Uitscheiding – vervolg

Het inbrengen van een eenmalige katheter bij een man*

Voor het goed kunnen begrijpen en juist kunnen uitvoeren van de vaardigheden die in dit cahier centraal staan, is het van belang dat je enige voorkennis hebt betreffende:

Er zijn verschillende problemen die mensen kunnen ervaren op het gebied van de uitscheiding (vgl. werkcahier Uitscheiding). Een veel voorkomend probleem is incontinentie. Incontinentie is geen ziekte op zich maar het gevolg van het niet (meer) functioneren van bepaalde lichaamsfuncties. Afhankelijk van de soort incontinentie kunnen verschillende interventies toegepast worden. In het werkcahier Uitscheiding is een aantal interventies over incontinentie aan de orde gekomen. Niet voor alle incontinentieproblemen zijn de interventies die je tot nu toe geleerd hebt geschikt. Denk bijvoorbeeld maar aan een zorgvrager met een dwarslaesie. Bij een zorgvrager met een dwarslaesie is het uitscheidingspatroon altijd verstoord, ongeacht de hoogte van de laesie. Het gevoel van aandrang en de willekeurige controle zijn verdwenen (neurogene blaas), wat leidt tot infecties, incontinentie en nierproblemen. In het begin van het zorgproces zal de zorgvrager eventueel een verblijfskatheter nodig hebben. De voorkeur gaat echter uit naar intermitterende zelfkatheterisatie.

In dit hoofdstuk komt de zorg voor zorgvragers met een stoma naar voren. Wanneer de ontlasting het lichaam niet meer via de normale weg kan verlaten, zal er een kunstmatige uitgang van de darmen aangelegd moeten worden. Bijvoorbeeld bij zorgvragers bij wie het rectum geamputeerd is als gevolg van bijvoorbeeld een gezwel in de endeldarm.

De zelfevaluatietoets is bedoeld om te kijken of van de nieuwe vaardigheden voldoende weet, zodat je kunt gaan oefenen. Als je gewend bent jezelf regelmatig tijdens het studeren te toetsen (om na te gaan of je het nog begrijpt), dan komen de vragen in paragraaf 6.1 je hopelijk bekend voor.

Het practicum gebruik je voor het ‘in de vingers’ krijgen van de vaardigheid. Door goed te oefenen is het mogelijk om op school de meeste vaardigheden zo goed te beheersen dat het voor de zorgvrager en voor jezelf verantwoord is deze (onder begeleiding) toe te passen.

Veel van de vaardigheden die je via dit cahier geleerd hebt, zijn ingewikkelde handelingen, zoals het katheteriseren en het verzorgen van een stoma. Kies daarom, zeker in het begin, voor laag-complexe zorgsituaties.