Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
Omslag van het boek

2012 | OriginalPaper | Hoofdstuk

Voeding bij lever- en galaandoeningen

(april 2010)

Auteur : A.S. Donker

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Abstract

De galblaas is een opslagplaats voor de galvloeistof die in de lever wordt gemaakt. Galstenen komen vaker voor bij mensen met overgewicht. Bij galsteenlijden zonder klachten is geen dieet nodig. Als er klachten zijn, draagt het dieetadvies bij aan het voorkomen van een recidief van stenen en aan het verminderen van klachten.
De lever is een belangrijk orgaan voor de stofwisseling van koolhydraten, eiwitten en vetten. Bovendien zorgt de lever voor afbraak van schadelijke stoffen zoals alcohol en medicatie. Veel leverziekten kunnen uiteindelijk leiden tot levercirrose. Levercirrose geeft aanvankelijk vaak weinig klachten. Hoe verder de leverfunctie achteruitgaat, hoe meer klachten er ontstaan. Medicatie kan de leverziekte meestal niet genezen, maar wel de klachten verminderen. Bij het eindstadium van levercirrose is levertransplantatie soms de enige behandeling.
Dieetmaatregelen hebben als doel het behouden of verbeteren van de voedingstoestand, voorkomen van complicaties, ondersteunen van de werking van de medicatie en verminderen van klachten bij complicaties. Vaak is suppletie van bepaalde vitaminen of mineralen nodig.
Literatuur
Assen S van, Nagengast FM, Goor H van, e.a. De behandeling van galsteenlijden bij ouderen. Ned Tijdschr Geneeskd 2003; 147(4).
Bengmark S. Bioecological control of chronic liver disease and encephalopathy. Metab Brain Dis 2009; 24: 223–236.
Briony T. Manual of Dietetic Practice, 3rd ed (pp. 409–419). I.s.m. de British Dietetic Association, Oxford: Blackwell Science Ltd, 2001.
Caregaro L, Alberino F, Piero A, e.a. Malnutrition in alcoholic and virus cirrhosis. Am J Clin Nutr 1996; 63: 602–609.
Cordoba J, Lopez-Hellin J, Planas M, e.a. Normal protein for episodic hepatic encephalopathy: results of a randomized trial. J Hepatol 2004; 41: 38–43.
Cuevas A, Fransisco FM, Reyes MS, e.a. Diet as a risk factor for cholesterol gallstone disease. Journal of the American College of Nutrition 2004; 23(3): 187–196.
Daele PLA van, Pols HA. Metabole botafwijkingen bij maag-darm- en leverziekten. Ned Tijdschr Geneeskd 2000: 462–467.
Geldrop GJ van, Numans ME, Berg HF, Putten AM van, Scheele ME, Bouma M. NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen, 2e herz. Huisarts Wet 2007: 50(12): 666–681.
Georghe L, Jacob R, Vadan R, e.a. Improvement of hepatic encephalopathy using a modified high-calorie high-protein diet. Romanian Journal of Gastroenterology 2005; 14(3): 231–238.
Gottschlich MM. The Science and Practice of Nutrition Support (pp. 537–547). American Society for Parenteral and Enteral Nutrition, 2001.
Harmsen JAM. De standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen (tweede herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Reactie vanuit de huisartsgeneeskunde. Ned Tijdschr Geneeskd 2008; 152: 2656–2657.
Henkel AS, Buchman AL. Nutritional support in patients with chronic liver disease. Nature Clinical Practice Gastroenterology & Hepatology 2006; 3(4): 202–209.
Landelijke richtlijn galblaascarcinoom. www.​oncoline.​nl. Datum goedkeuring: 2004–05-10. Verantwoording: Landelijke werkgroep GI-tumoren. Versie: 1.1. Type: Landelijke richtlijn.
Leitzman MF, e.a. Coffee intake is associated with lower risk of symptomatic gallstone disease in women. Gastroenterology 2002; 123: 1823–1830.
Li SD, Lue W, Mobarhan S, e.a. Nutrition support for individuals with liver failure. Nutrition Reviews 2000; 58: 242–247.
Liu Q, Duan ZP, Ha DK, e.a. Synbiotic modulation of gutflora: Effect on minimal hepatic encephalopathy in patients with cirrosis. Hepatology 2004; 39(5): 1441–1449.
