Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 1/2017

13-01-2017

Validatieonderzoek Welzijnsmeter-dementie

Auteurs: Gerben J. Westerhof, Kristel Richters, Peter M. ten Klooster

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 1/2017

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De Welzijnsmeter-dementie is een digitaal observatie instrument dat het welzijn van mensen met dementie op basis van hun gedrag en functioneren in vier domeinen in kaart brengt: Mentaal welzijn, Lichamelijk welzijn, Participatie en Woon- en leefomstandigheden. Het doel van de Welzijnsmeter-dementie is om op een eenvoudige en positieve manier het welzijn van mensen met dementie te meten. Naast ziektegerelateerde klachten en problemen worden daarom ook positieve aspecten van het gedrag en functioneren in kaart gebracht. Het instrument visualiseert de uitkomsten en geeft specifieke handelingsadviezen. Dit artikel betreft een eerste psychometrische analyse van de Welzijnsmeter-dementie, waarbij de factorstructuur, de betrouwbaarheid (Cronbachs alfa), concurrente en convergente validiteit van het instrument werden onderzocht.
Er werden observaties uitgevoerd bij 168 mensen met dementie uit elf verschillende psychogeriatrische huiskamers. Bij 63 mensen werden ook vijf bestaande observatielijsten (voor kwaliteit van leven, neuropsychiatrische symptomen, zorgafhankelijkheid, depressie en agitatie) gebruikt voor de validering van de Welzijnsmeter-dementie.
Per domein konden de verwachte componenten steeds duidelijk teruggevonden worden. Items laadden hoog op de verwachte factor en laag op de andere factor(en). De gemiddelden op de schalen lagen aan de positieve kant, maar lieten een goede range en variatie zien. De interne consistentie was steeds voldoende tot goed. De samenhang met bestaande schalen was gematigd tot sterk en het patroon van relaties sloot goed aan bij de meetpretentie van de gebruikte valideringsinstrumenten.
Al met al kunnen we concluderen dat de Welzijnsmeter-dementie een betrouwbare en valide schaal lijkt. Vervolgonderzoek zal de test-hertestbetrouwbaarheid, de gevoeligheid voor verandering en de relatie met de ernst van dementie moeten onderzoeken. Op basis van bestaande ervaringen blijkt dat de Welzijnsmeter-dementie ook in de praktijk een bruikbaar instrument is.
Literatuur
1.
go back to reference Richters CMJ. Omgaan met gedragsproblemen van mensen met dementie. Oldenzaal: Schrijverij-Nederland; 2012. Richters CMJ. Omgaan met gedragsproblemen van mensen met dementie. Oldenzaal: Schrijverij-Nederland; 2012.
5.
go back to reference Wind AW, Gussekloo J, Vernooij-Dassen MJFJ, Bouma M, Boomsma LJ, Boukes FS. NHG-Standaard Dementie, Tweede herziening. NHG-Standaarden 2009; 2009: 497–520. doi: 10.1007/978-90-313-6614-9. Wind AW, Gussekloo J, Vernooij-Dassen MJFJ, Bouma M, Boomsma LJ, Boukes FS. NHG-Standaard Dementie, Tweede herziening. NHG-Standaarden 2009; 2009: 497–520. doi: 10.1007/978-90-313-6614-9.
6.
go back to reference Raad voor de Volksgezondheid. Naar een meer vraaggerichte zorg. Zoetermeer. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid; 1998. Raad voor de Volksgezondheid. Naar een meer vraaggerichte zorg. Zoetermeer. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid; 1998.
7.
go back to reference Schoot T. Recognition of client values as a basis for tailored care: the view of Dutch expert patients and family caregivers. Scand J Car Sc. 2005;19:169–76.CrossRef Schoot T. Recognition of client values as a basis for tailored care: the view of Dutch expert patients and family caregivers. Scand J Car Sc. 2005;19:169–76.CrossRef
8.
go back to reference Reynolds A. Patient-centered care. Radiol Technol. 2009;81:133–47.PubMed Reynolds A. Patient-centered care. Radiol Technol. 2009;81:133–47.PubMed
9.
go back to reference Droes RM. In beweging; over psychosociale hulpverlening aan demente ouderen. Nijkerk: Intro; 1991. Droes RM. In beweging; over psychosociale hulpverlening aan demente ouderen. Nijkerk: Intro; 1991.
10.
go back to reference Brawley E. Designing for Alzheimer’s disease: strategies for creating better care environments. New York: Wiley; 1997. Brawley E. Designing for Alzheimer’s disease: strategies for creating better care environments. New York: Wiley; 1997.
11.
go back to reference Diesfeldt HFA. Indicatoren van emotioneel welbevinden in de psychogeriatrische praktijk. T Gerontol Geriat. 2015;46:137–51.CrossRef Diesfeldt HFA. Indicatoren van emotioneel welbevinden in de psychogeriatrische praktijk. T Gerontol Geriat. 2015;46:137–51.CrossRef
12.
