Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-06-2014 | Artikelen

Voeding en kanker: is er op dat gebied veel nieuws?

Auteurs: Dr. Sandra Beijer, Prof. dr. ir. Ellen Kampman

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 6/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Uit veelvuldig onderzoek blijkt dat een belangrijk deel van de meest voorkomende vormen van kanker, namelijk darm-, borst- en prostaatkanker is te voorkomen door gezonde voedingsgewoonten, een gematigde alcoholconsumptie, een gezond gewicht en voldoende lichamelijke activiteit. Wanneer er kanker is gediagnosticeerd, leidt dit vaak tot een verslechterde voedingstoestand en een ongunstige lichaamssamenstelling met een negatief effect op de overlevingskansen en op de kwaliteit van leven. Spierverlies, al dan niet gecombineerd met gewichtsverlies, treedt op als gevolg van een vermindering of verandering van de voedingsinname en metabole ontregeling. Voedingszorg vormt een belangrijk onderdeel van de totale zorg voor oncologische patiënten. Zowel voor aanvang als tijdens en na de behandeling spelen gerichte voedingsadviezen een belangrijke ondersteunende rol om genezing of optimale palliatie te bereiken. Het voedingsadvies wordt geoptimaliseerd door bewegingsadviezen. Recent onderzoek laat zien dat een gezonde leefstijl na de behandeling, met gezonde voeding, voldoende lichamelijke activiteit, en een gezond lichaamsgewicht belangrijk zijn om de prognose te verbeteren.
Literatuur
1.
go back to reference World Cancer Research Fund/ American Institute for Cancer Research. Food, nutrition, physical activity and the prevention of cancer: a global perspective. Londen: World Cancer Research Fund/ American Institute for Cancer Research, 2007. World Cancer Research Fund/ American Institute for Cancer Research. Food, nutrition, physical activity and the prevention of cancer: a global perspective. Londen: World Cancer Research Fund/ American Institute for Cancer Research, 2007.
2.
go back to reference Expertgroep landelijke richtlijn ondervoeding. Richtlijn Ondervoeding bij patiënten met kanker (1.0). Utrecht. Integraal Kankercentrum Nederland, 2012. Expertgroep landelijke richtlijn ondervoeding. Richtlijn Ondervoeding bij patiënten met kanker (1.0). Utrecht. Integraal Kankercentrum Nederland, 2012.
3.
go back to reference Bonnema EJ, Wipkink-Bakker A. De behoefte aan voedingsinformatie van vrouwen met borstkanker. Nederlandse Kankerbestrijding KWF, 1996. Bonnema EJ, Wipkink-Bakker A. De behoefte aan voedingsinformatie van vrouwen met borstkanker. Nederlandse Kankerbestrijding KWF, 1996.
4.
go back to reference Dillen SM van, Hiddink GJ, Koelen MA, Graaf C de, Woerkum CM van. Understanding nutrition communication between health professionals and consumers: development of a model for nutrition awareness based on qualitative consumer research. Am J Clin Nutr 2003;77:1065S–72S.PubMed Dillen SM van, Hiddink GJ, Koelen MA, Graaf C de, Woerkum CM van. Understanding nutrition communication between health professionals and consumers: development of a model for nutrition awareness based on qualitative consumer research. Am J Clin Nutr 2003;77:1065S–72S.PubMed
5.
go back to reference Blum D, Omlin A, Baracos V, Solheim T, Tan B, Stone P, et al. Cancer cachexia: A systematic literature review of items and domains associated with involuntary weight loss in cancer. Crit Rev Oncol Hematol 2011;80:114–44.PubMedCrossRef Blum D, Omlin A, Baracos V, Solheim T, Tan B, Stone P, et al. Cancer cachexia: A systematic literature review of items and domains associated with involuntary weight loss in cancer. Crit Rev Oncol Hematol 2011;80:114–44.PubMedCrossRef
6.