Maag Lever Darm Stichting. Brochures over: alcohol en de lever, leverkanker, ziekte van Wilson en hemochromatose, leververvetting, primaire biliaire cirrose, algemene werking van levercirrose, leverkanker, leverfunctieonderzoek, onderzoeken van de lever, auto-immuunhepatitis, voeding bij leveraandoeningen.
Manual of Clinical Dietetics, 6th ed. Chicago, IL: American Dietetic Association, 2001.
Marchesini G, Fabrio A, Bianchi G, e.a. Zinc supplementation and amino acid-nitrogen metabolism in patients with advanced cirrhosis. Hepatology 1996; 23: 1084–1092.
Mijnhout GS, Smulders YM, Craanen ME. Galstenen na forse gewichtsreductie en aanbevelingen ter preventie. Ned Tijdschr Geneeskd 2004; 146(4).
Moore KP, Wong F, e.a. The management of ascites in cirrhosis: Report on the Consensus Conference of the International Ascites Club. Hepatology 2003; 38(1).
Moore KP, Aithal GP. Guidelines of the management of ascites in cirrhosis. Gut 2006; 55(Suppl. V1): Vi1-Vi122. doi:10.1136/gut.2006.099580.
Morgan MY, e.a. Derivation and validation of a new global method for assessing nutritional status in patients with cirrhosis. Hepatology 2006; 44: 823–835.
Muto Y, Sato S, Watanabe A, e.a. Effects of oral branched chain amino acids granules on event-free survival in patients with liver cirrhosis. Clin Gastroenterol Hepatol 2005; 3(7): 705–713.
Patel AA, Torres DM, Harrison SA. Effect of weight loss on Non Alcoholic Fatty Liver Disease. J Clin Gastroenterol 2009; 43(10).
Plauth M, Merli M, Kondrup J, e.a. ESPEN guidelines for nutrition in liver disease and transplantation. Clinical Nutrition 1997; 16: 43–55.
Plauth M, Cabre E, Riggio O, e.a. ESPEN guidelines on enteral nutrition: liver disease. Clinical Nutrition 2006; 25: 285–294.
Pugh RNH, Murray-Lyon IM, Dawson JL, e.a. Transection of the oesophagus for bleeding for oesophageal varices. Br J Surg 1973; 60: 646–649.
Schiphorst AHW, Go PMNYH, Besselink MGH, Venneman NG. Symptomatisch galsteenlijden: een operatie-indicatie. Ned Tijdschr Geneeskd 2006: 2405–2409.
Shewth M, Riggs M, Patel T. Utility of the Mayo End-Stage Liver Disease (MELD) score in assessing prognosis of patients with alcoholic hepatitis. BMC Gastroenterol 2002; 2(1): 2.
Stickel F, Hoehn D, Schuppan D, e.a. Nutritional therapy in alcohol liver disease. Aliment Farmacol Ther 2003; 18: 357–373.
Stolk MFJ, Berge Henegouwen GP van. Leverziekten. Cholelithiasis, cholecystitis en cholangitis (pp. 186–193). Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2009.
Swart GR. Voeding bij leverziekten. In: Leeuwen, PAM van (red.). Klinische voeding (pp. 190–203). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2000.
Tsai CJ, Leitzmann MF, Hu FB, e.a. Frequent nut consumption and decreased risk of cholecystectomie in women. Am J Clin Nutr 2004a; 80: 76–81.
Tsai CJ, e.a. Long-term intake of dietary fiber and decreased risk of cholecystectomie in women. Am J Gastroenterology 2004b; 99(7): 1364–1370.
Tsiaousi ET, Hazitolios AI, Trygonis SK, e.a. Malnutrition in end stage liver disease: Recommendations and nutritional support. Journal of Gastroenterology and Hepatology 2008; 23: 527–533.
Abbott WJ. Child-Pugh class, nutritional indicators and early liver transplant outcomes. Hepato-Gastroenterology 2001; 48: 823–827.
Bircher J, e.a. Oxford Textbook of Clinical Hepatology, 2nd ed. Oxford University Press, 1999.
Campillo B, e.a. Validation of body mass index for the diagnosis of malnutrition in patients with liver cirrhosis. Gastroenteral Clinical Biol 2006; 30: 1137–1143.
Metagegevens
Titel
Voeding bij lever- en galaandoeningen
Auteur
A.S. Donker
Copyright
2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0508-7_6