen in beeld

Een observationeel onderzoek naar hun lichamelijke en psychische gezondheid

Auteurs: A. Custers, L. Oosterwijk, P. J. Bijsterveld, B. M. Doove, D. M. C. B. van Zeben-van der Aa

Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg | Uitgave 4/2018

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Inleiding. Kinderen die in een vrouwenopvang wonen, komen uit kwetsbare gezinnen en zijn vaak getuige geweest van huiselijk geweld. Zij lopen hierdoor meer risico op problemen in hun ontwikkeling en wat betreft hun lichamelijke en psychische gezondheid. Het doel van dit onderzoek is om systematisch reeds bekende lichamelijke en psychische problemen te inventariseren, onbekende problemen te signaleren en voor beiden een aanpak te realiseren. Daarnaast worden structurele afspraken gemaakt met de jeugdgezondheidszorg (JGZ) en andere betrokken professionals om continuïteit van zorg te initiëren voor deze kinderen.
Methoden. Alle kinderen tot 18 jaar, die in de periode van september 2015 tot maart 2016 zijn binnengekomen bij de vrouwenopvang van XONAR in Maastricht, zijn systematisch in kaart gebracht middels een gestandaardiseerde anamnese en lichamelijk onderzoek, inclusief top-teenonderzoek. Dit gebeurde steeds door eenzelfde kinderarts en kinderverpleegkundige. De vragenlijst werd ontwikkeld door het onderzoeksteam in samenwerking met de JGZ. Naar aanleiding van de bevindingen werd er contact opgenomen met de JGZ en daarnaast met andere betrokken hulpverleners voor afstemming en continuïteit van (preventieve) zorg.
Resultaten. In totaal zijn 25 kinderen onderzocht. Bij 76% was sprake van zorgen, een hulpvraag of bleken er gezondheidsproblemen te zijn waarvoor een medisch advies, medicatie, follow-up binnen de vrouwenopvang of de JGZ, of verwijzing naar elders nodig was. In 44% van de kinderen ging het om onbekende lichamelijke problemen en bij 33% was sprake van psychische of gedragsproblemen waarvoor nog geen hulp was opgestart. Na beëindiging van het traject binnen XONAR werd in alle gevallen continuïteit van zorg geïnitieerd middels een overdracht naar alle betrokken hulpverleners (binnen en buiten de vrouwenopvang) en behandelend artsen.
Conclusie. Het systematisch afnemen van een uitgebreide anamnese en het doen van lichamelijk onderzoek bij kinderen die wonen binnen de vrouwenopvang leidt tot het signaleren en aanpakken van (verwaarloosde) problemen en beter coördineren van de zorg, ook na ontslag uit de vrouwenopvang. Intensieve samenwerking met de JGZ is hierbij essentieel.
Literatuur
1.
go back to reference Jarvis KL, Gordon EE, Novaco RW. Psychological distress of children and mothers in domestic violence emergency shelters. J Fam Violence. 2005;20:389–402.CrossRef Jarvis KL, Gordon EE, Novaco RW. Psychological distress of children and mothers in domestic violence emergency shelters. J Fam Violence. 2005;20:389–402.CrossRef
2.
go back to reference Tjen-A-Tak CH, Broek LM van den. Een wereld van verschil – 40 jaar vrouwenopvang in Nederland 1974–2014. Leiden: Vrouwenopvang Rosa Manus; 2014. Tjen-A-Tak CH, Broek LM van den. Een wereld van verschil – 40 jaar vrouwenopvang in Nederland 1974–2014. Leiden: Vrouwenopvang Rosa Manus; 2014.
3.
go back to reference Wolf J, Jonker I. Maat en baat van de vrouwenopvang. Amsterdam: SWP; 2006. Wolf J, Jonker I. Maat en baat van de vrouwenopvang. Amsterdam: SWP; 2006.
4.
go back to reference Veen HJC van der, Bogaerts S. Huiselijk geweld in Nederland – Overkoepelend syntheserapport van het vangst-hervangst, slachtoffer- en daderonderzoek 2007–2010. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum – Ministerie van Justitie; 2010. Veen HJC van der, Bogaerts S. Huiselijk geweld in Nederland – Overkoepelend syntheserapport van het vangst-hervangst, slachtoffer- en daderonderzoek 2007–2010. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum – Ministerie van Justitie; 2010.
9.
go back to reference Brilleslijper-Kater S, Beijersbergen M. Meer dan bed, bad, broodje pindakaas: Profiel, gezondheid, welzijn en begeleiding van kinderen in de vrouwenopvang en maatschappelijke opvang. Amsterdam: SWP; 2009. Brilleslijper-Kater S, Beijersbergen M. Meer dan bed, bad, broodje pindakaas: Profiel, gezondheid, welzijn en begeleiding van kinderen in de vrouwenopvang en maatschappelijke opvang. Amsterdam: SWP; 2009.
10.
go back to reference Anda RF, Felliti VJ, Douglas Bremner J, et al. The enduring effects of abuse and related adverse experiences in childhood. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2006;256:174–86.CrossRefPubMed Anda RF, Felliti VJ, Douglas Bremner J, et al. The enduring effects of abuse and related adverse experiences in childhood. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2006;256:174–86.CrossRefPubMed
11.
go back to reference Buckingham ET, Daniolos P. Longitudinal outcomes for victims of child abuse. Curr Psychiatry Rep. 2013;15:342v.CrossRef Buckingham ET, Daniolos P. Longitudinal outcomes for victims of child abuse. Curr Psychiatry Rep. 2013;15:342v.CrossRef
12.
go back to reference Howell KH, Barnes SE, Miller LE, Graham-Bermann SA. Developmental variations in the impact of intimate partner violence exposure during childhood. J Inj Violence Res. 2016;43:57. Howell KH, Barnes SE, Miller LE, Graham-Bermann SA. Developmental variations in the impact of intimate partner violence exposure during childhood. J Inj Violence Res. 2016;43:57.
13.
go back to reference Dijkstra S, Balogh L. Ontwikkeling van een kindmethodiek bij Blijf Groep Utrecht. Utrecht: Bureau Dijkstra; 2011. Dijkstra S, Balogh L. Ontwikkeling van een kindmethodiek bij Blijf Groep Utrecht. Utrecht: Bureau Dijkstra; 2011.
Metagegevens
Titel
Vrouwenopvang in Zuid-Limburg: ook de kinderen in beeld
Een observationeel onderzoek naar hun lichamelijke en psychische gezondheid
Auteurs
A. Custers
L. Oosterwijk
P. J. Bijsterveld
B. M. Doove
D. M. C. B. van Zeben-van der Aa
Publicatiedatum
05-07-2018
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg / Uitgave 4/2018
Print ISSN: 1567-8644
Elektronisch ISSN: 1876-598X
DOI
https://doi.org/10.1007/s12452-018-0148-8

Andere artikelen Uitgave 4/2018

JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg 4/2018 Naar de uitgave