Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-12-2016 | Wetenschappelijke artikelen

Verschillen in thuiszorggebruik onder Amsterdamse ouderen

Auteurs: F.G.M. Hazeleger, H. Dijkshoorn, M. Buster, F. Fakiri el, I.M. de Jong, S. Cremer

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 8/2016

Doel:

Inzicht krijgen in verschillen in thuiszorggebruik onder Amsterdamse 65-plussers.

Opzet:

Gezondheidsenquête onder 2.446 Amsterdammers van 65 jaar en ouder verrijkt met registratiegegevens beschikbaar bij het Centraal Bureau van de Statistiek.

Methode:

Gegevens over zorggebruik gefinancierd vanuit de Wmo (huishoudelijke hulp) en AWBZ (verzorging, verpleging, begeleiding en zorg met verblijf) uit 2012 zijn gekoppeld aan inkomensgegevens en aan de GGD-gezondheidsenquête. In een gewogen logistische regressieanalyse is het gebruik van thuiszorg onder Amsterdammers van 65 jaar en ouder onderzocht waarbij rekening is gehouden met faciliterende factoren en zelfgerapporteerde gezondheidsproblemen.

Resultaten:

Onder Amsterdamse 65-plussers maakt 19% gebruik van thuiszorg. Het gebruik van huishoudelijke hulp (14%) is groter dan het gebruik van AWBZ-zorg (11%). Na controle voor faciliterende factoren en de gezondheidssituatie maken vrouwen (OR=3,1; 95%BI:1,7-5,5) en 75-plussers (OR=2,3; 95%CI:1,4-3,8) meer gebruik van huishoudelijke hulp dan mannen respectievelijk ouderen van 65-74 jaar. Ouderen van niet-westerse (OR=0,2; 95%BI:0,1-0,4) en overig westerse herkomst (OR=0,4; 95%BI:0,2-0,7) maken minder gebruik van huishoudelijke hulp dan ouderen van Nederlandse herkomst. Ouderen van 75-plus (OR=2,1; 95%BI:1,2-3,5) maken meer dan gemiddeld gebruik van AWBZ-zorg. Ouderen met een niet-westerse herkomst (OR=0,3; 95%BI:0,1-0,7) maken minder gebruik van AWBZ-zorg dan ouderen van Nederlandse en overig westerse herkomst.

Conclusie:

Er is, ook als rekening wordt gehouden met faciliterende factoren en de gezondheidssituatie, ongelijkheid in de mate waarin gebruik wordt gemaakt van huishoudelijke hulp en AWBZ-zorg. Onduidelijk is of deze ongelijkheid leidt tot zorgtekorten of dat de zorgbehoefte op een andere wijze wordt opgevangen.

vorige artikel Kwaliteit van leven als uitkomstmaat in de zorg voor kinderen (4-19 jaar) met obesitas

volgende artikel De Nederlandse vertaling en indruksvalidatie van de ICECAP-A: meten van kwaliteit van leven volgens de capability-benadering

Onder chronische aandoeningen worden verstaan: zelf gerapporteerde diabetes, beroerte, hersenbloeding, hartinfarct, kanker, hoge bloeddruk, migraine, astma, COPD, psoriasis, chronische eczeem, ernstige of hardnekkige darmstoornissen, incontinentie, langdurige of hardnekkige aandoeningen aan het bewegingsapparaat, reuma en artrose

Een vermogen onder de bijstandsgrens houdt in een vermogen onder de b5.685 voor eenpersoonshuishoudens; b11.370 voor meerpersoonshuishoudens. Verder wordt er ook rekening gehouden met een overwaarde van de woning onder de b48.000 (= waarde eigenwoning box 1 -schuld van de hypotheek in box 1).

Andersen RM. Revisiting the Behavioral Model an de Access to Medical Care: Does it Matter?. J Health Soc Behavior 1995;36: 1–10.

Plaisier I, Klerk M de. Zicht op zorggebruik: ontwikkelingen in het gebruik van huishoudelijke hulp, persoonljke verzorging en verpleging tussen 2004 en 2011. Den Haag: Sociaal en Cultureel planbureau, 20152015

Mackenbach JP, Stronks K. The development of a strategy for tackling health inequalities in the Netherlands. Int J Equity Health 2004;3:1.CrossRef

Kunst A. Sociaal-economische verschillen in sterfte en gezondheid in Nederland. Bevolkingstrends 2007;55(1):34–44.

Wingen M, Bronsveld-de Groot M, Otten F, Kunst A. Thuiszorg in aandachtswijken. Wat is de rol van materiële welvaart? Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:XX–XX.

Schuijt-Lucassen NY, Broese van Groenou MI. Verschillen in zorggebruik door ouderen naar inkomen. Rol van gezondheid, sociale context, voorkeur en persoonlijkheid. Tijdschr Gezondheidswet 2006;84:4–11.

Wingen M, Otten F. Inkomen als sociaaleconomische indicator van medische zorggebruik bij ouderen. Bevolkingstrends 2008; 56(2):76–81.

