In de documentaire Verdwaald in het Geheugenpaleis worden een jaar lang drie vrouwen gevolgd, Anita, Louise en Alice wonen met vijf anderen in een kleinschalige leefgemeenschap voor mensen met dementie. 18 augustus is de documentaire op tv.
De dames gaan allen op hun eigen manier om met een falend geheugen en met elkaar. Behalve hun aandoening is er weinig dat de drie vrouwen bindt. Anita is een zelfbewuste Hollandse van stand, Louise een volkse schippersvrouw uit Gent en Alice, uit Stabroek, de ruwe bolster - blanke pit van het gezelschap. Hun ziekte bevindt zich in - wat wetenschappelijk geldt als - de eerste fase. Vlagen van helderheid, vergetelheid en afwezigheid wisselen elkaar voortdurend af.
Van alle bewoners is Anita degene die zich het meest realiseert dat ze alzheimer heeft. Haar scherpe ziektebesef zorgt regelmatig voor totale ontreddering. Bij haar woedt de storm van het vergeten volop.
Maar een falend geheugen betekent niet dat de emoties verstommen; het is dan ook niet altijd pais en vree in het huis. Al helemaal niet als de dagelijkse routine, waaraan de bewoners zich vastklampen omwille van de herkenbaarheid, doorbroken wordt. Zoals door een bezoek aan het zwembad. Of een ritje met de fiets.
Van Es volgt de vrouwen geruime tijd waardoor de kijker een beeld krijgt van wie ze zijn, maar vooral ook wie ze waren. Op confronterende wijze wordt duidelijk hoezeer hun (zelf)bewustzijn onherroepelijk afbrokkelt en de afwezigheid het langzaam maar zeker wint van de luciditeit. Aan het eind van de film is niets meer zoals het was.
Naar aanleiding van de uitzending van Verdwaald in het Geheugenpaleis zendt themakanaal Holland Doc 24 in de week van 15 tot 21 augustus een aantal documentaires uit over de werking van het geheugen: www.hollanddoc.nl
Auteur(s): Margreeth Tepper