Top

Huisarts en wetenschap

Gepubliceerd in:

01-12-2004 | Onderzoek

Vormen van selectie aan de poort en hun effecten

Een literatuuronderzoek

Auteurs: Dick Willems, Marjan Veldhuis

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 13/2004

Samenvatting

Willems DL, Veldhuis M. Vormen van selectie aan de poort en hun effecten. Een literatuuroverzicht. Huisarts Wet 2004;47(13):625-30.

Achtergrond Gegevens over de effectiviteit van de poortwachter spelen nauwelijks een rol in de discussies over de wenselijkheid van de poortwachtersfunctie. Wij deden een literatuuronderzoek naar het effect op passend zorggebruik.

Methoden Searches in verschillende elektronische databanken en in Huisarts en Wetenschap en Medisch Contact.

Resultaten Wij vonden 13 onderzoeken van wisselende kwaliteit, waarin sterk verschillende triagevormen werden bestudeerd. Triage bleek een aanzienlijke vermindering van onnodig eerstehulpbezoek te bewerkstelligen (bij kinderen tot 75% minder). Bij volwassenen met niet-acute hartaandoeningen of met luchtweginfecties was er geen duidelijk verschil in zorggebruik. De meeste onderzoeken lieten geen nadelige effecten zien in de zin van gemiste pathologie of ontoereikende zorg. Er zijn aanwijzingen dat patiënten met zeldzame aandoeningen beter af zijn met directe toegang tot specialisten.

Conclusie Empirisch onderzoek naar de effectiviteit van de poortwachter is schaars en van wisselende kwaliteit en komt grotendeels uit de VS. De poortwachter lijkt niet bij alle gezondheidsproblemen passende zorg te bevorderen. Verder prospectief onderzoek, bij voorkeur internationaal vergelijkend van aard, is nodig.

Dit artikel is een bewerking van het tweede hoofdstuk van: Willems DL, Veldhuis M. Wegen in de zorg. Dilemma's, keuzen en afwegingen in de spreekkamer. Assen: Van Gorcum, 2002.

vorige artikel ‘Hee broedoe’ (hoog bloed): opvattingen over hypertensie van Creools-Surinaamse patiënten in de huisartsenpraktijk

volgende artikel Waardering van kwalitatief onderzoek

Gervas J, Perez Fernandez M, Starfield BH. Primary care, financing and gatekeeping in western Europe. Family Practice 1994;11:307-17.CrossRefPubMed

Young GP, Lowe RA. Adverse outcomes of managed care gatekeeping. Academic Emerg Med 1997;4:1129-36.CrossRef

Angell M. The doctor as double agent. Kenn Inst Ethics J 1994;5:279-86.

Caplan A. The ethics of gatekeeping in rehabilitation medicine. J Head Trauma Rehab 1997;12:29-36.CrossRef

Bloche MG. Clinical loyalties and the social purposes of medicine. JAMA 1999;281:268-74.CrossRefPubMed

Delnoij D, Van Merode G, Paulus A, Groenewegen P. Does general practitioner gatekeeping curb health care expenditure? J Health Serv Res Policy 2000;5:22-6.PubMed

De Neeling, J. Passende medische zorg. Over keuzen en richtlijnen. Eindrapport KNMG-project Passende Zorg. Utrecht: KNMG, 2000.

Franco SM, Mitchell CK, Buzon RM, Primary care physician access and gatekeeping: a key to reducing emergency department use. Clin Pediatr 1997;36:63-8.CrossRef

Gadomski AM, Perkis V, Horton L, Cross S, Stanton B. Diverting managed care Medicaid patients from pediatric emergency department use. Pediatrics 1995:170-8.

Gadomski A, Jenkins P, Nichols M. Impact of a Medicaid primary care provider and preventive care on pediatric hospitalization. Pediatrics 1998;101:E1.CrossRefPubMed

Barber J, King W, Monroe K, Nichols M. Evaluation of emergency department referrals by telephone triage. Pediatrics 2000;105:819-21.CrossRefPubMed

Forrest C, Glade G, Starfield B, Baker A, Kang M, Reid R. Gatekeeping and referral of children and adolescents to specialty care. Pediatrics 1999;104:28-34.CrossRefPubMed

Peeters F, Bayer H, Milius H, Verschuren T, Kempinski S, Van der Horst F. de huisarts als poortwachter voor de RIAGG? MGV 1997;121:219-30.

Øiesvold T, Sandlund M, Hansson L, Christiansen L, Gostas G, Lindthardt A, et al. Factors associated with referral to psychiatric care by general practitioners compared with self referrals. Psych Med 1998;28:427-36.CrossRef

Feldman SR, Fleischer AB, Chen JG. The gatekeeper model is inefficient for the delivery of dermatologic services. J Am Acad Dermat 1999;40:426-32.CrossRef

Washington DL, Stevens CD, Shekelle PG, Henneman PL, Brook RH. Next-day care for emergency department users with nonacute conditions. Ann Intern Med 2002;137:707-14.PubMed

Dillon EC, Sergott RC, Savino PJ, Bosley TM. Diagnostic management by gatekeepers is not cost effective for neuro-ophthalmology. Ophthalmology 1994;101:1627-30.PubMed

Rask K, Deaton C, Culler S, Kohler S, Morris D, Alexander W, et al. The effect of primary care gatekeepers on the management of patients with chest pain. Am J Man Care 1999;5:1274-82.

Schillinger D, Bibbins Domingo K, Vranizan K, Bacchetti P, Kuce JM, Bindman AB. Effects of primary care coordination on public hospital patients. J Gen Intern Med 2000;15:329-36.CrossRefPubMed

Titel: Vormen van selectie aan de poort en hun effecten
Een literatuuronderzoek
Auteurs: Dick Willems
Marjan Veldhuis
Publicatiedatum: 01-12-2004
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 13/2004
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03083652

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 13/2004

Een perfide geneesmiddelensysteem

Kinderkwalen

Plee-papier

Wat vindt u van de zorg?

Vrees voor de Bohn Stafleu van Loghume griep: Wat doet de huisarts bij een pandemie?

Indicatie voor een bètablokker? Kies voortaan metoprolol!