go back to reference Fearon K, Strasser F, Anker S, Bosaeus I, Bruera E, Fainsinger R, et al. Definition and classification of cancer cachexia: An international concensus. Lancet Oncol 2011;12: 489–95.PubMedCrossRef Fearon K, Strasser F, Anker S, Bosaeus I, Bruera E, Fainsinger R, et al. Definition and classification of cancer cachexia: An international concensus. Lancet Oncol 2011;12: 489–95.PubMedCrossRef
7.
go back to reference Evans WJ, Morley JE, Argiles J, Bales C, Baracos V, Guttridge D, et al. Cachexia: a new definition. Clin Nutr 2008;27:793–9.PubMedCrossRef Evans WJ, Morley JE, Argiles J, Bales C, Baracos V, Guttridge D, et al. Cachexia: a new definition. Clin Nutr 2008;27:793–9.PubMedCrossRef
8.
go back to reference Demark-Wahnefried W, Peterson BL, Winer EP, Marks L, Aziz N, Marcom PK, et al. Changes in weight, body composition, and factors influencing energy balance among premenopausal breast cancer patients receiving adjuvant chemotherapy. J Clin Oncol 2001;19:2281–9. Demark-Wahnefried W, Peterson BL, Winer EP, Marks L, Aziz N, Marcom PK, et al. Changes in weight, body composition, and factors influencing energy balance among premenopausal breast cancer patients receiving adjuvant chemotherapy. J Clin Oncol 2001;19:2281–9.
9.
go back to reference Gonzalez MC, Pastore CA, Orlandi SP, Heysmfield SB. Obesity paradox in cancer: new insights provided by body composition. Am J Clin Nutr 2014 Feb 26. [Epub ahead of print.] Gonzalez MC, Pastore CA, Orlandi SP, Heysmfield SB. Obesity paradox in cancer: new insights provided by body composition. Am J Clin Nutr 2014 Feb 26. [Epub ahead of print.]
10.
go back to reference Mensink P, De Bont M, Remijnse-Meester T, Kattemölle-van den Berg S, Liefaard A, Meijers J,Âet al. Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Ondervoeding. Huisarts Wet 2010;53:S7–10. Mensink P, De Bont M, Remijnse-Meester T, Kattemölle-van den Berg S, Liefaard A, Meijers J,Âet al. Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Ondervoeding. Huisarts Wet 2010;53:S7–10.
11.
go back to reference Vogel J, Beijer S, Doornink N, Wipkink A. Handboek Voeding bij kanker. Utrecht: De Tijdstroom, 2012. Vogel J, Beijer S, Doornink N, Wipkink A. Handboek Voeding bij kanker. Utrecht: De Tijdstroom, 2012.
12.
go back to reference Ravasco P, Monteiro Grillo I, Camilo M. Cancer wasting and quality of life react to early individualized nutritional counselling! Clin Nutr 2007;26:7–15.PubMedCrossRef Ravasco P, Monteiro Grillo I, Camilo M. Cancer wasting and quality of life react to early individualized nutritional counselling! Clin Nutr 2007;26:7–15.PubMedCrossRef
13.
go back to reference Bossola M, Pacelli F, Rosa F, Tortorelli A, Dogletto G. Does nutrition support stimulate tumor growth in humans? Nutr Clin Pract 2011;26:174–80.PubMedCrossRef Bossola M, Pacelli F, Rosa F, Tortorelli A, Dogletto G. Does nutrition support stimulate tumor growth in humans? Nutr Clin Pract 2011;26:174–80.PubMedCrossRef
14.
go back to reference Landelijke palliatieve richtlijn Anorexie en gewichtsverlies (1.0). Utrecht: Integraal Kankercentrum Nederland, 2014. Landelijke palliatieve richtlijn Anorexie en gewichtsverlies (1.0). Utrecht: Integraal Kankercentrum Nederland, 2014.
