Verzuimmeting via zelfrapportage en registratie: verschillen tussen de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden en de Nationale Verzuim Statistiek

In onderzoek naar (arbeidsgerelateerde) risicofactoren voor ziekteverzuim wordt veelal volstaan met zelfgerapporteerd verzuim als uitkomstvariabele. Als zowel risicofactoren als uitkomstmaat zijn gebaseerd op vragenlijstgegevens kan dit echter leiden tot monomethod bias. In het hier gepresenteerde onderzoek wordt verzuim gemeten met zowel zelfrapportage- (de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, NEA), als met registratiemethoden (de Nationale Verzuim Statistiek, NVS), onder dezelfde personen (N = 9.893). In absolute zin blijkt het gemiddelde zelfgerapporteerde verzuim significant hoger te liggen dan het geregistreerde verzuim (4,6 vs 3,8%), maar beide bronnen blijken onderling wel consistent te zijn (relatief hoog verzuim volgens de ene bron is tevens relatief hoog verzuim volgens de andere bron). Op uitzonderingen na leiden analyses op basis van het zelfgerapporteerde verzuim en het geregistreerde verzuim tot dezelfde conclusies ten aanzien van verzuimrisicofactoren en de vraag welke subgroepen een relatief hoog verzuimpercentage hebben. Monomethod bias lijkt daarmee geen groot probleem te zijn bij het analyseren van ziekteverzuim en (arbeidsgerelateerde) risicofactoren van ziekteverzuim, als beide zijn gemeten in vragenlijstonderzoek. Zelfgerapporteerd ziekteverzuim in grootschalig steekproefonderzoek lijkt daarmee een betrouwbaar alternatief te vormen voor geregistreerd ziekteverzuim.