Uitscheiding

Het geven van een po*

Vaak kom je als verpleegkundige vragen op het terrein van de uitscheiding tegen. Zorgvragers kunnen voorlichting behoeven, maar ook daadwerkelijk geholpen moeten worden bij het toiletbezoek, bij het gebruik van een po of bij het op gang brengen van de stoelgang.

Voor het juist kunnen uitvoeren van de in dit cahier beschreven handelingen is het van belang dat je inzicht hebt in het hygiënisch werken en dat je de algemene regels met betrekking tot het informeren van zorgvragers kunt hanteren. Om de achtergrond van de verschillende handelingen te begrijpen is het zinvol als je de anatomie en fysiologie van het urineweg- en spijsverteringsstelsel kent. Concreet betekent dit dat je vaardig bent in:

Zorgvragers kunnen door uiteenlopende oorzaken hulp nodig hebben bij het urineren (plassen) en defeceren (poepen of stoelgang). Het gebruikmaken van een toilet is in de loop der jaren (eeuwen) steeds meer privé geworden. Voor veel zorgvragers is het ontvangen van hulp hierbij dan ook een vervelende zaak door gevoelens van schaamte, onhandigheid en afhankelijkheid. Verder kunnen zorgvragers zich ongerust maken over veranderingen in hun defecatiepatroon. Je kent het misschien zelf ook: in een andere omgeving, tijdens de vakantie bijvoorbeeld, kan dit patroon veranderen.

In dit hoofdstuk ga je aandacht besteden aan een veelvoorkomend probleem met betrekking tot urinelozing, namelijk het incontinentieprobleem. Vooral veel ouderen, zowel mannen als vrouwen, zijn in mindere of meerdere mate incontinent van urine. Ondanks alle aandacht die er in de media en de reclame besteed wordt aan incontinentie, vinden nog veel mensen het pijnlijk erover te praten. Vaak met alle gevolgen van dien, zoals afzondering, verkeerd gebruik van materialen en dergelijke.

Problemen die zorgvragers kunnen ondervinden met de ontlasting zijn over het algemeen obstipatie, diarree en incontinentie van feces. Incontinentie van feces treedt in vergelijking met urine-incontinentie veel minder frequent op.

Deze zelfevaluatietoets bestaat uit 15 waar/niet waar-vragen. De vragen hebben betrekking op de theorie van de verpleegkundige vaardigheden uit dit werkcahier. Beantwoord de onderstaande vragen. Ga voor jezelf na of je ook begrijpt waarom een bepaalde bewering waar of niet waar is.

Het practicum gebruik je voor het ‘in de vingers’ krijgen van de vaardigheid. Door goed te oefenen is het mogelijk om op school de meeste vaardigheden zo goed te beheersen dat het voor de zorgvrager en voor jezelf verantwoord is deze (onder begeleiding) toe te passen.

Veel van de vaardigheden die je via dit cahier geleerd hebt, zijn veel voorkomende handelingen, zoals een po geven, een urinaal aanleggen, met incontinentiemateriaal omgaan en dergelijke. Het is handig om in het begin van het oefenen zorgsituaties uit te zoeken, waarin een zorgvrager nog veel kan meewerken. Daarna kun je dan gaan oefenen in situaties waarin een zorgvrager amper nog kan meewerken.