15.
go back to reference Signaleringscommissie Kanker. Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn. KWF Kankerbestrijding, 2011. Signaleringscommissie Kanker. Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn. KWF Kankerbestrijding, 2011.
17.
18.
go back to reference Azrad M, Demark-Wahnefried W. The association between adiposity and breast cancer recurrence and survival: A review of the recent literature. Curr Nutr Rep 2014;3:9–15.PubMedCrossRef Azrad M, Demark-Wahnefried W. The association between adiposity and breast cancer recurrence and survival: A review of the recent literature. Curr Nutr Rep 2014;3:9–15.PubMedCrossRef
19.
go back to reference Rock CL, Pande C, Flatt SW, Ying C, Pakiz B, Parker BA, et al. Favorable changes in serum estrogens and other biologic factors after weight loss in breast cancer survivors who are overweight or obese. Clin Breast Cancer 2013;13:188–95.PubMedCrossRefPubMedCentral Rock CL, Pande C, Flatt SW, Ying C, Pakiz B, Parker BA, et al. Favorable changes in serum estrogens and other biologic factors after weight loss in breast cancer survivors who are overweight or obese. Clin Breast Cancer 2013;13:188–95.PubMedCrossRefPubMedCentral
20.
go back to reference Demark-Wahnefried W, Goodwin PJ. To your health: how does the latest research on alcohol and breast cancer inform clinical practice? J Clin Oncol 2013;31:1917–9.PubMedCrossRef Demark-Wahnefried W, Goodwin PJ. To your health: how does the latest research on alcohol and breast cancer inform clinical practice? J Clin Oncol 2013;31:1917–9.PubMedCrossRef
21.
go back to reference Kampman E, Vrieling A, Duijnhoven FJ van, Winkels RM. Impact of diet, body mass index, and physical activity on cancer survival. Curr Nutr Rep 2012;1:30–6.PubMedCrossRefPubMedCentral Kampman E, Vrieling A, Duijnhoven FJ van, Winkels RM. Impact of diet, body mass index, and physical activity on cancer survival. Curr Nutr Rep 2012;1:30–6.PubMedCrossRefPubMedCentral
22.
go back to reference Vrieling A, Kampman E. The role of body mass index, physical activity, and diet in colorectal cancer recurrence and survival: a review of the literature. Am J Clin Nutr 2010;92:471–90.PubMedCrossRef Vrieling A, Kampman E. The role of body mass index, physical activity, and diet in colorectal cancer recurrence and survival: a review of the literature. Am J Clin Nutr 2010;92:471–90.PubMedCrossRef
23.
go back to reference Cao Y, Ma J. Body mass index, prostate cancer-specific mortality, and biochemical recurrence: a systematic review and meta-analysis. Cancer Prev Res (Phila) 2011;4:486–501.CrossRef Cao Y, Ma J. Body mass index, prostate cancer-specific mortality, and biochemical recurrence: a systematic review and meta-analysis. Cancer Prev Res (Phila) 2011;4:486–501.CrossRef
24.
go back to reference Keto CJ, Aronson WJ, Terris MK, Presti JC, Kane CJ, Amling CL, et al. Obesity is associated with castration-resistant disease and metastasis in men treated with androgen deprivation therapy after radical prostatectomy: results from the SEARCH database. BJU Int 2012;110:492–8.PubMedCrossRefPubMedCentral Keto CJ, Aronson WJ, Terris MK, Presti JC, Kane CJ, Amling CL, et al. Obesity is associated with castration-resistant disease and metastasis in men treated with androgen deprivation therapy after radical prostatectomy: results from the SEARCH database. BJU Int 2012;110:492–8.PubMedCrossRefPubMedCentral
Metagegevens
Titel
Voeding en kanker: is er op dat gebied veel nieuws?
Auteurs
Dr. Sandra Beijer
Prof. dr. ir. Ellen Kampman
Publicatiedatum
01-06-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 6/2014
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-014-0043-4