Top

2004 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

Vergaderen en onderhandelen

In teams en besturen

Auteurs: Klaas Schermer, Marcel Wijn

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

Vergaderen en onderhandelen biedt een stevige basis aan iedere vergaderaar en onderhandelaar die de eigen vaardigheden wil vergroten. Het geeft inzicht in wat er in overlegsituaties kan gebeuren, met voorbeelden ter verduidelijking van de theorie. Door oefening kan de lezer zich trainen in een aantal vaardigheden, zoals communiceren, argumenteren, onderhandelen, stemmen, voorzitten en notuleren. De auteurs idealiseren overlegvormen niet: in veel gevallen bestaan er inhoudelijke en persoonlijke tegenstellingen tussen de deelnemers. Juist in die situaties zijn goede manieren van vergaderen en onderhandelen onontbeerlijk voor gezamenlijke besluiten.

Vergaderen en onderhandelen reikt de lezer die goede manieren aan. In dit boek is een duidelijk onderscheid tussen twee typen vergaderingen gemaakt:de teamvergadering - overlegsituaties waarin werkzaamheden worden gepland en uitgevoerd om concrete doelen te bereiken, zoals in een projectgroep en in werkoverleg; de teamvergadering - overlegsituaties waarin werkzaamheden worden gepland en uitgevoerd om concrete doelen te bereiken, zoals in een projectgroep en in werkoverleg; de bestuursvergadering - allerlei vormen van overleg waarin besluitvorming centraal staat, zoals in vertegenwoordigende lichamen, besturen van stichtingen en verenigingen en ledenvergaderingen. Onderhandelen is een vaardigheid die in tal van situaties nodig is, niet alleen in situaties die ‘onderhandeling’ heten. Het is voor jong en oud een onderdeel van het dagelijks leven, zowel in vergaderingen en organisaties als daarbuiten, tussen individuen en groepen die elkaar nodig hebben om hun eigen doel te bereiken. Dit gedeelte is daarom een belangrijk onderdeel van dit boek.

Inhoudsopgave

Voorwerk

1 Soorten overleg

Samenvatting

In dit hoofdstuk worden verschillende overlegvormen onderscheiden, al naar gelang de doelen van het overleg, gehanteerde overlegvormen en ingezette middelen.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

2 De teamvergadering

Samenvatting

In dit hoofdstuk beschrijven wij de teamvergadering: het overleg van een team dat werkt aan een gezamenlijke taak. We beschrijven eerst een aantal overlegvormen, daarna gaan we in op de samenstelling van het team, de aanpak van het overleg, de planning van taken en de besluitvorming.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

3 De bestuursvergadering

Samenvatting

In dit hoofdstuk beschrijven we de vergadering van besluitvormers, zoals ledenvergaderingen van verenigingen, vergaderingen van besturen van verenigingen en stichtingen, van ondernemingsraden, gemeenteraden en managementteams. Hun gemeenschappelijk kenmerk is dat het overleg en de besluitvorming volgens tamelijk vaste procedures plaatsvindt. Wie de regels van dit spel goed beheerst heeft meer kans de uitkomst van het overleg te beïnvloeden dan wie onvoorbereid en zonder kennis of ervaring in het strijdperk treedt.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

4 Stemprocedures

Samenvatting

In dit hoofdstuk beschrijven we stemprocedures. Want in bestuursvergaderingen waarin verschillende visies en belangen zijn vertegenwoordigd, kan soms alleen maar een stemming leiden tot een beslissing. De manier van stemmen kan van invloed zijn op de uitkomst.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

5 Helder communiceren

Samenvatting

In dit hoofdstuk staan de volgende vragen centraal: wat verstaan we onder communicatie, op welke manieren communiceren wij, welke verschillende soorten boodschappen worden in de communicatie overgebracht en welke knelpunten kunnen zich voordoen bij het communiceren? Ook bekijken we de communicatie in het kader van processen die zich in een groep voordoen. Tot slot besteden we aandacht aan de communicatie tussen mensen uit verschillende culturen.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

6 Eerlijk argumenteren

Samenvatting

In dit hoofdstuk gaan we in op de kunst van de argumentatie: communicatie die bedoeld is anderen te overtuigen. We behandelen de rol van de argumenten, de opbouw van een betoog, op elkaar inspelen door vragen en reacties, en fouten en trucs in de argumentatie.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

7 Durven kiezen

Samenvatting

In dit hoofdstuk willen we laten zien dat besluitvorming zowel een denk- als een groepsproces is, waartussen een wisselwerking bestaat. Aan het einde van dit proces staat de eigenlijke beslissing, die op verschillende manieren kan worden genomen. We laten ook zien welke groepsprocessen in de besluitvorming meespelen.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

8 Succesvol onderhandelen

Samenvatting

In dit hoofdstuk zetten we uiteen wat onderhandelen is, welke rol de onderhandelende partijen spelen, hun eisen, hun wederzijdse afhankelijkheid, de drukmiddelen die zij toepassen, het overleg dat zij voeren. Ook laten we zien hoe een conflict kan worden aangepakt.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

9 Trucs doorzien

Samenvatting

Dit hoofdstuk gaat over de manieren waarop je de uitkomst van een overleg kunt beïnvloeden. We bespreken specifieke vergadertactieken, vervolgens onderhandelingstactieken en tot slot tactieken die in beide overlegvormen kunnen worden gehanteerd.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

10 Effectief voorzitten

Samenvatting

In dit hoofdstuk zullen we ons bezighouden met de vraag: wat wordt er van een voorzitter verwacht? Hoe kan hij de voorzitterstaken goed uitvoeren? Ook staan we stil bij een aantal onzekerheden van een beginnende voorzitter.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

11 Nuttige notulen

Samenvatting

Dit hoofdstuk behandelt het schriftelijk vastleggen van een overleg, in het vergaderjargon heet dat notuleren. We zullen bekijken welke functies vastleggen heeft, hoe we die verslaglegging het beste in het vat kunnen gieten en welke fouten moeten worden vermeden. Tot slot zullen we aandacht schenken aan de behandeling van het verslag in het overleg.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

12 Analyse van overleg en oefeningen

Samenvatting

Dit hoofdstuk biedt de lezer aandachtspunten om vergaderingen te beoordelen op hun kwaliteit en oefeningen om het vergadergedrag te verbeteren.

Klaas Schermer, Marcel Wijn

Nawerk

Titel: Vergaderen en onderhandelen
Auteurs: Klaas Schermer
Marcel Wijn
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-313-9727-3
Print ISBN: 978-90-313-4156-6
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9727-3