Wingen M, Otten F. Gezondheid en welvaart van ouderen. Bevolkingstrends 2010;58(1):46–52.

Wingen M, Otten F. Sociaaleconomische status en verschillende gezondheidsaspecten van ouderen. Tijdschr Gezondheidswet 2009;87:109–17.CrossRef

10.

Wingen M, Bronsveld-de Groot M, Kunst A, Otten F. Zorg zonder verblijf naar welvaart bij ouderen. Bevolkingstrends 2011; 59(4):93–8.

11.

Kessler RC, Andrews G, Colpe LJ et al. Short screening scales to monitor population prevalences and trends in non-specific psychological distress. Psychol Med 2002;32:959–76.CrossRefPubMed

12.

Donker T, Comijs H, Cuijpers P et al. The validity of the Dutch K10 and extended K10 screening scales for depressive and anxiety disorders. Psychiatry Res 2010;176:45–50.CrossRefPubMed

13.

Sonsbeek JLA van. Methodische en inhoudelijke aspecten van de OESO-indicator betreffende langdurige beperkingen in het lichamelijk functioneren. Maandbericht Gezondheidstatistiek 1988;7(6):4–17.

14.

Katz S, Ford AB, Moskowitz RW, Jackson BA, Jaffe MW. Studies of illness in the aged: the index of ADL: a standardized measure of biological and psychosocial function. JAMA 1963;185:914–9.CrossRefPubMed

15.

Fillenbaum GG. Screening the elderly: a brief instrumental activities of daily living measure. J Am Geriatrics Society 1985;33:698–706.

16.

Draak M den, Campen C van. Kwetsbare ouderen zonder thuiszorg. Tijdschr Gezondheidswet 2012;90:237–44.CrossRef

17.

CIZ. Indicatiewijzer versie 5.0 2012 Utrecht: CIZ, 2012.

18.

Klerk M, Marangos AM. Waarom krijgen vrouwen vaker huishoudelijke hulp dan mannen? M/V Den Haag: SCP, 2009.

19.

Portegijs W, Hermans B, Laltha V. Emancipatiemonitor 2006. Veranderingen in de leefsituatie en levensloop. Den Haag: SCP en CBS, 2006.

20.

Baute S, Levecque K, Rossem R van, Bracke P. Genderverschillen in professioneel zorggebruik in 25 Europese landen. Een onderzoek naar de impact van medicaliseringsattitudes en genderstratificatie. Mens Maatschappij 2013;88:33–62.

21.

Berkatis KD, Azari R, Helms Lj, Callahan EJ, Robbins JA. Gender differences in the utilization of health care services. J Family Practices 2000;49:147–52.

22.

Poort EC, Spijker J, Dijkshoorn H, Reijneveld SA. Zelfredzaamheid en zorggebruik van eerste generatie Turkse en Marokkaanse migrantenouderen. Tijdschr Gezondheidswet 2003;81:202–9.

23.

Schellingerhout R. Gezondheid en welzijn van allochtone ouderen. Den Haag: SCP, 2004.

24.

Denktas, S, Koopmans G, Birnie E, Foets M, Bonsel G. Ethnic background and differences in health care use: a national cross-sectional study of native Dutch and immigrant elderly in the Netherlands. Int J Equity Health 2009;8:1.CrossRef

25.

Veer AJE de, Francke AL. Extramurale zorg voor allochtone ouderen: een inventarisatie. Utrecht: Nivel, 2003.

26.

Wieringen J van. Wie zorgt voor oudere migranten? De rol van mantelzorgers, sleutelfiguren, professionals, gemeenten en ouderen zelf. Utrecht: Pharos Expertisecentrum Gezondheidsverschillen, 2014.

27.

Moerbeek S, Meijenveldt von F en Kroese G. Zorgt u ook voor iemand? De positie van allochtone mantelzorgers en hun gebruik van ondersteuningsmogelijkheden in zes Nederlandse steden. Amsterdam: Stichting Bevordering Maatschappelijke Participatie, 2010.

28.

Pharos. Factsheet migrantenmantelzorgers. Utrecht: Pharos expertisecentrum gezondheidsverschillen, 2014.

Titel: Verschillen in thuiszorggebruik onder Amsterdamse ouderen
Auteurs: F.G.M. Hazeleger
H. Dijkshoorn
M. Buster
F. Fakiri el
I.M. de Jong
S. Cremer
Publicatiedatum: 01-12-2016
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 8/2016
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-016-0108-0

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Doel:

Opzet:

Methode:

Resultaten:

Conclusie:

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 8/2016

De Omgevingswet

Gezondheid als uitgangspunt voor het ruimtelijke beleid vraagt een integrale visiebenadering

De Nederlandse vertaling en indruksvalidatie van de ICECAP-A: meten van kwaliteit van leven volgens de capability-benadering

Antwoord op ‘Gezondheid: een definitie?’ van Poiesz, Caris en Lapré

Een kwestie van betekenissen

Gezondheidswinst met lokale ambities en informatie op maat