go back to reference Jonghe J de, Kat M, Kalisvaart C, Boelaarts L. Neuropsychiatric Inventory vragenlijstversie (NPI-Q): validiteitsaspecten van de Nederlandse versie. T Gerontol Geriat. 2003;34:74–7. Jonghe J de, Kat M, Kalisvaart C, Boelaarts L. Neuropsychiatric Inventory vragenlijstversie (NPI-Q): validiteitsaspecten van de Nederlandse versie. T Gerontol Geriat. 2003;34:74–7.
13.
go back to reference Leontjevas R, Gerritsen DL, Vernooij-Dassen MJ, Smalbrugge M, Koopmans RM. Comparative validation of proxy-based Montgomery-Åsberg Depression Rating Scale and Cornell Scale for Depression in dementia in nursing home residents with dementia. Am J Geriatr Psychiat. 2012;20:985–93.CrossRef Leontjevas R, Gerritsen DL, Vernooij-Dassen MJ, Smalbrugge M, Koopmans RM. Comparative validation of proxy-based Montgomery-Åsberg Depression Rating Scale and Cornell Scale for Depression in dementia in nursing home residents with dementia. Am J Geriatr Psychiat. 2012;20:985–93.CrossRef
14.
go back to reference Jonghe JM de, Kat MG. Factor structure and validity of the Dutch version of the Cohen-Mansfield Agitation Inventory (CMAI-D). J Am Geriatr Soc. 1996;44(7):888–9.CrossRefPubMed Jonghe JM de, Kat MG. Factor structure and validity of the Dutch version of the Cohen-Mansfield Agitation Inventory (CMAI-D). J Am Geriatr Soc. 1996;44(7):888–9.CrossRefPubMed
15.
go back to reference Bohlmeijer E, Bolier L, Westerhof GJ, Walburg J. Handboek positieve psychologie. Amsterdam: Boom; 2014. Bohlmeijer E, Bolier L, Westerhof GJ, Walburg J. Handboek positieve psychologie. Amsterdam: Boom; 2014.
16.
go back to reference World Health Organisation. Promoting mental health: concepts, emerging, evidence, practice. Geneva: WHO; 2004. World Health Organisation. Promoting mental health: concepts, emerging, evidence, practice. Geneva: WHO; 2004.
17.
go back to reference Keyes CLM. Mental illness and/or mental health? Investigating axioms of the complete state model of health. J Consult Clin Psychol. 2005;73:539.CrossRefPubMed Keyes CLM. Mental illness and/or mental health? Investigating axioms of the complete state model of health. J Consult Clin Psychol. 2005;73:539.CrossRefPubMed
18.
go back to reference Westerhof GJ, Keyes CLM. Mental illness and mental health: the two continua model across the lifespan. J Adult Dev. 2010;17:110–9.CrossRefPubMed Westerhof GJ, Keyes CLM. Mental illness and mental health: the two continua model across the lifespan. J Adult Dev. 2010;17:110–9.CrossRefPubMed
19.
go back to reference Bouman A, Ettema T, Wetzels R, Beek A van, Lange J de, Dröes R. Evaluation of qualidem: a dementia-specific quality of life instrument for persons with dementia in residential settings; scalability and reliability of subscales in four Dutch field surveys. Intern J Geriatr Psychiat. 2011;26:711–22.CrossRef Bouman A, Ettema T, Wetzels R, Beek A van, Lange J de, Dröes R. Evaluation of qualidem: a dementia-specific quality of life instrument for persons with dementia in residential settings; scalability and reliability of subscales in four Dutch field surveys. Intern J Geriatr Psychiat. 2011;26:711–22.CrossRef
20.
go back to reference Diesfeldt HFA. Een Gedragsobservatieschaal Voor Particip Psychogeriatrische Dagbehandeling. T Gerontol Geriat. 2014;45:208–25.CrossRef Diesfeldt HFA. Een Gedragsobservatieschaal Voor Particip Psychogeriatrische Dagbehandeling. T Gerontol Geriat. 2014;45:208–25.CrossRef
21.
go back to reference Poortvliet MC, Beek APA van, Boer ME de, Gerritsen DL, Wagner C. Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg. Utrecht: NIVEL; 2006. Poortvliet MC, Beek APA van, Boer ME de, Gerritsen DL, Wagner C. Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg. Utrecht: NIVEL; 2006.
22.
go back to reference Actiz, V&VN, L O C, N V V A, Sting, I G Z. et al. Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg. Utrecht: Actiz; 2007. Actiz, V&VN, L O C, N V V A, Sting, I G Z. et al. Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg. Utrecht: Actiz; 2007.
23.
go back to reference Dijkstra A, Coleman M, Dassen TW, Romoren T, Välimäki M, Zanotti R. Zorgafhankelijkheid van verpleeghuispatiënten met dementie: Gemeten in Europees perspectief. T Gerontol Geriat. 2000;31(2000):245–51. Dijkstra A, Coleman M, Dassen TW, Romoren T, Välimäki M, Zanotti R. Zorgafhankelijkheid van verpleeghuispatiënten met dementie: Gemeten in Europees perspectief. T Gerontol Geriat. 2000;31(2000):245–51.
Metagegevens
Titel
Validatieonderzoek Welzijnsmeter-dementie
Auteurs
Gerben J. Westerhof
Kristel Richters
Peter M. ten Klooster
Publicatiedatum
13-01-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 1/2017
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI
https://doi.org/10.1007/s12439-016-0202-4

Andere artikelen Uitgave 1/2017

Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 1/2017 Naar de uitgave

Signalementen

Signalementen