3. Verklaring

Bij de verklaring van psychische problematiek wordt een onderscheid gemaakt tussen voorbeschikking of kwetsbaarheid, uitlokkende, bestendigende en beschermende factoren.

Een verklaring berust meestal op een biopsychosociale zienswijze: een psychische stoornis als resultaat van een samenspel van lichamelijke, psychische en sociale factoren.

Biologische verklaringen gaan uit van de veronderstelling dat psychische stoornissen voortkomen uit een verstoring in het lichamelijk functioneren, met name van het centrale zenuwstelsel. Moderne beeldvormende technieken, zoals scans, kunnen veranderingen of disfuncties in de hersenen nauwkeurig in kaart brengen. Aanwijzingen voor genetische kwetsbaarheid komen voort uit adoptiestudies. De biologische verstoring (aangeboren of verworven) aan de basis van psychische problematiek wordt vooral gezocht in de prikkeloverdracht tussen zenuwcellen van specifieke hersendelen. Voor deze prikkelgeleiding zijn scheikundige stoffen nodig; de neurotransmitters.

Tegenover deze biologische verklaringen staat een brede waaier van psychosociale opvattingen over het ontstaan van psychische stoornissen: leertheorie (conditionering), cognitieve theorie, systeemtheorie en milieutheorie.